xwişk

	Bikarhênerek dixwaze ev peyv were standardkirin. Ji kerema xwe tevlî nîqaşa li ser Daxwazên standardkirinê bibin.(+)
	xwişk  / xweng  / xwek  / xuşk  / xweh

Kurmancî

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	xwişk	xwişk
Îzafe	xwişka	xwişkên
Çemandî	xwişkê	xwişkan
Nîşandera çemandî	wê xwişkê	wan xwişkan
Bangkirin	xwişkê	xwişkino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	xwişkek	xwişkin
Îzafe	xwişkeke	xwişkine
Çemandî	xwişkekê	xwişkinan

du xwişk

xwişk mê

1. (malbat) keça dêbavên kesekê/î, qîza deybabên kesekê/î
   • Paşê gava Xelîfeyî careke din bihîst ku xwişkeke Ganemî, yeke gelekî spehî û ciwan heye(...) — (Çîroka Hezar û Şevekê, werger: Serdar Roşan, Weşanên Nûdem, r. 66)
2. (malbat) keça diya kesekê/î lê ne ji babê wê / wî
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
3. (malbat) keça ji babê kesekê/î lê ne ji dayika wê / wî
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Hevmane

• xak (3)
• xang
• xweh
• xweng
• xweying
• xweşk
• xîşk
• xwîşk
• xu
• xuh
• xuşk
• xûşk
• xûç (xwişka meztir)
• xwung

Dijmane

• bira
• kek

Jê

• xwarza
• xwarzî

Etîmolojî

xweh + -îşk (paşgireke mêzahiyê), wek di mirîşk, kenîşk de.

Ji proto-hindûewropî *swesor, proto-îranî *swesar- > *hwehar > *xwehar, hevreha sanskrîtî sveser, avestayî xveher, pehlewî xweh(er), farisî x^waher, partî xwar, belûçî gwâher, zazakî waye, bi hewramî walî, bi soranî xwehîşk.

• proto-hindûewropî: *swesor ("xwişk")

• proto-îranî: *hwahar- ("xwişk")

avestayî: xvanhar- ("xwişk")

pehlewî: xwāhar ("xwişk")

sogdî: xwār ("xwişk")

farisî: xwāher ("xwişk")

osetî: xwār ("xwişk") ... ^{alfabeya arî}

kurmancî: xwişk, xweh ("xwişk")

soranî: xuşk, xweyşk ("xwişk")

hewramî: wāle ("xwişk")

zazakî: way ("xwişk")

sanskrîtî: svasar ("xwişk")

yûnanî: éor ("xwişk")

latînî: soror ("xwişk")

almanî: Schwester ("xwişk")

îngilîzî: sister ("xwişk") ...

Çavkanî: Horn p.111, Watkins p.89, MacKenzie P.135, Etymonline
Hevreh: xwarza, xwarzî

Werger

• Abxazî: аеҳәшьа (āeh°̍š̍ā)
• Adîgeyî: шыпхъу (šəpχ°)
• Afrîkansî: suster → af
• Akadî: 𒊩𒌆 (aḫātu)
• Albanî: motër → sq m
• Almaniya Pennsylvania: Schweschder m
• Almanî: Schwester → de m

  Elmanîşî: Schwöschter m

• Amamî-oşimayiya bakurî: せざ (seza)
• Amamî-oşîmayiya başûrî: すぃだ (sïda)
• Amharî: እህት → am (ʾəht), እኅት (ʾəḫt)
• Aramî:

  Siryaniya klasîk: ܚܬܐ‎ m (ḥāṯā)

• Arçî: дошдур
• Aromanî: sorã
• Asamî: বা (ba), বাই (bai), বাইদেউ (baideu), ভনী (bhoni), ভণ্টী (bhonti), বাই-ভনী (bai-bhoni)
• Astûrî: hermana → ast m
• Aşkunî: sos
• Avarî: яц (jac)
• Avestayî: 𐬓𐬀𐬢𐬵𐬀𐬭‎ (xᵛaŋhar)
• Aymarayî: kullaka → ay
• Aynuyî: サポ (sapo)
• Azerî: bacı → az
• Baskî: arreba → eu, ahizpa → eu
• Başkîrî: апай (apay), һеңле (heñle), ҡәрендәш (qärendäš)
• Bataktobayî: iboto
• Belarusî: сястра́ m (sjastrá)
• Belûçî: گہار‎ (guhár), گوہار‎ (gohár), وارک‎ (wárk)
• Bengalî: বোন → bn (bon), আপা → bn (apa), বুবু → bn (bubu)
• Bretonî: c'hoar → br m
• Bulgarî: сестра́ → bg m (sestrá)
• Burmayî: အမ → my (a.ma.); ညီမ → my (nyima.)
• Buryatî: эгэшэ (egeše), дүү басаган (düü basagan)
• Çeçenî: йиша (jiša)
• Çekiya kevn: sestra m
• Çekî: sestra → cs m
• Çerokî: ᎤᏙ (udo), ᎤᎸᎢ (ulvi)
• Çinook jargonî: ats, kahpo
• Çîçewayî: mchemwali
• Çînî:

