law

KurmancîBiguherîne

Navdêr 1Biguherîne

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	law	law
Îzafe	lawê	lawên
Çemandî	lawî	lawan
Nîşandera çemandî	wî lawî	wan lawan
Bangkirin	lawo	lawino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	lawek	lawin
Îzafe	lawekî	lawine
Çemandî	lawekî	lawinan

Lawek

law nêr

kurr, zarokên kesekê/î yên nêr
- - De tu ê anuha bibînî!... Tu ê bibînî bê lawê kê mêr e! — (Hesenê Metê, Epîlog, Weşanxaneya Avesta)

Ji wêjeya klasîkBiguherîne

Lêkin ji xewadimê di mumtaz
Sed law sihîqed û serefraz
Heryek di meqam husnirojek— (Mem û Zîn ~1692, Ehmedê Xanî)

Bi alfabeyên dinBiguherîne

kurdî-erebî: لاو

EtîmolojîBiguherîne

Hevreha soranî لاو‎ (law, “xort, ciwan, genc”), herdu ji ermenî, bi ermeniya kevn լաւ (law), ermeniya nû լավ (lav), herdu bi maneya "baş, çê, qenc", hevreha prûsiya kevn û latviyayî labs ("baş"), lîtwanî lãbas (baş), lobùs (zengîn, halxweş), yûnaniya kevn λωΐων (loîon: baştir) û λάφυρον (láphūron: qazanc, xenîmet), sanskrîtî लभते (labhate: qazanc kirin, wergirtin, peyda kirin), hemû ji proto-hindûewropî *labʰ- (bi dest xistin, bi dest ve anîn, girtin, zeft kirin).

Di kurmancî de li hin deveran maneya "kurr" wergirtiye lê li hinên din bi wateya "keşxe, spehî, lihev" e û li hin cihan jî bi maneya "baş" e anku maneya xwe ya bingehîn ya ermenî parastiye. Sebebê guherîna maneyê ji "baş" bo "kurr" ihtimalen di bin tesîra "lac / laj" (kurr) ya zazakî de ye. Lê "lac, laj" ne hevreha "law" e, ew peyveke îranî ye, hevreha iştihardî لزک (lezek) (kurr).

Sebebên ku diyar dikin ku kurdî ji ermenî wergirtiye û ne ermenî ji kurdî wergirtiye ew in ku "law" di zimanên din yên îranî de peyda nabe û "l" di îraniya kevn de tine bû. Loma eger ew ji proto-hindûewropî yekser daketibûya kurdî, diviyabû ku "l" bûbûya "r" (bide ber "roj" û "rêtin").

Bo guherîna maneyê ji "baş" bo "xort, ciwan, kurr" bide ber diyardeyeke berevajî di peyva "qenc" (baş) de ku ji tirkî ye, bi tirkiya kevn "kênç" û tirkiya nû "genç" (xort, ciwan) ku dubare wek "genc" jî ji tirkî ketiye kurdî.