av
Binêre herwiha: av.KurdîBiguherîne
BilêvkirinBiguherîne
Biguherîne
| Zayenda mê ya binavkirî | ||||
|---|---|---|---|---|
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
| Navkî | av | av | ||
| Îzafe | ava | avên | ||
| Çemandî | avê | avan | ||
| Nîşandera çemandî | wê avê | wan avan | ||
| Bangkirin | avê | avino | ||
| Zayenda mê ya nebinavkirî | ||||
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
| Navkî | avek | avin | ||
| Îzafe | aveke | avine | ||
| Çemandî | avekê | avinan | ||
av mê
- vexwarina bêreng (zelal) û bêtam ku bo hemû heywan û şênkatiyan pêdivî ye, nîşana kîmyayî H2O
- ew madeya zelal û bêreng bo şûştinê
- çem an robar û jêdereke din ya avê
- Ava Mezin (Dîcle), Ava Şîn (çemek li Başûrê Kurdistanê)
Ji wêjeya klasîkBiguherîne
- ew reng dibêt ava zelal
buhrîn li min çend mah û sal
qet kes nekir li min sual
heta giham vê sa'etê. — (Feqiyê Teyran) - Nê hezaran salê çûne axirî
Ew nebûbû Adem, hêj av û herî — (Mela Hisênê Bateyî)
HerwihaBiguherîne
Bi alfabeyên dinBiguherîne
- kurdî-erebî: ئاڤ
- kurdî-krîlî: ав
Serekaniyên avêBiguherîne
TêkilîBiguherîne
AnagramBiguherîne
QafiyeBiguherîne
EtîmolojîBiguherîne
Hevreha soranî ئاو (aw), kurdiya başûrî aw, lekî aw, zazakî awe, hewramî awî, farisî آب (ab), peştûyî آب (āb) (ab), belûçî آپ (ap), pehlewî 𐭠𐭯 (ap), avestayî 𐬀𐬞 (ap-), hexamenişî 𐎠𐎱𐎡𐎹𐎠 (apiya), sanskrîtî अप् (áp), hîtîtî 𒄩𒉺𒀸 (ḫa-pa-aš: çem, robar), prûsiya kevn ape (robar, çem), lîtwanî upė (robar, çem), latviyayî upe (robar, çem), bretonî avon (robar, çem), weylsî afon (robar, çem), îrlandiya kevn aub (robar, çem), albanî amë (kanî), latînî amnis (robar, çem)... hemû ji proto-hindûewropî *h₂ep- (av; çem, robar).
Ji bilî peyva *h₂ep-, di makezimanê proto-hindûewropî de du peyvên din jî yên bi maneya "av" hebûn: 1) *wódr̥ ku serekaniya bo nimûne peyva inglîzî water û ya rûsî вода́ (vodá) ye û 2) *h₂ékʷeh₂ ku serekaniya bo nimûne aqua ya latînî û eau ya fransî ye. Anku tevî nêzîkiya dengî ya av/aw ya kurdî û eau ya fransî, ew ji du rehên cuda ne.
