Nimînok:Ferhengok

Ferhengokeke têgihên di Wîkîferhengê de tên bikaranîn. Ji bo lînkkirina vê rûpelê şablona {{nimînok}} bi kar bînin.

Nimînok: A B C Ç D E Ê F G H I Î J K L M N O P Q R S Ş T U Û V W X Y Z − Ḧ Ẍ '

A

artîkel, veqetandek, zêder

B

baneşan

binavkirî

Bi-nav-kirî. Formeke navdêrê ye. Kevirê min. Sêva te.

biwêj

bireser

Pêkhateya ku kar lê tê kirin. Mînak Xecê sêv xwar. Peyva sêv di vê hevokê de bireser e. Bide ber: kirde

C

cînav

cotreh

Peyvên ku ji eynî rehî çêbûne lê belê bi rêyên cuda ketine zimanekî. Bi îngilîzî doublet. Bide ber #hevreh

D

daçek

dariştin, dariştî

Çêkirina peyvan bi pêşgir, navgir û paşgiran.

dijwate

Peyvên ku wateya wan %100 cuda ye. Mînak mezin û biçûk dijwateyên hev in.

G

girêdek

gerguhêz, gh

Lêkera ku bireserê werdigire.

H

hevmane

Peyvên ku maneya wan eynî ne. Mînak ciwan û xweşik

hevdeng

Peyvên ku wekî peyveke din tên bilêvkirin lê nivîsîn, mane an jî rehê wan ji hev cuda ne.

hevreh

Peyvên ku ji heman peyvê çêbûne.

hoker

K

kirde

Pêkhateya ku di hevokekê de karî dike. Mînak Xecê sêv xwar. Peyva Xecê di vê hevokê de kirdeye. Bide ber: bireser

keysa herfê

Halê hûrdek an girdek ya peyvê.

L

lêker

Peyvên ku nîşanê kirinê an bûyînê dikin. Tewîna peyvan li ser Wîkîferhengê wek tewandin tê binavkirin.

M

mê, m

Navdêrên ku zayenda wan li gorî mê ditewe. Herwiha bnr. mn, nêr.

mê û nêr, mn

Navdêrên ku zayenda wan li gorî hem mê hem nêr ditewe. Herwiha bnr. mê, nêr.

N

navdêr

Navên tişt (sêv, heywan, qedeh) yan kavraman (dilşadî, bextiyarî hwd.) di rêzimanê de.

navgir

nebinavkirî

negerguhêz, ngh

Lêkera ku bireserê wernagire.

neqiyasbar

Rengdêrên ku formên wan yên bi -tir, -tirîn an herî tune.

nêr, n

Navdêrên ku zayenda wan li gorî nêr ditewe. Herwiha bnr. mê, mn.

nêtar, nt

Navdêrên ku zayenda wan ne nêr û ne jî mê ye.

navneteweyîtî

Peyveke deynkirî ya ku di çend zimanan de bi mane û etîmolojiyeke eynî an jî nêzîkî hev derbas dibe, bi gelemperî ji ber peydabûna çend deynkirinên hevdem û/an zincîreyeke deynkirinên li pey hev ku zû diqewimin çêdibin. Di encamê de dibe ku peydakirina eslê rast a etîmolojîk a têgiheke zimanekî dijwar an ne mimkûn be. Wek nimûne doktor, otêl, înternet, taksî, an televîzyon.

P

paşgir

paşvesazî

Çêkirina peyvên nû bi kurtkirina peyvên heyî. Mînak ajo ji ajotin.

pêkhatî, pêk

Çêkirina peyvên nû bi lihevanîna du an zêdetir peyvan.

pêşgir

pirjimar

pirtik

Q

qusandin

Kurtkirina peyvekê bi avêtina çend herfan e û maneya peyvê naguherîne. Mînak Miho ji Mihemmed.

R

rengdêr

S

serenav

Cureyekî navdêran e ku îşaretê peyvên yekane mîna Iqlîdes, Mihemed dike. Serenav di zimanê kurdî de bi herfên girek tên nivîsîn.

sic

Hokereke latînî ku tê maneya "lewma". Bi edetê di nav [ de tê nivîsin û mirov dixwaze bibêje ku ew peyv ne xeletiya kesa ku nivîsekê kopî dike ye, nivîs ji orîjînalê bêyî guhartinê hatiye wergirtin.

T

têkilkirin

Çêkirina peyvekê bi riya tevlîkirina du peyvan. Mînak tirkmancî ji tirkî + kurmancî.

tewandin

tewîn

W

wergirtina wateyê, wergirtin

Berfirehtirkirina wateya peyveke heyî bi riya wergerandina ji zimanekî din.

X

xweşbêjî an (edebî kelam)

Peyv û derbirînên li şûna peyveke din ji bo veşartina maneya nexweş an bişerm tên bikaranîn.

Y

wergerandina yekser, yekser

Çêkirina peyveke nû bi riya wergerandina ji zimanekî din.

Z

zayend

Awayekî sinifandina navdêran di zimanê kurdî û hin zimanên din de ye. Sê cure zayend mê, nêr û mê û nêr di zimanê kurdî de hene. Zayenda nêtar di hin zimanên din hene lê di kurdî de tune.