rêz

Kurmancî

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	rêz	rêz
Îzafe	rêza	rêzên
Çemandî	rêzê	rêzan
Nîşandera çemandî	wê rêzê	wan rêzan
Bangkirin	rêzê	rêzino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	rêzek	rêzin
Îzafe	rêzeke	rêzine
Çemandî	rêzekê	rêzinan

rêz mê

1. xet, xîç, xêz, hêl
   • Xwîşka min a delal, Karê, eger vê mektûba min bistînî, hîvîdar im çend rêza ji min re binvîse. — (Dê û Dêmarî, Egîdê Xudo, Weşanên Nûdem)
2. dor, sira, ger
3. rêç, rêbaz, rê, rêçik, regez, qeyd
4. rûmet, qedir, qîmet, nirx, biha, giramet, giranî

   rêz lê girtin

Ji wêjeya klasîk

• Ez nizanim çi neseq keyf e nizanim çi şerab e
  Xaka payên te di rêza seg û tolan xwe dinasîn
  Me ne sûc û ne gunah û ne xeta ev çi 'itab e — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: ڕێز‎

Jê

• (Lêker) rêz bûn
• (Lêker) rêz girtin
• rêz kirin
• rêz dan
• (Navdêr) rêzbûn
• (Navdêr) rêzgirtin
• (Navdêr) rêzkirin
• rêzanîn
• rêzdan
• (Rengdêr) rêzbûyî
• (Rengdêr) rêzgirtî
• rêzkirî
• bêrêz
• bêrêzî
• birêz
• birêzî
• rêzandin
• rêzandî
• rêzdar
• rêzdarî
• rêzder
• rêzderî
• rêzgir
• rêzgirî
• rêzînende
• rêzînendetî
• rêzînendeyî
• rêzîner
• rêzînerî
• rêzker
• rêzkerî

Etîmolojî

Ji proto-hindûewropî *h₃reǵ- (rast kirin, rêk kirin, rêz kirin) ku herwiha serekaniya rast e.

Werger

hêl, xet, xîç

• Afrîkansî: lyn
• Albanî: linjë → sq m
• Almanî: Linie → de m, Schlange (Menschen-) m
• Azerî: cızıq, cizgi → az, xətt → az
• Baskî: marra
• Başkîrî: һыҙыҡ (hïðïq)
• Belarusî: лі́нія m (línija), ры́са → be m (rýsa)
• Bengalî: রেখা → bn (rekha), লাইন (lain)
• Bulgarî: ли́ния → bg m (línija)
• Burmayî: လိုင်း → my (luing:)
• Çamicuroyî: yis̈hna
• Çekî: čára → cs m, lajna → cs m
• Çînî:

  Mandarînî: 直線 → zh, 線 → zh (xiàn)

• Danmarkî: linje g
• Endonezyayî: baris → id, garis → id
• Erebî: خَطّ‎ → ar (ḵaṭṭ)

  Erebiya misrî: خَطّ‎ n (ḵaṭṭ)

• Ermenî: գիծ → hy (gic)
• Esperantoyî: linio → eo
• Estonî: liin → et, joon
• Eweyî: fli nt
• Farefareyî: foole
• Farisî: خَطّ‎ → fa (xatt), کَش‎ → fa (kaš)
• Fînî: viiva → fi
• Fransî: ligne → fr m, trait → fr n
• Gaelîka skotî: loidhne m
• Galîsî: liña → gl m
• Gotî: 𐍃𐍄𐍂𐌹𐌺𐍃 n (striks)
• Gurcî: ხაზი → ka (xazi)
• Hindî: रेखा → hi m (rekhā), लाइन → hi m (lāin)
• Holendî: rechte → nl m, lijn → nl m, streep → nl m
• Îbranî: קַו‎ → he n (kav)
• Îngilîzî: line → en
• Îrlendî: líne m
• Îstriyotî: reîga m
• Îtalî: linea → it m, riga → it m
• Îzlendî: lína → is m
• Japonî: 線 → ja (せん, sen), ライン → ja (rain)
• Katalanî: línia → ca m
• Kirgizî: сызык → ky (sızık)
• Koreyî: 줄 → ko (jul), 선 → ko (seon), 라인 → ko (rain)
• Latviyayî: līnija → lv m
• Lawsî: ເສັ້ນ (sen), ເສັ້ນຊື່ → lo (sen sư̄)
• Lîtwanî: linija → lt m
• Luhyayî: elaini
• Makedonî: ли́нија m (línija)
• Malezî: garisan → ms
• Manksî: linney m
• Mecarî: vonal → hu
• Mongolî:

  Kirîlî: шугам → mn (šugam)

• Normandî: lîngne m
• Norwecî: linje → no n an m

  Norweciya bokmålî: linje → no n an m

• Ozbekî: chiziq → uz, xat → uz
• Polonî: linia → pl m
• Portugalî: linha → pt m, risco → pt n, traço → pt n
• Qazaxî: сызық (syzyq)
• Rusî: ли́ния → ru m (línija), черта́ → ru m (čertá), штрих → ru n (štrix)
• Sanskrîtî: रेखा → sa m (rekhā)
• Sindhî: ريکا‎
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: ли́нија m, цр̏та m