JêBiguherîne
Bi zaravayên dinBiguherîne
WergerBiguherîne
- Açiyî: haa
- Afrîkansî: water → af
- Akadî: 𒀀 → akk (mû)
- Albanî: ujë → sq
- Almanî: Wasser
- Aluneyî: 'wele
- Amarayî: eiki
- Ambayî: mereha
- Ambonezî-malezî: air → abs
- Anakalunguyî: wei
- Aramî: ܡܝ̈ܐ → arc (meyya)
- Argunî: wir
- Astûrî: agua → ast
- Asumboayî: ñio
- Atayalî: usiak → tay
- Awhelawayî: we'aha
- Aymarayî: uma → ay
- aynûyî: ワッカ (wakka)
- Azerî: su → az, سو → az
- Babatanayî: mbisi
- Babuzayî: to
- Balînî: yeh → ban
- Bambarayî: ji → bm
- Bangî: beig
- Banjarî: banyu → bjn
- Banonî: koromo
- Bantîkî: ake
- Baskî: ur → eu, ura → eu
- Bataktobayî: aek → bbc
- : wassa → bar
- Belarusî: вада → be (vada)
- Belûçî: آپ → bal (ap)
- Bembayî: amenshi → bem
- Bengalî: জল → bn (jôl)
- Bîkoliya naverast: tubig → bcl
- Bîmayî: oi
- Bîslamayî: water → bi
- Biwaydokayî: dauda
- Biyakî: wār
- Blakfotî: aohkíí → bla
- Bobotî: way, wai
- bolognezî: âcua
- bresanî: aiva
- Bretonî: dour → br, deur → br
- Bruneyî: aying
- Bugotûyî: bea
- Bukatî: danum
- Bulgarî: вода → bg (voda)
- Bulî: waya
- Bûrî: wae
- Burmayî: yei → my (yei)
- Calabrisch: aqua, acqua
- Çamoroyî: aqua → ch, hanom → ch
- Çekî: voda → cs m
- Çînî: 水 → zh
- Çîpewî: tú → chp
- Çûkî: chaan → chk, kkónik → chk
- Dagarî: koɔ
- Damariya rojava: 'vio
- Damariya rojhilat: 'er
- Danmarkî: vand → da
- Dehûyî: medrixadra
- Dobûyî: boasi
- Dzoratâi: îguie
- Elmanîşî: Wasser → als
- Elzassisch: wàsser
- Emayî: vai
- Embalohî: danum
- Erebî: ماء → ar (māʾ)
- Ermenî: ջոլը → hy (ǰolə)
- Esperantoyî: akvo → eo
- Estonî: vesi → et
- Farisî: آب → fa (ab)
- Ferî: vatn → fo
- Ferrarees: aqua
- Fîjî: wai → fj
- Fînî: vesi → fi
- Fransî: eau → fr m
- Frîsî: wetter → fy
- Friyolî: aghe → fur
- Futuna-anîwayî: vai
- Galîsî: agua → gl m, auga → gl m
- Ganeyî: waya
- Gapapaywa: okoa
- Garî: ko
- Gayoyî: wih → gay
- Gebeyî: wa
- Gêdagêdî: naz
- Gelayî: mbeti
- Gorontaloyî: taluhu → gor
- grîko salentîno: nerò
- Gujaratî: પાણી → gu (pāṇī)
- Gurcî: წყალი → ka (c̣q̇ali)
- Guwaranî: y → gn, î → gn
- Haîtî: dlo → ht
- Hawayî: wai → haw
- Hereroyî: iva → hz
- Hindî: पानी → hi (pānī)
- Hîtîtî: 𒉿𒀀𒋻 → hit (wa-a-tar)
- Hitûyî: wael
- Hoavayî: kuma heleana
- Holendî: water → nl
- Hopîyî: kuuyi
- Indonezî: air → id
- Inglîzî: water → en
- Inglîziya kevn: wæter
- Îbanagî: danum
- Îbranî: מים → he
- Îdoyî: aquo → io
- Îlîwunî: ēr, 'e
- Îlokanoyî: danum → ilo
- Îmroîngî: 'weje
- Înterlîngua: aqua → ia
- Înuîtî: imiq → iu
- Îrarûtûyî: were
- Îrlendî: uisce → ga
- Îtalî: acqua → it m
- Îzlendî: vatn → is, á → is, sjór → is
- Japonî: 水 → ja, みず → ja
