pencere

Kurmancî

Bilêvkirin

IPA^(kilîd): /pʰɛnd͡ʒɛˈɾɛ/
Kîtekirin: pen·ce·re

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	pencere	pencere
Îzafe	pencereya pencera	pencereyên pencerên
Çemandî	pencereyê pencerê	pencereyan penceran
Nîşandera çemandî	wê pencereyê wê pencerê	wan pencereyan wan penceran
Bangkirin	pencereyê pencerê	pencereyino pencerino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	pencereyek pencerek	pencereyin pencerin
Îzafe	pencereyeke pencereke	pencereyine pencerine
Çemandî	pencereyekê pencerekê	pencereyinan pencerinan

pencereyek û perdeyên wê

pencere mê

pace, pac, şibak,
kunên anku qulên li dîwaran daku ronahî tê re were hindir anku jûr
(bi piranî camkirî ne û cama wan dikare were girtin û vekirin):
- Li rûyê pêşîn ê qata jorîn pencereyeke dirêj û fireh heye — (Mehmed Uzun, Bîra qederê, Weşanên Nefel, 2002)
- (...) lê masên zarokên her dersxaneyekê cuda cuda ne, bi gotineke din her maseyek dersxaneyek e, dersxanên bê derî û bê pencere (...) — (Hesenê Metê, Labîrenta Cinan, Weşanên Welat, 1994)
- (...) bi alîkariya polîsê Wanî, Bozan û Misto di pencereya daşirê de xwe avêtin jêr (...) — (Firat Cewerî, Girtî, Weşanên Nûdem, 1986)

Herwiha

pencer (2)

Bi alfabeyên din

Têkilî

Etîmolojî

Hevreha soranî په‌نجه‌ره‎ (pencere), farisî پنجره‎ (pencerê), tacikî панҷара (pancara) yan hevreh yan ji sanskrîtî पिञ्जर (piñjara: rekeh, qefes), ku herwiha serekaniya van peyvan e: hindî पिंजरा (piñjrā), gujaratî પીંજરું (pī̃jrũ), punjabi ਪਿੰਜਰਾ (piñjarā), asamî পিঁজৰা (pĩzora)... yan jî ji yûnanî παράθυρος (paráthuros: pencere) ji παρά (pará: ber, li ber, li nêzîkî) + θύρα (thúro: derî, dergeh).

Nişanyan idia dike ku belkî peyveke bi eslê xwe îranî be û ji peyva farisî بادگیره‎ (badgîre: ba-gir, kuna bayî) be lê bi xwe jî qebûl dike ku dengguherîneke wisa ne asayî ye.

Peyv gelek dişibe hevwateyên xwe di gelek zimanên ewropî de jî lê têkiliya wan ne zelal e. Bi piranî nayê qebûlkirin ku peyva yûnanî παράθυρος (paráthuros) (ku belkî serekaniya peyva zimanên îranî ye) û peyva latînî fenestra hevreh bin. Peyva latînî ketiye piraniya zimanên ewropî, bo nimûne: spanî fenestra, îtalî finestra, fransî fenêtre, almanî Fenster, holendî venster, swêdî fönster... lê ne îngilîzî: window.

Peyv ji zimanên îranî ketiye piraniya zimanên Rojhilata Navîn û Rojhilata Ewropayê: tirkî pencere, azerî pəncərə, ermenî փանջարա (p'ancara), gurcî ფანჯარა (pancara), tirkmenistanî penjire, makedonî пенџере (pencere), sirbî пенџер (pencer), kroatî pendžer, albanî penxhere...

Li hin deverên kurmancîaxiv şibak ya ji erebî serdest e.

Peyva pace ne kurtkirina "pencere"yê ye.

