nivîsîn
Kurdî Biguhêre
Bilêvkirin Biguhêre
Lêker Biguhêre
nivîsîn (lêkera gerguhêz) | ||
---|---|---|
Rehê dema niha: -nivîs- | ||
RP. Niha | ||
ez | dinivîsim | |
tu | dinivîsî | |
ew | dinivîse | |
em, hûn, ew | dinivîsin | |
Fermanî | Yekjimar | binivîse |
Pirjimar | binivîsin | |
Rehê dema borî: -nivîsî- | ||
RP. Boriya sade | ||
min | nivîsî | |
te | nivîsî | |
wê/wî | nivîsî | |
me, we, wan | nivîsî | |
Formên din: Tewandin:nivîsîn |
nivîsîn lêkera xwerû, gerguhêz
- (bi qelemî) herf yan hejmar li ser kaxezê çêkirin,
peyamek bi rêzkirina gotinan li ser kaxezê yan li ser bernameyeke kompûterê diyarkirin- Ew zarok dizane navê xwe binivîse.
- Min nameyek bo wê nivîsî.
- Wî deh pirtûk nivîsîne.
- Du keman li bircê mîzan bi xedeb li min kişandin
Ne du nûn qelem muqabil bi bedî'ê xet nivîsîn
Du hilalê destê qudret bi qeranê yek kişandin— (Dîwana Melayê Cizirî ~1640, Melayê Cizîrî)
Herwiha Biguhêre
Bi alfabeyên din Biguhêre
Bide ber Biguhêre
Têkildar Biguhêre
Etîmolojî Biguhêre
Hevreha soranî نووسین (nûsîn), kurdiya başûrî nüsîn, nüsanîn, lekî nüsan, hewramî niwîsey, zazakî nuştene, belûçî نویسگ (niwîseg) û نبیسگ (nibîseg), farisî نوشتن (nivişten, nevişten) û rehê dema niha نویس (nevîs), partî 𐫗𐫁𐫏𐫢𐫤 (nbyşt), hexamenişî 𐎴𐎹𐎱𐎰𐎶 (n-i-y-p-i-θ-m /niyapaişam/: nexşandin, nikirandin)... hemû ji îraniya kevn *nipicát ji ni- (jêr, xwarê > nişîv, nizm) + *picát (nexşandin, reng dan) ku herwiha serekaniya van peyvan e jî: pehlewî 𐫛𐫏𐫘𐫏𐫤 (pysyt: rengdayî), avestayî 𐬞𐬀𐬉𐬯𐬀 (paēsa, /peêse/: nexş, neqş) û 𐬟𐬭𐬀𐬞𐬌𐬑𐬱𐬙𐬀 (fra-pixşta, /fre-pixşte/: boyaxkirî)... sanskrîtî पेश (péśa: nexş, neqş)... lîtwanî piẽšti (xêz kirin, nîgar kirin), rusî писа́ть (pisátʹ: nivîsîn, boyax kirin), bulgarî пиша (píša: nivîsîn), serbokroatî пи́сати / písati (nivîsîn), çekî psát / píši (nivîsîn), polonî pisać... latînî pictus (nexşandî, rengdayî > îngilîzî picture) û pingo (boyax kirin, reng dan), portugalî û spanî pintar (boyax kirin, reng dan), îtalî pittare (boyax kirin, reng dan), fransî peindre boyax kirin, reng dan > îngilîzî paint)... yûnaniya kevn ποικῐ́λος (poikílos: rengîn)... hemû ji proto-hindûewropî *peyḱ-.
- Çavkanî:
- Cheung, Johnny, Etymological Dictionary of the Iranian Verb, Leiden, 2007
- Chyet, Michael L. (2003): Kurdish-English Dictionary, Ferhenga Kurmancî-Inglîzî, Yale University Press.
- Derksen, Rick: Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon [Ferhenga etîmolojî ya peyvên mîrasî yên slavî] (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill 2008.
- Kanga, Kavasji Edalji (1900): A Complete Dictionary of the Avesta Language, Bombay: Education society's steam press.
