nê

 Binêre herwiha: Ne, ne, û ne-

Kurmancî

Hoker

nê

1. jixwe, manê, nexwe, zaten

   Nê eger te bela xwe ji marî vekiriba, marî bi te venedida.

   • Nê ji me sûc û xeta tên û sîtem
     Lê ji te îhsan û xufran û kerem — (Mela Hesenê Bateyî, Mewlûda Kurdî, ~1720)
   • Peyva “nê”: Di gelek berhemên klasîk da derbaz dibît, kelîmeyek e ku Hekkariyî hema hero bikartînin ku maneya wê “jixwe/zaten” e, lê hema bêje hemû gava ligel “jixwe” dihête karînan her wekî vê mîsalê: “nê jixwe min tu dîtibûy” lê bi tinka serê xwe jî dihête karînan, ji bo mînak: “nê tu nehatî da em bixebitin” anko bi nêzik mena “lê/lêbelê/feqet”, an jî wekî Bateyî dibêje: “Nê ji tirs û heybetê qed nanivî” ... — (Ayhan Geverî: Mewlûda Bateyî û Pişavtina Devoka Hekarî, Kovara [Nûbihar], hj. 79, 9/2006)

Bide ber

• na
• ne
• ni-
• nî
• no
• nû

Etîmolojî

Hevreha farsiya klasîk اندی (endê), farisiya navîn [skrîpt hewce ye] (enê, “lê, nexwe, neku, nê”). Ramana serdest di sedenên dawîn de hatiye girtin û di wêjeya klasîk de wek lê, lêbelê bi kar hatiye.

Werger

• Îngilîzî:^?you know → en

Formeke lêkerê

nê

1. neyê
2. nayê

Zazakî

Hoker

nê

1. na

   Hevmane: nêxêr

   Dijmane: eya

Herwiha

• ney

Cînav

nê

1. van, ev: cînavê diyarker yê pirjimariyê
   • Verî ke ez derheqê muhtewaya nê kitabê ma de malumatan bida şima, ez wazena nuştoxê nê kitabê ma, yanî Mela Mehemed Elîyê Hunî bida şinasnayîş. — (Kovara Mehname, Mewlid – Yîsif û Zelîxa – Qesîdeyê Kerbela, 10/2006, Roşan Lezgîn (terciman Husein Muhammed), hj. 80)

     Berî ku ez li ser naveroka vê pirtûka me agadariyan bidim we, ez dixwazim nivîskarê vê pirtûka me anku Mela Mehemed Eliyê Hunî binasînim.