jin

Binêre herwiha: jîn û Jîn

Kurmancî

Bilêvkirin

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	jin	jin
Îzafe	jina	jinên
Çemandî	jinê	jinan
Nîşandera çemandî	wê jinê	wan jinan
Bangkirin	jinê	jinino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	jinek	jinin
Îzafe	jineke	jinine
Çemandî	jinekê	jininan

çend jin

jin mê

Mirovên mê (bi taybetî yên mezin).
Hevmane: xanim, afret, kuflet, kulfet, pîrek

Jornav: mirov

jineke ciwan / cehêl, jineke navsere, jineke pîr

Du jin û sê zelam bûn.

Êdî ne keçik e, bûye jin.
- Dîtin ko şer kete nêzûka malan, ew jin jî bi wan istûnkonan diçine şerî û yariya mêran dikin. — (Mele Mehmûdê Bayezîdî, Adat û Rusûmatnameê Ekradiye, Weşanxaneya Nûbihar, 2010, r. 46, ISBN 9789944360678)
Kesa zewicî, kesa şûkirî, hevsera mêrekî, hevjîna zelamekî.
Hevmane: kebanî, kevanî, bermalî, pîrek, kuflet, kulfet, zewce

Jornav: hevjîn, hevser, jinûmêr

Ew û jina xwe hatin.

Jina wî ne kurd e.

Jina Azadî keça Şemsedînî ye.
- Wî kêfxweşî û bextewerî bi jina xwe re nedîtibû, lê bi awayekî giştî, ew hînî wê bûbû û jiyana xwe wilo pê re derbas dikir. — (Biyanî, Albert Camus, Weşanên Nûdem)
yê ku jiyanê diafirîne.
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Ji wêjeya klasîk

Şiklê ku we dîtî bêmeal e
Meyla we bi qismê jin mehal e
Meyla beşerî beşer divêtin — (Ehmedê Xanî, Mem û Zîn, ~1692)

Bi alfabeyên din

kurdî-erebî: ژن‎
kurdî-krîlî: жьн

Herwiha

jink
jinik
jinkok (“ji bo jinên nejidil yan zahirî, jinên ku karên xwe nejidil dikin”)

Jêrnav

Jê

Binêre herwiha

Etîmolojî

Ji proto-hindûewropî *gʷḗn, forma çemandî ya *gʷnéh₂-. Hevreha soranî ژن‎‎ (jin‎), kurdiya başûrî jin, lekî jin, jen, goranî/hewramî jenî, zazakî cenî, cinî, partî 𐫋𐫗‎ (j'n), belûçî جن‎ (cen), farisî زن‎ (zen), tacikî зан (zan), farisiya navîn 𐫉𐫗‎‎ (zen), bextiyariya kevn ζινο (zino), avestayî 𐬘𐬇𐬥𐬌‎‎ (jə̄ni, /ceni/) û 𐬘𐬀𐬌𐬥𐬌‎ (jaini, /ceyni/) û 𐬘𐬄𐬥𐬌‎ (jąni, /ceni/) û 𐬔𐬆𐬥𐬁‎ (gənā) û 𐬖𐬆𐬥𐬁‎ (γənā), sanskrîtî जनि (jani) (jáni), osetî зæнæг (zarok, dûndeh), rusî жена́ (žená) (žená, /jêna/), bulgarî жена́ (žená, /jêna/), çekî û slovakî žena, serbokroatî жѐна / žèna, polonî żona, yûnaniya kevn γυνή (gunḗ) (gunê), ermenî կին (kin) (kin), swêdî kvinna, norwecî kone, danmarkî kvinde, îngilîzî queen ("şabanû, qiralîçe")...

Berovajî baweriya berbelav, ne hevreha peyvên jîn, jiyan e.

Hevmaneyên wê afret, kulfet/kuflet, hurmet ji erebî hatine wergirtin û wek li cihê peyva "jin" hatine bikaranîn ji ber ku "jin" peyveke nîv-tabû ye/bû.

Çavkanî

Chyet, Michael L. (2003): Kurdish-English Dictionary, Ferhenga Kurmancî-Inglîzî, Yale University Press.
Horn, Paul. (1893): Grundriss der neupersischen Etymologie [Bingehê etîmolojiya farisî] (bi almanî). Strassburg
Lubotsky, Alexander. Indo-Aryan inherited lexicon . University of Leiden.
MacKenzie, David Neil, The dialect of Awroman (Hawraman-i Luhon) Grammatical sketch, texts, and vocabulary, Kommissionaer: Munksgaard (København), 1966
Pokorny, Julius, Ferhenga etîmolojî ya hindûewropî ["Indogermanisches etymologisches Wörterbuch (bi almanî)"], Bern, 1959
The Tower of Babel - An Etymological Database Project [Birca Babilê - Projeyeke Danegeha Etîmolojî] (bi îngilîzî û rusî): http://starling.rinet.ru/
Tsabolov, R. L., Ferhenga etîmolojî ya zimanê kurdî ["Цаболов, Р. Л.: Эмцмолоƨцческцц̆ словарь курδскоƨо языка"], Moskova, 2001-2010
Watkins, Calvert, The American Heritage Dictionary of Indo-European Roots [arşîv], Houghton Mifflin Co., 2007, çapa 2em

Bi zaravayên din

Soranî: jin, afret
Kurdiya başûrî: jin
Lekî: jin, jen
Hewramî: jenî
Zazakî: cenî → diq, cinî

Werger

mirovên mê (1)

