pê

Binêre herwiha: pe, pé, pe-, û pê-

Kurdî biguhêre

Bilêvkirin biguhêre

Navdêr biguhêre

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	pê	pê
Îzafe	piyê	piyên
Çemandî	piyî	piyan
Nîşandera çemandî	wî piyî	wan piyan
Bangkirin	piyo	piyino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	piyek	piyin
Îzafe	piyekî	piyine
Çemandî	piyekî	piyinan

pê (1)

pê nêr, p-ya nerm

(anatomî) herdu parçeyên leşî yên ku mirov pê dimeşin anku bi rê ve diçin bi taybetî beşa mirov dikin di pêlavê anku solê de.
Beşên leşê heywanan yên bi wî awayî.

Herwiha biguhêre

Bi alfabeyên din biguhêre

kurdî-erebî: پێ‎
kurdî-krîlî: пе

Hevmane biguhêre

ling
nig

Jê biguhêre

Etîmolojî biguhêre

Herwiha pî, hevreha soranî پێ‎ (pê), kelhûrî pa, zazakî pay, farisiya niha پا‎‎ (pa) û farisiya kevntir پای‎‎ (pay), tacikî пой (poy), belûçî پاد‎‎ (pad), pehlewî 𐫛𐫀𐫅‎‎ (pʾd, /pay/), pertî 𐫛𐫀𐫅‎ (pʾd /pāδ/), avestayî 𐬞𐬀𐬜𐬀‎‎ (paδa) û 𐬞𐬁𐬜𐬀‎ (pāδa), hexamenişî 𐎱𐎠𐎭 (p-a-d /pādaʰ/), sanskrîtî पद् (pád), ûrdûyî پاؤں‎ (pā̃v), hindî पांव (pā̃v), hîtîtî 𒉺𒋫 (pa-ta; bi sûmerografî 𒄊𒀸), toxarî A pe, toxarî B paiyye, yûnaniya kevn πούς (poús), latviyayî pēda, lîtwanî pėda, latînî pēs, îtalî piede, fransî pied, spanî pie, portugalî pé, oksîtanî pè, îngilîzî foot (pirhejmar: feet), norwecî/swêdî fot, danmarkî fod, almanî Fuß, holendî voet... hemû ji proto-hindûewropî *póds (pê) ji *ped- (meşîn, bi rê ve çûn, gav avêtin) + *-s (paşgireke navdêrsaz)

Çavkanî:

Horn, Paul. (1893): Grundriss der neupersischen Etymologie [Bingehê etîmolojiya farisî] (bi almanî). Strassburg r. 63.
Cheung, Johnny, Etymological Dictionary of the Iranian Verb, Leiden, 2007, r. 305
Watkins, Calvert, The American Heritage Dictionary of Indo-European Roots [arşîv], Houghton Mifflin Co., 2007, çapa 2em, r. 62
Etymonline. Online English Etymology Dictionary. <etymonline.com> by Douglas Harper.
Pokorny, Julius, Ferhenga etîmolojî ya hindûewropî ["Indogermanisches etymologisches Wörterbuch (bi almanî)"], Bern, 1959, r. 790 - 792

Bi zaravayên din biguhêre

Soranî: پێ‎ (pê), pa
Kelhûrî: pa
Zazakî: pa → diq n, linge m, ling m

Werger biguhêre

Abxazî: ашьапы (āš̍āṗə)
Afarî: iba
Afrîkansî: voet → af
Aklanon: siki
Albanî: këmbë → sq m
Almaniya Pennsylvania: Fuuss n
Almanî: Fuß → de n, Fuss → de n
Amharî: እግር (ǝgǝr)
Apaçî:
Apaçiya rojava: bikee’
Aragonî: piet → an
Argobbayî: እግር (ǝgǝr)
Aromanî: cicior
Arrernteyiya rojavayî: ingke
Astûrî: pie → ast n, pie → ast n
Aymarayî: kayu
Azerî: ayaq → az
Balînî: cokor
Baskî: oin
Başkîrî: аяҡ (ayaq)
Bayerî: Fuaß
Belarusî: нага́ m (nahá)
Bîkoliya naverast: bitis
Bretonî: troad → br n
Bruneyî: batis, kaki
Bulgarî: стъпа́ло → bg n (stǎpálo)
Burmayî: ခြေ → my (hkre)
Buryatî: хүл (xül)
Çamicuroyî: kujtu
Çekî: noha → cs m
Çîçewayî: phazi
Çînî:
Kantonî: 腳 (goek³), 足 (zuk¹)

