kulav

Kurmancî

Bilêvkirin

IPA^(kilîd): /kʕʊˈlɑːv/
Jihevqetandin: ku‧lav

Navdêr 1

kulav (1)

kulav (2)

kulav nêr, k-ya nerm

kum, kulik, kulahik, şewqe, fes, dersok, cemedanî, şaşik, kefî, kevînk, serpoş,
parçeyek cilan e mirov dike serê xwe (bi taybetî daku ji sarmayê bêt parastin)
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
kitan, kepeng, xepeng, ferencî
saqoyê şivanan, qapûtê şivanan, cibeyê şivanan
- Li hundur, li cê raketina min, li bilûr, kulav û darê min nêrî, pişt re bi dengekî zîz û ahengdar gote min: Tu li vir dijî ne? Şivanê reben!... — (Nûredîn Zaza, Keskesor, Weşanên NÛDEM, 1995, r. 33, ISBN 91-88592-065)
xalî, xalîçe, berik
- Çend deqe piştî vê gotinê dû, sê gundiyan Kardûk xistine xizakeke bi lihêf, kulav û bitaniyan ew pêçan û berê xwe dan çiyê û çûn. — (Mihemed Şarman, Pirça Winda, Avesta, 2016, Çapa Duyem, r. 36, ISBN 978-605-5585-41-9)
bi taybetî çawê kulav ji mûyê lawiran,ne hirî
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Bi alfabeyên din

kurdî-erebî: کولاڤ‎

Herwiha

kulab

Biwêj

Cil û kulav ji hev pişkaftin
Dest bi çêkirina kulavî kirin
Dest di kulavî de man
Destê yekî ketin kulavî
kulavê xwe ji avê derxistin
kulavgûyo malî ava
Li ser kulavê aştiyê rûniştin
Li ser kulavê yekî rûniştin

Etîmolojî

(1) Bi maneya kum, şewqe: Hevreha kulav û kulafek (kulavk, kum) yên pehlewî û کلاه‎ (kulah: kulav, kum) ya farisî, hemû ji zimanên îranî

Jê

Werger

kum, şewqe

Afrîkansî: hoed → af
Akanî: ɛkyɛw, kyɛw
Albanî: kapelë → sq m
Almanî: Kopfbedeckung → de m; Kappe → de m; Hut → de n; Mütze → de m
Elmanîşî: Huet n
Altayiya başûrî: шляпа (šlyapa), бӧрӱк (börük)
Alutîqî: slaapaq
Amharî: ቆብ (ḳob)
Apaçî:
Apaçiya rojava: chʼah
Aramiya nû ya asûrî: ܟܘܼܣܝܼܬܵܐ‎ m (kusita)
Aromanî: capelã m, cãciulã m
Asamî: টুপী (tupi)
Astûrî: gorru n
Avarî: тӏагъур (ṭaġur)
Azerî: papaq → az, şlyapa → az, başlıq → az, şapka → az, qalpaq → az
Baskî: kapela
Başkîrî: эшләпә (ešläpä)
Belarusî: капялю́ш n (kapjaljúš), ша́пка m (šápka)
Bengalî: টুপি → bn (ṭupi)
Bruneyî: tupi
Bulgarî: ша́пка → bg m (šápka)
Burmayî: ဦးထုပ် → my (u:htup)
Conxayî: ཞྭམོ། (zhwmo)
Çamicuroyî: sompelelo
Çeçenî: куй (kuj), куоьртахтуьлум (kuörtaχtülum)
Çekî: klobouk → cs n
Çerokî: ᎠᎵᏍᏇᏔᏬᎩ (alisquetawogi)
Çinook jargonî: siyapuɬ
Çîkasawî: yaalhipa
Çînî:
Kantonî: 帽 (mou⁶, mou^6-2)

Dunganî: мозы (mozɨ)

Hakkayî: 帽仔 (mo-é)

Mandarînî: 帽子 → zh (màozi)

Min beî: 帽 (māu)

Min dongî: 帽 (mô̤)

Minnanî: 帽仔 → zh-min-nan (bō-á)

Wuyî: 帽子
Çuvaşî: шлепке (šlepke)
Danmarkî: hat → da g
Divehî: ތޮފި‎ (tofi)
Elfdalî: att n
Endonezyayî: topi → id
Erebî: قُبَّعَة‎ m (qubbaʿa), برنيطة‎ (barnaiṭa)
Erebiya hîcazî: قُبَّعة‎ m (gubbaʕa, qubbaʕa)

