li
Bilêvkirin
biguhêrePêşdaçek
biguhêreli
- Daçekek e bo diyarkirina cihê tiştekî.
- li Kurdistanê
- li herêmê
- li gundekî
- li malê
- Daçekek e bo diyarkirina demê.
- li sala 2000ê
- li biharê
- li êvarê
Herwiha
biguhêreBi alfabeyên din
biguhêreBikaranîn
biguhêre- Daçeka "li" diyar dike ku tiştek li cihekî ye, daçeka "di ... de" diyar dike ku tiştek di cihekî de ye: "Li Kurdistanê", "li Diyarbekirê", "li meydanê" lê "di kitêbê de", "di qazanê de"(ne "*di Kurdistanê de", ne "di Diyarbekirê de", ne "*di meydanê de" lê herwiha ne "*li kitêbê" û ne "*li qazanê".)
Serbixwe
biguhêre- Dema ev daçek serbixwe tê bikaranîn (ango ti nomîn nadin pey wê), ew dibe lê; lê kirin: li wê kirin; li wî kirin; li wan kirin
Jê
biguhêreDaçekên kurdî yên sade
biguhêreEtîmolojî
biguhêreHevreha soranî له (le), hewramî ne, hexamenişî ena, ji proto-hindûewropî *en (li, tê de, di ... de) û wisa hevreha îngilîzî, almanî, latînî û gelek zimanên din in, fransî û spanî en, yûnaniya kevn ἐν (en), albanî në, ermenî ի (i), danmarkî, norwecî û swêdî i, lîtwanî į, îrlendiya kevn i, weylsî yn... Bo guherîna N > L bide ber: nimêj > limêj, nivîn > livîn.
Heke ne ji proto-hindûewropî be, dikare ji al / la (rex) be. Dîsa dikare ji erebî على ('ela: li ser) jî be. Herwiha bide ber tirkî -la / -le (bi, li gel, bi ... re).
Werger
biguhêre- Albanî: në
- Almanî: an → de, auf → de, bei → de, in → de, zu → de
- Aramî:
- Belarusî: у (u), ў (ŭ), пры (pry), каля́ (kaljá)
- Bretonî: e → br
- Bulgarî: при → bg (pri), до → bg (do), на → bg (na), у → bg (u)
- Burmayî: မှာ → my (hma), ၌ → my (hnai.)
- Çekî: u → cs, při → cs
- Çînî:
- Danmarkî: på → da
- Erebî: فِي → ar (fī)
- Esperantoyî: ĉe → eo
- Farisî: در → fa (dar)
- Ferî: í → fo, á → fo, hjá → fo, til
- Fînî: -lla → fi, -llä → fi, -ssa → fi, -ssä → fi, luona → fi, tykönä → fi
- Fransî: à → fr, en → fr
- Galîsî: en → gl
- Gotî: 𐌰𐍄 (at)
- Hindî: पर → hi (par), में → hi (mẽ), से → hi (se)
- Holendî: op → nl, bij → nl
- Îbranî: אֵצֶל (etsél)
- Îdoyî: ye → io
- Îngilîzî: in → en, at → en
- Înterlîngua: a → ia, in → ia
- Îrlendî: ag
- Îtalî: a → it, in → it
- Îzlendî: í → is, á → is
- Japonî: ...で → ja (...de), ... に → ja (...ni)
- Katalanî: a → ca
- Koreyî: ...에서 → ko (...eseo), ...에 → ko (...e)
- Latgalî: pi
- Latin: dative case, in → la
- Latviyayî: pie → lv
- Lithuanian: locative case, pas → lt
- Lawsî: ທີ່ (thī)
- Makedonî: во (vo), на (na), кај (kaj), при (pri)
- Malezî: di → ms, dekat → ms
- Mançûyî: ᡩᡝ (de)
- Maorî: i → mi, kei, hei, a
- Mecarî: -n → hu, -on → hu, -en → hu, -ön → hu, -nál → hu, -nél → hu
- Monî: ပ္ဍဲ (pḍay)
- Napolîtanî: a
- Navajoyî: -di, -gi
- Norwecî:
- Polabî: ai̯, au̯
- Polonî: w → pl, u → pl, przy → pl
- Portugalî: em → pt, por → pt, a → pt
- Rapanuyî: i
- Romanî: kaj
- Romanyayî: la → ro
- Rusî: в → ru (v), на → ru (na), у → ru (u), во́зле (vózle)
- Slovakî: v → sk, pri, na → sk
- Slovenî: pri → sl, na → sl, ob → sl
- Sorbî:
- Spanî: en → es
- Sundanî: dina
- Swahîlî: karibu na
- Swêdî: på → sv, vid → sv
- Tayî: ที่ → th (tîi)
- Telûgûyî: వద్ద → te (vadda)
- Tirkî: -da → tr, -de → tr
- Tîbetî: ལ (la)
- Tokpisinî: long
- Ûkraynî: у → uk (u), в → uk (v), при → uk (pry), біля́ (biljá)
- Viyetnamî: ở tại, lúc → vi, vào → vi, ở → vi
- Volapûkî: pö → vo
- Walonî: a → wa
- Welsh: (in) yn → cy, mewn → cy; (near) wrth, ger → cy
- Yûnaniya kevn: ἐν (en), εἰς (eis)
- Yûnanî: στον → el n (ston), στη m (sti), στο → el nt (sto), στους n pj (stous), στις → el m pj (stis), στα → el nt pj (sta)
- Zêlandî: bie, in, nessens
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Bilêvkirin
biguhêre- IPA: /li/
- Kîtekirin: li
Cînav
biguhêreRewş | Yekjimar | Pirjimar |
---|---|---|
Navkî | li | |
Akûzatîf | lin | |
Xwedîtî | lia | liaj |
Xwedîtî + Akûzatîf | lian | liajn |
li
Etîmolojî
biguhêreDeyn ji spanî le, îtalî lui, fransî lui.
Jê
biguhêreBinêre herwiha
biguhêreyekhejmar | pirjimar | ||
---|---|---|---|
kesê yekem | mi ez, min |
ni em, me | |
kesên duyem | vi tu | ||
kesên sêyem |
nêr | li ew, wî |
ili ew, wan |
mê | ŝi ew, wê | ||
bêzayend | ĝi ew | ||
nediyar | oni yek | ||
vegerok | si xwe |