  Kantonî: 姐姐 (ze^2-4 ze^2-1), 家姐 (gaa¹ ze^2-1), 妹妹 (mui^6-4 mui^6-2), 姊妹 (zi² mui⁶)

  Mandarînî: 姐姐 → zh (jiějie), 妹妹 → zh (mèimei), 姐妹 → zh (jiěmèi), 嬃 → zh (xū), 姊妹 → zh (zǐmèi)

  Minnanî: 大姊 (tōa-chí), 小妹 → zh-min-nan (sió-mōe), 姊妹 → zh-min-nan (chí-mōe), 阿姊 → zh-min-nan (a-chí)

  Minnanî: 姊妹 → zh-min-nan (zê² muê⁷)

• Çukçî: чакыгэт (čakygėt)
• Çuvaşî: йӑмӑк (jămăk), аппа (appa)
• Dalmatî: saur m, seraur m
• Danmarkiya kevn: systær
• Danmarkî: søster → da g
• Divehî: ދައްތަ‎ (datta), ކޮއްކޮ‎ (kokko)
• Elfdalî: syster m
• Endonezyayî: saudari → id m, kakak perempuan m, adik perempuan m
• Erebî: أُخْت‎ → ar m (ʾuḵt), شَقِيقَة‎ m (šaqīqa)

  Erebiya misrî: أخت‎ m (ʾoḵt)

  Erebiya kendavî: اِخْت‎ m (iḵt)

  Erebiya hîcazî: أخت‎ m (ʾuḵt)

  Erebiya bakûrê şamê: إخت‎ n (ʔiḵt)

  Erebiya başûrê şamê: أخت‎ n (ʔuḵt)

• Ermenî: քույր → hy (kʻuyr)

  Ermeniya kevn: քոյր (kʻoyr)

• Erzayî: патя (patja), сазор (sazor)
• Esperantoyî: fratino → eo
• Estonî: õde → et, sõsar → et
• Etiyopiya klasîk: እኅት (ʾəḫt)
• Evenî: экэн (əkən), нө (nö)
• Evenkî: экин (əkin)
• Eweyî: nɔvinyɔnu, daa, tsɛ
• Farisî: خواهر‎ → fa (xâhar), همشیره‎ → fa (hamšire), اخت‎ → fa (oxt)
• Fenîkî: 𐤀𐤇𐤕‎ (ʾḥt)
• Ferî: systir → fo m
• Fîjî: gane, tuaka, taci ,
• Fînî: sisko → fi, sisar → fi
• Fransî: sœur → fr m
• Friyolî: sûr m
• Frîsiya bakur: söster m; saster m
• Frîsiya kevn: swester m
• Frîsî: sus → fy
• Gaelîka skotî: piuthar → gd m
• Galîsî: irmá → gl m
• Gotî: 𐍃𐍅𐌹𐍃𐍄𐌰𐍂 m (swistar)
• Gujaratî: બેન (ben)
• Gurcî: და → ka (da)
• Guwaranî: eindy ; ykéra, yke ; kypy'y
• Haîtî: sè
• Haryanvî: बेबे (bebe), भाण (bhāṇ), जीजी (jījī)
• Hawayî: kaikuaʻana, kaikaina, kaikuahine
• Hawsayî: ya
• Hindî: बहन → hi m (bahan), बहिन → hi m (bahin)
• Hîlîgaynonî: utod nga babaye
• Hmongî: muam
• Holendî: zus → nl m, zuster → nl m
• Îbranî: אָחוֹת‎ → he m (akhót)
• Îdoyî: fratino → io
• Îlokanoyî: kabsat a babai, manang, ading a babai
• Îngilîziya kevn: sweoster m, sweostor m
• Îngilîziya navîn: suster
• Îngilîzî: sister → en
• Îngriyî: sisar
• Îngûşî: йиша (jiša)
• Înterlîngua: soror → ia
• Înupîakî: aakauraġa
• Îrlendî: deirfiúr m

