kûr

 Binêre herwiha: kur û Kur

Kurmancî

Bilêvkirin

•  IPA^(kilîd): /kʰuːɾ/
• Kîtekirin: kûr

Rengdêr

Pozîtîv	Komparatîv	Sûperlatîv
kûr		herî kûr (merkezî) tewrî kûr (rojavayî)

Avên behran anku deryayan kûr in.

kûr, k-ya req

1. Cihê ku binê wê dûr li bin seviyeya axê.
   • Deryaya Reş deryayeke mezin e. Ew teqrîben 424.000 km² mezin e û 2.244 m kûr e. — (, Wîkîpedîa)
2. Tişta/ê ku derek wê ji seviyeya asayî ya dorberên wê dirêj li jêr.

   Amanek kûr.

   • Şûna birînan kûr bikî
     Şem'a me jê pir nûr bikî — (Melayê Cizîrî, Dîwan, ~1640)
3. dûrûdirêj, mezin, giring, nediyar:
   • Basil Nikitin, gelek pirtûk, lêkolîn û nivîsar li ser Kurdan belavkirine. Pirtûka wî ya herî bi nav û deng "Kurd û Kurdistan" e. Nivîsên wî pir in ji têbînî û ramanên kûr ko nîşa didin ew gelek şehrezayê ziman û çanda Kurdan bûye. — (, Wîkîpedîa)
4. Dengê nizm yê ji dûr ve tê.
   • ...bi dengekî kûr, pispisokî û hebikekî şikestî peyivîbû — (Robert Louis Stevenson, (terciman: Ciwanmerd Kulek), Meseleya Seyr a Dr. Jekyll û Mr. Hyde, Avesta, 2020, r. 23, ISBN 978-605-2246-80-1)
5. nediyar, nefermî, neresmî:

   Dewleta kûr.

6. himbiz:

   Di daristanê kûr de me riya xwe winda kir.

7. hecmek mezin:

   Beriya ku xwe noq bike, bêhnek kûr kişand nav cegerê xwe.

Herwiha

• kwîr

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: کوور

Bide ber

• kor

Dijmane

• meyav
• (ava) nizm

Jê

• (lêker) kûr bûn
• (lêker) kûr kirin
• kûrahî
• kûrane
• kûranî
• kûrar
• kûrarî
• kûrarkî
• kûratî
• kûrav
• kûrayî
• (navdêr) kûrbûn
• (rengdêr) kûrbûyî
• kûre
• kûrî
• kûrîtî
• (navdêr) kûrkirin
• (rengdêr) kûrkirî
• kûrmorî
• kûrtî

Binêre herwiha

• kar
• ker
• kêr
• kir
• kîr

Etîmolojî

Hevreha soranî قووڵ (qûł), kurdiya başûrî qül. Ji *kor ji îraniya kevn *kau-ra-.

Bi zaravayên din

• Soranî: qûl, قووڵ (qûl)
• Kurdiya başûrî: qöl
  • Şêxbizinî: qöl
  • Kirmaşanî: qül
• Zazakî: xori, xorin, xorî, xorîn, kûr

Werger

• Aklanon: madaeom
• Almanî: tief → de
• Amharî: ጠልቅ (ṭälḳ)
• Argobbayî: ጠልቅ (ṭälq)
• Aromanî: adãncu, afundu
• Arrernteyiya rojavayî: iperte
• Asamî: দ (do)
• Astûrî: fondu
• Azerî: dərin → az
• Başkîrî: тәрән (tärän)
• Belarusî: глыбо́кі (hlybóki)
• Bengalî: গভীর (gôbhir)
• Bîkoliya naverast: hararom
• Bukidnon manoboyiya rojavayî: mezalem
• Bulgarî: дълбо́к (dǎlbók)
• Burmayî: နက် → my (nak)
• Çamicuroyî: pnawa
• Çeçenî: кӏорга (kʼorga)
• Çekî: hluboký → cs n
• Çînî:

  Kantonî: 深 (sam¹)

  Mandarînî: 深 → zh (shēn)

• Danmarkî: dyb
• Dongşîangî: gun
• Erebî: عَمِيق (ʕamīq)

