baran

Kurmancî biguhêre

Bilêvkirin biguhêre

IPA^(kilîd): /bɑːˈɾɑːn/
Deng (Amed)
Deng (Bidlîs)
Kîtekirin: ba·ran

Navdêr biguhêre

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	baran	baran
Îzafe	barana	baranên
Çemandî	baranê	baranan
Nîşandera çemandî	wê baranê	wan baranan
Bangkirin	baranê	baranino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	baranek	baranin
Îzafe	baraneke	baranine
Çemandî	baranekê	baraninan

Baranek boş.

baran mê

Ava ku ji ewran dikeve:
baran dibare,
baran tê
Rijîna yan rijandina tiştekê/î ji esmanan:
bombebaran, kîmyabaran.

Ji wêjeyê biguhêre

Êvar e
Baran hûr hûr dibare
Tenê me
Na ne tenê me
Hemû Moskow li gel min gav diavêje — (Ebdulla Peşêw: Name, ji berhevoka Veger - Birakujî, ji soranî: Ruken Bağdu Keskin û Bedran Hebîb, Avesta, Stenbol 1966)

Bi alfabeyên din biguhêre

kurdî-erebî: باران‎
kurdî-krîlî: баран

Têkildar biguhêre

Binêre herwiha biguhêre

beran

Etîmolojî biguhêre

Ji proto-hindûewropî *weh₁r- ("av, herikîn"), proto-îranî *waHr ("av, baran"), têkilî vare ("baran") ya avestayî, वार् (var "av") ya sanskrîtî, varan ("baran") ya pehlewî, уарын (warîn "baran") ya osetî, varan ("baran") ya zazakî, waran ("baran") ya hewramî, باران (baran "baran") ya farisî û soranî, gwarîş ("baran") ya belûçî. Hevreha vari ("av, şile") ya norsiya kevn û urinor ("xwe bin-av kirin") ya latînî.

proto-îranî: *waHr- ("barîn")
- avestayî: vārā- ("baran")
- pehlewî: vārān ("baran")
  - farisî: bārān ("baran")
- osetî: wārun ("baran")
- mazenderanî: vāriš ("baran")
- sîvendî: vōrōn ("baran")
- belûçî: gwariş ("baran")
- partî: wārān ("baran") ... ^{alfabeya arî}
- kurmancî: baran ("baran")
- soranî: baran ("baran")
- hewramî: waran ("baran")
- zazakî: varan- ("baran")
latînî: urinor (xwe bin-av kirin)
norsiya kevn: vari (av, şile)

Çavkanî: Horn p.36, Cheung p.406, Watkins p.100, MacKenzie P.132, Etymonline

hevreh: barîn

Bi zaravayên din biguhêre

Soranî: baran
Zazakî: varan
Hewramî: waran
Kurdiya başûrî: واران‎, waran

Werger biguhêre

Abanyomî: àlɨb
Abazayî: ква (k°ā)
Abxazî: ақәоура (āk°ourā), а-қәа́ (ā-k°ā́)
Açehî: ujeuen
Adîgeyî: ощхы (oš̍xə)
Afarî: rob
Afrîkansî: reën → af
Akanî: osu
Aklanon: uean
Albanî: shi → sq
Almaniya Pennsylvania: Regge n
Almanî: Regen → de n
Altayiya başûrî: јаҥмыр (ǰaŋmïr), јааш (ǰaaš)
Aluneyî: ulane
Alutor: арн'ин (arn'in)
Amahaî: sialo
Amamî-oşîmayiya başûrî: アムぃ (ʔamï)
Amayî: sa
Amharî: ዝናብ (zənab)
Anakalunguyî: urang
Andioyî: udan
Andî: цӏцӏа
Apalayî: konopo
Aputayî: usa
Aragonî: plebia → an m, plevia m
Aramî:
Aramiya nû ya asûrî: ܡܸܛܵܪܐ‎ n

Siryaniya klasîk: ܡܛܪܐ‎ n (meṭrā)