Abxazî: аԥҳәыс (āph°̍əs)
Açaguwayî: íina, íineɻu
Açehî: inong
Açuarî: nuwa
Adeleyî: ɛna
Adîgeyî: бзылъфыгъ (bzəłfəġ)
Afarî: barra
Afrîkansî: vrou → af m
Agarabiyî: anaati
Agî: wukora
Agtayiya kagayanî ya navendî: babbay, babae
Ahtnayî: ts'akae
Aisî: abi
Akadî: 𒊩 m (sinništu, MUNUS)
Akatepekiya me'phaayî: aʔgu
Aklanon: babáye
Akolet: elim
Akoyeyî: apäki
Akuwagelî: sakwoto
Alaba: máncu
Alabamayî: tayyi
Alakî: akan, kan
Alawayî: girija
Albanî: grua → sq m, femër → sq m
Almanî: Frau → de m, Weib → de nt, Weibchen → de nt, Weibsperson → de m
Frankoniya rhine: Fraa
Aragonî: muller → an m
Arakî: p̈ira
Aramî:
Siryaniya klasîk: ܐܢܬܬܐ‎ m (ʔantətɑʔ)
Asamî: মাইকী মানুহ (maiki manuh)
Aymarayî: palla → ay
Baskî: andre → eu, emakume → eu
Başkîrî: ҡатын (qatïn)
Bengalî: নারী → bn (nari), মহিলা → bn (môhila)
Berberî:
Temazîxtiya atlasa navendî: ⵜⴰⵎⵟⵟⵓⵜ m (tamṭṭut)

Taşelhitî: tamɣart m, tawtmt m
Bîslamayî: woman, wuman
Bretonî: maouez → br m
Bukidnon manoboyiya rojavayî: bahi
Bulgarî: жена́ → bg m (žená)
Burmayî: မိန်းမ → my (min:ma.), အမျိုးသမီး → my (a.myui:sa.mi:)
Çeçenî: зуда (zuda)
Çekî: žena → cs m
Çîçewayî: mkazi
Çînî:
Kantonî: 女人 (neoi⁵ jan^4-2), 女性 (neoi⁵ sing³)

Dunganî: нүжын (nüřɨn), фунү (funü)

Hakkayî: 女人 (ńg-ngìn)

Mandarînî: 婦女 → zh (fùnǚ), 女人 → zh (nǚrén), 女性 → zh (nǚxìng), 女的 → zh (nǚ de)

Min dongî: 女界 (nṳ̄-gái)

Minnanî: 查某人 → zh-min-nan (cha-bó͘-lâng), 女人 → zh-min-nan (lí-jîn), 女性 → zh-min-nan (lú-sèng, lí-sèng)
Teochew: 查某人 → zh-min-nan (za¹ bhou² nang⁵), 姿娘 (ze¹ nion⁵)

Wuyî: 女人, 女性
Çuvaşî: хӗрарӑм (hĕrarăm)
Danmarkiya jersey: vrow
Divehî: އަންހެންމީހާ‎ → dv (an̊hen̊mīhā)
Endonezyayî: perempuan → id, wanita → id
Erebî: اِمْرَأَة‎ → ar m (imraʾa)
Erebiya hîcazî: حُرْمة‎ m (ḥurma)

Erebiya bakûrê şamê: مرة‎ m (mara)

Erebiya misrî: ست‎ m (sitt)

Erebiya fasî: مراة‎ m (mrā)

