kemer

Kurdî

Bilêvkirin

•  IPA^(kilîd): /kʰɛ'mɛɾ/

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	kemer	kemer
Îzafe	kemera	kemerên
Çemandî	kemerê	kemeran
Nîşandera çemandî	wê kemerê	wan kemeran
Bangkirin	kemerê	kemerino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	kemerek	kemerin
Îzafe	kemereke	kemerine
Çemandî	kemerekê	kemerinan

çend kemer

kemer mê

1. qayiş, doxîn, benê ku li navtengê têt şidandin daku pantolon danekeve
2. benê ku mirov xwe yan tiştekî pê asê dike, navteng

   Dema tirimpêl tê ajotin, divê mirov kemera xwe ya ewlehiyê girê bide.

3. qiyasê navtengê
4. dever, navçe, herêm, zon

Herwiha

• kember
• kêmber

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: که‌مه‌ر

Bide ber

• kerem

Ji wêjeya klasîk

• Exterê iqbal û meha birca bext
  Mihra sipihrê kemer û text û tac
  Kos-i ko hingaft-i bi şahî li text— (Dîwana Melayê Cizirî ~1640, Melayê Cizîrî)

Etîmolojî

herwiha kember, hevreha farisî کمر‎ (kemer), pehlewî kemer, avestayî kemera-, ji proto-hindûewropî *kh₂em- (çemandin, tewandin, badan). Ji zimanên îranî ketiye gelek zimanên din jî: erebî كمر‎ (kemer), tirkî kemer, azerî kəmər, aramî ܩܡܪܐ (qemra), îbrî קמר (qemer), urdûyî کمر‎‎ (kemer), hindî कमर (kemer), bulgarî кемѐр (kemѐr), yûnanî κεμέρι (keméri), romanî chimír, chimér, bengali: কোমর (komôr), gurcî ქამარი (kamari), gujaratî કમર (kamar)... Ji eynî rehî: kevan, kamera û belkî çemandin û çemîn.

Bikaranîn

Lêker

• kemer kirin

Navdêr:

• kemerkirin

Rengdêr:

• kemerkirî

Jê

• bêkemer
• bêkemerî
• bikemer
• kemerdar
• kemerdêr
• kemerî

Werger

• Ahtnayî: sez
• Almanî: Gürtel → de, Gurt → de m
• Inglîzî: belt → en, girdle → en
• Erebî: حزام‎ (ḧizam)
• Azerî: kəmər
• Başkîrî: ҡайыш (qayïš)
• Bretonî: gouriz → br
• Katalanî: cinturó → ca
• Korsîkayî: cinta
• Spanî: cinturón → es
• Esperantoyî: zono
• Fînî: vyö → fi
• Fransî: ceinture → fr
• Yûnanî: ζώνη → el (zóni) mê
• Yakutî: кур (kur)
• Indonezî: sabuk → id, ikat pinggang → id
• Îzlendî: belti → is
• Îtalî: cintura → it
• Karaçay-balkarî: белибау
• Qazaxî: белбеу (belbew), белдік (beldik)
• Kirgizî: кур → ky (kur), илгич → ky (ilgiç), кемер (kemer)
• Kumikî: къайыш (qayış), белбав (belbaw)
• Koyukonî: łeł
• Komorî: mukandra
• Holendî: riem → nl
• Nogayî: белбав (belbav)
• Nlûyî: beltsi
• Oksîtanî: cencha → oc, cinta → oc, centura
• Farisî: کمربند‎ → fa (kemerbend)
• Polonî: pasek → pl m
• Rusî: ремень → ru (remenʹ), пояс → ru (poyas)
• Samiya bakurî: avvi, boagán
• Sicîlî: cinta m
• Sonxayî: gamahaw
• Swêdî: bälte → sv nêr, skärp nêr, livrem giştî
• Swahîlî: ukanda, mkanda → sw
• Teteriya krîmî: quşaq, qayış
• Teterî: каеш → tt (qayeş)
• Çuvaşî: пиçиххи (piçihhi)
• Tofalarî: бағ
• Tirkî: kemer → tr
• Tirkmenî: guşak, kemer, gaýyş
• Viyetnamî: thắt lưng → vi
• Norsiya kevn: belti
• Yokutiya deştî ya başûrî: wosokʼ

Tirkî

Navdêr

kemer

1. kemer, heyase, davek, pişt
2. gumbet, taq, qube, qab, kevan, kevane

   bu köprü dört kemer üzerine inşa edilmiş

   ev pir li ser çarkemeran hatiye avakirin

3. zengû

   ayak kemeri

   zengûya pê

4. mesîl