Aramiya babîlonî ya cihûyî: מִטְרָא‎ n (miṭrā)
Argunî: umun
Aromanî: ploai m, ploae m
Asamiya zû: বৰিষণ (borixon)
Asamî: বৰষুণ (boroxun)
Asîluluyî: ulan
Astûrî: lluvia → ast m, lloviu → ast n
Avarî: цӏад (c̣ad)
Aymarayî: jallu
Aynuyî: アㇱ (as), アㇷ゚ト (apto), ルヤンペ (ruyanpe)
Azerî: yağış → az, yağmur → az
Kirîlî: јағыш, јағмур
Babariya bakur: hona
Babariya başûr-rojhilat: uml
Bahonswayî: usa
Bajwayiya kendava rojava: uran
Bakumpaî: ujan
Balînî: ujan
Bambarayî: sanji
Banda: wien
Banggaî: udan
Bangkayî: ujan
Bantîkî: tahiti
Baskî: euri → eu
Başkîrî: ямғыр (yamğïr)
Batakiya alas-kluet: udan
Batakiya dairî: udan
Batakiya karo: udan
Batakiya mandaîlîng: udan
Batakiya simalungun: udan
Bataktobayî: udan
Batsbî: ყარო̂ (q̇arô)
Bau bidayuh: jan
Bayerî: Reng
Belarusî: дождж → be n (doždž), дож n (dož)
Belûçî: ہور‎ (hawar, hawr), ہاور‎ (háwr)
Bengalî: বৃষ্টি → bn (briśṭi)
Bextiyarî: باروں‎ (bârõw)
Bisayayiya bruneyî: rasam
Bîmayî: ura
Bobotî: roti
Bolango: huwa
Boneratî: monda
Bontociya rojhilatî: ochan
Bororoyî: bübütü
Bretonî: glav → br n
Bruneyî: ujan
Buduxî: маф (maf)
Bugî: bosi
Bulgarî: дъжд → bg n (dǎžd)
Bulî: ulan
Bungku: usa
Buol: ulan
Burmayî: မိုး → my (mui:)
Buryatî: бороо (boroo)
Bûrî: dekat
Cayugayî: osda:ˀ
Conxayî: ཆརཔ (charp)
Çakmayî: 𑄏𑄧𑄢𑄴 (jhar)
Cham:
Çamiya rojhilatî: ꨨꨤꨪꩌ (halim), ꨨꨎꩆ (hajan)
Çamicuroyî: keeni
Çaxatayî: یَامْغُورْ‎ (yāmğūr)
Çeçenî: догӏа (doġa)
Çekî: déšť → cs n
Çerokî: ᎠᎦᏍᎬ (agasgv)
Çîçewayî: mvula
Çînî:
Kantonî: 雨 (ju⁵)

Dunganî: йү (yü)

Mandarînî: 雨 → zh (yǔ)
Çolî: jaʼal
Çukçî: илиил (iliil)
Çuvaşî: ҫумӑр (śumăr)
Daiyî: uhnon
Dalmatî: pluaja m
Damariya rojava: uhano
Damariya rojhilat: mulo
Danmarkî: regn → da g
Dargwayî: марка (marka)
Darkinjungî: murku
Dawera-daweloorî: ulol
Dezfuliyî: sɔ̃ĩ
Divehî: ވަރެއާ‎ → dv (vareā)
Dobelî: kwusan
Dogrîbî: chǫ
Dolganî: һамыыр (hamıır)
Elfdalî: raingen nt
Emplawasî: ope'
Endeyî: urra
Endonezyayî: hujan → id
Engganoyî: ebe
Erebî: مَطَر‎ → ar n (máṭar)
Erebiya misrî: مطر‎ n (máṭar), نطر‎ n (naṭar), شتا‎ n (šita)

Erebiya hîcazî: مطر‎ n (máṭar), مطرة‎ m (máṭara)

Erebiya fasî: شْتا‎ (šta)