Çavkanî:

Chyet, Michael L. (2003): Kurdish-English Dictionary, Ferhenga Kurmancî-Inglîzî, Yale University Press.
Nişanyan, Sevan: Çağdaş Türkçenin Etimolojisi [Etîmolojiya Tirkiya Niha] (bi tirkî)
Tsabolov, R. L., Ferhenga etîmolojî ya zimanê kurdî ["Цаболов, Р. Л.: Эмцмолоƨцческцц̆ словарь курδскоƨо языка"], Moskova, 2001-2010
The Tower of Babel - An Etymological Database Project [Birca Babilê - Projeyeke Danegeha Etîmolojî] (bi îngilîzî û rusî): http://starling.rinet.ru/

Jê

Werger

Abxazî: аԥенџьыр (āpenǯ̍ər)
Adîgeyî: шъхьангъупчъэ (ŝḥānġ°pčă)
Afarî: taagat
Afrîkansî: venster → af
Akadî: 𒀊 m ( aptu, AB)
Albanî: dritare → sq m
Almanî: Fenster → de nt, Windauge, Luke → de m
Elmanîşî: Fäischter nt
Altayiya başûrî: кӧзнӧк (köznök)
Amharî: መስኮት (mäskot)
Aragonî: finestra m
Aramiya nû ya asûrî: ܟܵܘܬܵܐ‎ m (kāwtā), ܦܲܢܓ̰ܵܪܵܐ‎ n (panjārā)
Aromanî: firidã m, fireastrã m
Asamî: খিৰিকী (khiriki)
Astûrî: ventana → ast m
Atayalî: nyaway
Avarî: гордо (gordo)
Azerî: pəncərə → az
Banjarî: lalungkang
Baskî: leiho
Başkîrî: тәҙрә (täðrä)
Belarusî: акно́ nt (aknó), вакно́ nt (vaknó), аке́нца nt (akjénca)
Belûçî: دریگ‎ (darīg), دریچگ‎ (darīčag), دریچه‎ (darīča)
Bengalî: জানালা → bn (janala)
Bextiyarî: بنجه‎ (banja)
Bîkoliya naverast: bintana
Bretonî: prenestr → br n
Bruneyî: tabuk
Bulgarî: прозо́рец → bg n (prozórec)
Burmayî: ပြတင်းပေါက် → my (pra.tang:pauk), လေသာပေါက် → my (lesapauk)
Buryatî: сонхо (sonxo)
Çamicuroyî: wentana
Çeçenî: кор (kor)
Çekî: okno → cs nt
Çerokî: ᏦᎳᏅ (tsolanv), ᏦᎳᏂ (tsolani)
Çîçewayî: zenera
Çîkasawî: aahashtahli', winda'
Çînî:
Kantonî: 窗 (coeng¹), 窗門 (coeng¹ mun^4-2)

Dunganî: чуонхў (čuonhw), чуонзы (čuonzɨ)

Hakkayî: 窗仔 (chhûng-é), 窗門 (chhûng-mùn)

Jinî: 窗戶 (cuon¹ hu³)

Mandarînî: 窗戶 → zh (chuānghù), 窗口 → zh (chuāngkǒu), 窗子 → zh (chuāngzi), 牖 → zh (yǒu), 窗 → zh (chuāng), 軒 → zh (xuān), 櫳 → zh (lóng)

Min dongî: 檻門囝 (kāng-muòng-giāng), 檻門 (kāng-muòng), 窓 (chŏng)

Minnanî: 窗仔門 → zh-min-nan (thang-á-mn̂g, thang-á-mûi), 窗 → zh-min-nan (thang)

Wuyî: 窗頭, 窗門

Xiangî: 亮窗 (lian⁵ qyan¹), 窗戶 (qyan¹ fu)
Çukçî: ӄэргычьын (qėrgyčʹyn)
Çulymî: täräčä
Çuvaşî: чӳрече (čüreče)
Dalmatî: finiastra m
Danmarkî: vindue → da nt, rude → da g
Divehî: ކުޑަ ދޮރު‎ (kuḍa doru)
Emilî: fnèstra n
Endonezyayî: ventilasi → id, jendela → id
Erebî: نَافِذَة‎ m (nāfiḏa), شُبَّاك‎ n (šubbāk), طَاقَة‎ → ar m (ṭāqa)
Erebiya cezayirî: تاقة‎

