çakûç

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /t͡ʃɑːˈkuːt͡ʃ/
• Kîtekirin: ça·kûç

Navdêr

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	çakûç	çakûç
Îzafe	çakûçê	çakûçên
Çemandî	çakûçî	çakûçan
Nîşandera çemandî	wî çakûçî	wan çakûçan
Bangkirin	çakûço	çakûçino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	çakûçek	çakûçin
Îzafe	çakûçekî	çakûçine
Çemandî	çakûçekî	çakûçinan

cûnek çakûçan

çakûç nêr, ç-ya req (1), k-ya nerm, ç-ya nerm (2)

1. mêkut, kuling, amûrek serikreq e û bi taybetî bo kutana bizmaran têt bikaranîn
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: چاکووچ‎

Herwiha

• çakuç
• çakut
• çekûç
• çakût
• çekîç
• çekuç
• çekut
• çekût
• çekwîç
• kaçuç
• kaçûç
• keçîç
• keçuç
• keçûç
• keçwîç
• kakûç

Bide ber

• bivir
• das
• mîrkut
• qezme
• şalok
• tevir

Binêre herwiha

• çakêt

Etîmolojî

Ji proto-hindûewropî * kekus, proto-îranî *çekus, hevrehên kurmancî çek û çeqo, farisî çekûş, avestayî çekuş-

Werger

• Abazayî: жьахӏва (ž̍āḥvā), урым (wrəm)
• Abenakî: bagam8gan-al, malto
• Abxazî: ажьаҳәа (āž̍āh°̍ā), аура (āurā)
• Açehî: palèe
• Adîgeyî: уатэ (wātă), уадэ (wādă), отэшху (otăšx°)
• Afarî: mataka
• Afrîkansî: hamer → af
• Alabamayî: isbatatka, isbatka
• Albanî: typth → sq n, çekiç → sq n, vare → sq m
• Almanî: Hammer → de n
• Altayiya başûrî: маска (maska)
• Amharî: መዶሻ (mädoša)
• Aragonî: martiello n
• Aramî:

  Siryaniya klasîk: ܐܪܙܦܬܐ‎ m (ʾarzap̄tā), ܡܪܙܦܬܐ‎ m (marzap̄tā)

• Arçî: кӏуртӏа
• Asamî: হাতুৰী (haturi)
• Astûrî: martiellu n
• Avarî: квартӏа (kwarṭa)
• Aymarayî: liq'iña
• Azerî: çəkic → az
• Bambarayî: marito
• Banjarî: tukul
• Baskî: mailu
• Başkîrî: сүкеш (sükeš), балға (balğa)
• Batsbî: kʼver (kʼver)
• Belarusî: мо́лат n (mólat), малато́к n (malatók)
• Bengalî: হাতুড়ি (hatuṛi)
• Berberî:

  Temazîxtiya atlasa navendî: tasmart

  Kabîlî: tafḍist

• Bîkoliya naverast: dongsol, martilyo
• Bîslamayî: hama
• Bretonî: morzhol → br n, morzholioù
• Bulgarî: чук → bg n (čuk)
• Burmayî: တူ → my (tu)
• Buryatî: балта (balta), алха (alxa)
• Conxayî: ཐོཝ (thow)
• Çamoroyî: måttiyu
• Çeçenî: варзап (warzap), жӀов (žʿow)
• Çekî: kladivo → cs nt
• Çerokî: ᎦᏅᏆᎶᏍᏗ (ganvqualosdi), ᎪᎱᏍᏗ ᎬᏔᏂᏓᏍᏗ (gohusdi gvtanidasdi)
• Çeyenî: tôhohko
• Çîçewayî: nyundo
• Çînî:

  Kantonî: 錘 (ceoi^4-2)

  Mandarînî: 錘子 → zh (chuízi), 榔頭 → zh (lángtou)

  Minnanî: 摃錘仔 (kòng-thûi-á)

• Çuvaşî: мӑлатук (mălatuk)
• Dakotayî: iyokataŋ, maziaphe
• Danmarkî: hammer → da g
• Dargwayî: кьякь (q̇əq̇)
• Divehî: މަރުތެޔޮ‎ (maruteyo)
• Elmanîşî: Hàmmer
• Emilî: martèl n, martel n
• Endonezyayî: palu → id
• Erebî: مِطْرَقَة‎ → ar m (miṭraqa), شَاكُوش‎ n (šākūš)

  Erebiya cezayirî: مارطو‎ (marṭu)

  Erebiya misrî: شَاكُوش‎ n (šakūš), قَدوم‎ n ('adūm)

  Erebiya hîcazî: شَاكُوش‎ n (šākūš), مِطْرَقَة‎ n (miṭraga)

  Erebiya fasî: مطرقة‎ m (mṭarqa)

• Ermenî: մուրճ → hy (murč)

  Ermeniya kevn: մուրճ (murč), ուռն (uṙn), կռան (kṙan)

