bajar

Kurmancî

Bilêvkirin

IPA^(kilîd): /bɑ:ˈʒɑ:r/, باژاڕ
Kîtekirin: ba·jar
Deng (Bidlîs)

Navdêr

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	bajar	bajar
Îzafe	bajarê	bajarên
Çemandî	bajarî, bajêr	bajaran
Nîşandera çemandî	wî bajarî	wan bajaran
Bangkirin	bajaro	bajarino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	bajarek	bajarin
Îzafe	bajarekî	bajarine
Çemandî	bajarekî	bajarinan

Bajarê Hewlêrê.

bajar nêr, r-ya req

Cihê ku gelek avahî û kuçe lê hene û gelek xelk lê dijîn û dixebitin.
Hevmane: şar, şehr, sûk, medîne

Amed bajarekî kevnar e.

Dihok wek turîstîktirîn bajarê Başûrê Kurdistanê tê hesibandin.
- Barîna berfê şênayiyek bû. Kuçe û kolanên bajêr ji zarokan tijî dibûn. — (Mehmed Uzun, Tu, 1984)
Navenda bajarî, cihê firoşgehan.
Hevmane: sûk, bazar

Ez li taxekê dijîm lê li bajarî kar dikim.
Cih kirîn û firotinê, cihê firoşgehan.
Ez ê biçim bajarî / bajêr.

Bi alfabeyên din

kurdî-erebî: باژاڕ‎
kurdî-krîlî: бажарʹ

Herwiha

Jê

Têkilî

Etîmolojî

Hevreha farisî بازار‎ (bazar), pehlewî 𐭥𐭠𐭰𐭠𐭫‎ (wazar), hexamenişî 𐎺𐏃𐎠𐎨𐎼𐎴 (vehā-čā̆rana-) ji proto-îranî *wahā-čā̆rana- (“bazarkirin, firotin, danûstandin, hatinûçûn”) ji proto-hindûewropî *wes- (“firotin, nirx, biha, qîmet”) + *kʷel- (“livandin, çerixandin, wergerandin”). Hevreha biha ya kurmancî, vaya ya zazakî, vasná- ("biha, nirx") ya sanskrîtî, gin ("biha, nirx") ya ermenî, vēndere (“firotin”) ya latînî > vendre ya fransî. Peyva bajar kurmancî û ya bazar jî farisî ye lê kurdî peyva bazar bo mebestek hinekî ji ya bajar cuda ji farisî deyn kiriye. Hêjayî gotinê ye ku ji bilî kurmancî, di zaravayên din yên kurdî de gotina bajar kêm tê bikaranîn. Ji bo cihê kirîn û firotinê bi giştî bazar ya ji farisî û bi merema jîngehên mezin jî gotina şar (di soranî de) yan jî şaristan (di zazakî de) li kar e.

Ev peyv bi maneya "bazar, sûk, çarsû" ji zimanên îranî ketiye gelek zimanên din jî: ermenî բազար (bazar) û վաճառ (vačaṙ), gurcî ვაჭარი (vač̣ari), erebî بازار‎‎ (bazar), osmanî بازار‎‎ (bazar) û پازار‎‎ (pazar), tirkî pazar, azerî bazar / базар, ûrdûyî بازار‎‎ (bazar), hindî बाज़ार (bazar), bengalî বাজার (bajar), nepalî बजार (bajar), endonezyayî pasar, çînî 巴扎 (bāzhā) û 巴刹 (pa-sat), rusî база́р (bazár), yûnanî παζάρι (pazári), mecarî/hungarî vásár, sirbokroatî ва́шар / vašar, fransî/îtalî/spanî bazar, îngilîzî bazaar, almanî Basar, danmarkî/norwecî/swêdî basar, fînlandî basaari...