Erebiya başûrê şamê: مرة‎ m (mara), مرأة‎ m (marʔa), ست‎ m (sitt)
Ermenî: կին → hy (kin)
Eweyî: nyɔ́nu
Farisî: زَن‎ → fa (zan), خانُم‎ → fa (xânom), خاتون‎ → fa (xatūn)
Ferî: kona → fo m
Fîjî: marama → fj
Fînî: nainen → fi
Fransî: femme → fr m
Fransiya navîn: femme m, dame m
Frîsî: frou → fy, wiif → fy
Fulahî: debbo
Gaelîka skotî: bean → gd m, boireannach n
Galîsî: muller → gl
Gujaratî: સ્ત્રી → gu (strī)
Gullahî: ooman
Gumatjî: baṯami
Gurcî: {{W+|ka|ქალი}
Guwaranî: kuña → gn
Haîtî: fanm
Harsusiyî: teṭ
Hawayî: wahine
Hawsayî: mace → ha, mata → ha
Hdî: marakw
Hidatsayî: mia
Higaononî: bahe
Hindî: महिला → hi m (mahilā), नारी → hi m (nārī), स्त्री → hi m (strī), औरत → hi m (aurat), जनि → hi m (jani), ख़ातून m (xātūn), ज़न m (zan), ज़नानी m (zanānī)
Holendî: vrouw → nl m
Isanî: ญิง
Isubuyî: mwaitu
Îbranî: אישה \ אִשָּׁה‎ → he m (ishá)
Îdoyî: muliero → io, homino → io
Înesenyoyî: eneq
Îngilîziya kreyolî ya antîgua û barbud: uman
Îngilîzî: woman → en
Îngriyî: nain
Înterlîngua: femina → ia
Înuîtî: ᐊᕐᓇᖅ → iu, arnaq → iu
Îpulo: ɑt
Îranunî: babai
Îraqwî: /ameeni m
Îrlendî: bean → ga m
Îsnagî: babáy
Îtawitî: babáy
Îtzayî: ixchʼup
Îwamî: wik
Îxilî: ixoj
Îyiveyî: okɑs
Îzonî: eré
Japonî: 女の人 → ja (おんなのひと, onna no hito), 女 → ja (おんな, onna), 女性 → ja (じょせい, josei), 女人 → ja (にょにん, nyonin)
Jarayî: đah-kơmơi
Javayiya ontongê: hine
Javayî: wong wadon → jv, wedok → jv, wanita → jv
Jeberoyî: shaya', ku'a'per
Jehaiyî: baboʔ
Jemezî: ˀówa
Jinguluyî: nayu
Kalalîsûtî: arnaq → kl
Kannadayî: ನಾರಿ → kn (nāri), ಸ್ತ್ರೀ → kn (strī), ಹೆಂಗಸು → kn (heṅgasu)
Keşmîrî: Keşmîrî: زَنان‎ → ks m (zanān) ‍ज़नान m (‍zanān)
Kaskayî: gedeni
Kaskihayî: vavina
Kasuayî: kesale
Kaşûbî: białka m
Katalaniya kevn: dona m
Katalanî: dona → ca m
Katawbayî: inya
Kathlametî: aqakílak
Katoyî: tc'ek
Kawaiisuyî: momoˀo
Kaxarariyî: šampï
Kirgizî: аял → ky (ayal)
Kirikiriyî: ko
Kitsaiyî: cakwákt
Kîkûyûyî: mũtumia 1
Kîlîvîlayî: vivila
Kîngalî: ගෑනි → si (gǣni)
Komeringî: bɑy, obɑy, sobɑy
Komiya kamerûnî: wi
Komodoyî: ata wine
Konomalayî: fafni
Konomihuyî: kihínàpxī́k
Koreguajeyî: pãi-o, 'romi-o
Koreyî: 여성 → ko (yeoseong), 계집 → ko (gyejip), 여자 → ko (yeoja), 녀성 → ko (nyeoseong), 녀자 → ko (nyeoja), 여인 → ko (yeoin), 녀인 → ko (nyeoin)
Kornî: benyn → kw
Koronadal blaanî: libun
Korsîkayî: donna → co m, ronna m, lonna m
Kottî: alat
Kreyoliya fransî ya Louisiana: fam, fenm
Kreyoliya îngilîzî ya îslanderê: uman
Kreyoliya portugalî ya korlai: mulɛr
Kristangî: muleh, mulé
Krî: ᐃᐢᑫᐧᐤ (iskeyw)
Krîkî: hoktē
Krobuyî: sì
Kua-nsî: ʔɿ⁵⁵nɯ⁵⁵
Kuamasî: zua²¹ma²¹zu²¹
Kuapawî: waxˀó
Kuiripî: squah
Kumakî: thaamwa
Kumanî: ambu
Kutenaiyî: paⱡki
Kuwileytî: wisatʼsó·pat
Kwaioyî: geni
Kwazayî: tay
Kwerbayî: is
Kwomayî: miːma
Labelî: hane
Ladînî: femena m, ëila m
Ladînoyî: mujer m
Lahuyî: mâ
Lakotayî: wíŋyaŋ
Lama baiyî: jɯ̃³³jĩ²¹
Lamboyayî: lawai
Lammayî: manne
Lampungî: bɑi
Larike-wakasihu: rupae
Latgalî: sīvīte m
Latînî: fēmina → la m, mulier → la m
Latviyayî: sieviete → lv m
Lavukaleveyî: aira
Lawanganî: bawe
Lawsî: ຜູ້ຍິງ → lo (phū nying)
Leoniya kevn: muyer
Leonîzî: muyer m
Lepçayî: ᰊᰣᰤᰪ (tayu)
Lezgînî: паб (pab)
Li’oyî: fai
Lillooetî: s-yáqcaˀ, s-múɬac
Limilnganî: uginy
Lingalayî: mwasi → ln
Lîgûrî: donna m
Lîmbûrgî: vrouw → li m, vrommesj nt
Lîşana denî: בכתא‎
Lîtwanî: moteris → lt m
Lîvonî: nai
Lo-togayî: leqëvine
Lombardî: dona m, femna m
Loniuyî: pihin
Lorrainî: fomme
Loteyî: héi
Louyî: pein
Lovonoyî: nene
Lueyî: ᦍᦲᧂ (yiing)
Lugandayî: omukazi 1
Lugbarayî: oku
Luksembûrgî: Fra → lb m
Makasaeyî: tufurae
Makedonî: же́на → mk m (žéna)
Malagasî: barera → mg
Malalî: ajente
Malayalamî: സ്ത്രീ → ml (strī), പെണ്ണ് → ml (peṇṇŭ), വനിത → ml (vanita), മഹിള → ml (mahiḷa)
Malecite-passamaquoddyî: ehpit
Malezî: wanita → ms
Malilayî: lyantanda
Maltayî: mara → mt
Manksî: ben m
Maranungkuyî: peku
Maratinoyî: chiguat
Maratî: बाइको m (bāiko), स्त्री → mr m (strī)
Margî: mala
Marîkopayî: sny'ak
Marquesana bakur: vehine
Marquesana başûr: vehine
Masakarayî: ihntá
Massaçusettî: squàws
Matlatzincayî: xúwi
Matoyî: hain
Matsesî: chido
Matukarî: pain
Mauwakeyî: emeria
Maxakalî: ũn
Mayayiya mopanî: chʼup
Mayayiya yukatekî: koʼolel, chʼuup
Maybratî: fai
Mazenderanî: زنا‎ (zenā)
Mbulayî: waine
Mbya guaraniyî: kunha
Mecarî: nő → hu, asszony → hu
Midobî: ìddì
Minayî: wàl
Minica huitotoyî: rɯ́-ŋo
Minigirî: vavina
Misrî:

