Wîkîferheng

dar

 Binêre herwiha: dar- û -dar

KurdîBiguhêre

BilêvkirinBiguhêre

Navdêr 1Biguhêre

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş Yekjimar Pirjimar
Navkî dar dar
Îzafe dara darên
Çemandî darê daran
Nîşandera çemandî wê darê wan daran
Bangkirin darê darino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş Yekjimar Pirjimar
Navkî darek darin
Îzafe dareke darine
Çemandî darekê darinan
 
Darek (1)

dar mê

  1. Riwekeke bikok anku qurm û çeq û pel û bi gelemperî çendîn metreyan dirêj.
    • Dar, dar, dar… darên kevnar, darên bilind, darên stûgewrê, darên cûrbicûr… heta gund riya me her di nav daristanan re derbas dibû. Hê destên dijmin negihîştibûn van çiyan û daristanan. — (Tu, Mehmed Uzun, 1984)
  2. Her tiştê bi dirûvê xwe dişibe daran
    Dara binemalê.
    "Dara sêvê". Ev (a) ya ku li ser bêjeya dar zêdebûyî hişt ku bêje şêweya xwe biguhere. Ev destnîşana morfolojî, ji bo zayenda mê ye û di warê mêjerê de, yekhejmar e (tak e).
    • "Nimûneya "darê min" ev guherîna bi (ê) yê dide xuyanîkirin ku nêr e û tak e. Îcar pirs, çawa dikare dar di eynî wextê de, nêr û mê be? Di haletê pêşiyê de mê ye û dar şîn e, di haletê duyê de, dar bi erkê şivê (şivik/ dara hişk) radibe, bi vê yekê em dibînin ku ne tinê guhartin di şêweyê de, çê bû her weha jî, di wateyê de. — (Bavê Nazê: Ber bi zimanekî yekbûyî ve, Gelavej.com, 7/2008)

Bi alfabeyên dinBiguhêre

Bide berBiguhêre

Binêre herwihaBiguhêre

JêBiguhêre

QafiyeBiguhêre

EtîmolojîBiguhêre

Hevreha soranî دار‎ (dar), kurdiya başûrî dar, hewramî dar, zazakî dare, farisî دار‎ (dar), pehlewî dar, hexamenişî 𐎭𐎠𐎽𐎢𐎺 (dārûv), avestayî 𐬛𐬁𐬎𐬭𐬎‎ (dāuru), sanskrîtî दारु (dāru) (dā́ru), hîtîtî 𒋫𒊒 (taru) û 𒋫𒀀𒊒 (tāru), latviyayî dar̂va, lîtwanî dervà, bulgarî дърво́ (dǎrvó), çekî dřevo, yûnaniya kevn δόρυ (dóru) (dóry) û δρῦς (drỹs), rûsî/ukraynî де́рево (dérevo), albanî dru, inglîziya kevn trēow, inglîziya navîn treo, tre, inglîziya niha tree, danmarkî træ, norwecî tre, swêdî trä / träd, îrî dair... hemû ji proto-hindûewropî *dóru (dar). Hevreha durist.

Çavkanî:
  • Horn, Paul. (1893): Grundriss der neupersischen Etymologie [Bingehê etîmolojiya farisî] (bi almanî). Strassburg r. 157.
  • Watkins, Calvert, The American Heritage Dictionary of Indo-European Roots [arşîv], Houghton Mifflin Co., 2007, çapa 2em, r. 102
  • MacKenzie, David Neil, The dialect of Awroman (Hawraman-i Luhon) Grammatical sketch, texts, and vocabulary, Kommissionaer: Munksgaard (København), 1966, r. 138
  • Etymonline. Online English Etymology Dictionary. <etymonline.com> by Douglas Harper.

Bi zaravayên dinBiguhêre

  • Soranî: dar, dirext
  • Kurdiya başûrî: dar
  • Lekî: dar
  • Zazakî: dare m
  • Hewramî: dar

WergerBiguhêre

Navdêr 2Biguhêre

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş Yekjimar Pirjimar
Navkî dar dar
Îzafe darê darên
Çemandî darî daran
Nîşandera çemandî wî darî wan daran
Bangkirin daro darino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş Yekjimar Pirjimar
Navkî darek darin
Îzafe darekî darine
Çemandî darekî darinan
 
dar (1)

dar nêr

  1. çeqê yan qurmê darê (bi taybetî dema bo şewitandinê yan jî wek beşek avahiyekî tê bikaranîn).
  2. doqişk, şiv, şivtan, darik, çov, ço, çîv.