• Erzayî: молотка (molotka)
• Esperantoyî: martelo → eo
• Estonî: haamer → et, vasar → et
• Evenî: халка̇ (halkȧ)
• Evenkî: халка (halka), халкачан (halkaçan), балта (balta)
• Extremaduranî: maltillu
• Farefareyî: hãma, zãarɛ
• Farisî: چکش‎ → fa (čakoš)
• Ferî: hamari n
• Fiji hindiyî: haamaa
• Fîjî: ituki
• Fînî: vasara → fi
• Flamiya rojava: oamer
• Fransî: marteau → fr n
• Friyolî: martiel n
• Frîsiya bakur: höömerk
• Frîsiya saterlandî: Hoomer
• Frîsî: hammer
• Futunî: āmale
• Gaelîka skotî: òrd n
• Gagawzî: çokan, çekiç
• Galîsî: martelo → gl n, marra m, repelo n, bugarda m, soliñadeira m, escoda m, cotás n
• Galoyî: martet
• Gujaratî: હથોડો m (hathoḍo)
• Gurcî: ჩაქუჩი (čakuči), ურო → ka (uro)
• Guwaranî: mbotaha
• Haîtî: mato
• Hawayî: hāmale, hamare
• Hawsayî: gùdumā̀, hamā̀
• Hindî: हथौड़ा → hi n (hathauṛā)
• Holendî: hamer → nl n
• Îbranî: פַּטִּישׁ‎ → he n (patísh)
• Îdoyî: martelo → io
• Îlokanoyî: martilio
• Îngilîzî: hammer → en
• Îngûşî: жӏов (žʿow), гон (gon)
• Înterlîngua: martello
• Îrlendî: casúr n
• Îtalî: martello → it n
• Îzlendî: hamar → is n
• Japonî: 金槌 → ja (かなづち, kanazuchi), 槌 → ja (つち, tsuchi), ハンマー (hanmā)
• Javayiya kevn: palu
• Javayî: gandhèn → jv, palu → jv
• Kabardî: ур (wr), уадэ (wādă)
• Kalalîsûtî: kaataq
• Kalmîkî: алх (alx)
• Kannadayî: ಬಡಿಗೆ → kn (baḍige), ಸುತ್ತಿಗೆ → kn (suttige)
• Kapampanganî: pamukpuk, martiliu
• Karaçay-balkarî: чёгюч
• Karelî: vazara, pal’l’u
• Kaşûbî: młotk, mérk
• Katalanî: martell → ca n
• Keçwayî: takana
• Kirgizî: барскан → ky (barskan)
• Kîkongoyî: nkonko
• Kîngalî: මිටිය (miṭiya)
• Kînyarwandayî: inyundo 9 an 10
• Kîrîbatî: aama
• Komî-zîriyî: мӧлӧт (mölöt)
• Konkanî: आथोडि (āthoḍi)
• Koreyî: 망치 → ko (mangchi)
• Kornî: morthol n
• Korsîkayî: martellu n
• Kreyoliya morîtanî: marto
• Kreyoliya seyşelî: marto
• Krî: ᐸᑲᒫᑲᓂᐢ (pakamaakanis)
• Kumikî: чёгюч (çögüç)
• Ladînî: martel n
• Latgalî: vasars n
• Latînî: malleus → la n, martellus n, marcus n, tudes n
• Latviyayî: āmurs n, veseris n
• Lawsî: ຄ້ອນຕີ → lo (khǭn tī)
• Lazî: languri
• Lezgînî: кӏаш (ḳaš), кӏута (ḳuta)
• Lingalayî: ebétele, yende
• Lîgûrî: martello n
• Lîmbûrgî: hamel n
• Lîtwanî: plaktukas n, kūjis n
• Lîvonî: vazār
• Lombardî: martell, martel, martee
• Lugandayî: ennyondo, okukomerera
• Luhyayî: enyundo
• Luksembûrgî: Hummer n
• Makedonî: чекан n (čekan)
• Malagasî: famepika → mg
• Malayalamî: ചുറ്റിക → ml (cuṟṟika)
• Malezî: tukul → ms, palu → ms, penukul, martil
• Maltayî: martell n, mitraq n
• Mançûyî: ᡶᠣᠯᡥᠣ (folho), ᠯᠠᠩᡨᡠ (langtu)
• Manksî: oard
• Maorî: pākuru
• Maratî: हातोडा n (hātoḍā)
• Mariya rojhilatî: чӧгыт, молот n
• Masayî: e-nyúntù
• Mayayiya yukatekî: bahab
• Mecarî: kalapács → hu
• Megleno-romanyayî: tšecán
• Mîrandî: martielho n
• Mokşayî: молатка (molatka)
• Mongolî:

  Kirîlî: алх → mn (alh)

  Mongolî: ᠠᠯᠤᠬ᠎ᠠ (aluq-a)