(zt m),

(ḥmt m),

(zt-ḥmt m)
Miwokiya golî: pôtsi, p̓ócci
Mixteciya tezoatlan: ñaha
Miyakoyî: midun
Mîçîfî: faam
Mîkmakî: e'pit, ebit
Mînangkabawî: padusi
Mîrandî: mulhier
Mmaniyî: nɔ̀làkán
Moçikayî: mecherque
Mohegan-pequotî: sqá
Molimayî: vavine
Mondeyî: wanzet
Mongghulî: nine kun
Mongolî: эм → mn (em), эхнэр → mn (ehner), эмэгтэй хүн → mn (emegtej hün), эмэгтэй → mn (emegtej)
Nahwatlî:
Klasîk: cihuātl

Nahwatliya mekayapan: sihua̱'

Nahwatliya bakurê puebla: sihuatl
Moyî: mafani
Nahwatliya pueblaya başûr-rojhilatî: tekomare
Nakanayî: tavile
Nalî: pihin
Namayî: darekhues
Nambikwarayî: txu¹su²
Nanayî: эктэнӣ
Nanticokeyî: ochquau
Napolîtanî: femmena m
Narragansettî: squaw
Naunayî: pehin
Navajoyî: asdzáán, asdzą́ą́
Nawaruyî: aweta
Nawathinehenayî: hihi'i
Nehanî: kuah
Nenetsiya tundra: не
Nepalî: आइमाई → ne m (āimāī), स्त्री → ne m (strī)
Norwecî:
Norweciya bokmålî: kvinne → no n an m, dame → no n an m

Norweciya nînorskî: kvinne → nn m, dame → nn m
Nottowayî: ekening
Nubiya kevn: ⲉⲧ̅ⲧ-
Nubiyî: marya
Nukak makuyî: nɨ⁴mat¹
Nukuoroyî: hahine
Nungonî: oe
Nyankoleyî: omukazi 1
Nzadî: okáàr
O'odhamî: 'oks, 'uwĭ
Obispeñoyî: tsiyuʟ
Ocainayî: maami
Ohloniya bakur: mukurma
Ohloniya başûr: mucurma
Ojibweyî: ikwe
Oki-no-erabu: 女子 (をぅなぐ, wunagu, いぃなぐ, yinagu)
Okînawanî: 女子 (ゐなぐ, winagu)
Oksîtaniya kevn: domna
Oksîtanî: femna → oc m
Oloyî: moːto
Oneidayî: yakukwé
Ongotayî: ˀayma
Onobasuluyî: ido
Orejónî: dõbĩ-o, nomio ago
Oriyayî: ଯୁବା → or (juba), ସ୍ତ୍ରୀ → or (strī)
Oromoyî: dubarti → om
Osageyî: wakˀó
Osetî: ус (us)
Osmanî: خاتون‎ (hatun), قادین‎ (qadin), زن‎ (zen), عورت‎ (avret)
Otankî: ɔkwɑs
Otomacoyî: ugua, ondua
Oygurî: ئايال‎ → ug (ayal)
Ozbekî: ayol → uz
Paamayî: ahin
Paezî: uʔj
Pahîyî: tawa
Paîwanî: vavayan
Palenqueroyî: mujé
Palî: itthi m
Palueyî: wai
Pamosuyî: epiov
Panareyî: wïnkïj
Panimî: aid
Papapanayî: maunu
Paporayî: pai
Papyamentoyî: muhé, muher
Pará arárayî: pumiɛ
Parakanã: koxoa
Pare: mche
Parecî: ohiro
Patpatarî: hahin
Paumarî: gamo
Pawnî: capaat, capat
Pele-ata: sema
Pemon: wiɾiʔ
Pençalî: pehin
Penobskotî: phanem
Peroyî: kpéemùn
Peştûyî: ښځه‎ → ps m (ṧëża)
Pokangayî: bóhó-kó, dõbĩ́ṍ, dũbĩ'õ
Polonî: kobieta → pl m, żona → pl m, kobiecina → pl m, baba → pl, babka → pl m
Portugaliya kevn: moller m
Portugalî: mulher → pt m
Potawatomî: kwé
Powhatanî: krenepo
Prakrîtiya sawurasenî: इत्थी
Prînsîpenî: mye
Prusiya kevn: genno
Puinaveyî: den
Puncabiya rojavayî: عورت‎ → pnb
Puncabî: ਤਰੀਮਤ → pa m (tarīmat), ਔਰਤ → pa m (ōrat), ਜ਼ਨਾਨੀ m (zanānī)
Purepeçayî: uárhi, warhi
Puyumayî: babayan
Qazaxî: қатын → kk (qatyn), әйел → kk (äiel)
Qiptî: ⲥϩⲓⲙⲉ (shime)
Rabhayî: méca
Ragayî: vavine
Ramayî: kuma
Ramoaainayî: tabuan
Rapanuyî: vahine
Rarotongî: va'ine
Rasawayî: kuru
Rendilleyî: arame
Rennelleseyî: hahine
Resigaroyî: ináadó
Reşeyî: u-dono
Rikbaktsayî: wytyk
Romagnolî: dona, dòna m, dóna m
Romancî: duonna m, femna m
Rusî: же́нщина → ru m (žénščina), жена́ → ru m (žená), ба́ба → ru m (bába)
Samî:
Samiya înarî: nissoon