Erebiya başûrê şamê: شتا‎ n (šita)
Ermenî: անձրև (anjrew)
Erzayî: пиземе (pizeme)
Esperantoyî: pluvo → eo
Estonî: vihm → et
Evenî: удан (udan)
Evenkî: тыгдэ (tigdə), удун (udun)
Eweyî: tsidzadza
Extremaduranî: lluvia m
Farisî: باران‎ → fa (bârân), بارون‎ → fa (bârun)
Fatalukuyî: aia
Ferî: regn → fo nt
Fîjî: uca → fj
Fînî: sade → fi
Fransiya kevn: pluie m
Fransî: pluie → fr m
Friyolî: ploie m, ploe m
Frîsiya bakur: rin n
Frîsî: rein → fy
Gaelîka skotî: uisge → gd n
Gagawzî: yaamur
Galelayî: muura
Galîsî: chuvia → gl m, choiva → gl m
Galoliyî: usan
Gayoyî: uren
Geser-goromî: uran
Gorontaloyî: didi
Gotî: 𐍂𐌹𐌲𐌽 nt (rign)
Gujaratî: વરસાદ → gu n (varsād)
Gurcî: წვიმა (c̣vima)
Hadzayî: ati
Haîtî: lapli
Hawayî: ua
Hawsayî: ruwa n
Hereroyî: ombura
Hidatsayî: xarée
Higaononî: odan
Hindî: बारिश → hi m (bāriś), बरसात → hi (barsāt), मेंह m (menh), वर्षा → hi m (varṣā), वृष्टि → hi m (vŕṣṭi)
Hitûyî: ulan
Hîlîgaynonî: ulan
Hmongî: nag
Holendî: regen → nl n
Hunsrikî: Rehn n
Îbaniyî: íꜜtí
Îbanî: ujan, ujan
Îbranî: גֶּשֶׁם‎ → he n (géshem), מָטָר‎ → he n (matár)
Îdoyî: pluvo → io
Îgboyî: mmiri ozuzo
Îjoyiya başûr-rojhilat: ohúo
Îlîwunî: usan
Îlokanoyî: uran
Îmroîngî: omle
Îngilîziya kevn: reġn n
Îngilîzî: rain → en
Îngriyî: vihma
Îngûşî: догӏа (doġa)
Înterlîngua: pluvia
Îranunî: uran
Îrlendî: báisteach → ga m, fearthainn → ga m
Îrlendiya kevn: bróen n, flechud n
Îstriyotî: piova m, peiòva m
Îtalî: pioggia → it m
Îu mienî: duih
Îvatanî: timoy, tsimoy, chimoy
Îzlendî: rigning → is, regn → is nt
Îzonî: osuo
Jambî malayî: ujan
Japonî: 雨 → ja (あめ, ame)
Javayî: ꦲꦸꦢꦤ꧀ → jv
Jejuyî: 비
Kabardî: уэшх (wăšx)
Kagoroyî: ɸaho
Kaidipangî: uha
Kalalîsûtî: sialuk
Kalmîkî: хур (xur)
Kambayî: mbua
Kamberayî: urangu
Kannadayî: ಮಳೆ → kn (maḷe)
Kapampanganî: uran
Kapverdî: txuba
Karaçay-balkarî: жауун (jawun), джауум (cawum), джанъур
Karakalpakî: jamgʻır, jawın
Karaxanîdî: يَغْمُرْ‎ (yaɣmur)
Karelî: vihmu
Kaşûbî: deszcz
Katalanî: pluja → ca m
Kayingangî: ta
Kayupulauyî: tava
Keçwayî: para, tamya
Kelabît bariyoyî: udan
Kemakî: usa
Kerînçî: ujeng
Keşmîrî: روٗد‎ (rūd), بٲرِش‎ (bạ̄riś), وَرشا‎ (varśā)