- Rix, Helmut, edîtor (2001): Lexikon der indogermanischen Verben, çapa duyem, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag. ISBN 3895002194
- The Tower of Babel - An Etymological Database Project [Birca Babilê - Projeyeke Danegeha Etîmolojî] (bi îngilîzî û rusî): http://starling.rinet.ru/
- Tsabolov, R. L., Ferhenga etîmolojî ya zimanê kurdî ["Цаболов, Р. Л.: Эмцмолоƨцческцц̆ словарь курδскоƨо языка"], Moskova, 2001-2010
Bi zaravayên din Biguhêre
- Soranî: nûsîn
- Kurdiya başûrî: nüsan, nüsîn, nüsayin, nüsanin
- Lekî: nüsan, nüsaŷn
- Hewramî: niwîsey
- Zazakî: nûştene, nûştiş
Werger Biguhêre
- Abxazî: аҩра (āʿ°rā)
- Afrîkansî: skryf → af
- Akanî: kyerɛw
- Aklanon: sueat
- Albanî: shkruaj → sq
- Almaniya jêrîn a navîn: wrīten, schrīven
- Almaniya Pennsylvania: schreiwe
- Almanî: schreiben → de
- Elmanîşî: schriibe
- Amharî: ጻፈ (ṣafä), ደረሰ (däräsä)
- Andî: хъвару
- Aragonî: escribir → an
- Aramî: ܟܬܒܬܐ
- Aromanî: scriu
- Asamî: লিখ (likh), লেখ (lekh)
- Astûrî: escribir → ast
- Avarî: хъвазе (q̄waze)
- Azerî: yazmaq → az
- Baskî: idatzi
- Başkîrî: яҙыу (yaðïw)
- Belarusî: піса́ць impf (pisácʹ) напіса́ць pf (napisácʹ)
- Bengalî: লেখা → bn (lekha)
- Bîkoliya naverast: surat
- Bretonî: skrivañ → br
- Bukidnon manoboyiya rojavayî: surat
- Bulgarî: пиша → bg impf (piša)
- Burmayî: ရေး → my (re:), စာရေး → my (care:)
- Cingphoyî: ka
- Conxayî: ཡི་གུ་བྲི (yi gu bri)
- Çeçenî: йаз дан (jaz dan)
- Çekî: psát → cs impf, napsat → cs pf
- Çîçewayî: -lemba
- Çîkasawî: holissochi
- Çînî:
- Çukçî: кэԓичитык (kėḷičityk)
- Çuvaşî: ҫыр (śyr)
- Danmarkî: skrive → da
- Divehî: ލިޔަނީ (liyanī)
- Erebî: كَتَبَ → ar (kataba)
- Ermenî: գրել → hy (grel)
- Esperantoyî: skribi → eo
- Estonî: kirjutama → et
- Etiyopiya klasîk: ጸሐፈ (ṣäḥäfä), ከተበ (kätäbä)
- Evenkî: дуку- (duku-)
- Eweyî: ŋlɔ
- Extremaduranî: escrebil
- Farisî: نوشتن → fa (neveštan)
- Fatalukuyî: kerekere
- Ferî: rita → fo, skriva → fo
- Fînî: kirjoittaa → fi
- Fransî: écrire → fr
- Friyolî: scrivi
- Frîsiya bakur:
- Frîsiya kevn: skrīva
- Frîsî: skriuwe
- Galîsî: escribir → gl
- Gotî: 𐌼𐌴𐌻𐌾𐌰𐌽 (mēljan)
- Gujaratî: લખવું (lakhvũ)
- Gurcî: დაწერა (dac̣era), მიწერა (mic̣era)
- Guwaranî: hai → gn
- Haîtî: ekri
- Hawayî: kākau
- Higaononî: tagsulat
- Hindî: लिखना → hi (likhnā)
- Holendî: schrijven → nl
- Indonezî: menulis → id
- Îbranî: כָּתַב (katáv)
- Îdoyî: skribar → io
- Îngilîziya kevn: wrītan
- Îngilîziya navîn: writen
- Îngilîzî: write → en
- Îngriyî: kirjuttaa
- Îngûşî: язде (jazde)
- Înuîtî: ᑎᑎᕋᖅᑐᖅ
- Îrlendî: scríobh
- Îstriyotî: screîvi
- Îtalî: scrivere → it
- Îzlendî: skrifa → is
- Japonî: 書く → ja (かく, kaku)
- Javayî: nulis → jv
- Kalalîsûtî: allappoq
- Kannadayî: ಬರೆ → kn (bare)
- Kapverdî: skrebi
- Kaşûbî: napisz
- Katalanî: escriure → ca
- Kayingangî: rán
- Keşmîrî: لیکھُن (lēkhun)
- Kirgizî: жазуу → ky (cazuu)