• Nahwatlî: tepuztlatetzotzonaloni, tlateuiloni
• Nanayî: палоа
• Napolîtanî: martiello n
• Navajoyî: bee atsidí
• Nawrûyî: amar
• Nedersaksî: Hamer
• Negidalî: halka
• Nenetsiya tundra: ма
• Nepalî: हथौडा (hathauḍā)
• Nganasanî: мыә
• Ngarrindjerî: yerungi
• Nogayî: шоькиш (şökiş), таптавыш (taptavış)
• Normandî: marté n
• Norsiya kevn: hamarr
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: hammer → no n

  Norweciya nînorskî: hammar n

• Ojibweyî: bakite'igan
• Oksîtanî: martèl → oc n
• Oroçî: халуа
• Orokî: пало
• Oromoyî: madooshaa
• Osetî: дзӕбуг (ʒæbug)
• Oygurî: بولقا‎ (bolqa)

  Kirîlî: болқа (bolqa)

  Latînî: bolqa

• Ozbekî: bolgʻa → uz
• Palî: muggaro
• Peştûyî: سوټک‎ → ps n (soṭak), څوټک‎ n (śoṭak), څټک‎ → ps n (śaṭak), سټک‎ → ps n (saṭak)
• Piedmontîsî: martel n
• Pijînî: hama
• Pîkardî: martieau n
• Plodîşî: Homa n
• Polonî: młot → pl n, młotek → pl n
• Portugalî: martelo → pt n
• Prusiya kevn: hamer
• Puncabî: ਹਥੌੜਾ (hathauṛā)
• Qazaxî: балға (balğa)
• Rohingyayî: hañtura
• Romagnolî: martel n
• Romancî: martè n, marti n, martel n
• Romanyayî: ciocan → ro nt
• Rusî: мо́лот → ru n (mólot), молото́к → ru n (molotók)
• Sahoyî: martello
• Samiya bakurî: veažir
• Samiya kildînî: ве̄жяр (vʹēžʹar)
• Samoayî: samala
• Samogîtî: kūjātis
• Sanskrîtî: मुद्गर → sa (mudgara)
• Sardînî: marteddu, maltedhu, malteddu, marcedhu, martedhu, martzedhu, martzeddu, matedhu, mateddu, matzedhu, matzeddu
• Sebwanoyî: martilyo
• Sicîlî: marteddu → scn n
• Silesî: hamer
• Sirananî: ambra, amra
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: чѐкић n

  Latînî: čèkić → sh n

• Skotî: haimer
• Slovakî: kladivo → sk nt
• Slovenî: kladivo → sl nt
• Somalî: cuddad m
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn: klapac n

  Sorbiya jorîn: hamor n

• Sotoyiya bakur: nôtô, hamola
• Sotoyiya başûr: noto 9 an 10, hamore 9 an 10
• Spanî: martillo → es n
• Sundanî: palu → su, martil
• Swahîlî: nyundo → sw 9 an 10
• Swêdî: hammare → sv g
• Şerpayî: थो
• Şonayî: nyundo
• Şorî: масқа
• Tacikî: чакуш (čakuš)
• Tagalogî: martilyo, pamukpok, binalalak
• Tahîtî: tiapai, tupai
• Tamîlî: சுத்தியல் → ta (cuttiyal)
• Taosî: moltìyu’úna
• Tarifitî: afḍis n
• Tausugî: tukul
• Tayî: ค้อน → th (kɔ́ɔn)
• Telûgûyî: సుత్తి → te (sutti)
• Teteriya krîmî: çöküç
• Teterî: чүкеч → tt (çükeç)
• Tetûmî: martelu
• Tigrînî: ማርተሎ (martälo)
• Tirkî: çekiç → tr
• Tirkmenî: çekiç
• Tîbetî: ཐོ་བ (tho ba)
• Tsongayî: noto, hamore
• Tumbukayî: nyundo
• Tuvanî: алага (alaga), маска (maska)
• Udiheyî: халуга, халуга
• Udmurtî: чекыч (ćekyć), чӧкыч (ćökyć)
• Ulçî: palawun
• Urdûyî: ہتوڑا‎ n (hathauṛā)
• Ûkraynî: мо́лот n (mólot), молото́к n (molotók)
• Venîsî: martel n, marteło n
• Vepsî: pal’l’
• Viyetnamî: búa → vi
• Volapûkî: fög → vo
• Voroyî: vassar
• Votî: vasarõ
• Walîsî: hāmale
• Walonî: mârtia
• Warayî: martilyo
• Weylsî: morthwyl → cy n
• Wîlamowî: homer
• Wolofî: marto
• Xakasî: пасха (pasxa), пасхаӌах (pasxacax)
• Xantî: кеви (kewi), сяк (sâk)
• Ximêrî: ញញួរ → km (ñɔñuə)
• Xosayî: ihamile
• Yakutî: өтүйэ (ötüye), балта (balta)
• Yidîşî: האַמער‎ n (hamer)
• Yorubayî: òlù
• Yupîkiya navendî: multuuk
• Yûnaniya pontî: τσακούτς (tsakoúts)
• Yûnanî: σφυρί → el nt (sfyrí)

  Kevn: σφῦρα m (sphûra), κέστρα m (késtra)

  Griko: martèddhi

• Zuluyî: isando 7 an 8

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.