Keyî: do'ot
Kêdangî: uya
Kiokoyî: ise
Kirgizî: жамгыр → ky (camgır), жаан → ky (caan)
Kirikeyî: éꜜnẽ́
Kitemboyî: mvula
Kîkongoyî: mvula
Kîkûyûyî: mbura
Kîmaragangî: darun
Kîngalî: වැස්ස → si (wæssa)
Kînyarwandayî: imvura → rw 9 an 10
Kîsarî: okon
Kodeohayî: usa
Kodî: ura
Komançî: ʉmarʉ
Komeringî: ujan
Komî-permyakî: зэр (zer)
Komî-zîriyî: зэр (zer)
Komodoyî: urang
Koreyiya navîn: 비〮
Koreyî: 비 → ko (bi)
Kornî: glaw n
Korsîkayî: pioggia g
Kowyayî: óma
Kulisusuyî: βaho
Kumikî: янгур (yañur), явун (yawun)
Kunigamî: あミー (ʔamī)
Ladînî: pievia m
Lamaholotî: uran
Lamalerayî: urãn
Lamboyayî: ura
Latgalî: leits n
Latînî: pluvia → la m, imber → la
Latviyayî: lietus → lv n
Lawsî: ຝົນ → lo (fon)
Lazî: ჭიმა (č̣ima)
Lezgînî: марф (marf)
Lêtîyî: utna
Li’oyî: uja
Lingalayî: mbula → ln
Lingaoyî: fun¹
Livvî: vihmu, puadari, rändy
Lîgûrî: dilûvio n
Lîtwanî: lietus → lt n
Lîvonî: vīmõ
Lombardî: piovuda m, piovüda m
Lotudî: rasam
Luangî: otna
Lueyî: ᦚᦳᧃ (ḟun)
Lugandayî: enkuba, okutonnya
Luhyayî: efula
Luiseñoyî: hílak
Luksembûrgî: Reen → lb n
Mòçenoyî: reng n
Ma'anyanî: uran
Madurayî: ojen
Maguindanaoyî: ulan
Makasarî: bosi
Makedonî: дожд n (dožd)
Malagasî: orana → mg
Malayalamî: മഴ → ml (maḻa)
Malayiya makassar: hujang
Malayiya moluccana bakur: ujang
Malayiya navendî: ujan
Malezî: hujan → ms, panjang tangkai
Mamasayî: uran
Mamboruyî: ura
Mançûyî: ᠠᡤᠠ (aga)
Mandarî: urang
Manggarayî: usang
Manksî: fliaghey
Mansakayî: oran
Mansî: ракв (rakv)
Maorî: ua → mi, pūroro, taetaeata, tārū kahika, tōuarangi, kōuaua, āwhā, hāuaua, ua tātā, kōpatapata, pūtai
Maranaoyî: oran
Maratî: पाऊस n (pāūs), वर्षा m (varṣā), वृष्टि m (vruṣṭi)
Marî:
Mariya rojhilatî: йӱр
Maselayiya navendî: omene
Maselayiya rojhilat: umul
Masiwang: ulan
Mayayiya mopanî: jaʼ
Mazahuayiya navendî: dyeb'e
Mazenderanî: وارش‎ (vâreš)
Meänkiyelî: sae
Mecarî: eső → hu
Megrelî: ჭვიმა (č̣vima)
Melanauyiya navendî: ujan
Mentawaî: ujat
Miyakoyî: アミ (ami), 雨 (あみ, ami)
Mizoyî: ruah
Mînangkabawî: hujan
Mîrandî: chuba m
Mokşayî: пизем (pizem)
Mongolî:
Kirîlî: бороо → mn (boroo), бороон (boroon)

