ve

 Binêre herwiha: vê, -ve, ve-, û -vê-

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /vɛ/
• Deng (Wan)^ⓘ
• Kîtekirin: ve

Paşdaçek

ve

1. rêya tiştekê nîşan dide:

   paşve, pêşve, jê ve

   Ez ji wir ve têm

2. cihê tiştekê diyar dike:

   pê ve, pê re, tê de

   Em di malê ve bûn.

3. gihanek ek du tiştên cihê di hevokekê de digihîne hevûdu.

   Ez dişitirim ku siyasetmedarên kurd bi gelê kurd ve ji hev cûda difikirin.

Ji wêjeya klasîk

• Me ji bo yarê dixwestin çep û rast
  Ve Melê surperiya horîsifet
  Sed melek dest-i bi dest in çep û rast — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)

Nîşeyên karanînê

• Di peyiva rojane de /v/ dikare winda bibe wek ji birç ve mirin > ji birça mirin, bîr ve kirin > bîra kirin, parve kirin > para kirin. Ev carinan bi -an tê şaşkirin wek ji birçan mirin, bîran kirin, paran kirin.
• Ji bilî kurtkirinên bi ... ve (wek parve < bi par ve, paşve < bi paş ve); heke hokerek bi ve bi dawî bibe pêş lêkerekê, ew ve li lêkerê tê girêdan anku dibe ve-.
• Nexraê we ji perdeyê derînim
  Zînê û Memê ji nû vejiyînim (ji nû ve-jiyandin) — (Ehmedê Xanî, Mem û Zîn, ~1692)
• bela xwe jê vekirin (ji wî/wê ve kirin)

Herwiha

• va (3)

Bide ber

• ve-
• -ve

Bide ber

• de

Etîmolojî

hevrehên kurmancî ve- û -ve, soranî ه‌وه-‎ (-ewe), hexamenişî 𐎠𐎱 (e-p- /epe/), avestayî 𐬀𐬞𐬀‎ (epe), sanskrîtî अप (epe), yûnaniya kevn ἀπύ (epû), latînî ab, norwecî û swêdî av, îngilîzî of... hemû ji proto-hindûewropî *h₂epo. Bo guherîna "p > v" di kurmancî de, binêre av. Ji eynî rehî: ve-.

Werger

• Farisî: دراز کشیدن‎ → fa, عجب‎ → fa, وه‎ → fa
• Îngilîzî: ^?in the direction of

Çekî

Daçek

ve

1. di ... de
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Çavkanî

Ev peyv ji wergerên di ... de hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Fangî (Bantu)

Hoker

ve

1. ka, li kû, li kû derê
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Çavkanî

Ev peyv ji wergerên ka hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Haîtî

Navdêr

ve

1. kirm, kurm
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Çavkanî

Ev peyv ji wergerên kirm hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Tirkî

Bilêvkirin

• Deng^ⓘ
• Deng (Tirkiye)^ⓘ
• Deng^ⓘ

Girêdek

ve

1. û

   Ben ve sen. ― Ez û tu.

Navdêr

ve

1. Navê tîpa bîst û heftemîn a alfabeya tirkî.
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Venîsî

Cînav

ve

1. we (hûn)
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)