kevir
KurdîBiguhêre
BilêvkirinBiguhêre
Biguhêre
Zayenda nêr a binavkirî | ||||
---|---|---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
Navkî | kevir | kevir | ||
Îzafe | kevirê | kevirên | ||
Çemandî | kevirî | keviran | ||
Nîşandera çemandî | wî kevirî | wan keviran | ||
Bangkirin | keviro | kevirino | ||
Zayenda nêr a nebinavkirî | ||||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
Navkî | kevirek | kevirin | ||
Îzafe | kevirekî | kevirine | ||
Çemandî | kevirekî | kevirinan |
kevir nêr, k-ya nerm, r-ya nerm
BikaranînBiguhêre
Di hin devokan de "kevir" maneya hemû beran/sengan/kuçan didin lê di hinan de "kevir" tenê wateya "berên gir" (wek teht, helan, ferş) dide û yên hûrik "ber" in ku hevreha berd ya soranî ye.
Bi alfabeyên dinBiguhêre
HerwihaBiguhêre
JêBiguhêre
TêkildarBiguhêre
Bide berBiguhêre
EtîmolojîBiguhêre
Hevreha zazakî kemer (di kurmancî de "m" ya îranî bi pirranî dibe "v"), Vafsî kavar, Abyanaî, Cowşaqanî, Tarî û Komcanî kamar, Qohrudî kemerša ji zimanên îranî. Ihtimal heye ku ji proto-hindûewropî *h₂éḱmō (kevir) û wisa hevreha rusî камень (kamêni: kevir, ber), yûnaniya kevn ακμή (gupik, serê tehtan yan gir(ik)an û ἄκμων (sindan), inglîzî hammer (çakûç), kurdî esman... K-ya proto-hindûewropî di zimanên îranî de bi gelemperî dibe "s" lê ne diyar e ka çima di peyva "kevir" de wek xwe maye. Lê ne tenê di kurdî de lê herwiha di zimanên baltî de jî du peyvên ji hev cuda bi maneyên ji hev ferq ji eynî rehî peyda bûne ku yek jê maneya "kevir" dide, yan din jî ya "devê amûrên birrok": latviyayî akmens (kevir) û asmens (devê amûrên birrok) û lîtwanî akmuo (kevir) û ašmenys (devê amûrên birrok). Herwiha bidin ber aramî כיפא (kêpa: kevir, ber)
Bi zaravayên dinBiguhêre
WergerBiguhêre
- Nedersaksî: steen → nds
- Astûrî: piedra → ast
- Baskî: harri → eu
- Bretonî: maen → br
- Bulgarî: камък → bg (kamǎk)
- Danmarkî: sten → da
- Albanî: gur → sq
- Almanî: Stein → de m
- Erebî: حجر → ar, ?الخوالد → ar, ?الرتاجة → ar, ?الرداة → ar, ?السهوة → ar, ?الصخرة → ar, ?العبلاء → ar, ?بهمة → ar
- Esperantoyî: ŝtono → eo
- Estonî: kivi → et
- Farisî: سنگ → fa
- Fînî: kivi → fi
- Fransî: pierre → fr
- Frîsî: stien → fy
- Guwaranî: ita → gn
- Holendî: steen → nl
- Mecarî: kő → hu
- Îdoyî: petro → io
- Indonezî: batu → id
- Inglîzî: stone → en, rock → en, lith- → en, petro- → en, boulder → en, crag → en, quarry → en, ?clinker → en, ?sinter → en, ?gallstone → en
- Inglîziya kevn: stan → ang
- Înterlîngua: petra → ia
- Îrlendî: cloch → ga m
- Îtalî: pietra → it, roccia → it, sasso → it
- Japonî: 石 → ja (いし) (ishi)
- Katalanî: pedra → ca
- Koreyî: 석 → ko (seok) (sŏg) (石)
- Latînî: lapis → la
- Latviyayî: laikmet → lv
- Polonî: kamień → pl
- Portugalî: pedra → pt
- Romanyayî: piatră → ro
- Rusî: камень → ru (kamenʹ)
- Slovenî: kamen → sl
- Spanî: piedra → es
- Swêdî: sten → sv
- Tirkî: taş → tr, çepelli → tr
- Tupînambayî: itá
- Ûkraynî: камінь → uk (kaminʹ) (kamіń)
- Weylsî: cerrig → cy
- Yûnanî: λίθος → el (líthos) (lithos)
RengdêrBiguhêre
kevir