rih

Kurdî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /rɪh/

Navdêr 1

Kesek bi rihên dirêj

rih bi gelemperî pirjimar

1. rî, mûyên li gep û alekên zelaman şên dibin
   (û bi gelemperî tên tiraşîn)
   • جزل و فرح چه شاهیه موت مرن گرین بکا
     ثور و حمار گا و کر بان چیه سقف باب در
     جبهه انی فم دڤه لحیه رهن خبر نبا
     Cezl û fereḥ çi? Şahî ye; mewt-i mirin; girîn beka
     S̤ewr û ḥimar-i ga û ker; ban çi ye? Seqf-i; bab-i der
     Cebhe enî; fem dev e; liḥye rih in; xeber neba — (Nûbihara Biçûkan, 1683, Ehmedê Xanî)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: ره‎ (rih)

Herwiha

• rî, ri

Bide ber

• simêl
• kose

Jê

• (Lêker) rih berdan: rih dirêj kirin, rih netiraşîn
• (Lêker) rih qusandin: rih kurt kirin, rih kin kirin
• (Lêker) rih tiraşîn: rih jê kirin, rih birrîn

• (Navdêr) rihberdan
• (Navdêr) rihqusandin
• (Navdêr) rihtiraşîn

• (Rengdêr) rihberdayî
• (Rengdêr) rihqusandî
• (Rengdêr) rihtiraşî
• bêrih
• bêrihî
• bêrihîtî
• bêrihtî
• birih
• birihî
• birihîtî
• birihtî
• rihdar
• rihdarî
• rihdarîtî
• rihdartî
• rihdêr
• rihdêrî
• rihdêrîtî
• rihdêrtî
• rihspî
• rihtiraş
• rihtiraşî
• rihtiraşk

Etîmolojî

Herwiha rî, ridên, ridîn, hevreha soranî ریش‎ (rîş) (rîş), farisî ریش‎ (rîş), tacikî риш (rîş), pehlewî rêş, zazakî erdîş, ji proto-hindûewropî *wréh₂ds (reh, ra) ku herwiha serekaniya reh û rêv yên kurdî ye jî (binere: reh, rêv). Forma "rîş" ji farisî ketiye soranî ji ber ku "ş" ya farisî hevberî "h" ya kurdî ye: farisî "çeşm" kurdî "çehv > çav", farisî "aşna" kurdî "hîn" (hîn bûn/kirin).

Bi zaravayên din

• Kurmancî: rih, rîh, rî, rihi, riwî, rîdên, ridîn, ridûn, rudan, rêdîn, rû, ru, ruy, ruh, rêh, rah
• Soranî: ridên, rîdên, rîş
• Kirmanckî/zazakî: erdiş, êrdîş, erdîs, herdîşe, herdîşê, herdiş
• Hewramî: rîş
• Kirmaşanî/kelhûrî: rîş
• Feylî: rîş
• Lekî: rîş

Werger

• Bulgarî: брада → bg (brada)
• Çînî: 胡子 (hú zi)
• Farisî: ^?ریش‎ → fa
• Almanî: Bart → de nêr, Sprit → de nêr
• Erebî: لحية‎ → ar
• Estonî: habe → et
• Fînî: parta → fi
• Fransî: barbe → fr mê
• Holendî: baard → nl nêr
• Inglîzî: beard → en
• Îtalî: barba → it mê
• Japonî: 顎鬚 → ja (あごひげ, agohige)
• Polonî: broda → pl mê
• Romanyayî: barbă → ro mê
• Slovakî: brada → sk mê
• Slovenî: brada → sl mê
• Spanî: barba → es mê
• Swêdî: skägg → sv nêtar
• tamazigtî: ⵜⴰⵎⴰⵔⵜ (tamart) mê
• Tirkî: sakal → tr

Navdêr 2

rih nêr r-ya qelew

1. reh, demar, pişkên dirêj yên leşê mirov û candarên din ku xwîn tê re dimeşe

Navdêr 3

rih nêr r-ya zirav

1. ruh, can, giyan, saxî