Mongolî: ᠪᠣᠷᠤᠭ᠎ᠠ (boruɣ-a), ᠪᠣᠷᠣᠭᠠᠨ (boroɣan)
Mongondowî: uyan
Monî: ဗြဲ (pròa)
Mori atasî: use
Morî bawah: use
Moroneneyî: usa
Mulamî: kwən¹
Munayî: ghuse
Musî: ujan
Mwanî: nvula
Nahuatl:
Nahwatliya navendî: quiyahuitl

Klasîk: quiyahuitl
Namayî: ǀnanub
Nanayî: тугдэ
Naromî: pllie
Navajoyî: níłtsą́
Nedersaksî:
Almaniya jêrîn a almanî: Regen n, Rägen n
Nepalî: वर्षा (varṣā), झरी (jharī)
Ngadhayî: uza
Ngajuyî: ujan
Ngarrindjerî: parni
Nilayî: usna
Nîasî: teu
Nîvxî: лых (ləx)
Nogayî: ямгыр (yamgır)
Nootkayî: m̕iƛaa
Normandî: plyie m
Norsiya kevn: regn nt
Norwecî:
Norweciya bokmålî: regn → no nt, regnvær → no nt

Norweciya nînorskî: regn nt
O'odhamî: ju꞉kĭ
Okînawanî: あみ (ʔami), ちゅあみ (chuʔami), 雨 (あみ, ami)
Oksîtanî: pluèja → oc m
Oriyayî: ବର୍ଷା → or (bôrṣa)
Oromoyî: bokkaa, rooba
Osageyî: nížu
Osetî: уарын (waryn), къӕвда (k’ævda)
Osingî: udyan
Osmanî: یاغمور‎ (yağmur), باران‎ (baran), مطر‎ (matar)
Oygurî: يامغۇر‎ (yamghur)
Ozbekî: yomgʻir → uz
Kirîlî: ёмғир
Pacohî: bo
Padoeyî: use
Palueyî: ura
Pamonayî: uja
Papyamentoyî: yobida
Paulohî: kia
Peraî: usa
Peştûyî: باران‎ → ps n (bârân)
Piedmontîsî: pieuva m
Plodîşî: Räajen
Polabî: dåzd n
Poloniya kevn: deżdż n
Polonî: deszcz → pl n
Portugalî: chuva → pt m
Prusiya kevn: sūji
Puncabî: ਮੀਂਹ (mī̃h), ਵਰਖਾ (varkhā), ਬਰਸਾਤ (barsāt), ਬਾਰਸ਼ m (bāraś)
Qazaxî: жаңбыр → kk (jañbyr), жауын (jauyn)
Rejangî: ujen
Rohingyayî: zór
Romagnolî: acva m
Romancî: plievgia m, plievia m, plövgia m
Romanî: briśind n
Romanyayî: ploaie → ro m
Kirîlî: плоае m
Romayî: utni
Rungusî: rasam, darun
Rusî: дождь → ru n (doždʹ)
Rusînî: додж n (dodž), дождь n (doždʹ)
S'gaw karenî: တၢ်စူ (ta̱ soo)
Saanîçî: slhém:exw
Saanîçî: lhumuhww
Saanîçî: ȽEMEW̱, SȽEMEW̱
Sabuyî: aji
Sahoyî: rob
Samî:
Samiya kildînî: аббьр (abbʹr)
Samiya bakurî: arvi
Samiya skoltî: â´brr
Samoayî: timu → sm
Samogîtî: lītos n
Sangirî: tahiti
Sanskrîtî: वृष्टि → sa m (vṛṣṭi), वर्षा → sa m (varṣā), पर्जन्य → sa n (parjanya)
Santalî: ᱫᱟᱜ (dak’)
Sardînî: pròia m, proìda m, pióida m, próghia m, proja m, abba
Sasakî: ujan
Sebopî: ima'
Sebwanoyî: ulan
Sekarî: yagin
Selaruyî: us
Selayarî: bosi
Semaî: manik
Serilî: omi'ne
Seruwayî: usna
Sicîlî: acqua → scn m, chiuvia, chioggi → scn
Sidamoyî: xeena
Sierra mîwokiya navendî: nýk·a-
Sikayî: urang
Simeulueyî: lifud
Sindhî: بَرساتَ‎ m (barsāta)
Sirananî: alen
Sirboxirwatî:
Kirîlî: ки̏ша m, да̏жд n

Latînî: kȉša → sh m, dȁžd → sh n
Sîlhetî: ꠝꠦꠊ (megó)
Slaviya kevn:
Kirîlî: дъждь n (dŭždĭ)
Slaviya rojavayî ya kevn: дъждь n (dŭždĭ)
Slovakî: dážď → sk n
Slovenî: dež → sl n
So'ayî: uza
Sobeyî: tano, mrofi
Somalî: roob → so n
Sorbî:
Sorbiya jêrîn: dešć n

