bilind

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /bɪˈlɪnd/
• Deng (Wan)^ⓘ
• Kîtekirin: bi·lind

Rengdêr

Pozîtîv	Komparatîv	Sûperlatîv
bilind	bilindtir	herî bilind bilindtirîn

bilind

1. Ne nizm, ji erdê ber bi esmanan dirêj.

   Hevmane: berz, bala

   Ev avahî 80 metre bilind e.

2. Ji erdê dûr û ber bi esmanan.

   Firokeya me carinan 10 km bilind difirî.

Ji wêjeya klasîk

• Ew jî te li mihrê muşterî kir
  Balayê bilind te daye ser wan
  Pabendê bela te da tezer wan — (Ehmedê Xanî, Mem û Zîn, ~1692)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: بلند‎

Dijmane

• nizm

Jê

• (Lêker) bilind bûn
• (Lêker) bilind kirin
• bilind girtin
• (Navdêr) bilindbûn
• (Navdêr) bilindkirin
• bilindgirtin
• (Rengdêr) bilindbûyî
• (Rengdêr) bilindkirî
• bilindahî
• bilindatî
• bilindayî
• bilindî
• bilindîtî
• bilindker
• bilindtî
• herî bilind

Etîmolojî

Ji proto-hindûewropî *bʰərgʰ- (bilind), bi sanskrîtî brh(+ent), bi avestayî berez(+ent), bi farsiya kevin berd(+ent), bi farisiya navîn bulend, bi farisî bolend, bi belûçî ääburz, bi zazakî û soranî berz, bi almanî Berg (çiya). Têkildarî peyva birc ya ku ji zimanekî hindûewropî ketiye erebî û paşî li kurdî vegeriye.

proto-hindûewropî *b^herg^h- ("berz")

proto-îranî ra *barz- ("berz")

avestayî: brzent- ("berz")

partî: burz ("bilind, berz")

sogdî: barz'y ("bilind, berz")

farisî: buland ("bilind, berz")

bilind ("bilind, berz")

berz ("bilind, berz")

zazakî: berz ("bilind, berz")

belûçî: burz ("bilind, berz")

talîşî: barz ("bilind")

osetî: baerzont ("bilind") ...

sanskrîtî: bhrant- ("bilind")

ermenî: berj- ("bilind")

yûnanî: purgos ("kelh")

latînî: burgus ("kelh"), fortis ("asêgeh")

almanî: Berg ("çiya")

îngilîzî: borough ("kelh") ...

Werger

• Adîgeyî: лъагэ (łāɣă)
• Afrîkansî: hoog → af
• Aklanon: mataas
• Albanî: i lartë → sq
• Almanî: hoch → de

  Elmanîşî: hooch

• Aramî:

  Îbranî: רמא‎ g (rāmā, romo)

  Siryanî: ܪܡܐ‎ g (rāmā, romo)

• Aromanî: analtu → roa-rup
• Asamî: ওখ (ükho)
• Azerî: yüksək → az, ali → az, uca → az
• Baskî: altu, garai → eu
• Başkîrî: бейек (beyek)
• Belarusî: высо́кі → be (vysóki)
• Bengalî: উচ্চ → bn (ucc)
• Bulgarî: висо́к → bg (visók)
• Burmayî: စွင့် → my (cwang.), မြင့် → my (mrang.)
• Buryatî: үндэр (ünder)
• Çeçenî: лекха (leqa)
• Çekî: vysoký → cs
• Çînî:

  Kantonî: 高 (gou¹)

  Hakkayî: 高 (kô)

  Mandarînî: 高 → zh (gāo)

  Minnanî: 懸 → zh-min-nan (koân, koâiⁿ)

• Danmarkî: høj → da
• Endonezyayî: tinggi → id
• Erebî: عَالٍ‎ (ʿālin), اَلْعَالِي‎ (al-ʿālī); طَوِيل‎ → ar (ṭawīl)

  Erebiya misrî: عالي‎ (ʿāli)

