hîn

Kurdî

Hoker

hîn

1. hê, hêj, hê jî, hên, hêna, hîna, hêş, hêşta, deha, daha, herçûn

Wate

1. ta niha, heta noke, heya niho

   Ez hîn diçim dibistanê.

2. ta hingê, heta wê demê, heya wî wextî

   Dema ez derketim, hîn nehatibû.

3. ji wê, ji wî, ji wan; ji hindê, ji wê yekê, ji vê yekê

   Ev hîn mezintir e. (Ev ji wê jî mezintir e.)

4. hin yên din jî

   Hîn gelek pirs di serê min de mane.

Bide ber

• her
• heta
• tir

Etîmolojî

Herwiha hên, hîn jî, hên jî, hê jî, hêj, hê, hevreha farisî هنوز‎ (henûz), pehlewî ehenûz, ji zimanên îranî.

Rengdêr 1

hîn

hîn bûn

1. fêr bûn, elimîn, perwerde bûn, zanîn wergirtin
2. banîn
3. adapteyî derekî an jî rewşeyî bûn

hîn kirin

1. fêr kirin, elimandin, perwerde kirin, zanîn danê

Herwiha

• hî, hû

Jê

• hînber
• hîndekar
• hînker
• (Lêker) hîn bûn
• (Lêker) hîn kirin

• (Navdêr) hînbûn
• (Navdêr) hînkirin

• (Rengdêr) hînbûyî
• (Rengdêr) hînkirî

Etîmolojî

Ji proto-îranî *cneH- ji proto-hindûewropî *ǵenh₃- (zanîn, nasîn), pehlevî ahanūz, hevreha aşna û nas, zanîn, nasîn.

Werger

• Almanî: noch → de, ^?immerhin → de
• Erebî: معتاد‎ → ar
• Farisî: هنوز‎ → fa
• Inglîzî: knowledgeability → en, snappy → en, ^?yet → en, ^?cognizant → en, ^?cool → en, ^?fresh → en, ^?just right → en
• Tirkî: nispeten → tr, ^?henüz → tr

Rengdêr 2

hîn

1. tiştên ne germ û ne jî sar
2. piçekê sar

Herwiha

• hên, hênik, hînik, hûnik

Cînav

hîn

1. (tu û yên wek te) Guhartoyeke hûn.

Navdêr 1

hîn nêr

1. temen, jî, imr, salên jiyanê

   Ez û ew hevhîn in. (Bi salan em bi qasî hev mezin in.)

Herwiha

• ḧîn

Etîmolojî

Ji erebî حین‎ (ḥîn: dem, wext; kengî)

Navdêr 2

hîn nêr

1. hesp, wilax, bor
   • Li bal me gotineke pêşiyan heye, dibêjin, "Ne ker ket, ne hîn ziriya". Gelo dibe ku ew peyv hemwateya peyva "hesp" be. — (Samî Berbang: Dahûrandina hin peyvan, Amidakurd.com, 12/2006)

Bikaranîn

Peyva "hîn" bi wateya "hesp" êdî hema-hema nayê bikaranîn lê ew di peyva "mahîn / mehîn" (hîna mê) de û di hin pendên pêşiyan de maye: Ne ker ket, ne hîn zirriya.