Samiya bakurî: nisu
Samoayî: fafine → sm
Samoyî: sobo
Sierra miwokiya başûrî: ˀoh·a-, pócci
Sirboxirwatî:
Kirîlî: жена m, ба̏ба m

Latînî: žena → sh m, bȁba → sh m
Sirianoyî: bã'sá-kó, dõ'bẽ́-ṍ
Siroî: pino
Sissanoyî: tamein
Sîlhetî: ꠛꠦꠐꠤ (beṭi)
Skotî: wumman
Slaviya kevn:
Kirîlî: жена m (žena), ба̏ба m

Glagolîtîk: ⰶⰵⱀⰰ m (žena)
Slaviya rojavayî ya kevn: жена m (žena)
Slovakî: žena → sk m
Slovenî: ženska → sl m, žena → sl m
Sobeyî: mefne
Soçiapam çinantecî: cá²mɨ³
Somalî: afo → so, naag → so
Sonagayî: zo²¹ma²¹
Sonxayî: woy
Sooyî: gwas-at
Sorbî:
Sorbiya jêrîn: žeńska m, žona m

Sorbiya jorîn: žona → hsb m, žónska m
Sorî-harenganî: bibiŋ
Sotoyiya başûr: mosadi → st
Spanî: mujer → es m
Spaniya kevn: mugier m
Suaboyî: órewo
Suauyî: waihin
Sundanî: awewe → su, istri → su, wanoja → su
Sunwarî: मिश
Sûmerî: 𒊩 (/munus/)
Swahîlî: mwanamke → sw
Swêdî: kvinna → sv g
Şampanyî: fanme, fonme, fomme
Şanî: ယိင်း (yíng)
Şîngazîcayî: mzaɗe 1 an 2
Şonayî: mukadzi
Şoşonî: waipe
Taboyî: kamena
Tacikî: зан → tg (zan)
Tagalogî: babae → tl
Tahîtî: vahine
Takuuyî: ffine
Takyayî: pein
Talişî: ژن‎ (žen), ژن‎ (žen)
Talîsî: vaivine
Tamîlî: பெண் → ta (peṇ)
Taranganiya rojava: konar
Tawasayî: néăh
Tayî: ผู้หญิง → th, ญิง → th (ying)
Telûgûyî: ఆడది → te (āḍadi), స్త్రీ → te (strī), మహిళ → te (mahiḷa)
Tenharimî: kunha
Tepehuaniya başûr-rojhilat: 'uví
Teribeyî: walë
Ternateyî: foheka
Teteriya krîmî: bike, qadın
Teterî: хатын → tt (xatın)
Tetûmî: feto
Tiangî: ten
Tidoreyî: fayaa
Tigrînî: ሰበይቲ → ti (säbäyti), ሴት → ti (set)
Timucuayî: nia
Tipaî: nyech'ak
Tiriyî: mwîê
Tirkî: kadın → tr
Tirkmenî: aýaal → tk, heleý → tk, zenaan → tk
Tirurayî: libun
Titanî: pein
Tivî: kwɑse
Tîbetî: སྐྱེས་དམན (skyes dman), བུད་མེད (bud med), ཉག་མོ (nyag mo)
Tlahuicayî: wuetxu
Tlingitî: ša'wát, shawút
Toabaîtayî: kini
Tocantins asurînî: kósoa, hée
Tokelawî: fafine
Tokpisinî: meri → tpi
Tolaiyî: vavina
Tommo soyî: yàaná
Tongî: fefine
Tonkawayî: gwa·n
Torauyî: baine
Toroyî: afiya
Totonakiya çiyayî: puscāt
Totonakiya misantla: sinaat
Tukî: okótó
Tulu-bohuaî: pihin
Tumleoyî: tamen
Tungagî: aina
Tunikayî: nuxtci
Tunjungî: wawe
Tupînambayî: kunhã

, karı → tr

Tuskarorayî: kanę̀·węˀ
Tuvalûyî: fafine
Tuvanî: херээжен (xereejen), кадай (kaday), эшпи (eşpi)
Tuyukayî: baso-'kó, dũbĩ'ṍ
Tûpiya kevn: kunhã
Tzeltalî: 'anc
Tzotzîlî: ants
Tzutucîlî: ixoq
Ubirî: jever
Udiheyî: анта
Udmurtî: кышномурт (kyšnomurt)
Ugarîtî: 𐎀𐎘𐎚 (ảṯt)
Ulau-suainî: tein
Unamî: xkwe
Uneapayî: tavine
Unserdeutsch: Frau
Urarinayî: eene
Uratî: tuwei
Urayî (Vanuatu): yarvin
Urdûyî: عَوْرَت‎ m ('aurat), خاتُون‎ m (xātūn), زَنانی‎ → ur m (zanānī), زَن‎ m (zan)
Uru-eu-wau-wau: kunhangwera, kunha
Urubú-kaaporî: kunjã, mirixo
Uyajitayayî: ajau
Ûkraynî: жі́нка → uk m (žínka), жона́ m (žoná), ба́ба → uk m (bába)
Vendayî: musadzi
Venîsî: fémena → vec m, siora → vec m
Vepsî: naine
Viyetnamî: phụ nữ → vi, đàn bà → vi
Vîtûyî: tavine
Volapûkî: jimen → vo, vom → vo
Vuresî: reqe
Wabî: pain
Wagiyî: as
Walayî: geli
Walîsî: fafine
Walonî: kimere → wa m, feme → wa m
Wandamenî: babin
Warayî: babáye
Wardamanî: bangbun
Warekenayî: neyawa
Warisî: ungevlirini
Warlpirî: karnta
Warunguyî: warrngo
Waujayî: toneju
Waxiyî: könd
Wayampî: wajwĩ, waĩwĩ
Wayuuyî: hiérɨ
Wedauyî: wavine
Weylsî: benyw → cy m, dynes → cy m
Wiçitayî: kaahiik'a
Wiwayî: mena
Wîlamowî: fraoj m, bōv
Wogeoyî: veine
Woleayî: faifil
Wolioyî: bawine
Wolofî: jigéen → wo
Wororayî: wangayinya
Woun meuyî: ɯɯi
Wuvulu-auayî: pifine
Xantî: ими (imi), нє (nê), нєхуят (nêxuât)
Ximêrî: ស្រី → km (srəy), ឃរណី → km (khɔnəy)
Xingú asuriní: kuñỹ, mirika
Xosayî: umfazi
Yaayî: ǹ-khéĕto, ǹ-khéĕtu
Yagariayî: a'
Yakamulî: tamiŋ
Yakkhayî: mamu
Yamanayî: kípa
Yaneşa': coyanesha'
Yanomamöî: suwë
Yaquî: hámut
Yarebayî: aweta
Yawuruyî: jarndu
Yeloguyî: mijowi
Yeyî: kazi
Yidinyî: buɲa
Yidîşî: פֿרוי‎ m (froy)
Yimasî: narmaŋ
Yolayî: mawen
Yoronî: 女子 (ふなぐ, funagu, をぅなぐ, wunagu)
Yorta yortayî: marrai
Yûnanî: γυναίκα → el m (gynaíka)