  Erebiya misrî: غويط (ḡawīṭ)

  Erebiya hîcazî: عميق (ʕamīg), غويط (ḡawīṭ)

  Erebiya fasî: غارق (ḡāreq), عامق (ʕāmeq)

• Ermenî: խոր → hy (xor)
• Erzayî: домка (domka)
• Esperantoyî: profunda
• Estonî: sügav, süva
• Etiyopiya klasîk: ጥሉቅ (ṭəluḳ)
• Evenî: хунта (hunta)
• Evenkî: суңта
• Farisî: گود → fa (gowd), عمیق → fa ('amiq), ژرف → fa (žarf), چوقور (čûqûr)
• Ferî: djúpur
• Fînî: syvä → fi
• Fransî: profond → fr
• Frîsî: djip
• Galîsî: profundo → gl, fondo → gl n
• Gotî: 𐌳𐌹𐌿𐍀𐍃 (diups)
• Gurcî: ღრმა (ɣrma)
• Guwaranî: pypuku
• Higaononî: madalum
• Hindî: गहरा → hi (gahrā)
• Holendî: diep → nl
• Îbranî: עמוק → he, עמק → he ('amoq)
• Îdoyî: profunda → io
• Îngilîzî: deep → en
• Îngriyî: syvä
• Îngûşî: кӏоарга (kʼoarga)
• Îrlendî: domhain
• Îtalî: profondo → it
• Îzlendî: djúpur → is
• Japonî: 深い → ja (ふかい, fukai)
• Kapverdî: fundu, funde
• Katalanî: profund → ca
• Kirgizî: терең → ky (tereñ)
• Koreyî: 깊은 → ko (gipeun)
• Korsîkayî: fondu
• Kumikî: терен (teren)
• Latgalî: dziļs n, dziļa m
• Latînî: profundus, altus → la
• Latviyayî: dziļš n, dziļa m
• Lezgînî: дерин (derin)
• Lîtwanî: gilus → lt n, gili m
• Luksembûrgî: déif → lb
• Mòçenoyî: tiaf
• Maguindanaoyî: madalem
• Makedonî: длабок (dlabok)
• Malezî: dalam → ms
• Mançûyî: ᡧᡠᠮᡳᠨ
• Mansakayî: mararum
• Maorî: rētō, whakarētō, wheuri, hohonu
• Maranaoyî: madalem
• Mecarî: mély → hu
• Mongolî: гүн → mn (gün), гүнзгий → mn (günzgii)
• Nanayî: сонгта (soŋta)
• Nedersaksî: deep → nds

  Almaniya jêrîn a almanî: deep

• Norwecî: dyp
• Oksîtanî: prigond → oc
• Oriyayî: ଗଭୀର → or (gôbhīrô)
• Peştûyî: ژور → ps (žëwër)
• Plodîşî: deep
• Polonî: głęboki → pl n
• Portugalî: fundo → pt n, profundo → pt n
• Qazaxî: терең (tereñ)
• Romanyayî: adânc → ro, profund → ro
• Rusî: глубо́кий (glubókij)
• Sanskrîtî: गभीर → sa (gabhīra)
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: дубок

  Latînî: dubok → sh

• Slovakî: hlboký
• Slovenî: globok
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn: dłymoki

  Sorbiya jorîn: hłuboki

• Spanî: profundo → es, hondo → es
• Swahîlî: refu → sw
• Swêdî: djup → sv
• Tagalogî: malalim
• Tayî: ลึก → th (lʉ́k)
• Telûgûyî: లోతు → te (lōtu)
• Tirkî: derin → tr
• Urdûyî: گہرا (gahrā)
• Ûkraynî: глибо́кий (hlybókyj)
• Vepsî: süvä
• Viyetnamî: sâu → vi
• Walonî: fond → wa n, parfond → wa n
• Weylsî: dwfn → cy
• Ximêrî: ជ្រៅ → km (jrɨv)
• Yakutî: дириҥ (diriŋ)
• Yidîşî: טיף (tif)
• Yûnanî: βαθύς → el (vathýs)

  Kevn: βᾰθύς (băthús)

Ev qismê Wergerê ji malûmatên naveroka vê versiyona madeya deep a Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.