dîwar

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /diːˈwɑːɾ/
• Deng (Bidlîs)^ⓘ
• Kîtekirin: dî·war

Navdêr

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	dîwar	dîwar
Îzafe	dîwarê	dîwarên
Çemandî	dîwarî	dîwaran
Nîşandera çemandî	wî dîwarî	wan dîwaran
Bangkirin	dîwaro	dîwarino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	dîwarek	dîwarin
Îzafe	dîwarekî	dîwarine
Çemandî	dîwarekî	dîwarinan

dîwarek ji der ve

dîwar nêr

1. taq, rexên xanî, aliyên odeyê
   (yên ku bi gelemperî pace anku pencere lê ne; rexê serî û yê binî ne tê de)
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
2. kele, kelhe, asar, asêgeh, qele
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Ji wêjeya klasîk

• Tu hudûsê we mebîn qenc-i nezer dê carekê
  Li esasê qidemê daniye dîwarê hudûs — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: دیوار‎

Herwiha

• diwêr
• dîwêr

Têkildar

• ban
• derî
• erd
• pace
• pencere

Bide ber

• dewar

Jê

 

• bidîwar
• bidîwarî
• bêdîwar
• bêdîwarî
• dîwark
• (lêker) dîwar kirin
• (navdêr) dîwarkirin
• (rengdêr) dîwarkirî
• dîwarî

Etîmolojî

Hevreha دیوار‎ (dîwar) ya soranî, دیوال‎ (dîwal) ya belûçî, دیوار‎ (dîvar) ya farisî, [skrîpt hewce ye] (dîvar) ya pehlewî, diẍe-vare- ji diẍe- (libin) + vare- (-war) ji proto-hindûewropî द्वार (dvā́ra) ya sanskrîtî, дворъ (dvoru) ya slavoniya kevn, dvãras ya lîtwanî û forum ta latînî, hemû ji proto-hindûewropî *dʰeigʰ- (sitirandin - hevîr û gêç û tiştên wisa)

Werger

• Abxazî: аҭʒамц (ātʒāmc), агәар (āg°ār)
• Afrîkansî: wand → af
• Aklanon: dingding
• Albanî: mur → sq n
• Almanî: Wand → de m, Mauer → de m
• Aromanî: mur n, greb nt, stizmã m
• Astûrî: parea m, paré m, parede m
• Belarusî: сцяна́ m (scjaná)
• Bengalî: দেওয়াল (deoẏal)
• Berawanî: dicing
• Bretonî: moger → br m
• Bulgarî: стена́ m (stená), зид → bg n (zid), дува́р n (duvár)
• Çekî: zeď → cs m, stěna → cs m
• Çînî:

  Dunganî: чён (či͡on)

  Mandarînî: 牆壁 → zh (qiángbì)

• Danmarkî: væg → da g
• Dupaningan agtayî: padding
• Embalohî: siring
• Endonezyayî: dinding → id
• Erebî: جِدَار‎ → ar n (jidār)

  Erebiya misrî: حيط‎ n (ḥēṭ)

  Erebiya kendavî: طوفة‎ m (ṭōfa)

  Erebiya hîcazî: جُدار‎ n (judār)

  Erebiya iraqî: حايط‎ n

  Erebiya fasî: حيط‎ n (ḥayṭ, ḥīṭ)

• Ermenî: պատ → hy (pat)
• Esperantoyî: vando
• Estonî: sein → et
• Farisî: دیوار‎ → fa (divâr)
• Ferî: veggur n
• Fînî: seinä → fi
• Fransî: mur → fr n, paroi → fr m
• Friyolî: parêt m
• Frîsî: muorre → fy g, wâl
• Gaelîka skotî: balla n
• Galîsî: parede → gl m, penal → gl n
• Gurcî: კედელი → ka (ḳedeli)
• Hindî: दीवार → hi m (dīvār), भीत → hi m (bhīt)
• Hmongî: phab ntsa
• Holendî: muur → nl n, wand → nl n
• Iştihardî: دیفال‎ (difâl)
• Îbanî: dinding
• Îbranî: קיר‎ → he n (kir)
• Îngilîziya kevn: weall n
• Îngilîzî: wall → en
• Îrlendî: balla → ga n
• Îtalî: muro → it n, parete → it m
• Îzlendî: veggur → is n
• Japonî: 壁 → ja (かべ, kabe)
• Kalalîsûtî: iigaq
• Kapverdî: paredi
• Katalanî: paret → ca m, envà → ca n
• Kirgizî: дубал → ky (dubal), стена (stena), кереге (kerege)
• Kîmaragangî: tobon
• Latgalî: sīna
• Latînî: pariēs → la n
• Latviyayî: siena → lv m
• Lawsî: ຝາກັ້ນ (fā kan), ຝາ → lo (fā)
• Lezgînî: цал (cal)
• Lîtwanî: siena → lt m
• Luksembûrgî: Wand m, Mauer → lb m
• Makedonî: ѕид n (dzid)
• Malayalamî: മതിൽ → ml (matil)
• Malezî: dinding → ms
• Maratî: भिंत m (bhinta)
• Mecarî: fal → hu
• Melanauyiya navendî: didieng
• Misrî: (jnb n)
• Mongolî:

  Kirîlî: хана → mn (hana)

• Nahwatlî: tenamitl → nah, tenantli
• Nepalî: भित्ता (bhittā)
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: vegg → no n

  Norweciya nînorskî: vegg → nn n

• Ojibweyî: aasamisag
• Oksîtanî: pared
• Oygurî: تام‎ (tam)
• Ozbekî: devor → uz
• Papyamentoyî: muraya
• Plodîşî: Schetzel nt, Scheedunk m
• Polonî: ściana → pl m
• Portugalî: parede → pt m
• Qazaxî: қабырға → kk (qabyrğa)
• Romancî: mir n, meir n, mür n, paraid m, preit m, pare m
• Romanyayî: perete → ro n
• Rusî: стена́ m (stená)
• Sardînî: parada
• Sebopî: de
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: зи̑д n

  Latînî: zȋd → sh n

• Skotî: wa
• Slovakî: stena m
• Slovenî: zid → sl n, stena → sl m
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn: sćěna m

• Spanî: pared → es m, tabique → es n, muralla → es m
• Swahîlî: kuta → sw
• Swêdî: vägg → sv g
• Tabasaranî: цал (cal)
• Tagalogî: dinding
• Taşelhitî: ⴰⴳⴰⴷⵉⵔ n (agadir), ⴰⵖⵔⴰⴱ n (aɣrab)
• Tausugî: dinding
• Tayî: ผนัง → th, ฝา → th (fǎa)
• Teterî: дивар (diwar)
• Tetûmî: didin
• Tirkî: duvar → tr
• Tirkmenî: diwar
• Udî: бару (baru)
• Udmurtî: борд (bord)
• Ûkraynî: стіна́ m (stiná)
• Viyetnamî: tường → vi
• Walonî: meur → wa n
• Weylsî: gwal m, mur → cy n
• Ximêrî: ជញ្ជាំង → km (cŭəñcĕəng)
• Yakutî: истиэнэ (istiene)
• Yidîşî: וואַנט‎ m (vant), מויער‎ n an m (moyer)
• Yûnanî: τοίχος → el n (toíchos)

  Kevn: τοῖχος (toîkhos), τειχίον (teikhíon), ὑποδομή (hupodomḗ)

• Zhuangî: bangxciengz, ciengz