bal

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /bɑːl/
• (Navdêr) Deng (Bidlîs)^ⓘ
• Kîtekirin: bal

Navdêr 1

Tewandina bal
Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	bal	bal
Îzafe	bala	balên
Çemandî	balê	balan
Nîşandera çemandî	wê balê	wan balan
Bangkirin	balê	balino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	balek	balin
Îzafe	baleke	baline
Çemandî	balekê	balinan

bal m

1. hiş, dên, mereq, dîqat, hay, aga

   Vê sibehê saet di 07.00-an da berî ku ez herim kar min bala xwe da termometreyê... Di bin sifirê ra 18 derece sar bû. — (Zinarê Xamo, Zembûrê ser qembûr û xeyalên azadiyê [arşîv], zinarexamo.blogspot.com, 14.02.2011)

   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
2. serî, jorî, bilindî, balahî, berzahî, hilindî
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Ji wêjeya klasîk

• Sehergahan di xelwê da
  Li bal 'ilmê te me'lûm e
  Ji jînê min tu meqsûd î — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)

Jê

• bala xwe danê
• balkêş
• bal kêşan
• balkişandin

Etîmolojî

ji erebî بال (bal)

Werger

• Almanî: Achtung → de m, Aufmerksamkeit → de m, Vorsicht → de m
• Farisî: توجه → fa, ^?ذینفع → fa, ^?قامت → fa, ^?نزد → fa
• Îngilîzî: attention → en, caution → en, regard → en, (paying) attention (to sth), (showing) interest (in sth), ^?focus → en, ^?pennon → en, ^?ala → en, ^?ear1
• Tirkî: dikkat → tr, endam → tr, kanat → tr, kat → tr, nezt → tr, yan → tr, ^?karşı → tr

Navdêr 2

bal m

1. bejn, bejnûbal, dirêjahiya mirovan
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Etîmolojî

Ji proto-hindûewropî *bhergh (bilind), proto-îranî *berz-, hevreha bala, bilind û berz

Werger

• Tirkî: ^?nezdinde → tr

Daçek

bal

1. cem, nik, dev, ba,
   li eynî cihî yan li nêzî wî cihî
   • Wî ji min re got ku piştî mirina jina wî, wî ew kûçik anîbû bal xwe. — (Biyanî, Albert Camus, Weşanên Nûdem)

Bikaranîn

• bal: Ez çûm bal wê.
• ji bal: Ez ji bal wê hatim.
• li bal: Ez li bal wê me.

Etîmolojî

Ji bi + al (“alî”), bide ber devokî lal (li + al), bo.

Werger

• Almanî: bei → de
• Bambarayî: so, bara
• Fînî: (jonkin / jonkun) luo / luona / luokse
• Fransî: chez → fr
• Holendî: bij → nl
• Îdoyî: che → io
• Îngilîzî: at someone's home
• Portugalî: casa → pt
• Rusî: у → ru (u)
• Spanî: en casa de, donde → es
• Swêdî: hos → sv
• Tirkî: (bir kimsenin ya da bir şeyin) yanında

Zazakî

Navdêr

bal

1. bal, dîqet, dîhn
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Azerî

Navdêr

bal

1. (xwarin) hingiv, hingivîn
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Çavkanî

Ev peyv ji wergerên hingiv hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Daurî

Navdêr

bal

1. (riwek) kuncî
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Çavkanî

Ev peyv ji wergerên kuncî hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Frîsî

Navdêr

bal

1. lep, kef (kefa destî)
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Çavkanî

Ev peyv ji wergerên kef hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Holendî

Bilêvkirin

•  IPA: /bɑl/
• Deng (Wijchen, Holenda)^ⓘ

Navdêr 1

-	Yekjimar	Pirjimar
Navdêr	bal	ballen
Biçûkker	balletje	balletjes

bal n

1. gog, hol, top, tepik
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Jê

• voetbal, sneeuwbal, ballen

Navdêr 2

-	Yekjimar	Pirjimar
Navdêr	bal	bals
Biçûkker	-	-

bal nt

1. reqas, dans, sema, govend
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Mecarî

Rengdêr

bal

1. çep
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Çavkanî

Ev peyv ji wergerên çep hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Tübatulabalî

Navdêr

bal

1. (vexwarin) av
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Çavkanî

Ev peyv ji wergerên av/Werger3 hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Soranî

Navdêr

bal

1. bask, çeng
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Teteriya krîmî

Navdêr

bal

1. (xwarin) hingiv, hingivîn
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Çavkanî

Ev peyv ji wergerên hingiv hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Tirkî

Bilêvkirin

• Deng^ⓘ

Navdêr

bal

1. hingiv, hingivîn
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Tirkmenî

Navdêr

bal

1. (xwarin) hingiv, hingivîn
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Çavkanî

Ev peyv ji wergerên hingiv hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}