Erebiya başûrê şamê: طاقيّة‎ m (ṭāʔiyye)
Ermenî: գլխարկ → hy (glxark)
Erzayî: вазь (vazʹ)
Esperantoyî: ĉapelo
Estonî: müts → et
Evenkî: авун (awun)
Farisî: کلاه‎ → fa (kolâh)
Ferî: hattur n
Fînî: hattu → fi
Frankoprovansî: chapél n
Fransî: chapeau → fr n, couvre-chef → fr n
Friyolî: cjapiel n
Frîsiya bakur: hödj n; hud n
Frîsî: hoed
Gaelîka skotî: ad m
Galîsî: chapeu → gl n, sombreiro → gl n, pucho → gl n
Galoyî: chapai n
Gujaratî: ટોપી (ṭopī)
Gurcî: ქუდი → ka (kudi)
Haîtî: chapo
Higaononî: kalo
Hindî: टोपी → hi m (ṭopī), टोप → hi n (ṭop)
Hmongî: mom
Holendî: hoed → nl n
Îbranî: כּוֹבַע‎ → he n (kóva)
Îdoyî: chapelo → io
Îngilîziya kevn: hætt n
Îngilîzî: hat → en
Îngriyî: šlääppi, hattu
Îrlendî: hata → ga n
Îtalî: cappello → it n
Îzlendî: hattur → is n, höfuðfat → is nt
Japonî: 帽子 → ja (ぼうし, bōshi)
Kalalîsûtî: nasaq, qaannguusaq
Kannadayî: ಟೋಪಿ → kn (ṭōpi)
Kapverdî: txapéu
Katalanî: barret → ca n, capell → ca n
Keçwayî: chuku
Kirgizî: шляпа → ky (şlyapa), калпак → ky (kalpak), шапке → ky (şapke), баш кийим (baş kiyim), бөрк → ky (börk)
Kîngalî: තොප්පිය (toppiya)
Koreyî: 모자 → ko (moja)
Kornî: hatt n
Latînî: pileus n, petasus n, causia m, mitella m, capellus n
Latviyayî: cepure → lv m, platmale m, mice m
Lawsî: ໝວກ (mūak)
Lîtwanî: skrybėlė m, kepurė m
Luksembûrgî: Hutt
Makedonî: ка́па m (kápa), ша́пка m (šápka)
Malayalamî: തൊപ്പി → ml (toppi)
Malezî: topi → ms
Malezî: توڤي‎
Maltayî: kappell
Mançûyî: ᠮᠠᡥᠠᠯᠠ (mahala)
Manksî: edd n
Maorî: pōtae
Maratî: टोपी m (ṭopī), टोप n (ṭop)
Marîkopayî: kpur
Mbya guaraniyî: xapeo
Mecarî: kalap → hu, sapka → hu, fejfedő → hu
Mîrandî: chapéu
Mongolî: малгай → mn (malgaj)
Nanayî: апон
Napolîtanî: cappiello n
Navajoyî: chʼah
Ngarrindjerî: kurlinyeri
Normandî: chapé n, capé n, chape n
Norwecî: hatt → no n, lue → no g
Ojibweyiya bakurî: wiiwakwaan
Ojibweyî: wiiwakwaan
Oksîtanî: capèl → oc n
Oriyayî: ଟୋପୀ (ṭopī)
Osageyî: óoląke
Osetî: худ (xud)
Osmanî: شاپقه‎ (şapka)
Oygurî: دوپپا‎ (doppa), شەپكە‎ (shepke), قالپاق‎ (qalpaq)
Ozbekî: qalpoq → uz, shapka → uz
Peştûyî: ټوپۍ‎ n (ṭopᶕy), خولۍ‎ → ps m (xwalᶕy), پټاخه‎ m (рaṭãxa)
Plodîşî: Hoot n
Polonî: kapelusz → pl n, kłobuk → pl n, czapka → pl m
Portugalî: chapéu → pt n
Puncabî: ਟੋਪੀ (ṭopī)
Qazaxî: бас киім (bas kiım), бөрік (börık), қалпақ (qalpaq)
Romagnolî: capéll n
Romancî: chapè n
Romanyayî: pălărie → ro m
Rusî: шля́па → ru m (šljápa), ша́пка → ru m (šápka), головно́й убо́р → ru n (golovnój ubór)
Rusînî: колоп n (kolop)
Sebwanoyî: kalo
Sicîlî: cappeddu → scn n, copricapu n
Silesî: kłobuk n
Sirananî: ati
Sirboxirwatî:
Kirîlî: шешир n, клобук n, шапка m

