law
KurmancîBiguherîne
BilêvkirinBiguherîne
Biguherîne
Zayenda nêr a binavkirî | ||||
---|---|---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
Navkî | law | law | ||
Îzafe | lawê | lawên | ||
Çemandî | lawî | lawan | ||
Nîşandera çemandî | wî lawî | wan lawan | ||
Bangkirin | lawo | lawino | ||
Zayenda nêr a nebinavkirî | ||||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
Navkî | lawek | lawin | ||
Îzafe | lawekî | lawine | ||
Çemandî | lawekî | lawinan |
law nêr
- kurr, zarokên kesekê/î yên nêr
- - De tu ê anuha bibînî!... Tu ê bibînî bê lawê kê mêr e! — (Hesenê Metê, Epîlog, Weşanxaneya Avesta)
Ji wêjeya klasîkBiguherîne
- Lêkin ji xewadimê di mumtaz
Sed law sihîqed û serefraz
Heryek di meqam husnirojek— (Mem û Zîn ~1692, Ehmedê Xanî)
Bi alfabeyên dinBiguherîne
HerwihaBiguherîne
HevmaneBiguherîne
JêBiguherîne
EtîmolojîBiguherîne
Hevreha soranî لاو (law, “xort, ciwan, genc”), herdu ji ermenî, bi ermeniya kevn լաւ (law), ermeniya nû լավ (lav), herdu bi maneya "baş, çê, qenc", hevreha prûsiya kevn û latviyayî labs ("baş"), lîtwanî lãbas (baş), lobùs (zengîn, halxweş), yûnaniya kevn λωΐων (loîon: baştir) û λάφυρον (láphūron: qazanc, xenîmet), sanskrîtî लभते (labhate: qazanc kirin, wergirtin, peyda kirin), hemû ji proto-hindûewropî *labʰ- (bi dest xistin, bi dest ve anîn, girtin, zeft kirin).
Di kurmancî de li hin deveran maneya "kurr" wergirtiye lê li hinên din bi wateya "keşxe, spehî, lihev" e û li hin cihan jî bi maneya "baş" e anku maneya xwe ya bingehîn ya ermenî parastiye. Sebebê guherîna maneyê ji "baş" bo "kurr" ihtimalen di bin tesîra "lac / laj" (kurr) ya zazakî de ye. Lê "lac, laj" ne hevreha "law" e, ew peyveke îranî ye, hevreha iştihardî لزک (lezek) (kurr).
Sebebên ku diyar dikin ku kurdî ji ermenî wergirtiye û ne ermenî ji kurdî wergirtiye ew in ku "law" di zimanên din yên îranî de peyda nabe û "l" di îraniya kevn de tine bû. Loma eger ew ji proto-hindûewropî yekser daketibûya kurdî, diviyabû ku "l" bûbûya "r" (bide ber "roj" û "rêtin").
Bo guherîna maneyê ji "baş" bo "xort, ciwan, kurr" bide ber diyardeyeke berevajî di peyva "qenc" (baş) de ku ji tirkî ye, bi tirkiya kevn "kênç" û tirkiya nû "genç" (xort, ciwan) ku dubare wek "genc" jî ji tirkî ketiye kurdî.
WergerBiguherîne
- Almanî: Sohn → de, ?Bub → de m, ?Bube → de m
- Erebî: ابن → ar (ibn), ?الظراف → ar, ?نجل → ar, ?ولد → ar
- Farisî: پسر → fa (pesar), ?فرزند → fa, ?فرزند پسر → fa
- Fransî: fils → fr n
- Holendî: zoon → nl
- Inglîzî: son → en, ?boy → en, ?buxom → en, ?chic → en, ?cute → en, ?dapper → en, ?dasher → en, ?dinky → en, ?dudish → en, ?flossy → en, ?fop → en, ?fulgent → en, ?genteel → en, ?good looking → en, ?gradely → en, ?guy → en
- Rusî: сын → ru (syn)
- Spanî: hijo → es
- Tirkî: oğul → tr, ?kızan → tr, ?mahdum → tr, ?oğlan → tr, ?püskürtü → tr, ?taze → tr, ?uşak → tr, ?velet → tr, ?zade → tr, ?genç → tr
RengdêrBiguherîne
law
- keşxe, qeşeng, spehî, xweşik, delal, rind, berkeftî, bedew, ciwan
- baş, qenc, çê
- xort, ciwan, genc, mirovên êdî ne zarok in lê hê nebûne mezin jî
WergerBiguherîne
Biguherîne
law nêr
WergerBiguherîne
Biguherîne
law mê
WergerBiguherîne
SoranîBiguherîne
RengdêrBiguherîne
law
InglîzîBiguherîne
BilêvkirinBiguherîne
Deng (KY) Deng (DYA) Deng (AU)
Biguherîne
law