Kevn: γυνή m (gunḗ)
Yorubayî: obìnrin
Yucunayî: inanáru
Yukaghiriya başûrî: paj
Yukpayî: woréʔpa
Yupîkiya navendî: arnaq
Yurumanguî: quitina
Yurutî: baso'kó, 'dṍbĩõ
Zaghawayî: bago
Zandeyî: de
Zangskarî: པུམོ
Zapotekiya yareni: nuila
Zapotekiya zoogoço: no'ol, nool
Zêlandî: vrouwe m, wuuf nt
Zhuangî: caeuzyah → za, dihmeh → za, dozyah → za
Zuluyî: umfazi → zu 1 an 2
ǃKungî: de, zau
ǃXóõ: tâa qáe

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

jina mêrekî

Abxazî: аҳәса (āh°̍sā), аԥҳәыс (āph°̍əs)
Afrîkansî: vrou → af
Akadî: 𒁮 m (aššatu)
Albanî: grua → sq m
Almanî: Ehefrau → de m, Frau → de m, Eheweib → de nt, Weib → de nt, Gemahlin → de m, Gattin → de m
Ambonezî-malezî: maitua
Amharî: ሚስት → am (mist)
Aromanî: ãnveastã m, sutsãlji → roa-rup, nicuchirã m
Asamî: ঘৈণী (ghoini), পত্নী (potni)
Astûrî: muyer → ast m, esposa → ast m
Avarî: лъади second (ładi)
Aynuyî: マチ (maci)
Azerî: arvad → az, zövcə → az, əyal → az
Baskî: emazte → eu
Başkîrî: ҡатын (qatïn)
Batsbî: ფსტუ (psṭu)
Belarusî: жо́нка m (žónka)
Bengalî: বিবি → bn (bibi), বেগম → bn (begôm), বউ → bn (bôu), আহলিয়া → bn (ahliẏa), আওরত → bn (aorôt), জরু → bn (jôru), স্ত্রী → bn (śtri), পত্নী → bn (pôtni)
Betawî: bini
Bretonî: gwreg → br m
Bulgarî: жена́ → bg m (žená), съпру́га → bg m (sǎprúga)
Burmayî: မယား → my (ma.ya:), ဇနီး → my (ja.ni:)
Buryatî: һамган (hamgan)
Çamiya rojhilatî: ꨨꨕꨳꨪꩇ (hadi`ip)
Çeçenî: зуда (zuda)
Çekî: manželka → cs m, žena → cs m, choť → cs m
Çîkasawî: imihoo
Çînî:
Kantonî: 妻子 → yue, 老婆 → yue, 太太 → yue

Dunganî: чижын (čiřɨn), чи (či), пәе (pəi͡ə)

Hakkayî: 餔娘 (pû-ngiòng), 太太 (thai-thai), 老姐 (ló-chiá)

Mandarînî: 妻子 → zh (qīzi), 老婆 → zh (lǎopo), 愛人 → zh, 太太 → zh, 內人 → zh

Minnanî: 某 → zh-min-nan (bóo), 某囝 → zh-min-nan (bó͘-kiáⁿ), 家後 → zh-min-nan (ke-āu), 牽手 → zh-min-nan (khan-chhiú), 牽的 (khan--ê), 太太 → zh-min-nan (thài-thài), 查某人 → zh-min-nan (cha-bó͘-lâng)
Teochew: 某 → zh-min-nan (bhou²), 老婆 (lao⁶ pua⁵)
Çukçî: ӈэвъэн (ṇėvʺėn)
Dalmatî: mojer m, molier m, mulir n
Danmarkî: hustru → da g, kone → da g, frue → da g
Elwîrî-wîderî: زینه‎ (zine)
Endonezyayî: istri → id
Erebî: زَوْجَة‎ m (zawja), اِمْرَأَة‎ → ar m (imraʾa)
Erebiya misrî: زوجَة‎ m (zōga), مرات‎ m (merāt)

