xêr
KurdîBiguherîne
Biguherîne
Zayenda mê ya binavkirî | ||||
---|---|---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
Navkî | xêr | xêr | ||
Îzafe | xêra | xêrên | ||
Çemandî | xêrê | xêran | ||
Nîşandera çemandî | wê xêrê | wan xêran | ||
Bangkirin | xêrê | xêrino | ||
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
Navkî | xêrek | xêrin | ||
Îzafe | xêreke | xêrine | ||
Çemandî | xêrekê | xêrinan |
xêr mê
- sedeqe, zekat, qencî, başî, pîtîfer, xêrik,
tişta/ê baş yê ku mirov bo kesekî dike yan dide kesekî bêyî ku bi xwe ti bedelekê jê werbigire- Malê xwe kir xêr û da feqîran.
- Wî hezar dolar bi xêr dan sêwiyekî
- ne guneh, (li gor hin dîn û olan) kirinên ku mirov dikare pê biçe biheştê û xwe ji dûjehê biparêze
- baş, bikêr, bimifa
- peyamek xêrê (mizgîniyek, mijdeyek)
- Qe bila devê te ji xêrê vegere, çi ye tu qala mirina lêwik dikî!— (Firat Cewerî Girtî, Weşanên Nûdem, 1986)
- berhem, ber, deramet, dahat
- Ti xêr tê de nîne.
Bêxêr e. - Tu xêrê mala xwe nebînî.— (Ahmet Öner Di edebiyata Kurdî ya Gelêrî da di’a û nifir, Zanîngeha Wan Yûzûncû Yîlê Enstîtuya Zimanên Zindî Şaxa Makezanîsta Ziman û Çanda Kurdî Teza Lîsansa Bilind, 2017, r. 112)
- Ti xêr tê de nîne.
Ji wêjeya klasîkBiguherîne
- Dîrhemek bêt serfê Mewlûda Nebî
Xêrekî mezin ji bo hasil dibî
Hem ji Şeyxan bû rîwayet ev xeber— (Mewlûda Kurdî ~1720, Mela Hesenê Bateyî)
HerwihaBiguherîne
Bide berBiguherîne
JêBiguherîne
EtîmolojîBiguherîne
Ji erebî [Peyv?]
WergerBiguherîne
- Afrîkansî: aalmoes → af
- Danmarkî: almisse → da
- Erebî: ?خير → ar, ?الثواب → ar
- Almanî: Bonus → de m, Almosen → de n, Begünstigung → de m, Gefälligkeit → de m, Gunst → de m, Wohltat → de
- Esperantoyî: almozo → eo
- Farisî: خوبي → fa, خیر → fa, نيكي → fa, بی مصرف → fa, بيکار → fa, خير → fa, خيريه → fa, صدقه → fa, نيکي → fa, نيکی → fa
- Ferî: olmussa → fo
- Fînî: hyve → fi, hyväntekeväisyys → fi, almu → fi
- Fransî: vertu → fr, aumône → fr
- Frîsî: ielmis → fy, jefte → fy
- Holendî: aalmoes → nl
- Mecarî: alamizsna → hu
- Inglîzî: benefaction → en, alms → en, charity → en, handout → en, virtue → en, beneficence → en, blessing → en, dole → en, donation → en, philanthropy → en, philanthropic → en, ?chantry → en, ?eleemosynary → en
- Inglîziya kevn: ælmæsse → ang
- Îtalî: elemosina → it
- Katalanî: almoina → ca
- Malezî: derma → ms
- Papyamentoyî: limosna → pap
- Portugalî: esmola → pt
- Rusî: милостыня → ru (milostynja)
- Spanî: limosna → es
- Swêdî: allmosa → sv
- Tirkî: sadaka → tr, ak → tr, ecir → tr, hayır → tr, semere → tr, sevap → tr, ihsan → tr
2. ji bilîBiguherîne
Cureyê peyvê nehatiye dayîn: Alîkarî:Cureyên peyvan |
- (ji bilî) Binere: xeyr (1)
3. fûriyayîBiguherîne
Cureyê peyvê nehatiye dayîn: Alîkarî:Cureyên peyvan |
- (fûriyayî) Binere: xwêr