- Kîngalî: ලියනවා (liyanawā)
- Koreyî: 쓰다 → ko (sseuda), 적다 → ko (jeokda)
- Kornî: scryfa
- Kreyoliya morîtanî: ekrir
- Ladînî: scriver
- Ladînoyî: eskrivir
- Lamboyayî: tolha
- Latgalî: raksteit
- Latînî: scrībō → la
- Latviyayî: rakstīt → lv
- Lawsî: ຂຽນ → lo (khīan)
- Lingalayî: koma
- Lîtwanî: rašyti → lt
- Lombardî: scriv
- Lugandayî: -wandiika
- Makasaeyî: kereke
- Makedonî: пишува impf (pišuva)
- Malezî: tulis → ms
- Maltayî: kiteb
- Mançûyî: ᠠᡵᠠᠮᠪᡳ (arambi)
- Mansakayî: solat
- Maorî: tuhi
- Maratî: लिहिणे (lihiṇe)
- Mayayiya yukatekî: tsʼíib, tsʼíibt
- Mbya guaraniyî: mbopara
- Mecarî: ír → hu
- Misrî:
(zẖꜣ) - Mîrandî: screbir
- Mongolî: бичих → mn (bičih)
- Nahuatl:
- Klasîk: ihcuiloa
- Puebla nahuatliya çiyayî: quijcui̱lo̱a
- Nahwatliya mekayapan: quijcuilohua
- Nahwatliya bakurê puebla: quiihcuilohua
- Nahwatliya tetelcingo: qui̱jcui̱loa
- Nanayî: ниру-
- Navajoyî: akʼeʼełchí
- Nedersaksî: schrieven → nds
- Nepalî: लेख्नु → ne (lekhnu)
- Normandî: écrire, êcrithe
- Norsiya kevn: ríta
- Norwecî: skrive → no
- Ohloniya başûr: enne
- Ojibweyî: ozhibii'ige
- Oksîtanî: escriure → oc
- Oriyayî: ଲେଖ → or (lekhô)
- Oromoyî: barreessuu
- Osetî: фыссын (fyssyn)
- Oygurî: يازماق (yazmaq)
- Ozbekî: yozmoq → uz
- Pangasînanî: mansulat
- Papyamentoyî: skirbi
- Pehlewî: 𐭭𐭯𐭩𐭱𐭲𐭭 (npyštn)
- Peştûyî: کاږل (kāẓǝ́l), کويښل (kweӽǝ́l), کوښل (koӽǝ́l)
- Piedmontîsî: scrive
- Polonî: pisać → pl impf, napisać → pl pf, pisywać → pl impf
- Portugalî: escrever → pt, redigir → pt
- Puncabî: ਲਿਖਣਾ (likhṇā)
- Purepeçayî: karáni
- Qazaxî: жазу → kk (jazu)
- Qiptî: ⲥϧⲁⲓ (sxai)
- Romancî: scriver, screiver
- Romanyayî: scrie → ro
- Rusî: писа́ть impf (pisátʹ), написа́ть pf (napisátʹ)
- Saksoniya kevn: wrītan, skrīƀan
- Samiya bakurî: čállit
- Samoayî: tusi
- Sanskrîtî: लिखति → sa (likhati)
- Sardînî: iscri, iscribere, iscriere, iscriri, iscrivere, scriri
- Sebwanoyî: sulat
- Sicîlî: scrìviri → scn
- Sindhî: لکڻ
- Sirananî: skrifi
- Sirboxirwatî:
- Siryaniya klasîk: ܟܬܒ (kātēb)
- Sîlhetî: ꠟꠦꠈꠣ (lexá)
- Skotî: scrieve
- Slaviya kevn:
- Kirîlî: пьсати impf (pĭsati)
- Slovakî: písať → sk impf, napísať pf
- Slovenî: pisati → sl impf
- Somalî: qorid
- Sorbî:
- Sotoyiya başûr: ngola → st
- Spanî: escribir → es
- Swahîlî: kuandika
- Swêdî: skriva → sv
- Şanî: တႅမ်ႈ (tāem)
- Şerpayî: བྲིག (thri')
- Şîngazîcayî: hwandziha, hwandzishia
- Tacikî: навиштан → tg (navištan)
- Tagalogî: sumulat, isulat
- Tahîtî: papai
- Tamîlî: எழுது → ta (eḻutu)
- Tausugî: sulat, tulis
- Tayî: เขียน → th (kǐian), ขีด → th (kìit)
- Teteriya krîmî: yazmaq
- Teterî: язарга → tt (yazarga)
- Tetûmî: hakerek
- Tirkiya kevn: 𐰋𐰃𐱅𐰃 (biti-)
- Tirkî: yazmak → tr
- Tirkmenî: ýazmak
- Tîbetî: འབྲི ('bri)
- Tokpisinî: rait, raitim
- Tongî: tohi
- Toxarî B: pik-
- Tumbukayî: lemba
- Udmurtî: гожъяны (gožʺjany)
