hêlan

 Binêre herwiha: helan

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /heːˈlɑːn/
• Deng (Bidlîs)^ⓘ
• Kîtekirin: hê·lan

Lêker

hêlan (lêkera gerguhêz)
Rehê dema niha: -hêl-
RP. Niha
	ez	dihêlim
	tu	dihêlî
	ew	dihêle
	em, hûn, ew	dihêlin
Fermanî	Yekjimar	bihêle
	Pirjimar	bihêlin
Rehê dema borî:
RP. Boriya sade
	min	hêla
	te	hêla
	wê/wî	hêla
	me, we, wan	hêla
Formên din: Tewandin:hêlan

hêlan lêkera xwerû, gerguhêz

1. hiştin, hêştin, hîştin, hêladin
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
2. Berdan, dest jê berdan, dev jê berdan.

   Min karê xwe nehêlaye.

3. Çûn û li gel xwe nebirin.

   Wî zarrokên xwe li Kurdistanê hêlan û hat Elmanyayê.

4. Jê cuda bûn, jê veqetîn, li gel neman.

   Çend sal in ku wî jina xwe hêlaye?

5. Destûr dan, rê dan, izin dan, pejirandin, qebûl kirin.

   Polîs nahêlin em newrozê pîroz bikin.

6. Amûrek bi benik li hewa girêdayiye û zarok tê de xwe doş dikin.

   Ji hêlanê ket û serê xwe şikand.

Hevmane

• hiştin
• hêştin
• hîştin
• hêliştin
• hilîştin
• hêladin
• hêlandin

Jê

• (lêker) hêlan çûn
• (navdêr) hêlançûn
• hêlayî

Etîmolojî

Ji proto-îranî *herz- (“hêlan, hiştin, rê dan”), ji proto-hindûewropî *selg- (“hêlan, hiştin, rê dan”).

Hevreha avestayî: herşte-/harezāna-- ("hêlan, hiştin, rê dan"), farisiya kevn: aveherd- ("rê dan"), partî: hyrz- ("rê dan"), pehlewî: hyl- ("rê dan"), farisî: hiştan/hil- ("rê dan"), belûçî: hişt/hill- ("rê dan") … ^{alfabeya arî}, kîrîbatî: aşten/āl- ("rê dan"), kurmancî: hiştin/hêl- ("hiştin, rê dan"), soranî: hiştin/hêll- ("hiştin, rê dan"), hewramî: aştey/āz- ("rê dan"), (zazakî: verdayene/verda-) ("hiştin, rê dan"), sanskrîtî: sarj ("hêlan, hiştin, rê dan "), hîtîtî: salk, îngilîzî: sulky

Çavkanî: Cheung p.133

Werger

• Afrîkansî: laat → af
• Almanî: lassen → de, überlassen → de, unterlassen → de, zurücklassen → de, erlauben → de, gestatten → de, befugen → de, bewilligen → de, billigen → de, Duldung → de m, einlassen → de, gewähren → de, Überlassung → de m, verschonen → de, vorenthalten → de, zulassen → de, zusagen → de, aufhören → de
• Çekî: nechat → cs
• Danmarkî: løslade → da
• Endonezyayî: biar → id, membiarkan → id, meninggalkan → id
• Erebî: الترك‎ → ar, الإقلاع‎ → ar, الهجـران‎ → ar, ^?تورع‎ → ar, ^?الإبقاء‎ → ar, ^?التلبیث‎ → ar, ^?التودیع‎ → ar, ^?المتاركة‎ → ar
• Esperantoyî: lasi → eo
• Estonî: jätma → et, laskma → et, lubama → et
• Farisî: گذاشتن‎ → fa, مساعدت کردن‎ → fa, رخصت دادن‎ → fa, اجازه دادن‎ → fa, برجای گذاشتن‎ → fa, برجاگذاشتن‎ → fa, دست آوردن‎ → fa
• Ferî: lata → fo, sleppa → fo, sleppa undan → fo
• Fînî: jättää → fi; sallia
• Fransî: laisser → fr
• Holendî: laten → nl, laten begaan → nl, laten schieten → nl, loslaten → nl, toelaten → nl
• Îbranî: נטשׁ‎ → he
• Îdoyî: lasar → io
• Îngilîzî: leave → en (1), let → en (2), allow → en, release → en, abandonment → en, permit → en, unchain → en, abandon → en, adhibit → en, omit → en, resign → en, sustain → en, swing → en, yield → en, ^?connivance → en, ^?connive → en, ^?conniving → en, ^?deliquesce → en, ^?disaffiliate → en, ^?lay aside → en, ^?lay by → en, ^?leave something out → en, ^?leaving → en, ^?let be → en, ^?let up → en, ^?letting → en, ^?omission → en, ^?permitting → en, ^?skipping → en, ^?spurn → en, ^?unhand → en
• Îtalî: lasciare → it
• Katalanî: deixar → ca
• Mecarî: enged → hu
• Norweciya bokmålî: tillate → no
• Norwecî: forlate → no
• Papyamentoyî: laga → pap
• Polonî: zostawić → pl, puścić → pl
• Portugalî: deixar → pt, largar → pt, permitir → pt
• Romanyayî: lăsa → ro, da voie → ro
• Rusî: пускать → ru (puskatʹ), пустить → ru (pustitʹ)
• Spanî: dejar → es
• Swahîlî: kuacha → sw
• Tirkî: bırakmak → tr, izin vermek → tr, salıncak → tr, terk etmek → tr, tevdi etmek → tr, geçilmek → tr, koyuvermek → tr, kayşamak → tr, alıkoymak → tr

Navdêr 1

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	hêlan	hêlan
Îzafe	hêlana	hêlanên
Çemandî	hêlanê	hêlanan
Nîşandera çemandî	wê hêlanê	wan hêlanan
Bangkirin	hêlanê	hêlanino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	hêlanek	hêlanin
Îzafe	hêlaneke	hêlanine
Çemandî	hêlanekê	hêlaninan

hêlan mê

1. Dengê ji derekê tê û li derek din dubare dibe.

   Hevmane: olan, vedeng, dengvedan

   A bi wî awayî, 1ê Çile ya 1931ê li bajarê Yêrêvanê, Têxnîkoma Mamostetiyê ya Kurdî a Pişkavkazê bi şayanetî vebû. Gerekê bê gotinê ewê wisa jî hêlaneke gur da edebiyat û medeniyeta kurdî ya Pişkavkazê, mehkembûna heleqetiyên hemû kurdên Tifaqa Sovyêtê.

Werger

• Tirkî: bırakım → tr, göçük → tr, terk → tr, teslim → tr, tevdi → tr, bırakma → tr, koyuverme → tr, bağışlama → tr

Navdêr 2

hêlan mê

1. hêlekan, colank
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Etîmolojî

  Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka "biguhêre" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.

Werger

• Tirkî: salıncak → tr