Latînî: šešir → sh n, klobuk → sh n, šapka → sh m, škrlak n
Sîlhetî: ꠐꠇꠤ (ṭoki)
Slaviya rojavayî ya kevn: шляпа m (šljapa), колпакъ n (kolpakŭ)
Slovakî: klobúk n, čiapka
Slovenî: klobuk → sl n
Somalî: koofiyad
Sorbî:
Sorbiya jêrîn: kłobyk n

Sorbiya jorîn: kłobuk n
Sotoyiya başûr: katiba → st
Spanî: sombrero → es n
Svanî: ფაყვ (paq̇v)
Swahîlî: kofia → sw 9 an 10, chapeo
Swêdî: hatt → sv g, mössa → sv g
Şîngazîcayî: gora 5 an 6
Tacikî: кулоҳ → tg (kuloh)
Tagalogî: sumbrero, sambalilo
Tamîlî: தொப்பி → ta (toppi), குல்லா → ta (kullā)
Tayî: หมวก → th
Telûgûyî: టోపి → te (ṭōpi)
Teterî: эшләпә → tt (eşläpä), калпак → tt (qalpaq)
Tigrînî: ቆብዕ (ḳobʿ), ባርኔጣ (barneṭa)
Tillamookî: nəš-ditk̓iqʷú-tən
Tirkî: şapka → tr, başlık → tr, kalpak → tr, gabbella
Tirkmenî: şlýapa, telpek, şapka
Tîbetî: ཞྭ་མོ (zhwa mo), དབུ་ཞྭ (dbu zhwa)
Tûpiya kevn: akangaóba
Umbunduyî: etepa
Urdûyî: ٹوپی‎ → ur m (ṭopī)
Ûkraynî: капелю́х n (kapeljúx), ша́пка m (šápka), капелю́ха m (kapeljúxa)
Venîsî: capelo n, capel n
Viyetnamî: mũ → vi, nón → vi
Volapûkî: hät → vo n
Walonî: tchapea → wa n
Weylsî: het m, diddosben m
Wînnebagoyî: wookąnąk
Ximêrî: មួក → km (muək)
Xosayî: umnqwazi
Yakutî: бэргэһэ (bergehe)
Yidîşî: הוט‎ n (hut), קאַפּעליוש‎ n (kapelyush), שליאַפּע‎ m (shlyape)
Yupîkiya navendî: esslaapaq
Yûnanî: καπέλο → el nt (kapélo), πίλος → el n (pílos)
Kevn: πῖλος n (pîlos), πέτασος n an m (pétasos)
Zhuangî: bongj, mauh

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Navdêr 2

Çavkaniya vê peyvê tune ye û ji ber wê peyitandina agahiyan ne mimkin e.
Ji bo başkirina vê peyvê ji kerema xwe re çavkaniyan pê ve bike. Herwiha binêre gotûbêja li Wîkîferheng:Daxwazên peyitandinê.⁽⁺⁾
Li çavkaniyê bigere: "kulav" – nûçe · kitêb · zanyar · wêne

kulav

kulav mê

pence, pencik, pencirk, lep, nînokên tûj yên hin heywanan
kulavên kitikê
- Fetl û taban da xuraban
  Ebleq û cohtê şebaban
  Dame ber pence û kulaban
  Dil ji min bir, dil ji min. — (Melayê Cizîrî)

Werger

Îngilîzî: claw → en

Navdêr 3

kulav zayend pêwîst e (z=m: mê, z=n: nêr, z=mn: mê û nêr, z=nt: nêtar)

cureyeke alavên ku weke qumaş,kitan û hevrîşim pê hin pêwîstîyên nixûmandinê weke cil û berg tên çêkirin e. Bi dewisandina an jî kutana hirîyê bi hevdû ve tê çêkirin. Saqoyê şivan û gavanan, û kumên kulavî du mînakên ku herî tên zanîn in.
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)