- Ugarîtî: 𐎋𐎚𐎁 (ktb)
- Urdûyî: لکھنا (likhnā)
- Ûkraynî: писа́ти impf (pysáty), написа́ти pf (napysáty)
- Venîsî: scrivar, scriver
- Viyetnamî: viết → vi, ghi → vi
- Walonî: scrire → wa
- Weylsî: ysgrifennu → cy
- Ximêrî: សរសេរ → km (sɑsee)
- Yagnobî: нипишак
- Yakutî: суруй (suruy)
- Yidîşî: שרײַבן (shraybn)
- Yorubayî: kọ
- Yûnaniya mariupol: гра́фту
- Yûnanî: γράφω → el (gráfo)
- Kevn: γράφω (gráphō)
- Zhuangî: sij, raiz
Biguhêre
Zayenda mê ya binavkirî | ||
---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | nivîsîn | nivîsîn |
Îzafe | nivîsîna | nivîsînên |
Çemandî | nivîsînê | nivîsînan |
Nîşandera çemandî | wê nivîsînê | wan nivîsînan |
Bangkirin | nivîsînê | nivîsînino |
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | nivîsînek | nivîsînin |
Îzafe | nivîsîneke | nivîsînine |
Çemandî | nivîsînekê | nivîsîninan |
nivîsîn mê
- çêkirina herf an hejmaran li ser kaxezê yan kompûterê:
- nivîsîna nameyan, nivîsîna dersan, nivîsîna bi kurdî
- destxet, xet, awayê nivîsînê:
- Nivîsîna wê spehî ye.
Werger Biguhêre
- Albanî: shkrim → sq
- Almanî: Schrift → de m
- Azerî: yazı → az
- Baskî: idazketa
- Belarusî: пісьмо n (pismo)
- Bretonî: skritur
- Bulgarî: писане n (pisane)
- Çekî: písmo → cs
- Çînî: 文字 → zh (wénzì)
- Danmarkî: skrift → da
- Erebî: كِتَابَة → ar m (kitabe)
- Ermenî: գրություն → hy (grutʿyun), գիր → hy (gir)
- Esperantoyî: skriboj
- Estonî: kiri → et
- Farisî: نوشتن → fa (nivişten)
- Fînî: kirjoittaminen → fi, kirjoitus → fi
- Fransî: écriture → fr
- Gaelîka skotî: sgrìobhadh
- Galîsî: escrita
- Gurcî: წერა → ka (c̣era)
- Hindî: लेखन → hi (lekhan)
- Holendî: schrift → nl n
- Indonezî: aksara → id, tulisan → id
- Îbranî: כתיבה → he m (ktiva)
- Îdoyî: skribo → io
- Îngilîzî: writing → en
- Îrlendî: scríbhneoireacht
- Îtalî: scrittura → it m
- Japonî: 文字 → ja, 筆記 → ja (hikki)
- Katalanî: escriptura → ca m
- Koreyî: 문자 → ko (munja), 쓰기 (sseugi)
- Ladînoyî: escritura m
- Latînî: scriptura m
- Latviyayî: rakstīšana
- Lîtwanî: rašymas → lt
- Makedonî: пишување n (pišuvanje)
- Malezî: tulisan
- Mecarî: írás → hu
- Mongolî: бичиг → mn (bičig)
- Norwecî: skrift → no
- Oksîtanî: escritura → oc m
- Ozbekî: yozuv → uz
- Polonî: pismo → pl
- Portugalî: escritura → pt m, escrita → pt m
- Qazaxî: жазу → kk (jazu)
- Romanyayî: scriere → ro m, scris → ro n
- Rusî: письменность → ru (pisʹmennostʹ)
- Samiya bakurî: čállin
- Sirboxirwatî: pisanje → sh
- Sirboxirwatî: писање → sh (pisanje)
- Slovakî: písmo
- Slovenî: pisava → sl
- Sonxayî: hantumi
- Spanî: escritura → es m
- Swêdî: skrift → sv
- Şawî: tira
- Tamîlî: எழுத்து முறைமை (eḻuttu muṟaimai)
- Tayî: การเขียน → th (gân kîan)
- Tirkî: yazma → tr
- Ûkraynî: письмо n (pysʹmo)
- Viyetnamî: chữ viết → vi
- Weylsî: ysgrifen → cy
- Yûnaniya kevn: γραφή m (graphḗ)
- Yûnanî: γραφή → el m (grafí)