Erebiya misrî: شباك‎ n (šebbāk, šobbāk)

Erebiya kendavî: دريشة‎ m (dirīša)

Erebiya hîcazî: شباك‎ n (šubbāk), طاقة‎ m (ṭāga)

Erebiya hîcazî: شباج‎ n (šubbāč)

Erebiya hîcazî: شباك‎ n (šibbēk)

Erebiya fasî: طاقة‎ m (ṭāqa), تاقة‎ m (tāqa), شبيك‎ n (šubbīk), شرجم‎ n, سرجم‎ n, سرجب‎ n, شرجب‎ n

Erebiya başûrê şamê: شباك‎ n (šubbāk)
Ermenî: պատուհան → hy (patuhan), լուսամուտ → hy (lusamut), փանջարա → hy (pʻanǰara)
Erzayî: вальма (valʹma)
Esperantoyî: fenestro → eo
Estonî: aken → et m
Eweyî: fesre
Farisî:
Farisî: کلکین‎ → fa (kilkîn)

Farisî: پنجره‎ → fa (panjere, panjare), دریچه‎ → fa (dariče)
Ferî: vindeyga nt
Fînî: ikkuna → fi
Flamiya rojava: veister nt
Fransî: fenêtre → fr m
Friyolî: balcon n
Frîsiya bakur:
Frîsiya bakur: wöning nt

Frîsiya bakur: Fenster nt

Mooring: waning nt
Frîsiya saterlandî: Finster
Frîsî: finster nt
Gaelîka skotî: uinneag m
Gagawzî: pencerä
Galîsî: xanela → gl m, fiestra → gl m, ventá → gl m, vidreira → gl m
Gotî: 𐌰𐌿𐌲𐌰𐌳𐌰𐌿𐍂𐍉 nt (augadaurō)
Gujaratî: બારી (bārī)
Gurcî: ფანჯარა → ka (panǯara), სარკმელი → ka (sarḳmeli)
Guwaranî: ovetã
Haîtî: fenèt
Hawayî: puka aniani
Hawsayî: taga m
Hindî: खिड़की → hi m (khiṛkī), बारी → hi m (bārī), झरोखा → hi n (jharokhā), वातायन → hi n (vātāyan), जालक → hi n (jālak)
Holendî: raam → nl nt, venster → nl nt, ruit → nl m
Îbranî: חַלּוֹן‎ → he n (khalón)
Îdoyî: fenestro → io
Îgboyî: mpịo
Îngilîziya kevn: ēagþȳrel nt, ēagduru m, fenester nt
Îngilîzî: window → en
Îngriyî: ikkuna
Îngûşî: кор (kor)
Înterlîngua: fenestra
Îranunî: ruasa'
Îrlendî: fuinneog → ga m
Îtalî: finestra → it m
Îzlendî: gluggi → is n
Japonî: 窓 → ja (まど, mado), 窓口 → ja (まどぐち, madoguchi)
Javayî: cendhéla, jendhéla
Kabardî: щхьэгъубжэ (ŝḥăġ°bžă)
Kalalîsûtî: igalaaq
Kalmîkî: терз (terz)
Kannadayî: ಕಿಟಕಿ → kn (kiṭaki)
Kanuriyî: tágà
Kapampanganî: awang
Kapverdî: janéla
Karaçay-balkarî: терезе (tereze)
Karelî: ikkun
Kaşûbî: òkno nt
Katalanî: finestra → ca m
Keçwayî: wintana
Kirgizî: терезе → ky (tereze)
Kîkongoyî: nela
Kîngalî: ජනේලය (janēlaya)
Kînyarwandayî: idirishya 5 an 6, idirisha
Komî-permyakî: ӧшын (öšyn), ӧшинь (öšinʹ)
Koreyî: 창문 → ko (changmun), 窓門 → ko, 창 → ko (chang), 窓 → ko, 창구 → ko (changgu), 窓口 → ko
Kornî: fenester
Korsîkayî: finestra → co m
Kumikî: терезе (tereze)
Ladînoyî: ventana m
Latgalî: lūgs n
Latînî: fenestra → la m
Latviyayî: logs → lv n
Lawsî: ປ່ອງຢ້ຽມ → lo (pǭng yīam), ຫນ້າຕ່າງ (nā tāng), ວາຕະປານະ (wā ta pā na), ບັງອວດ (bang ʼūat)
Lingalayî: lininísa 5 an 6
Lîmbûrgî: raam → li n
Lîtwanî: langas → lt n
Lueyî: ᦔᦸᧂᧈ (ṗoang¹), ᦐᦱᧉᦔᦸᧂᧈ (ṅaa²ṗoang¹)
Lugandayî: eddirisa
Luksembûrgî: Fënster → lb m
Maguindanaoyî: paliwangan
Makedonî: прозорец n (prozorec), прозор n (prozor), окно nt (okno), пенџере nt (pendžere), пенџер n (pendžer)
Malagasî: varavarana → mg, varavarankely → mg
Malay:
Malezî: تيڠکڤ‎, جنديلا‎