Erebiya hîcazî: زُوجَة‎ m (zōja)

Erebiya başûrê şamê: مرا‎ m (mara), زوجَة‎ m (zōje)
Ermenî: կին → hy (kin)
Erzayî: ни (ni)
Esperantoyî: edzino → eo
Estonî: naine → et
Evenkî: аси (asi)
Faliskanî: uxo
Farisî: زَن‎ → fa (zan), زُوجِه‎ → fa (zowje)
Ferî: kona → fo m, vív nt
Fînî: vaimo → fi, aviovaimo → fi
Fransiya kevn: fame m, fam m
Fransî: femme → fr m, épouse → fr m
Friyolî: femine m, muîr m, cristiane m
Frîsî: wiif → fy, frou → fy
Gaelîka skotî: bean-chèile m, bean-phòsda → gd m
Galîsî: esposa → gl m, muller → gl m, dona m
Gotî: 𐌵𐌴𐌽𐍃 m (qēns)
Gujaratî: પત્ની m (patnī)
Gurcî: ცოლი → ka (coli)
Guwaranî: embireko → gn
Hawayî: wahine
Hawsayî: matar aure → ha
Higaononî: asawa
Hindî: पत्नी → hi m (patnī), बीवी → hi m (bīvī), गृहणी → hi m (gŕhṇī), भार्या → hi m (bhāryā), वल्लभा → hi m (vallabhā), वधू → hi m (vadhū), स्त्री → hi m (strī), गृहिणी → hi m (gŕhiṇī), जाया → hi m (jāyā), जनि → hi m (jani), जन → hi m (jan), जौजा → hi m (jaujā), जोरू → hi m (jorū), घरवाली → hi m (gharvālī)
Hmongî: pojniam
Holendî: vrouw → nl m, echtgenote → nl m
Îbranî: אִשָּׁה‎ → he m (ishá), בַּת זוּג‎ → he m (bat zúg)
Îdoyî: spozino → io
Îngilîziya kevn: wīf nt
Îngilîzî: wife → en
Înterlîngua: sponsa → ia, sposa → ia, uxor → ia
Îrlendî: bean → ga m, bean chéile m
Îrlendiya kevn: ben m, séitig m
Îstriyotî: muier m
Îtalî: sposa → it m, moglie → it m
Îzlendî: eiginkona → is m, kona → is m
Japonî: 妻 → ja (つま, tsuma), 家内 → ja (かない, kanai), ワイフ (waifu), 奥さん → ja (おくさん, okusan), 奥様 → ja (おくさま, okusama), 夫人 → ja (ふじん, fujin), ご夫人 (ごふじん, go-fujin)
Javayî: rabi → jv, bojo wadon → jv, garwa putri → jv
Kalalîsûtî: nuliaq → kl
Kambayî: kiveti
Kannadayî: ಪತ್ನಿ → kn (patni)
Karaçay-balkarî: юй бийче, юйдеги, къатын
Katalanî: dona → ca m, muller → ca m
Kayingangî: mré nĩ fi
Keşmîrî: آشَنؠ‎ → ks (āśan'), آشێنؠ‎ (āśen'), کۄلَے‎ → ks (kọlay), خانہٕ دارێنؠ‎ → ks (xānụdāren'), رٔنؠ‎ → ks (rạn'), زَنان‎ → ks (zanān), گَرواجیٚنؠ‎ → ks (garvājen')
Kirgizî: аял → ky (ayal), катын → ky (katın)
Kîkûyûyî: mũka 1, mũtumia 1
Kîngalî: බිරිඳ → si (biriⁿda), භාර්යාව → si (bhāryāwa), පවුල → si (pawula)
Koreyî: 아내 → ko (anae), 집사람 → ko (jipsaram), 안사람 → ko (ansaram), 안해 → ko (anhae), 마누라 → ko (manura), 와이프 → ko (waipeu), 부인 → ko (bu-in)
Kornî: gwreg → kw
Krioyî: wef
Latgalî: sīva m
Latînî: uxor → la m, nupta m, femina → la m, mulier → la m, marita m, coniunx → la m, matrona → la
Latviyayî: sieva → lv, dzīvesbiedre m, dzīvesbiedrene m
Lawsî: ເມຍ → lo (mīa)
Lazî: ჩილი (čili)
Lîkî: 𐊍𐊀𐊅𐊀 (lada)
Lîtwanî: pati → lt m, žmona → lt m
Lueyî: ᦵᦙ (me)
Lugandayî: mukyala wange
Makedonî: же́на → mk m (žéna), со́пруга m (sópruga)
Malagasî: andefimandry → mg, tokantrano → mg
Malayalamî: ഭാര്യ → ml (bhārya), പത്നി → ml m (patni)
Malezî: isteri → ms, bini → ms
Maltayî: mara → mt m
Mançûyî: ᠰᠠᡵᡤᠠᠨ (sargan)
Manksî: ben-phoost → gv
Maorî: hoa wahine → mi, wahine → mi, hoa rangatira → mi
Maratî: नवरी m (navrī)
Megrelî: ოსური (osuri), ჩილი (čili)
Misrî:

(ḥmt m),

(ḥbsyt m),

(snt m)
Mongolî:
Kirîlî: гэргий → mn (gergij), эхнэр → mn (ehner)
Navajoyî: hweʼesdzáán
Nedersaksî:
Almaniya jêrîn a almanî: Ehfro m, Fro m, Ehfru m, Fru m
Nepalî: पत्नी → ne (patnī)
Normandî: faume m, bouônnefemme m
Norwecî:
Norweciya bokmålî: hustru n an m, kone → no n an m, frue → no n an m