Çîniya klasîk: 足

Mandarînî: 腳 → zh (jiǎo), 足 → zh (zú), 腳丫 (jiǎoyā)

Wuyî: 腳

Minnanî: 跤 → zh-min-nan (kha)
Dalmatî: pi n
Danmarkî: fod → da g, fødder pj
Darkinjungî: dhunna
Dolganî: атак
Duwaiyî: ə̀zgər
Erebî: رِجْل‎ → ar m (rijl), قَدَم‎ → ar m (qadam)
Erebiya misrî: قدم‎ m an n (ʿadam, qadam), رجل‎ m (regl)

Erebiya kendavî: ريل‎ m (rīl)

Erebiya hîcazî: رجل‎ m (rijil)

Erebiya bakûrê şamê: إجر‎ (ʾijir)
Ermenî: ոտք → hy (otkʿ)
Erzayî: пильге (pilʹge)
Esperantoyî: piedo → eo
Estonî: jalg → et, jalalaba
Etiyopiya klasîk: እግር (ʾəgr)
Evenî: бөдэл (ʙödəl)
Evenkî: халган (halgan)
Eweyî: afɔ
Farisî: پا‎ → fa (pâ)
Fatalukuyî: ia
Ferî: fótur → fo n
Fîjî: yava → fj
Fînî: jalka → fi, jalkaterä → fi
Frankoprovansî: pied n
Fransiya kevn: pié
Fransî: pied → fr n
Friyolî: pît, pîd m
Frîsiya bakur: fötj n, fut n, Fut n
Frîsî: poat n, foet
Gaelîka skotî: cas m
Galîsî: pé → gl n
Gamîlaraayî: thina
Gotî: 𐍆𐍉𐍄𐌿𐍃 n (fōtus)
Gurcî: ფეხი → ka (pexi), ტერფი → ka (ṭerpi)
Guwaranî: py
Haîtî: pye
Hawayî: wāwae
Higaononî: paa
Hindî: पैर → hi n (pair), पांव (pā̃v)
Hmongî: ko taw
Holendî: voet → nl n
Indonezî: kaki → id
Îbranî: רגל‎ → he m (regel)
Îdoyî: pedo → io
Îlokanoyî: betis
Îngilîziya kevn: fōt n
Îngilîzî: foot → en
Înterlîngua: pede
Îranunî: ai
Îrlendî: cos → ga m, troigh m
Îsthmus zapotekî: batañee, ñee
Îtalî: piede → it n
Japonî: 足 → ja (あし, ashi)
Javayî: sikil → jv, cokor → jv
Kalalîsûtî: isigak → kl
Kalangayî: gumbo
Kalmîkî: көл (köl)
Kaloyî: pinré n
Kannadayî: ಪಾದ → kn (pāda)
Kapampanganî: bitis, betis
Kapverdî: pé
Karaxanîdî: اَذَقْ‎ (aδaq)
Katalanî: peu → ca n
Keçwayî: chaki → qu
Kînyarwandayî: ikirenge 7 an 8, ibirenge pj
Komî-zîriyî: кок (kok)
Koreyî: 발 → ko (bal)
Kornî: troos n
Kunayî: mali
Ladakhiyî: རྐང་པ (rkang pa)
Latgalî: pāds n
Latînî: pēs → la n
Latviyayî: pēda → lv m, kāja → lv m
Lawsî: ຕີນ → lo (tīn), ຈະລະນະ (cha la na), ບາດ (bāt), ປາທະ (pā tha)
Lîgûrî: pê n
Lîtwanî: pėda → lt m, koja → lt m
Lombardî: pè
Luksembûrgî: Fouss → lb n
Mòçenoyî: vuas n
Makasaeyî: iti
Makedonî: стапало → mk nt (stapalo), нога → mk m (noga)
Malayalamî: പാദം → ml (pādaṃ)
Malezî: kaki → ms
Mançûyî: ᠪᡝᡨᡥᡝ (bethe)
Maorî: waewae, wae
Maranaoyî: a'i
Mayayiya yukatekî: ook
Mbabaramî: jina
Mecarî: láb → hu, lábfej → hu
Megrelî: კუჩხი (ḳučxi)
Misrî:

(rd)
Mînangkabawî: kaki
Mongolî:
Kirîlî: хөл → mn (höl)

Mongolî: ᠬᠥᠯ (köl)
Nahwatliya klasîk: icxitl
Nahwatlî: icxitl → nah
Namayî: ǂaidi
Nanayî: бэгди
Napolîtanî: pere n
Navajoyî: akeeʼ
Naxî: kee
Nedersaksî: Foot n
Normandî: pid n
Norwecî:
Norweciya bokmålî: fot → no n

