ketin
KurdîBiguhêre
BilêvkirinBiguhêre
LêkerBiguhêre
| ketin (lêkera negerguhêz) | ||
|---|---|---|
| Rehê dema niha: -kev- | ||
| RP. Niha | ||
| ez | dikevim | |
| tu | dikevî | |
| ew | dikeve | |
| em, hûn, ew | dikevin | |
| Fermanî | Yekjimar | bikeve |
| Pirjimar | bikevin | |
| Rehê dema borî: -ket- | ||
| RP. Boriya sade | ||
| ez | ketim | |
| tu | ketî | |
| ew | ket | |
| em, hûn, ew | ketin | |
Formên din: Tewandin:ketin
| ||
ketin lêkera xwerû, negerguhêz
- (bêhemdî xwe) Hatin xwarê, nizm bûn, dahatin.
- Kewkeban seyra muxalif girt û têkil kir hisab
Vêk ketin Şems û Zuhel îro di birca 'Eqrebê
Seyf-i çû destê Merîxê mulkê dil lew bû xerab — (— (Dîwana Melayê Cizirî ~1640, Melayê Cizîrî))
- Ew ji ser darê ket erdê û gelek êşiya.
- Kewkeban seyra muxalif girt û têkil kir hisab
- Xwe li ser piyên xwe negirtin.
- Çûn di derekê ve.
- Ketin hindir.
- Ketin zanîngehê.
- Diz ketin mala wan.
- bûn bara yekî/ê, bûn behra yekî/ê
- Xanî bo birayê min ket.
- Ne eleqedar bûn
- (mecazî) Wekî ez çum û ew malne nehatin, êdî ewê tu dizanî û axa dizane, ew xeberê bi min ne ketîye. — (Mele Mehmûdê Bazîdî, Tûhfetu'l-Xîlan Fî Zimanê Kurdan, Weqfa Mezopotamyayê, 2019, çapa 1em, r. 103, ISBN 978-605-80975-1-3)
- kêm bûn
- Wek hawê ricafekê bi min digirt, û nebza min diket. — (Robert Louis Stevenson, (wergêr Ciwanmerd Kulek), Meseleya Seyr a Dr. Jekyll û Mr. Hyde, Avesta, 2020, r. 69, ISBN 978-605-2246-80-1)
Bi alfabeyên dinBiguhêre
HerwihaBiguhêre
JêBiguhêre
- (biwêj) ber ketin
- (biwêj) bi hev ketin
- (biwêj) bi ser ketin
- (biwêj) da ketin
- (biwêj) dûv ketin
- ketober
- ketî
- (biwêj) lê ketin
- (biwêj) paş ketin
- (biwêj) pê ketin
- (biwêj) pêş ketin
- (biwêj) ser ketin
- (biwêj) tê ketin
- (biwêj) tê ketin
- (biwêj) çav pê ketin
EtîmolojîBiguhêre
Ji proto-hindûewropî *kop (“ketin”), proto-îranî *kep (“ketin”), partî: k'f- ("ketin"), lekî: ("kein"), pehlewî: k'f-, kp- ("ketin"), belûçî: kep- ("ketin") … alfabeya arî, kurmancî: ketin, keftin, kevtin (-kev-) ("ketin"), soranî: kewtin (-kew-) ("ketin"), kurdiya başûr: keftin ("ketin"), hewramî: kew- ("ketin") ("ketin"), zazakî: kewten (-kew-) , rusî: kopat ("kolandin"), yûnanî: kopto ("lê dan, pê ketin")
- Çavkanî
- Cheung, Johnny, Etymological Dictionary of the Iranian Verb, Leiden, 2007, r. 234
- Watkins, Calvert, The American Heritage Dictionary of Indo-European Roots [arşîv], Houghton Mifflin Co., 2007, çapa 2em, r. 43
- Etymonline. Online English Etymology Dictionary. <etymonline.com> by Douglas Harper.