- Javayî: banyu → jv, wway → jv, wwe → jv, bañu → jv
- Jaweyî: we
- Kaloyî: pañí, clariosa, jurba
- Kamberayî: wai
- Kanakanabuyî: canúmu
- Kapampanganî: danúm → pam
- Kapîngamarancîyî: wai
- Kapverdî: águ → kea
- Karolînî: schaal → cal
- Katalanî: aigua → ca m
- Kavalanî: ranúm
- Kayrîrûyî: r̃yan
- Kayupulauyî: na
- Keçwayî: yaku → qu, unu → qu
- Kêdangî: wei
- Kerînçî: ayey
- Keyî: wear
- Kîlîvîlayî: sopi-momon
- Kîngalî: wathura → si (wathura)
- Kînyarwandayî: amazi → rw
- Kîrîbatî: ran → gil
- Kîsarî: oiri
- Kîsî: dan
- Klîngonî: bIQ → tlh
- Kodî: wèyo
- Komorî: maji → swb
- Konkanî: उदाक → kok (udāk)
- Koreyî: 물 → ko (mul)
- Kornî: dowr → kw n
- Korsîkayî: acqua → co
- Kosraeyî: kof → kos, sroano → kos
- Kovêyî: eau
- Kowyayî: wálar
- Ladînî: ega → lld
- Ladînoyî: agua → lad
- Lahananî: danum
- Lamboyayî: we
- Lamogayî: urí
- Lampungî: way
- Latînî: aqua → la m, liquor → la
- Latviyayî: ūdens → lv
- Lawî: kafo
- Leccees: acqua
- Lênakelî: nu
- Leonees: augua
- Lêtîyî: w̃era
- Leyponî: d̃an
- Li’oyî: aē
- Lîmbûrgî: water → li
- Lingalayî: mai → ln
- Lîtwanî: vanduo → lt n
- Lojbanî: djacu → jbo
- Lojbanî: wei
- Luksembûrgî: waasser → lb
- Madurayî: aeŋ → mad
- Malagasî: rano → mg, siniben-drano → mg, ráno → mg
- Malayalamî: പയസ്സ് → ml (payassŭ)
- Malezî: air → ms
- Maltayî: ilma → mt
- Mambayî: era
- Manamî: daŋ
- Mançûyî: muke → mnc
- Manksî: ushtey → gv, ushtaghey → gv
- Mantuaans: aqua
- Maorî: wai → mi, hane → mi
- Maranaoyî: ig
- Maratî: पाणी → mr (pāṇī), जल → mr (jal)
- Marşalî: ren → mh, aiboj → mh
- Masayî: engare → mas
- Mayayiya yukatekî: ha'
- Maysînî: yun
- Mecarî: víz → hu, öntöz → hu
- Mêkêoyî: fei
- Mînangkabawî: aie → min
- Mîrandî: auga → mwl
- Modangî: hanguy
- Modenees: aqua
- Mohawkî: ohnekanos → moh, ohneka → moh
- Mongolî: ус → mn (us)
- Mono-alûyî: atele
- Moûk-arîakî: aki
- Mûrî: rarum
- Mûssaû-emîrakî: ateio
- Nahwatlî: atl → nah
- Napolîtanî: acqua → nap
- Nawrûyî: ebok → na
- Nedersaksî: water → nds
- Nehanî: laur, kodom
- Nîwî: vai → niu
- Norwecî: vann → no, vatn → no
- Occidentaals Lombardisch: àcqua, àqua
- Oksîtanî: aiga → oc
- Oromoyî: bishaan → om, biye → om
- Paduaans: aqua
- Palawanoyî: danum, danúm
- Palawî: ralm → pau, dáob → pau
- Papyamentoyî: awa → pap
- Parmezaans: acqua
- Pazehî: dalúm → uun, dalom → uun, darūm → uun
- Piëmontees: eva
- Polonî: woda → pl
- Ponpeyî: pihl → pon
- Portugalî: água → pt m
- Oksîtanî: aiga
- Pugliees: acque
- Puncabî: ਪਾਣੀ → pa (pāṇī), ਜਲ → pa (jal), ਆਬ → pa (āba)
- Rapanuyî: vai → rap
- Rarotongî: vai → rar
- Romanî: aqua → rom m
- Romaniya vlaks: panì → rmy, staven → rmy