Rûmî: tingkap → ms, jendela → ms
Malayalamî: ജനൽ → ml (janal), ജാലകം → ml (jālakaṃ), വാതായനം → ml (vātāyanaṃ)
Malayiya baba: menyelah
Maltayî: tieqa → mt m
Mançûyî: ᡶᠠ (fa)
Mandinkayî: janerango
Manksî: uinnag m
Maorî: whatitoka, matapihi, mataaho, wini
Maratî: खिडकी → mr m (khiḍkī)
Marî:
Mariya rojhilatî: окна, тӧрза
Mariya rojhilatî: тӧрза
Mecarî: ablak → hu
Mîrandî: jinela m
Mokşayî: вальмя (valʹmja)
Mongolî:
Kirîlî: цонх → mn (tsonh)

Mongolî: ᠴᠣᠩᠬᠤ (čongqu)
Namayî: mûǂûi-daos
Nanayî: пава
Napolîtanî: fenesta m
Navajoyî: tsésǫʼ
Nepalî: झ्याल m (jhyāl)
Normandî: f'nêtre m, f'nêt' m, f'nête, fneetr m
Norsiya kevn: vindauga nt
Norwecî:
Norweciya bokmålî: vindu → no nt

Norweciya nînorskî: vindauge → nn nt, vindauga → nn nt
Ojibweyî: waasechigan
Oksîtanî: fenèstra → oc m
Oriyayî: ଝରକା → or (jhôrôka)
Oromoyî: foddaa
Osetî: рудзынг (ruʒyng)
Osmanî: پنجره‎ (pencere)
Oygurî: دېرىزە‎ (dërize)
Ozbekî: deraza → uz
Pangasînanî: dorongawen
Papyamentoyî: bentana
Peştûyî: کړکۍ‎ → ps m (karhkay), پنجره‎ → ps m (panjara)
Piedmontîsî: fnestra m
Plodîşî: Fensta nt
Polabî: våknü nt
Polonî: okno → pl nt
Portugaliya kevn: fẽestra
Portugalî: janela → pt m
Puncabî: ਖਿੜਕੀ m (khiṛkī), ਬਾਰੀ m (bārī), ਤਾਕੀ → pa m (tākī)
Qazaxî: терезе → kk (tereze)
Qiptî: ϣⲟⲩϣⲧ n (šoušt), ⲭⲁⲑⲏⲟⲩ n (khathēou)
Rajasthanî: बारी (bārī)
Romancî: fanestra m
Romanî: felyastra m
Romanyayî: fereastră → ro m
Rusî: окно́ → ru nt (oknó), око́шко → ru nt (okóško)
Rusînî: окно́ nt (oknó)
Samiya bakurî: láseráigi, glássa
Samiya başûr: klaase
Samoayî: fa'amalama
Sanskrîtî: वातायन → sa nt (vātāyana)
Sardînî: fentana m, fontana, vantana, balcone, balconi, barcone, barconi, bracone, bracone
Sebwanoyî: bintana
Sicîlî: finestra → scn m
Sindhî: کِڙڪيِ‎ m (khirkī), دري‎
Sirananî: fensre
Sirboxirwatî:
Kirîlî: про́зор n, о̀кно nt, пе̑нџер n

