kitik

Kurmancî

Navdêr

Kitikek

kitik axlebî mê

Ajelek e dişibe pilingan lê jê biçûktir e û kedî û bi dengê "miyaw" yan "mir" bang dike.
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
Pisîk û ajelên nêzî wan.
(wek şêr, piling, panter, leopard, jaguar û hwd)
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
kutik
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Bi alfabeyên din

kurdî-erebî: کتک

Herwiha

Hevmane

Jê

Navê zanistî

Felis catus

Etîmolojî

Hevreha kelhûrî kite, erebî قط (qiṭ), tirkî kedi, ermenî կատու (katu), yûnanî γάτος (gatos), latînî cattus, îngilîzî cat (bixwîne: ket), almanî Katze, fransî chat (bixwîne: şa)... Herwiha peyvên pisîk / pisîng / pişîk yên kurdî jî hevrehên xwe yên navneteweyî hene: soranî پشیلە (pşîle) / pişîle, kelhûrî پشی (pişî), belûçî پشی (pişî), farisî پیشی (pîşî)), azerî û tirkmenî (tirkmenistanî) pişik, çagatayî پیشیک (pîşîk), romanî pisicã... Dîsa gîvir (kitikên gir yên kûvî) jî hevrehên xwe di zimanên din yên îranî de hene: soranî گورپه (gurpe) (kitikên nêr), belûçî گربگ (gurbeg: kitik), farisî گربه (gorbê: kitik): "b" ya farisî di kurmancî de gelek caran wek "v" ye (wek چوبان (çoban, “şivan”). Cihguherîna "rb" (ya di "gorbê"de) û "v[i]r" (ya di "gîvir" de) jî bi metatezê: "gîrv > gîvir" yan "gobrê > gorbê". Herwiha belkî peyva kitik têkilî li gel peyva kedî (kehî, navmalî, ne-kûvî) jî hebe, bi taybetî bide ber hevreha kedi (kitik, pisîk) ya tirkî ku pir dişibe peyva kedî ya kurdî. Bi heman awayî belkî gîvir (kitikên kûvî) têkilî peyva kûvî be ku li hin deveran wek kîvî tê gotin.

Bi zaravayên din

Soranî: پشیلە (pişîle)
Kurdiya başûrî: pişî
Zazakî: pisîng

Werger

Afrîkansî: kat → af
Albanî: mace → sq mê
Almanî: Katze → de mê, Kater → de nêr
Aramî: ܫܘܢܪܐ → arc (shūnrā), ܫܘܢܪܬܐ → arc (shūnrātā)
Astûrî: gatu → ast
Bambarayî: jakuma → bm
Baskî: katu → eu
Bayerî: Katz → bar mê, Koda → bar nêr
Belarusî: кот → be (kot)
Bembayî: pushi → bem
Bengalî: বিড়াল → bn (biṛal), িবলাড় → bn (iblaṛ)
Bretonî: kazh → br, kaz → br nêr, kizier pirjimar
Bulgarî: котка → bg (kotka), котак → bg (kotak), котарак → bg (kotarak)
Çekî: kočka → cs mê, kocour → cs nêr
Çerokî: ᏪᏌ → chr (wesa)
Çînî: 猫 → zh
Çolyanî: tiúni-kh (pirjimar tiúniyal)
Danmarkî: huskat → da, kat → da g
Endonezyayî: kucing → id
Erebî:قط → ar (qéṭṭ), قطة → ar (qéṭṭa), هر → ar (hir), بزون → ar, ^?السنار → ar,, ^?الدمة → ar, ^?القطا العراقي → ar
misrî: قط → ar (’uṭṭ) mê, قطة → ar (’uṭṭɑ) mê