WergerBiguhêre

Navdêr 3Biguhêre

dar nêr

  1. (darê dinyayê) war, welat, mal
    darê dinyayê

EtîmolojîBiguhêre

Ji erebî دَار‎ (dār, “war, mal, welat, cih, der”), hevreha aramî דורא (dûra/dwara: jîngeh, war), akadî darû (bane, mala li çolê), têkilî peyva dor û dewr.

WergerBiguhêre

ÇekîBiguhêre

NavdêrBiguhêre

dar nêr

  1. diyarî, hediye

GalîsîBiguhêre

LêkerBiguhêre

dar

  1. dan, dayîn, raber kirin, pêşkêş kirin, araste kirin, bexşîn

HolendîBiguhêre

NavdêrBiguhêre

  yekjimar pirrjimar
 navdêr    dar     darren  
 biçûkker    darretje     darretjes  

dar nêr

  1. nêrehing, hingê nêr

ÎnterlînguaBiguhêre

LêkerBiguhêre

dar

  1. dan, dayîn, raber kirin, pêşkêş kirin, araste kirin, bexşîn

KatalanîBiguhêre

BilêvkirinBiguhêre

  • Deng (Spanya (El Prat de Llobregat))

LêkerBiguhêre

dar

  1. dan, dayîn, raber kirin, pêşkêş kirin, araste kirin, bexşîn

KornîBiguhêre

NavdêrBiguhêre

dar

  1. berû

LadînoyîBiguhêre

LêkerBiguhêre

dar

  1. dan, dayîn, raber kirin, pêşkêş kirin, araste kirin, bexşîn

LîtwanîBiguhêre

LêkerBiguhêre

dar

  1. hê, hê jî, hîna, hêj

MaltayîBiguhêre

NavdêrBiguhêre

dar mê

  1. mal, xanî

PolonîBiguhêre

BilêvkirinBiguhêre

  • Deng (Polonya (Warşova))

NavdêrBiguhêre

dar mê

  1. diyarî, hediye

PortugalîBiguhêre

BilêvkirinBiguhêre

  • Deng (Portûgal (Porto))
  • Deng (Komara Korêyê (Yangsan))
  • Deng (Brezîl)
  • Deng (Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê)

LêkerBiguhêre

dar

  1. dan, dayîn, raber kirin, pêşkêş kirin, araste kirin, bexşîn

RomanyayîBiguhêre

BilêvkirinBiguhêre

  • Deng
  • Deng (Romanya (Craiova))

HokerBiguhêre

dar

  1. lê, lêbelê, welê, ema, feqet, lakin

NavdêrBiguhêre

dar

  1. diyarî, hediye

SirboxirwatîBiguhêre

NavdêrBiguhêre

dar mê

  1. diyarî, hediye

SlovakîBiguhêre

NavdêrBiguhêre

dar mê

  1. diyarî, hediye

SlovenîBiguhêre

NavdêrBiguhêre

dar mê

  1. diyarî, hediye

SpanîBiguhêre

BilêvkirinBiguhêre

  • Deng (Fransa)
  • Deng (Meksîk)
  • Deng (Spanya)

LêkerBiguhêre

dar

  1. dan, dayîn, raber kirin, pêşkêş kirin, araste kirin, bexşîn

TirkîBiguhêre

BilêvkirinBiguhêre

  • Deng

NavdêrBiguhêre

dar

  1. Teng.
    Dar sokak. ― Kuça teng.
    Dar ve uzun oda. ― Odeya teng, ziravik û dirêj.
  2. Teng.
    Dar düşünce. ― Ramana teng.
  3. Barik, tûlik.
    Dar elbise. ― Cilê teng.
  4. Kêm, hindik, sînordar
    Bu dar gelirle bir şey yapamayız. ― Em bi van dahatên kêm nikarin tiştekî bikin.
  5. Roja teng.
    Dar günde ondan biraz para almışım o kadar. ― Di roja teng de min hinek pere jê stendiye, ew qas.
  6. Bi zorekê.
    Akşam arabasına dar yetiştiler. ― Bi zorekê gihiyan erebeya êvarê.
  7. Sêpê, daraxaçî, darê îdamê (dîreka ku pê mehkûmê îdamê tên daleqandin).
Ji "https://ku.wiktionary.org/w/index.php?title=dar&oldid=5137230" hatiye standin.