Latînî: prózor → sh n, òkno → sh nt, pȇndžer → sh n
Siryaniya klasîk: ܟܘܬܐ‎ m (kawwəṯā)
Skotî: windae, winnock, wyndok
Slaviya kevn:
Kirîlî: окно nt (okno)
Slaviya rojavayî ya kevn: окъно nt (okŭno)
Slovakî: okno → sk nt, oblok n
Slovenî: okno → sl nt
Slovînsî: vʉ̀ɵ̯knɵ nt
Somalî: dariishad → so m, daaqad m, shubaako m
Sorbî:
Sorbiya jêrîn: wokno nt

Sorbiya jorîn: wokno nt
Sotoyiya başûr: fenstere → st
Spanî: ventana → es m
Swahîlî: dirisha → sw
Swêdî: fönster → sv nt, ruta → sv, vindöga → sv, glugg → sv
Şorî: кӧзнек (köznek)
Tacikî: тиреза → tg (tireza), панҷара (panjara)
Tagalogî: durungawan, bintana → tl
Tamîlî: சன்னல் → ta (caṉṉal), சாளரம் → ta (cāḷaram)
Taosî: łòxwóloną
Tarifitî: tburjet m, rkazi n
Tayî: หน้าต่าง → th, วินโดว์
Telûgûyî: కిటికీ → te (kiṭikī)
Teteriya krîmî: pencere
Teterî: тәрәзә → tt (täräzä)
Tigrînî: መስኮት (mäskot)
Tirkî: pencere → tr, cam → tr
Tirkmenî: penjire
Tîbetî: སྒེ་ཁུང (sge khung)
Toxarî B: patstsāṅk
Tuvanî: көзенек (közenek)
Udmurtî: укно (ukno)
Ugarîtî: 𐎈𐎍𐎐 (ḥln)
Umbunduyî: ombando
Urdûyî: کھڑکی‎ m (khiṛkī)
Ûbîkî: шанҭәа
Ûkraynî: вікно́ → uk nt (viknó), віко́нце nt (vikónce)
Venîsî: finestra → vec m, fenestra m, balcon → vec n, barcon n
Vepsî: ikun
Viyetnamî: cửa sổ → vi
Volapûkî: fenät → vo, litöp
Voroyî: akõn
Votî: akkunõ
Walonî: finiesse → wa m
Weylsî: ffenest → cy m
Wolofî: palanteer
Xakasî: кӧзенек (kӧzenek)
Ximêrî: បង្អួច → km (bâng'uŏch)
Xolosî: daliča
Xosayî: ifestile 9 an 10
Yagnobî: тиреза
Yakutî: түннүк (tünnük)
Yidîşî: פֿענצטער‎ n (fentster)
Yorubayî: fèrèsé, ojú afẹ́fẹ́
Yupîkiya navendî: egaleq
Yûnanî: παράθυρο → el nt (paráthyro)
Kevn: θυρίς m (thurís)
Zhuangî: cangqhuz, conghcueng, conghgeuq, laezmboemj, lienghcueng, liengh
Zuluyî: ifasitela → zu 5 an 6

Teteriya krîmî

Navdêr

pencere

pencere
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Tirkî

Bilêvkirin

Deng

Navdêr

pencere

pencere, pace, şibak
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

pencere

Naverok

Kurmancî

Bilêvkirin

Navdêr

Herwiha

Bi alfabeyên din

Jornav

Jêrnav

Têkilî

Etîmolojî

Jê

Werger

Teteriya krîmî

Navdêr

Tirkî

Bilêvkirin

Navdêr