  Îrlendiya kevn: siur m

• Îtalî: sorella → it m
• Îzlendî: systir → is n
• Japonî: 姉妹 → ja (しまい, shimai) ; 姉 → ja (あね, ane), お姉さん → ja (おねえさん, onēsan) ; 妹 → ja (いもうと, imōto), シスター (shisutā)
• Javayî: mbak m, nduk m
• Kalalîsûtî: nuka, angaju, aleqa, naja
• Kalmîkî: эгч (egç)
• Kamkata-viriyî: sus
• Kannadayî: ಅಕ್ಕ → kn (akka), ತಂಗಿ → kn (taṅgi)
• Kapverdî: armun, irmon
• Karaçay-balkarî: эгеч
• Karelî: sizär, čikko
• Kaşûbî: sostra m
• Katalanî: germana → ca m
• Keçwayî: ñaña, pani
• Keşmîrî: بیٚنہِ‎ → ks (beni)
• Kikaiyî: しだ (shida)
• Kirgizî: эже → ky (ece), карындаш → ky (karındaş), синди (sindi)
• Kîngalî: අක්‍කා (akkā), නංගි (naṁgi)
• Komançî: patsi, nami
• Komî-permyakî: чой (čoj)
• Komorî: mwananya 1 an 2, mwananya mutru-mama 1 an 2
• Koreyî: 자매 → ko (jamae), 누나 → ko (nuna), 언니 → ko (eonni), 여동생 → ko (yeodongsaeng), 동생 → ko (dongsaeng), 시스터 (siseuteo), 누이 → ko (nu-i)
• Kornî: hwoer
• Kreyoliya morîtanî: ser
• Kreyoliya seyşelî: ser
• Kumikî: къызкъардаш (qızqardaş), иза (iza)
• Kunigamî: しじゃー (shijā)
• Latgalî: muosa
• Latînî: soror → la m, germana → la
• Latviyayî: māsa → lv m
• Lawsî: ເອື້ອຍ (ʼư̄a nya), ນ້ອງສາວ (nǭng sāo)
• Lazî: და (da)
• Lîtwanî: sesuo → lt
• Lîvonî: sõzār
• Lombardî: sorella m
• Luksembûrgî: Schwëster → lb m
• Mòçenoyî: schbester m
• Makedonî: се́стра → mk m (séstra)
• Malagasî: anabavy → mg
• Malayalamî: സഹോദരി → ml (sahōdari), ചേച്ചി → ml (cēcci)
• Malezî: kakak → ms, adik perempuan
• Maltayî: oħt → mt m
• Mançûyî: ᡝᠶᡠᠨ (eyun), ᠨᠣᠨ (non)
• Mansakayî: manang
• Maorî: tuahine, tuakana, teina
• Maranaoyî: renang
• Maratî: बहीण → mr m (bahīṇ)
• Marî:

  Mariya rojhilatî: ака, шӱжар

• Mecarî: nővér → hu, húg → hu
• Megrelî: და (da)
• Misrî: (snt m)
• Miyakoyî: すざ (suza)
• Mînangkabawî: uni, akak, kakak, adiak padusi
• Mîrandî: armana
• Mokşayî: сазор (sazor), ака (aka)
• Mongolî: эгч → mn (egč), охин дүү (ohin düü)
• Mwalî komorî: mwananya 1 an 2
• Nahwatlî: cihuācnīuhtli, siuakniutli
• Namayî: ǃgasas
• Nanayî: эгэ, нэку
• Napolîtanî: sora m
• Navajoyî: adeezhí, hádí
• Nedersaksî: Süster → nds m, Swester → nds m
• Nepalî: दिदी → ne m (didī), बहिनी → ne m (bahinī)
• Nîvxî: нанак (nanak), нанака (nanaka)
• Normandî: soeu m
• Norwecî: søster → no g, storesøster, lillesøster
• Ojibweyî: nishiime, nimisenh
• Oki-no-erabu: しだ (shida)
• Okînawanî: しーじゃ (shīja), をぅない (wunai)
• Oksîtanî: sòrre → oc m
• Oriyayî: ଭଉଣୀ → or (bhôuṇī)
• Oromoyî: obboleettii → om
• Ossetian:

  Osetî: хуӕрӕ (xwæræ)

  Osetî: хо (xo)

• Oygurî: سىڭىل‎ → ug (singil), ئاچا‎ → ug (acha), ھەدە‎ (hede)
• Ozbekî: opa → uz, singil → uz
• Palî: bhaginī m
• Peştûyî: خور‎ → ps m (xor)
• Pijînî: sista
• Plodîşî: Sesta m
• Polabî: sestră m
• Polonî: siostra → pl m
• Portugalî: irmã → pt m
• Prasunî: sūsu
• Proto-norsî: ᛊᚹᛖᛊᛏᚨᚱ m (swestar)
• Prusiya kevn: swestro m
• Puncabî: ਭੈਣ (bhaiṇ)
• Qazaxî: апа (apa), әпеке (äpeke), әпке (äpke), сіңлі (sıñlı), қарындас (qaryndas)
• Qiptî: ⲥⲱⲛⲉ (sōne)
• Rohingyayî: boin
• Romagnolî: surëla m
• Romancî: sora m, sour
• Romanî: phen m
• Romanyayî: soră → ro m, surori → ro m pj
• Rusî: сестра́ → ru m (sestrá), сестри́ца → ru m (sestríca), сестри́чка → ru m (sestríčka)
• Rusînî: сестра́ m (sestrá)
• Samiya bakurî: oabbá
• Sanskrîtî: स्वसृ → sa m (svásṛ), भगिनी → sa m (bhaginī)
• Sardînî: sorre, sorri
• Seraikî: بَھیْݨ‎ m (bhaiṇ)
• Sicîlî: soru → scn m
• Silesî: šwestera m
• Sindhî: ڀيڻَ‎ → sd (bhēṇa), ديِديِ‎ (dīdī)
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: сестра m

