law

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA: /lɑːw/
• Kîtekirin: law

Navdêr 1

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	law	law
Ravek	lawê	lawên
Çemandî	lawî	lawan
Nîşandera çemandî	wî lawî	wan lawan
Bangkirin	lawo	lawino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	lawek	lawin
Îzafe	lawekî	lawine
Çemandî	lawekî	lawinan

Lawek

law nêr

1. kurr, zarokên kesekê/î yên nêr
   • "- De tu ê anuha bibînî!... Tu ê bibînî bê lawê kê mêr e!"— (Epîlog, Hesenê Metê, Weşanxaneya Avesta)

Ji wêjeya klasîk

• Lêkin ji xewadimê di mumtaz
  Sed law sihîqed û serefraz
  Heryek di meqam husnirojek— (Mem û Zîn ~1692, Ehmedê Xanî)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: لاو

Herwiha

• la (2)
• lawik
• lawk

Hevmane

• genc
• kur
• kurr
• xort

Jê

• lawik
• lawî
• lawînî
• lawîtî
• lawtî

Etîmolojî

Hevreha soranî لاو‎ (law, “xort, ciwan, genc”), herdu ji ermenî [Peyv?], bi ermeniya kevn լաւ (law), ermeniya nû լավ (lav), herdu bi maneya "baş, çê, qenc", hevreha prûsiya kevn û latviyayî labs (baş), lîtwanî lãbas (baş), lobùs (zengîn, halxweş), yûnaniya kevn λωΐων (loîon: baştir) û λάφυρον (láphūron: qazanc, xenîmet), sanskrîtî लभते (labhate: qazanc kirin, wergirtin, peyda kirin), hemû ji proto-hindûewropî *labʰ- (bi dest xistin, bi dest ve anîn, girtin, zeft kirin).

Di kurmancî de li hin deveran maneya "kurr" wergirtiye lê li hinên din bi wateya "keşxe, spehî, lihev" e û li hin cihan jî bi maneya "baş" e anku maneya xwe ya bingehîn ya ermenî parastiye. Sebebê guherîna maneyê ji "baş" bo "kurr" ihtimalen di bin tesîra "lac / laj" (kurr) ya zazakî de ye. Lê "lac, laj" ne hevreha "law" e, ew peyveke îranî ye, hevreha iştihardî لزک (lezek) (kurr).

Sebebên ku diyar dikin ku kurdî ji ermenî wergirtiye û ne ermenî ji kurdî wergirtiye ew in ku "law" di zimanên din yên îranî de peyda nabe û "l" di îraniya kevn de tine bû. Loma eger ew ji proto-hindûewropî yekser daketibûya kurdî, diviyabû ku "l" bûbûya "r" (bide ber "roj" û "rêtin").

Bo guherîna maneyê ji "baş" bo "xort, ciwan, kurr" bide ber diyardeyeke berevajî di peyva "qenc" (baş) de ku ji tirkî ye, bi tirkiya kevn "kênç" û tirkiya nû "genç" (xort, ciwan) ku dubare wek "genc" jî ji tirkî ketiye kurdî.

Werger

Zarrokên nêr yên kesekî (1)

• Almanî: Sohn ^→ de, ^?Bub ^→ de m, ^?Bube ^→ de m
• Erebî: ابن ^→ ar (ibn), ^?الظراف ^→ ar, ^?نجل ^→ ar, ^?ولد ^→ ar
• Farisî: پسر ^→ fa (pesar), ^?فرزند ^→ fa, ^?فرزند پسر ^→ fa
• Fransî: fils ^→ fr n
• Holendî: zoon ^→ nl
• Inglîzî: son ^→ en, ^?boy ^→ en, ^?buxom ^→ en, ^?chic ^→ en, ^?cute ^→ en, ^?dapper ^→ en, ^?dasher ^→ en, ^?dinky ^→ en, ^?dudish ^→ en, ^?flossy ^→ en, ^?fop ^→ en, ^?fulgent ^→ en, ^?genteel ^→ en, ^?good looking ^→ en, ^?gradely ^→ en, ^?guy ^→ en
• Rusî: сын ^→ ru (syn)
• Spanî: hijo ^→ es
• Tirkî: oğul ^→ tr, ^?kızan ^→ tr, ^?mahdum ^→ tr, ^?oğlan ^→ tr, ^?püskürtü ^→ tr, ^?taze ^→ tr, ^?uşak ^→ tr, ^?velet ^→ tr, ^?zade ^→ tr, ^?genç ^→ tr

Rengdêr

law

1. keşxe, qeşeng, spehî, xweşik, delal, rind, berkeftî, bedew, ciwan
2. baş, qenc, çê
3. xort, ciwan, genc, mirovên êdî ne zarok in lê hê nebûne mezin jî

Navdêr 2

law nêr

1. evîndarê keçekê

Navdêr 3

law mê

1. hin cûn stranên gelêrî yên kurdî ne (bi taybetî li ser evînê ne)

Soranî

Rengdêr

law

1. xweşik, keşxe, qeşeng

Inglîzî

Bilêvkirin

• Deng (KY)

• Deng (DYA)

• Deng (AU)

Navdêr

law

1. qanûn, zagon, yasa