libyen: قطوس → ar (gɑṭṭūs) mê, قطوسة → ar (gɑṭṭūsa) mê

marocain: مش → ar (mašš)
Ermenî: կատու → hy (katu)
Erzayî: псака → myv (psaka), катка → myv (katka), писай → myv (pisaj)
Esperantoyî: kato → eo
Estonî: kass → et
Eweyî: dadi → ee
Farisî: گربھ → fa (gorbeh), گربھ → fa, پیشی → fa, گربھ → fa, پیشی → fa, گربه → fa
Ferî: ketta → fo mê, húsketta → fo mê, køttur → fo nêr, húskøttur → fo nêr
Fînî: kissa → fi
Fransî: chat → fr
Friyolî: ğhat → fur
Frîsî: kat → fy g
Gaelîka skotî: cat → gd nêr
Galîsî: gato → gl
Gujaratî: બિલાડી → gu (bilāḍī) (2), બિલાડો → gu (bilāḍo) (2)
Gurcî: კატა → ka (ḳaṭa)
Haîtî: chat → ht
Hawayî: pōpoki → haw
Hindî: बिल्ली → hi (billī) (2), बिल्ला → hi (billā) (2)
Holendî: huiskat → nl, kat → nl nêr, poes → nl mê, kater → nl nêr
Îbranî: חָתוּל → he (khatul), חתולה → he (khatula)
Îdoyî: kato → io
Îlokanoyî: pusa → ilo
Îngilîziya kevn: catt → ang nêr
Îngilîzî: cat → en, ^?baudrons → en, ^?felid → en, ^?gib → en, ^?kitten → en, ^?malkin → en, ^?puss → en
Înterlîngua: catto → ia nêr, catta → ia mê
Îrlendî: cat → ga nêr
Îtalî: gatto → it nêr, gatta → it mê, micio → it nêr, micia → it mê
Îzlendî: kisa → is mê, köttur → is nêr
Japonî: 猫 → ja (ねこ,neko), キャット → ja (kyatto)
Kaşûbî: kòt → csb
Katalanî: gat → ca nêr, mix → ca nêr
Kîkongoyî: niau → kg
Kîngalî: පූසා → si (pūsā)
Kînyarwandayî: jangwe → rw
Kîrîbatî: katama → gil
Konkanî: माज़रा → kok (māj̈rā)
Koreyî: 고양이 → ko (goyaeng-i)
Kornî: cath → kw
Korsîkayî: gattu → co
Krî: ᐴᔒ → cr (puushii)
Latînî: feles → la mê, felis → la mê, cattus → la nêr
Latviyayî: kaķis → lv nêr
Lawsî: ແມວ → lo (meehw)
Lîtwanî: katė → lt mê, katinas → lt nêr
Lombardî: gatt → lmo
Lugandayî: kapa → lg ; pusi → lg
Makedonî: мачка → mk (mačka) mê, мачор → mk (mačor) nêr
Malayalamî: പൂച്ച → ml (pūcca)
Malezî: kucing → ms
Maltayî: qattus → mt nêr, qattusa → mt mê, qtates → mt pirjimar
Manksî: kayt → gv
Maorî: poti → mi, ngeru → mi
Maratî: मांजर → mr (mānjar), बोका → mr (bokā)
Mecarî: macska → hu, kandúr → hu nêr
Murînpatayî: ku yirrthip
Navajoyî: gídí → nv, mósí → nv, másí → nv
Nepalî: बिरालो → ne (birālō)
Norwecî: huskatt → no nêr, katt → no nêr, katte → no mê
Ojibweyî: gaazhagens → oj anim.
Oksîtanî: gat → oc nêr, cat → oc nêr
Osetî: гӕды → os (gædy)
Palî: biḷāla → pi
Polonî: kot → pl nêr, kotka → pl mê, kocur → pl nêr, kocica → pl mê, kotek → pl (diminutif)
Portugalî: gato → pt nêr, gata → pt mê
Puncabî: ਬਿੱਲੀ → pa (billī)
Romanî: ţiţây → rom, mâçka → rom, muca → rom mê
Romanyayî: pisică → ro mê
Rusî: кот → ru (kot), кошка → ru (kóška)
Samoayî: pusi → sm
Sanskrîtî: अखुभुज् → sa (akhubhuj), बिडालः → sa (biḍālah)
Sardînî: munninnu → sc, gattu → sc nêr
Sêriyî: miist → sei, ziix canaao → sei, ziix ihamoc ano catax → sei
Sicîlî: gattu → scn
Sirboxirwatî: mačka → sh mê, mačak → sh nêr
Sirboxirwatî: mačka → sh mê
Sirboxirwatî:
Kirîlî: мачка → sh mê

Latînî: mac̆ka → la mê
Slovakî: mačka → sk mê, kocúr → sk nêr
Slovenî: maček → sl nêr, mačka → sl mê
Sonxayî: muusi → ses, hayla → ses
Sorbiya jêrîn: kócka → dsb mê, kót → dsb nêr
Sorbiya jorîn: kočka → hsb mê
Sotoyiya bakur: katse → nso
Spanî: gato → es nêr, gata → es mê
Swahîlî: paka → sw
Swêdî: katt → sv g
Tacikî: гурба → tg (gurba), пишак → tg (pišak)
Tagalogî: pusa → tl
Tamîlî: பூனை → ta (pūṉai)
Tayî: แมว → th (maew), วิฬาร์ → th (wílaa)
Telûgûyî: పిల్లి → te (pilli)
Teteriya krîmî: mışıq → crh
Tirkî: kedi → tr, pisi → tr Şablon:dés, pişik → tr, ^?bayat → tr, ^?hoşhoş → tr
Urdûyî: بيلی → ur
Ûkraynî: кіт → uk (kit), кішка → uk (kiška)
Venîsî: gato → vec
Viyetnamî: (con) mèo → vi
Walonî: tchèt → wa, cat → wa nêr, tchat → wa nêr
Weylsî: cath → cy
Wolofî: muus → wo ; wundu → wo
Ximêrî: ឆ្មា → km (chmā)
Yidîşî: קאץ → yi (kats)
Yûnaniya kevn: γαλή → grc (galḗ) (galé)
Yûnanî: γάτα → el (gáta), γάτος → el (gátos)
Zuluyî: ikati → zu

(guhandar)