- Romanyayî: apǎ → ro m
- Rusî: вода → ru m (voda)
- Samiya bakurî: čáhci → se
- Samoayî: vai → sm
- Sanskrîtî: जल → sa (jala)
- Sardînî: abba → sc, àcua → sc
- Sebwanoyî: túbig → ceb
- Sesotho: metsi
- Sicîlî: acqua → scn, occa → scn, vuvù → scn
- Sirananî: watra → srn
- Sirboxirwatî:
- Latînî: voda → sh
- Kirîlî: вода → sh
- Skotî: uisge → sco
- Slovakî: voda → sk m
- Slovenî: voda → sl
- Sobeyî: rani
- Somalî: biyo → so, waraabin → so
- Sonsorolî: saru, tati
- Sorbiya jorîn: woda → hsb m
- Sotoyiya bakur: meetse → nso
- Spanî: agua → es m
- Sûmerî: 𒀀 → sux (a)
- Sundanî: cai → su
- Swahîlî: maji → sw
- Swêdî: vatten → sv
- Şonayî: mvura → sn
- Tagalogî: túbig → tl
- Taivoaans: ralum
- Taiwanees: chúi
- Tamîlî: தண்ணீர் → ta (taṇṇīr)
- Tarokoyî: kasia → trv
- Tayî: น้ำ → th (nám)
- Teterî: su → tt
- Tigrînî: mai → ti (mai)
- Tirkî: su → tr
- Tirkmenî: suw → tk
- Tobî: tat, tati, char, taht, tah'roo
- Tohono O'odam: shuhthagi
- Tokelawî: vai → tkl
- Tokpisinî: wara → tpi
- Tongî: vai → to
- Tsongayî: Metsi → ts
- Tswanayî: metsi → tn
- Tumbukayî: maji → tum
- Tupînambayî: 'y
- Tzotzîlî: vo'
- Ûkraynî: вода → uk m (voda)
- ûrartûyî: 𒀀𒈨𒌍 (A.MEŠ)
- Urdûyî: آب → ur
- Valenciaans: aigua
- Venîsî: aqua → vec, ensa → vec, lensa → vec
- Vîtûyî: naru
- Viyetnamî: nước → vi
- Volapûkî: vat → vo
- Walonî: aiwe → wa, êwe → wa
- Warayî: tubig → war
- West-Indisch Creools: dlo
- Weylsî: dŵr → cy, dwfr → cy
- Wolofî: ndoh → wo
- Xosayî: amanzi Şablon:kl6
- Yakamulî: riaŋ
- Yapî: rawn → yap, daay → yap
- Yidîşî: װאַסער → yi (vaser)
- Yorubayî: omi → yo
- Yûnanî: νερό o, υδρóβιóς → el (ydróviós)
- Yûnaniya kevn: ύδωρ → grc (údōr)
- Zazakî: ab → diq
- Zuidelijk Bobo Madaré: zou
- Zuluyî: amanzi
InglîzîBiguherîne
Biguherîne
av
- kurtkirina ad valorem
- kurtkirina antivirus
- kurtkirina audiovisual
- kurtkirina avenue
- kurtkirina average
- kurtkirina avoirdupois
- kurtkirina have
NorwecîBiguherîne
DaçekBiguherîne
av
EtîmolojîBiguherîne
Ji proto-hindûewropî *h₂epo. Bo zêdegir agahiyan binêrin paşdaçeka ve ya kurdî.
SpanîBiguherîne
Biguherîne
av
- Kurtkirina avenida
SwêdîBiguherîne
DaçekBiguherîne
av
EtîmolojîBiguherîne
Ji proto-hindûewropî *h₂epo. Bo zêdegir agahiyan binêrin paşdaçeka ve ya kurdî.
TirkîBiguherîne
Biguherîne
av
- nêçîr, rav, şikar, seyd
- Babası ava gitmiş.
- Bavê wê çûye nêçîrê.
- Bu gün avımız iyi.
- Îro nêçîra me baş e.
- Babası ava gitmiş.
EtîmolojîBiguherîne
Ji osmanî آو (av) ji tirkiya kevn 𐰉 (āb) ku herwiha serekaniya van peyvên bi heman maneyê ye: azerî ov, ozbekî ov, tirkmenî aaw, oygurî اۋ (aw), qazaxî ау (aw), kirgîzî уу (uu)...