Sorbiya jorîn: dešć n
Sotoyiya başûr: pula → st
Spanî: lluvia → es m
Sumbawayî: ujan
Sundanî: ᮠᮥᮏᮔ᮪ (hujan)
Suwawayî: wuha
Svanî: უჩხა (učxa)
Swahîlî: mvua → sw, manyunyu → sw
Swazî: litulu → ss, imvula → ss
Swêdî: regn → sv nt, regnväder → sv nt
Şanî: ၽူၼ် (phǔun)
Şîngazîcayî: mvua
Şonayî: mvura
Şorî: нағбур (nağbur)
Tàyî: phân
Tabasaranî: мархь (marx)
Tacikî: борон → tg (boron)
Tae': uran
Tagal murutî: rasam
Tagalogî: ulan → tl nt
Taliabuyî: uyañ
Talişî: کولوک‎ (kuluk), کلک‎ (kəlok)
Talokî: vaho
Tamîlî: மழை → ta (maḻai), மாரி → ta (māri)
Tangutî: 𗼮
Taosî: łùléne
Taranganiya rojava: gôyan
Tarantinoyî: chiogge m
Tarifitî: anẓar n
Tarpyayî: madup
Tausugî: ulan
Tay dam: ꪶꪠꪙ (fon1)
Tayî: ฝน → th (fǒn)
Te'unî: usna
Tedim çinî: guah
Tela-masbuarî: omne
Telûgûyî: వాన → te (vāna), వర్షం → te (varṣaṃ)
Temazîxtiya atlasa navendî: ⴰⵏⵣⴰⵔ (anzar)
Ter samî: abbˈre
Termanuyî: uda
Ternateyî: besa
Teteriya krîmî: yağmur
Teterî: яңгыр → tt (yañgır)
Tetûmî: udan
Tidoreyî: bosa
Timugon murutî: rasam
Tirkî: yağmur → tr, baran → tr, yağış → tr
Tirkmenî: ýagyş → tk
Tîbetî: ཆར་པ (char pa)
Tidong:
Tlingitî: séew
Tolakiyî: usa
Tomadinoyî: use
Tominî: ujan
Tongî: 'uha
Tonseayî: udan
Tontemboanî: uran
Totolî: udan
Toxarî B: swese
Tswanayî: pula → tn
Tugunî: usa
Tulehuyî: ulan
Tumbukayî: vula
Tunjungî: ucan
Tuvanî: чаъс (çàs)
Tûpiya kevn: amana
Uab meto: ulan
Udmurtî: зор (zor)
Ugarîtî: 𐎎𐎉𐎗 (mṭr)
Ujirî: úan
Umayî: uda
Urdûyî: بارش‎ m (bāriś), مینہ‎ m (meṅh), برسات‎ m (barsāt)
Urhoboyî: osio
Ûkraynî: дощ → uk n (došč)
Venîsî: pióva m
Vepsî: vihm
Viyetnamî: mưa → vi
Volapûkî: rein → vo
Walonî: plouve → wa m
Wanukakayî: urang
Waruyî: usa
Watubelayî: kadama
Wawonî: usa
Weyewayî: ura
Weylsî: glaw → cy n
Wolioyî: wao
Wolofî: taw → wo
Xakasî: наңмыр (nañmır)
Ximêrî: ភ្លៀង → km (phliəng)
Xosayî: imvula 9 an 10
Yagnobî: борон
Yakanî: ulan
Yakutî: самыыр (samıır), ардах (ardax)
Yamanayî: palaxa
Yamdenayî: udan
Yamî: cimoy
Yidîşî: רעגן‎ n (regn)
Yiyiya siçuwayî: ꂷꉐ
Yonagunî: 雨 (あみ, ami)
Yoronî: 雨 (あみ, ami)
Yorubayî: òjò
Yupîkiya navendî: ellalluk
Yûnanî: βροχή → el m (vrochí)
Kevn: ὑετός n (huetós), ὄμβρος n (ómbros), ψεκάς m (psekás)
Zêlandî: regen n
Zhuangî: fwn
Zimanê destan ê emerîkî: Claw5@SideForeheadhigh-PalmDown-Claw5@SideForeheadhigh-PalmDown Claw5@SideChinhigh-PalmDown-Claw5@SideChinhigh-PalmDown Claw5@SideChesthigh-PalmDown-Claw5@SideChesthigh-PalmDown
Zuluyî: imvula → zu 9 an 10
ǃXóõ: ǃqhàa