Norweciya nînorskî: fot n
Ohloniya bakur: konó
Ojibweyî: nizid
Oksîtanî: pè → oc n
Oriyayî: ପଦ → or (pôdô)
Oromoyî: miilla
Osetî: къах (k’ax)
Oygurî: پۇت‎ (put), ئاياغ‎ → ug (ayagh)
Ozbekî: oyoq → uz
Papyamentoyî: pia
Plodîşî: Foot n
Polonî: stopa → pl m
Portugaliya kevn: pee
Portugalî: pé → pt n
Powhatanî: mesit
Puncabî: ਪੈਰ → pa n (pair)
Romagnolî: pè n
Romancî: pe
Romanî: pirri, pir
Romanyayî: picior → ro nt
Rusî: нога́ → ru m (nogá), ступня́ → ru m (stupnjá), стопа́ → ru m (stopá)
Sahoyî: iba
Samî:
Samiya înarî: jyelgi, jyelgilyepi

Samiya bakurî: juolgi, juolgeláhpi

Samiya skoltî: jue´lǧǧ, jue´lǧǧlää´pp

Samiya başûr: juelkie
Sanskrîtî: पद् → sa (pád)
Sardînî: pee, pei n
Sebwanoyî: tiil
Sicîlî: pedi → scn n
Sierra mîwokiya navendî: háṭ·e·-
Sirboxirwatî:
Kirîlî: стопало nt, стопа n

Latînî: stopalo → sh nt, stopa → sh n
Skotî: fit
Slaviya kevn: нога m (noga)
Slaviya rojavayî ya kevn: плесна m (plesna)
Slovakî: noha → sk m
Slovenî: stopalo → sl nt
Somalî: cago
Sorbî:
Sorbiya jêrîn: noga m
Sotoyiya başûr: leoto
Spanî: pie → es n, pata → es m, pinrel → es n, queso → es
Sundanî: sampéan
Swahîlî: mguu → sw 7 an 8
Swêdî: fot → sv g
Şerpayî: རྐང་པ (kangpa)
Tacikî: пой (poy), по → tg (po)
Tagalogî: paa → tl
Taosî: į̏ęnénemą
Tarifitî: ḍar n
Tausugî: siki
Tayî: เท้า → th (táo)
Telûgûyî: పాదము → te (pādamu)
Temazîxtiya atlasa navendî: ⴰⴹⴰⵕ n (aḍaṛ)
Teteriya krîmî: ayaq
Tetûmî: ain
Tirkiya kevn: 𐰑𐰴‎ (adaq)
Tirkî: ayak → tr
Tîbetî: རྐང་པ (rkang pa)
Tokpisinî: lek → tpi, fut → tpi
Toxarî A: pe
Toxarî B: paiyye, pai
Tswanayî: lonao
Tupînambayî: py
Tûpiya kevn: py
Tzotzîlî: okol
Udî: тур (tur)
Ugarîtî: 𐎔𐎓𐎐 (pʿn)
Umbriyî: 𐌐𐌄𐌛𐌉 (peři)
Urdûyî: پیر‎ → ur n (pair)
Ûkraynî: нога́ → uk m (nohá), ступня́ m (stupnjá)
Venîsî: pìe → vec, piè → vec, pè → vec, pié → vec
Viyetnamî: bàn chân → vi
Volapûkî: fut → vo
Walonî: pî → wa
Warayî: tiil, siki
Weylsî: troed → cy
Wîlamowî: füs n
Wînnebagoyî: sii
Wolofî: tànk → wo
Ximêrî: ជើង → km (cəəng)
Yagnobî: пода
Yakanî: bettis
Yakutî: атах (atax)
Yidîşî: פֿוס‎ n (fus)
Yupîkiya navendî: it'gaq
Yûnanî: πόδι → el nt (pódi)
Kevn: πούς n (poús)

Yûnaniya kevn: πόρ n (pór)
Zêlandî: poôt n
Zhuangî: din
Zuluyî: unyawo → zu 11 an 10

Pêşdaçek biguhêre

pê, p-ya nerm

Bi wê, bi wî, bi wan
Hevalê min tirimpêl heye, em pê hatin (anku bi tirimpêlê hatin).
- Ji rengê Se'dî û Camî
  Ji şuhret pê hisîn 'amî
  Bi deng û bang û awazê — (— (Dîwana Melayê Cizirî ~1640, Melayê Cizîrî))