Bi zaravayên din

Soranî: شار‎ (şar), باژار‎ (bajar), bajêr
Zazakî: bajar, sûke, şaristan, şehr

Anagram

baraj

Werger

Abxazî: ақалақь (ākālāk̍)
Afrîkansî: stad → af
Akadî: 𒌷 (âlu)
Albanî: qytet → sq
Almaniya navendî ya rojhilat: Stoadt
Almaniya Pennsylvania: Schtadt, Schtedt
Almanî: Stadt → de m, Großstadt → de m
Altayiya başûrî: кала (kala)
Ambonezî-malezî: kota
Amharî: ከተማ → am (kätäma)
Aragonî: ziudá m
Aramî:
Îbranî: מְדִינְתָּא‎ m (məḏīntā), כַּרְכָּא‎ n (karkā)

Siryanî: ܡܕܼܝܼܢܬܿܵܐ‎ m (məḏīttā), ܟܿܲܪܟܿܵܐ‎ n (karkā)
Argobbayî: ኸተም (xatame)
Aromanî: cãsãbã → roa-rup m
Asamî: নগৰ (nogor), চহৰ (sohor)
Astûrî: ciudá → ast m
Avarî: шагьар (šahar)
Azerî: şəhər → az
Baskî: hiri → eu
Başkîrî: ҡала (qala)
Belarusî: го́рад n (hórad), ме́ста nt (mjésta)
Bengalî: শহর → bn (śôhôr), নগর → bn (nôgôr)
Bretonî: keoded m, keodedoù pj, kêr → br m, kêrioù → br pj
Bulgarî: град → bg n (grad)
Burmayî: မြို့ → my (mrui.)
Buryatî: хото (xoto)
Çamicuroyî: chi'nashtalichi
Çeçenî: гӏала (ġala)
Çekî: město → cs nt, velkoměsto → cs nt
Çîçewayî: mzinda
Çînî:
Kantonî: 城市

Dunganî: чыншы (čɨnšɨ), чын (čɨn), шы (šɨ), чынпу (čɨnpu)

Hakkayî: 城市 (sàng-sṳ)

Mandarînî: 城市 → zh, 都市 → zh, 城 → zh (chéng), 市 → zh (shì)

Min dongî: 城市

Minnanî: 城市 → zh-min-nan (siâⁿ-chhī / siâⁿ-chhǐ), 都市 → zh-min-nan (to·-chhī)

Wuyî: 城市
Çuvaşî: хула (hula)
Dalmatî: cituot m
Danmarkî: by → da g
Divehî: ޝަހަރު‎ (šaharu)
Dongşîangî: baza
Endonezyayî: kota → id
Erebî: مَدِينَة‎ → ar m (madīna), بَلَد‎ → ar n (balad)
Erebiya misrî: بَلَد‎ (balad)

Erebiya kendavî: مَدينَة‎ m (mədina)