Bi zaravayên dinBiguhêre
- Lekî: ketin
WergerBiguhêre
- Albanî: bie
- Afrîkansî: val → af, afval → af
- Danmarkî: falde → da
- Erebî: ?الإنهیـار → ar, ?الخور → ar, ?السقطة → ar, ?العثرة → ar, ?المسقط → ar, ?الهفوة → ar, ?الوقوع → ar, ?إنهواء → ar, ?خواء → ar
- Almanî: fallen → de, abfallen → de, abstürzen → de, herunterrutschen → de, stürzen → de, ?hinstürzen → de
- Esperantoyî: fali → eo
- Farisî: افت → fa, افتادن → fa, افت کردن → fa, زمین خوردن → fa, برزمین خوردن → fa, شکسته شدن → fa, پیر شدن → fa, ?درافتادن → fa
- Ferî: falla → fo
- Fînî: pudota → fi
- Fransî: tomber → fr
- Frîsî: drippe → fy, falle → fy
- Gaelîka skotî: tuit → gd
- Holendî: vallen → nl, afvallen → nl, neervallen → nl, verschieten → nl
- Mecarî: esik → hu
- Îdoyî: falar → io
- Îbranî: נפל → he m
- Indonezî: peleset → id, terpeleset → id
- Inglîzî: to fall → en, to drop → en, to lapse → en, accession → en, descend → en, downfall → en, drop down → en, drop off → en, droplet → en, duck → en, dump → en, fall down → en, fall off → en, go downhill → en, tumble → en, dropping → en, receive → en
- Inglîziya kevn: feallan → ang
- Îzlendî: falla → is
- Katalanî: caure → ca
- Latînî: cadere → la
- Norwecî: falle → no
- Norsiya kevn: falla → non
- Papyamentoyî: kai → pap, dal abou → pap
- Portugalî: cair → pt, desabar → pt, tombar → pt, ruir → pt
- Romanyayî: cădea → ro
- Sirananî: fadon → srn
- Spanî: caer → es
- Swêdî: falla → sv, ramla → sv
- Tagalogî: mahúlog → tl
- Tirkî: düşmek → tr, bitkin düşmek → tr, çakılmak → tr, değmek → tr, devrilmek → tr, dökülmek → tr, düşkünleşmek → tr, girmek → tr, sokulmak → tr, sukut etmek → tr, tedeni etmek → tr, tükenmek → tr, vurmak → tr, yığılıp kalmak → tr
Biguhêre
| Zayenda mê ya binavkirî | ||||
|---|---|---|---|---|
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
| Navkî | ketin | ketin | ||
| Îzafe | ketina | ketinên | ||
| Çemandî | ketinê | ketinan | ||
| Nîşandera çemandî | wê ketinê | wan ketinan | ||
| Bangkirin | ketinê | ketinino | ||
| Zayenda mê ya nebinavkirî | ||||
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
| Navkî | ketinek | ketinin | ||
| Îzafe | ketineke | ketinine | ||
| Çemandî | ketinekê | ketininan | ||
.gif)
ketin mê
- (bêhemdî xwe) Hatin xwarê, nizm bûn, dahatin.
- Xwe li ser piyên xwe negirtin.
- Çûn di derekê ve.
- Bûn bara yekî/ê, bûn behra yekî/ê.
- Çalakiyek ji hilweşandinê.
- Ketina navenda bazirganiya cîhanê rûreş bû.
- Çalakiyek ji Dawiyê.
- Şoreşê ketina dîktatoriyê gengaz kir.
JêBiguhêre
WergerBiguhêre
- Almanî: Fall → de, Absturz → de
- Fînî: putoaminen → fi
- Fransî: chute → fr
- Holendî: val → nl
- Inglîzî: fall (act of moving lower)
- Inglîziya kevn: hryre → ang
- Înterlîngua: cadita → ia
- Îtalî: caduta → it
- Japonî: 落下 (rakka)
- Norwecî: fall nêtar
- Polonî: spadek → pl, spadanie → pl
- Portugalî: queda → pt
- Romanyayî: cădere → ro
- Rusî: падение → ru (padenije)
- Slovenî: padec → sl
- Spanî: caída → es
- Swêdî: fall → sv
- Tirkî: düşme → tr, girme → tr, inhitat → tr, sokuluş → tr, tedeni → tr, tükeniş → tr, tükenme → tr, yığılma → tr, izmihlal → tr