xwedî

Kurdî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /xʷɛˈdiː/

• Deng (Wan)

• Kîtekirin: xwe·dî

Navdêr 1

Zayendên mê û nêr ên binavkirî
Rewş	Mê (yj.)	Nêr (yj.)	Mê û nêr (pj.)
Navkî	xwedî	xwedî	xwedî
Îzafe	xwediya	xwediyê	xwediyên
Çemandî	xwediyê	xwedî	xwediyan
Nîşandera çemandî	wê xwediyê	wî xwedî	wan xwediyan
Bangkirin	xwediyê	xwediyo	xwediyino
Zayendên mê û nêr ên nebinavkirî
Rewş	Mê (yj.)	Nêr (yj.)	Mê û nêr (pj.)
Navkî	xwediyek	xwediyek	xwediyin
Îzafe	xwediyeke	xwediyekî	xwediyine
Çemandî	xwediyekê	xwediyekî	xwediyinan

xwedî

1. kesa tiştek ya / yê wê ye, kesê tiştek ya / yê wî ye

   Ew xwediyê vî xanî ye. (Ev xanî yê wî ye)

   Ez ne xwediya wê tirimpêlê me. (Ew tirimpêl ne ya min e.)

2. kesa/ê tiştek yan hin tişt hene

   Ew xwedî zarok e. (Wî zarok hene.)

   Ew ne xwedîmal e. (Ew bêmal e.)

Herwiha

• xudî
• xodî (2)
• xwidî
• xwodî (2)
• xwudî

Hevmane

• xudan
• sahib

Bide ber

• xweda
• xwedê

Jê

• bêxwedî
• bêxwedîtî
• bixwedî
• bixwedîtî
• xwedî-
• xwedîdar
• xwedîdarî
• xwedîtî
• (lêker) lê bûn xwedî
• (lêker) lê xwedî derketin
• (lêker) xwedî kirin
• (navdêr) xwedîkirin

Etîmolojî

xwe + -dî (hêz, şiyan, karîn, qiwet) ku hevrehên yên din yên kurmancî xwedan, Xwedê, xatûn, xoce, -xwê (xwedî) ne, yên soranî xawen (xwedî, xwedan), xêw (, Xwa, farisî خدا‎ (Xuda: Xwedê), خواجه (x^wace: xoce, birêz, hêja, efendî), hemû ji proto-hindûewropî *swe- (xwe) + *tep- (germ kirin, enerjî danê) ku herwiha serekaniya tav ya kurdî ye jî.

Bi zaravayên din

• Soranî: xawen

Werger

• Çekî: majitel → cs m, vlastník → cs m
• Çînî: 所有者 (suǒyǒuzhē)
• Danmarkî: ejer → da g
• Almanî: Besitzer → de m, Eigentümer → de m, Hausbesitzer → de m
• Erebî: مالك‎ → ar (mālik), ^?الرب‎ → ar, ^?صاحب‎ → ar
• Ermenî: տեր → hy (ter)
• Farisî: دارنده‎ → fa, صاحب‎ → fa, مالک‎ → fa, مالک‎ → fa
• Ferî: eigari → fo m
• Fînî: omistaja → fi
• Fransî: propriétaire → fr m
• Holendî: eigenaar → nl m, eigenares → nl n, bezitter → nl m, bezitster → nl m
• Mecarî: tulajdonos → hu
• Inglîzî: owner → en, ^?cock-a-hoop → en, ^?cockish → en, ^?cocky → en
• Îtalî: proprietario → it m
• Japonî: 持主 → ja (もちぬし, mochi-nushi)
• Katalanî: propietari → ca m
• Koreyî: 소유자 → ko (soyuja)
• Latînî: possessor → la, dominus → la
• Manksî: shellooder → gv m
• Polonî: właściciel → pl m, właścicielka → pl m
• Portugalî: proprietário → pt m, dono → pt m
• Rusî: владелец → ru m (vladélets)
• Slovakî: majiteľ → sk m, vlastník → sk m
• Spanî: propietario → es m, dueño → es m, poseedor → es m
• Swahîlî: mwenyewe → sw
• Swêdî: ägare → sv g
• Telûgûyî: స్వంతదారు → te (svantadāru), యజమాని → te (yajamāni)
• Tirkî: sahip → tr, iyelik → tr, malik → tr, ehil → tr, iye → tr, mevla → tr, sahabe → tr, haiz → tr, ashap → tr, ^?sahibe → tr
• Weylsî: perchennog → cy m

Navdêr 2

xwedî

1. (şûşeya mirov xwe tê re dibîne) Binêre xodî. (1)