Norweciya nînorskî: hustru m, kone m, frue m
Ohloniya bakur: háw̄a
Ojibweyî: niwiidigemaagan
Oksîtanî: femna → oc m
Oriyayî: ସ୍ତ୍ରୀ → or (strī)
Oromoyî: niitii → om
Osetî: бинойнаг (binojnag), ус (us)
Oygurî: خوتۇن‎ → ug (xotun)
Ozbekî: xotin → uz
Pa'o karen: မာ
Peştûyî: ښځه‎ → ps m (ӽᶕja), زوجه‎ → ps m (zawja), ورتينه‎ m (wərtina)
Plodîşî: Wief m
Polonî: żona → pl m, małżonka → pl m
Portugalî: esposa → pt m, mulher → pt m
Puncabî: ਪਤਨੀ → pa (patnī)
Qazaxî: әйел → kk (äiel), жар → kk (jar), қатын → kk (qatyn)
Qiptî:
Bohaîrî: ⲥϩⲓⲙⲉ m (shime)

Sahîdî: ϩⲓⲙⲉ m (hime)
Rohingyayî: bou
Romancî: dunna m, duonna m, cunsorta m, duna m, donna m
Romanî: rromni m
Romanyayî: soție → ro m, nevastă → ro m, muiere → ro
Rusî: жена́ → ru m (žená), супру́га → ru m (suprúga), жёнка → ru m (žónka)
S'gaw karenî: မါ (mah)
Sanskrîtî: पत्नी → sa m (patnī), भार्या → sa m (bhāryā), दयिता → sa m (dayitā), जाया → sa m (jāyā), वल्लभा → sa m (vallabhā)
Santalî: ᱨᱤᱱᱤᱡ (rinic’), ᱮᱨᱚ (erô)
Sardînî: mugere m, mullei m, mulleri m, mutzere m, muzere m
Sicîlî: mugghieri → scn m
Sirboxirwatî:
Kirîlî: жѐна m, су̏пруга m

Latînî: žèna → sh m, sȕpruga → sh m
Skotî: guidwife
Slaviya kevn:
Kirîlî: жена m (žena)

Glagolîtîk: ⰶⰵⱀⰰ m (žena)
Slaviya rojavayî ya kevn: жена m (žena)
Slovakî: manželka → sk m, žena → sk m
Slovenî: žéna → sl m, soproga m
Sorbî:
Sorbiya jêrîn: žeńska m, žona m

Sorbiya jorîn: žona → hsb m
Spanî: esposa → es m, mujer → es m
Sundanî: garwa → su, bojo → su, pamajikan → su
Svanî: ხეხუ̂ (xexû)
Swahîlî: mke → sw
Swêdî: hustru → sv, maka → sv, fru → sv
Tabasaranî: хпиб (χpib)
Tacikî: зан → tg (zan), завҷа → tg (zavja)
Tagalogî: esposa → tl, babaeng asawa → tl
Talişî: ژن‎ (žen)
Tamîlî: மனைவி → ta (maṉaivi), பெண்டாட்டி → ta (peṇṭāṭṭi)
Taosî: łȉwéna
Tarantinoyî: mugghìere m
Tarifitî: tamɣart m
Tausugî: asawa
Tay dam: ꪣꪸ
Tayî: ภริยา → th, ภรรยา → th, เมีย → th (miia)
Telûgûyî: పెళ్ళాం → te (peḷḷāṃ), భార్య → te (bhārya), ఆలి → te (āli)
Teterî: хатын → tt (xatın)
Tetûmî: feen
Tigrînî: ሰበይቲ → ti (säbäyti), ብዓልቲ ቤት → ti (bəʿalti bet)
Tirkî: karı → tr, avrat → tr
Tirkmenî: aýal → tk
Tîbetî: སྐྱེ་དམན (skye dman)
Ugarîtî: 𐎀𐎘𐎚 (ảṯt)
Urdûyî: بیوی‎ m (bīvī), پَتْنی‎ m (patnī), بیگم‎ (begam), اہلیہ‎ (ahliya), زوجہ‎ (zoja), خاتون خانہ‎ (xātūn-e-xāna), خانم‎ (xānam)
Ûkraynî: дружи́на → uk m (družýna), жі́нка → uk m (žínka), супру́га m (suprúha)
Venîsî: mojer m, mojere m
Viyetnamî: vợ → vi
Volapûkî: jimatan → vo
Walonî: feme → wa m
Weylsî: gwraig → cy m, gwragedd → cy m pj
Wolofî: jabar ji → wo, iyawo → wo
Ximêrî: ប្រពន្ធ → km (prɑpnthɔɔ), ភរិយា → km (phɔɔriyiə), ឃរណី → km (khɔnəy)
Yidîşî: ווײַב‎ nt (vayb), פֿרוי‎ m (froy)
Yiyiya siçuwayî: ꀋꃀꀉꑳ
Yorubayî: iyawo, aya
Yûnanî: σύζυγος → el m (sýzygos), γυναίκα → el m (gynaíka), συμβία → el m (symvía)
Kevn: γαμετή m (gametḗ), δάμαρ m (dámar), ὄαρ m (óar)
Zêlandî: vrouwe m, wuuf nt
Zhuangî: baz → za, yah → za
Zuluyî: umka- 1a an 2a, inkosikazi → zu 9 an 6, unkosikazi 1a an 2a

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.