  Latînî: sestra → sh m

• Skotî: sister
• Slaviya kevn:

  Kirîlî: сестра m (sestra)

  Glagolîtîk: ⱄⰵⱄⱅⱃⰰ m (sestra)

• Slaviya rojavayî ya kevn: сестра m (sestra)
• Slovakî: sestra → sk m
• Slovenî: sestra → sl m
• Somalî: walaal, huunno
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn: sotša m

  Sorbiya jorîn: sotra m

• Spanî: hermana → es m
• Sundanî: tétéh, raka m, rayi, dédé m
• Svanî: დაჩუ̂ირ (dačûir), უდილ (udil)
• Swahîlî: dada → sw, umbu 5 an 6
• Swêdî: syster → sv g
• Şîngazîcayî: mwananya 1 an 2
• Tabasaranî: чи (či)
• Tacikî: хоҳар → tg (xohar), ҳамшира (hamšira), ухт (uxt)
• Tagalogî: kapatid → tl na → tl babae → tl, ate → tl, nene → tl, ditse, sanse, sitse
• Tamîlî: அக்கா → ta (akkā), தங்கை → ta (taṅkai) (younger), சகோதரி → ta (cakōtari)
• Taosî: p’àyu’úna, tùtúna
• Tarifitî: utšma m
• Tausugî: kakah, manghūd babai
• Tayî: พี่สาว, น้องสาว → th
• Telûgûyî: సోదరి → te (sōdari), అక్క → te (akka), అక్కయ్య → te (akkayya), చెల్లి → te (celli), చెల్లెలు → te (cellelu)
• Teteriya krîmî: apte, tata, abla
• Teterî: апа → tt (apa), сеңел → tt (señel), кыз кардәш (qız qardäş)
• Tetûmî: feton
• Tigrînî: ሓብቲ (ḥabti)
• Tirkî: abla → tr, kız kardeş → tr, bacı → tr, aba → tr, hemşire → tr, simil
• Tirkmenî: uýa, ejeke
• Tîbetî: ཨ་ཅག (a cag), ནུ་མོ (nu mo)
• Toku-no-şîmayî: すぃーだ (sï̄da)
• Toxarî A: ṣar
• Toxarî B: ṣer
• Tupînambayî: endyra ; ykera ; pyky'yra
• Turoyo: ܚܳܬ̣ܳܐ‎
• Tuvanî: угба (ugba), дуңма (duñma)
• Udmurtî: апа (apa), апай (apaj), сузэр (suzer)
• Ugarîtî: 𐎀𐎃𐎚 (ảḫt)
• Urdûyî: بہن‎ m (bahan, bahin)
• Ûkraynî: сестра́ → uk m (sestrá)
• Venîsî: soreła m, sorela
• Viyetnamî: chị → vi or chị gái → vi, em gái → vi, em → vi
• Volapûkî: sör → vo, gem → vo, jigem → vo, jiblod
• Voroyî: sõssar'
• Votî: sõzar
• Waigalî: sos
• Walonî: sour → wa m
• Warayî: bugto nga babaye
• Weylsî: chwaer → cy m, chwiorydd → cy m pj
• Wîlamowî: syster
• Wolofî: mag ju jigéen, rakk ju jigéen
• Ximêrî: បងស្រី (bɑngsrəy), ប្អូនស្រី (pʼounsrəy), ភគិនី → km (phɔɔkinii)
• Xosayî: idade, usisi
• Yaeyamayî: しじゃ (shija)
• Yagarayî: dad jeen
• Yagnobî: хор
• Yakutî: аҕас (ağas), балыс (balıs)
• Yamanayî: way-kipa
• Yidîşî: שוועסטער‎ m (shvester)
• Yonagunî: すだ (suda)
• Yoronî: しだび (shidabi)
• Yorubayî: é̩gbo̩n obìnrin, àbúrò obìnrin
• Yûnanî: αδελφή → el m (adelfí), αδερφή → el m (aderfí)

  Kevn: ἀδελφή m (adelphḗ), κάσις m (kásis)

• Zhuangî: beix, beixmbwk, beixsau, nuengx, dahnuengx
• Zuluyî: udade → zu, usisi → zu

Ev beşa Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.