Erebiya fasî: مدِينَة‎ (mdīna)
Ermenî: քաղաք → hy (kʻaġakʻ)
Erzayî: ош (oš)
Esperantoyî: urbo → eo, civito → eo
Estonî: linn → et
Etiyopiya klasîk: ሀገር m (hägär)
Georgian: დიდი (didi) ქალაქი → ka (kalaki)
Extremaduranî: ciá m
Farisî: شَهر‎ → fa (šahr)
Fenîkî: 𐤀𐤄𐤋‎ (ʾhl)
Ferî: býur → fo n
Fînî: kaupunki → fi
Fransî: ville → fr m, cité → fr m, grande-ville m
Fransiya kevn: cité m
Friyolî: citât m
Frîsiya bakur: steed nt
Frîsiya saterlandî: Stääd m
Frîsî: stêd → fy g
Gaelîka skotî: baile mòr n, dùn n
Galîsî: cidade → gl m
Galûrîsî: cittai m, zittai m
Gotî: 𐌱𐌰𐌿𐍂𐌲𐍃 m (baurgs)
Gujaratî: શહેર → gu (śaher), નગર → gu (nagar)
Guwaranî: táva → gn
Haîtî: vil
Hawayî: kūlanakauhale
Hawsayî: birni → ha
Hindî: शहर → hi n (śahar), नगर → hi n (nagar)
Hîlîgaynonî: dakbanwa
Holendî: stad → nl m
Hunsrikî: xtat
Îbranî: עִיר‎ → he m (ir)
Îdoyî: urbo → io, civito → io
Îngilîziya kevn: burg m
Îngilîziya navîn: cite
Îngilîzî: city → en, town → en
Înterlîngua: citate
Îrlendî: cathair → ga m, baile mór n
Îstriyotî: sità m
Îtalî: città → it m
Îzlendî: borg → is m
Japonî: 都市 → ja (とし, toshi), 都会 → ja (とかい, tokai), 町 → ja (まち, machi) (e.g. 町で - "in the city"), 市 → ja (し, shi)
Javayî: kutha
Kabardî: къалэ (q̇ālă)
Kalmîkî: балһсн (balhsn)
Kannadayî: ನಗರ → kn (nagara)
Kapampanganî: lakanbalen
Karaçay-balkarî: шахар (şaxar)
Karelî: linna
Kaşûbî: miasto nt
Katalanî: ciutat → ca m
Keçwayî: llaqta → qu
Kirgizî: шаар → ky (şaar), калаа → ky (kalaa)
Kîngalî: නගරය → si (nagaraya)
Komî-permyakî: кар (kar)
Komî-zîriyî: кар (kar)
Konkanî: xar
Koreyî: 도시(都市) (dosi), 시내(市內) (sinae), 시(市) (si)
Kornî: cita
Korsîkayî: cità
Kumikî: шагьар (şahar)
Kusundayî: səhər
Ladînî: zità m
Latînî: urbs → la m, civitas → la m
Latviyayî: pilsēta → lv m (or lielpilsēta m if the distinction between city and town is important)
Lawsî: ຊຽງ (sīang), ທານີ (thā nī), ເມືອງ → lo (mư̄ang), ນະຄອນ (na khǭn)
Leonîzî: ciudá m
Lîgûrî: çitæ, çittæ
Lîtwanî: miestas → lt n
Lueyî: ᦵᦙᦲᧂ (moeng), ᨾᩮᩥ᩠ᨦ, ᦵᦞᦇ (veng), ᦵᦋᧂ (tseng)
Luksembûrgî: Stad → lb
Makedonî: град n (grad)
Malagasî: monina → mg, tanambe → mg
Malayalamî: നഗരം → ml (nagaraṃ)
Malezî: bandar raya → ms, kota → ms, bandar → ms
Maltayî: belt → mt m
Mançûyî: ᡥᠣᡨᠣᠨ (hoton), ᡥᡝᠴᡝᠨ (hecen)
Manksî: ard-valley n, caayr m
Maorî: tāone → mi, tāone nui
Maratî: शहर → mr (śahar), नगर (nagar)
Mariya rojhilatî: ола
Marîkopayî: vakpaly
Mecarî: város → hu
Mehriyî: رحبيت‎
Misrî:

(nwt m)
Mokşayî: ош (oš)
Mongolî:
Kirîlî: хот → mn (hot)

Mongolî: ᠬᠣᠲᠠ (qota)
Nahwatlî: altepetl → nah
Navajoyî: kin nitsaago dah naazhjaaʼígíí, kin haalʼá
Nepalî: सहर → ne (sahar)
Norwecî:
Norweciya bokmålî: by → no n

Norweciya nînorskî: by n
Nubian:
Nobiinî: diffi (ⲇⲓⲫⲫⲓ, ديفي)