  Latînî: línija → sh m, cȑta → sh m

• Slovakî: čiara m
• Slovenî: črta → sl m
• Spanî: línea → es m, rasgo → es n, trazo → es n
• Sundanî: gurat → su
• Swahîlî: mstari → sw
• Swêdî: linje → sv g
• Tacikî: хат → tg (xat)
• Tayî: เส้น → th (sêen), เส้นตรง → th
• Telûgûyî: గీత → te (gīta)
• Tirkî: çizgi → tr
• Tirkmenî: çyzyk
• Toxarî B: sälyiye
• Udî: гицӏ (gic̣)
• Urdûyî: خَط‎ → ur n (xat), لائن‎ m (lāin)
• Ûkraynî: лі́нія → uk m (línija), ри́са m (rýsa)
• Venîsî: lìnia m, ligna m, riga m
• Viyetnamî: đường → vi
• Weylsî: lein m
• Ximêrî: បន្ទាត់ → km (bɑntŏət)
• Yidîşî: ליניע‎ m (linye), שטריך‎ n (shtrikh)

• Yûnanî: γραμμή → el m (grammí)

  Kevn: γραμμή m (grammḗ)

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

xet, xîç di nivîsan de

• Afrîkansî: lyn
• Almanî: Zeile → de m
• Azerî: sətir → az, xətt → az, misra → az
• Belarusî: радо́к n (radók)
• Bulgarî: ред → bg n (red)
• Çekî: řádek → cs n
• Çînî:

  Kantonî: 行 (hong⁴)

  Mandarînî: 行 → zh (háng)

• Erebî: سَطْر‎ → ar n (saṭr), خَطّ‎ → ar n (ḵaṭṭ)
• Ermenî: տող → hy (toġ)
• Esperantoyî: linio → eo
• Eweyî: fli nt
• Farisî: سَطر‎ → fa (satr), خَطّ‎ → fa (xatt)
• Fînî: rivi → fi
• Fransî: ligne → fr m
• Gaelîka skotî: loidhne m
• Galîsî: liña → gl m
• Gurcî: სტრიქონი (sṭrikoni)
• Holendî: regel → nl n, lijn → nl m
• Îbranî: שׁוּרָה‎ → he m (shurá)
• Îngilîzî: line → en
• Îrlendî: líne m, clólíne m
• Îtalî: riga → it m
• Japonî: 行 → ja (ぎょう, gyō)
• Koreyî: 행 → ko (haeng)
• Makedonî: ред n (red)
• Mecarî: sor → hu
• Ozbekî: satr → uz, yoʻl → uz
• Polonî: wiersz → pl n, wers → pl n
• Portugalî: linha → pt m
• Qazaxî: жол → kk (jol)
• Rusî: строка́ → ru m (stroká), стро́чка → ru m (stróčka)
• Slovakî: riadok n
• Spanî: renglón → es n, línea → es m, verso → es n
• Swahîlî: mstari → sw
• Swêdî: rad → sv g
• Tacikî: сатр (satr), хат → tg (xat)
• Telûgûyî: వరస → te (varasa)
• Tirkî: satır → tr
• Udî: тӏогъ (ṭoɣ)
• Ûkraynî: рядо́к → uk n (rjadók), стрі́чка m (stríčka)
• Viyetnamî: dòng → vi, hàng → vi
• Weylsî: lein m
• Yidîşî: שורה‎ (shure)
• Yûnanî: γραμμή → el m (grammí)

  Kevn: στίχος n (stíkhos)

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

sira, dor

• Afrîkansî: lyn, ry
• Almanî: Schlange → de m, Reihe → de m
• Azerî: cərgə → az
• Baskî: ilara
• Belarusî: чарга́ m (čarhá)
• Bulgarî: опа́шка m (opáška)
• Çînî:

  Mandarînî: 排隊 (páiduì)

• Erebî: صَفّ‎ → ar n (ṣaff)

  Erebiya misrî: صَفّ‎ n (ṣaff)

• Esperantoyî: vico → eo
• Eweyî: fli nt
• Farefareyî: foole
• Fînî: jono → fi
• Friyolî: code
• Gaelîka skotî: loidhne m
• Galîsî: fila m
• Hindî: पंक्ति → hi m (paṅkti)
• Holendî: rij → nl m, file → nl m, lijn → nl m
• Îbranî: תּוֹר‎ → he n (tor), שׁוּרָה‎ → he m (shurá)
• Îngilîzî: line → en
• Îrlendî: líne m
• Îtalî: coda → it m, fila → it m, linea → it m
• Japonî: 列 → ja (れつ, retsu)
• Luhyayî: elaini
• Makedonî: ред n (red)
• Maorî: rārangi
• Mecarî: sor → hu
• Misrî: (jtrt m)
• Mongolî:

  Kirîlî: ээлж дараалал (eelž daraalal)

• Plodîşî: Rieej m
• Polonî: kolejka → pl m, szereg → pl n, rząd → pl n
• Portugalî: fila → pt m, linha → pt m, fileira → pt m
• Romanyayî: coadă → ro
• Rusî: о́чередь → ru m (óčeredʹ), шере́нга → ru m (šerénga)
• Sirboxirwatî:

  Latînî: red → sh n

• Spanî: fila → es m, hilera → es m, cola → es m
• Swahîlî: mstari → sw
• Swêdî: kö → sv g, led → sv
• Telûgûyî: వరస → te (varasa)
• Tirkî: kuyruk → tr, sıra → tr
• Urdûyî: قِطَارْ‎ → ur m (qitār)
• Ûkraynî: черга́ → uk m (čerhá)
• Viyetnamî: hàng → vi
• Ximêrî: កន្ទុយ → km (kɑntuy)
• Yidîşî: שורה‎ (shure)

• Yûnanî: ουρά → el m (ourá)

  Kevn: στίχος n (stíkhos)

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

rêzgirtin, qedir, rûmet — binêre rêzgirtin

Formeke navdêrê

rêz

1. Rewşa çemandî ya yekjimar a binavkirî ya rez.

   Em çûn nav rêz. (Em çûn nav rezî.)

Herwiha

• rezî