• Ermenî: բարձր → hy (barjr)
• Esperantoyî: alta → eo
• Estonî: kõrge → et
• Evenî: гуд (gud)
• Evenkî: гугда (gugda)
• Extremaduranî: artu
• Farisî: بالا‎ → fa (bâlâ), بلند‎ → fa (boland)
• Ferî: høgur, háur
• Fînî: korkea → fi
• Fransî: haut → fr
• Friyolî: alt, grand
• Frîsiya bakur: huuch
• Gaelîka skotî: àrd; a dh'àirde
• Galîsî: alto → gl n, elevado n, outo n (archaism)
• Gotî: 𐌷𐌰𐌿𐌷𐍃 (hauhs)
• Gurcî: მაღალი (maɣali)
• Guwaranî: yvate
• Haîtî: wo
• Hindî: ऊँचा → hi (ū̃cā), लंबा → hi (lambā) / लम्बा → hi (lambā)
• Hmongî: siab
• Holendî: hoog → nl
• Îbranî: גָבוֹהַ‎ → he (gavóah)
• Îngilîzî: high → en
• Îngûşî: лакхе (laqe)
• Înterlîngua: alte
• Îrlendî: ard → ga
• Îtalî: alto → it, elevato → it, illustre → it
• Îzlendî: hár → is
• Japonî: 高い → ja (たかい, takai)
• Javayiya kevn: ruhur
• Javayî: dhuwur → jv
• Kabardî: лъагэ (łāγă)
• Kalmîkî: өндр (öndr)
• Karaçay-balkarî: мийик
• Katalanî: alt → ca, elevat → ca
• Keçwayî: hanan, hanaq
• Kirgizî: бийик → ky (biyik)
• Koreyî: 높다 → ko (nopda)
• Kreyoliya morîtanî: ot
• Ladînî: aut
• Latgalî: augsts
• Latînî: altus → la, celsus, arduus → la
• Latviyayî: augsts → lv
• Lawsî: ສູງ (sūng)
• Lîtwanî: aukštas → lt
• Lombardî: alt
• Mòçenoyî: heach
• Makedonî: висок (visok)
• Malezî: tinggi → ms
• Mançûyî: ᡩᡝᠨ (den)
• Maorî: noi, teitei, ikeike, tiketike, tīkokekoke, ike, kaurera, paratū, tūmāhoehoe, tūhoehoe, tūmārōhoehoe
• Mecarî: magas → hu
• Mizoyî: sang
• Mongolî: өндөр → mn (öndör)
• Nanayî: гогда
• Napolîtanî: auto
• Nedersaksî:

  Almaniya jêrîn a almanî: haug

• Normandî: haut
• Norwecî: høy → no
• Oksîtanî: naut → oc, aut → oc
• Oriyayî: ଉଚ୍ଚ (uccô)
• Ozbekî: baland → uz, oliy → uz
• Peştûyî: لوړ‎ → ps (lwaṛ), اوچت‎ → ps (učat), جګ‎ (jëg)
• Polonî: wysoki → pl
• Portugalî: alto → pt
• Qazaxî: биік → kk (biık)
• Romancî: alt, ault
• Romanyayî: înalt → ro n, înălțat → ro n an nt, ridicat → ro n an nt
• Rusî: высо́кий → ru (vysókij)
• Samiya bakurî: allat
• Samiya skoltî: õlli
• Sanskrîtî: उच्च → sa (ucca)
• Sardînî: artu, altu, atu
• Sicîlî: àutu → scn, jàutu → scn, otu → scn, atu → scn
• Sidamoyî: seeda
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: вѝсок

  Latînî: vìsok → sh

• Sîlhetî: ꠃꠌꠣ (usa)
• Skotî: heich
• Slaviya kevn:

  Kirîlî: вꙑсокъ (vysokŭ)

• Slaviya rojavayî ya kevn: вꙑсокъ (vysokŭ)
• Slovakî: vysoký → sk
• Slovenî: visok → sl
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn: wusoki

  Sorbiya jorîn: wysoki → hsb

• Spanî: alto → es, elevado → es
• Sundanî: luhur → su
• Swabî: haoch
• Swêdî: hög → sv
• Şerpayî: མཐེན་པུ (thenpu)
• Tacikî: баланд → tg (baland)
• Taşelhitî: attuy
• Tausugî: matas
• Tayî: สูง → th (sǔung)
• Telûgûyî: ఎత్తైన → te (ettaina), పొడుగు → te (poḍugu)
• Teterî: биек (biyek)
• Tetûmî: aas
• Tirkî: yüksek → tr, uca → tr, ali → tr; uzun → tr, yüce → tr, ulu → tr
• Tirkmenî: beýik → tk
• Tîbetî: མཐོ་བ (mtho ba)
• Toxarî B: kauc, tapre
• Tûpiya kevn: ybaté
• Urdûyî: اونچا‎ (ū̃cā), لمبا‎ (lambā)
• Ûkraynî: висо́кий → uk (vysókyj)
• Venîsî: alt → vec
• Viyetnamî: cao cấp → vi, cao → vi (高 → vi)
• Walonî: hôt → wa n
• Weylsî: uchel → cy
• Ximêrî: ខ្ពស់ → km (khpŭəh)
• Yagnobî: баланд
• Yidîşî: הויך‎ (hoykh)
• Yûnanî: ψηλός → el n (psilós)

  Kevn: ὑψηλός (hupsēlós)

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.