Nubiya kevn: ⲇⲡ̅ⲡ
Ojibweyî: gichi-oodena
Oksîtanî: ciutat → oc m
Oriyayî: ନଗର → or (nôgôrô), ମହାନଗର (môhanôgôrô)
Oromoyî: magaalaa
Osetî: сахар (saxar), горӕт (goræt)
Oygurî: شەھەر‎ (sheher)
Ozbekî: shahar → uz
Paelignianî: banudara
Palî: nagara nt
Papyamentoyî: siudat
Pelayî: mjuʔ⁵⁵
Peştûyî: ښار‎ → ps n (ẍâr)
Piedmontîsî: sità m
Plodîşî: Grootstaut m, Staut m
Polonî: miasto → pl nt
Portugaliya kevn: cidade m
Portugalî: cidade → pt m, urbe → pt m
Puncabiya rojavayî: شہر‎ → pnb, نگر‎ → pnb
Puncabî: ਸ਼ਹਿਰ → pa (śahir)
Qazaxî: қала → kk (qala), шаһар (şahar)
Qiptî: ⲃⲁⲕⲓ (baki)
Romagnolî: zitê m
Romancî: citad m
Romanyayî: oraș → ro nt, cetate → ro m, urbe → ro m
Rusî: го́род → ru n (górod), град → ru n (grad)
Rusînî: мі́сто nt (místo)
Samiya skoltî: gåårad, lâ´nn
Sanskrîtî: नगर → sa nt (nagara)
Sassarîsî: ziddai m
Sebwanoyî: dakbayan, siyudad
Sicîlî: cità → scn m, citati → scn
Silesî: miasto nt
Sirboxirwatî:
Kirîlî: гра̑д n

Latînî: grȃd → sh n
Sîlhetî: ꠘꠉꠞ (nogor)
Skotî: ceity, ceety
Slaviya kevn:
Kirîlî: градъ n (gradŭ), мѣсто nt (město)
Slaviya rojavayî ya kevn: градъ n (gradŭ), мѣсто nt (město), городъ n (gorodŭ)
Slovakî: mesto → sk nt
Slovenî: mésto → sl nt
Somalî: magaalo → so
Sorbî:
Sorbiya jêrîn: město nt

Sorbiya jorîn: město → hsb nt
Spanî: ciudad → es m, urbe → es m
Sûmerî: 𒌷 (URU)
Swahîlî: mji → sw
Swêdî: stad → sv g
Şorî: тура (tura)
Tacikî: шаҳр → tg (šahr)
Tagalogî: lungsod → tl, syudad
Tamîlî: நகரம் → ta (nakaram)
Taosî: plòso’óna
Tarifitî: ṯendint, tamdint m
Tausugî: daira
Tayî: เมือง → th (mʉʉang), นคร → th, กรุง → th (grung), เชียง → th (chiiang)
Telûgûyî: నగరం → te (nagaraṃ)
Teteriya krîmî: şeer
Teterî: шәһәр → tt (şähär), кала → tt (qala)
Tetûmî: sidade
Tigrînî: ከተማ (kätäma)
Tirkî: kent → tr, şehir → tr
Tirkmenî: şäher
Tîbetî: གྲོང་ཁྱེར (grong khyer), རྒྱལ་ས (rgyal sa)
Toxarî B: rīye
Tuvanî: хоорай (xooray)
Udmurtî: кар (kar)
Ugarîtî: 𐎓𐎗 (ʿr)
Urdûyî: شَہَر‎ n (śahar), نَگَر‎ n (nagar)
Ûkraynî: мі́сто → uk nt (místo), град → uk n (hrad)
Venîsî: sità → vec m, çità m
Viyetnamî: thành phố → vi (城埔), thành → vi, phố → vi, đô thị → vi (都市)
Volapûkî: zif → vo
Voroyî: liin
Walonî: veye → wa
Weylsî: caer → cy m, dinas → cy m
Wolofî: dëkk → wo
Xakasî: саар (saar), город (gorod)
Ximêrî: ទីក្រុង (tiikrung), បុរី → km (borii), នគរ → km (nôkôr)
Xosayî: idolophu
Yagnobî: шаҳр
Yakutî: куорат (kuorat)
Yidîşî: שטאָט‎ m (shtot)
Yiyiya siçuwayî: ꇓꈓ
Yorubayî: ìlú
Yupîkiya navendî: nunarpak
Yûnaniya pontî: πολιτεία m (politeía)
Yûnanî: πόλη → el m (póli)
Kevn: πόλις m (pólis), ἄστυ nt (ástu)
Zhuangî: si, hawsingz, singz
Zuluyî: ithawini