anîn

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /ɑːˈniːn/
• Deng (Bidlîs)^ⓘ
• Kîtekirin: a·nîn

Lêker

anîn (lêkera gerguhêz)
Rehê dema niha: -în-
RP. Niha
	ez	tînim
	tu	tînî
	ew	tîne
	em, hûn, ew	tînin
Fermanî	Yekjimar	bîne
	Pirjimar	bînin
Rehê dema borî: -anî-
RP. Boriya sade
	min	anî
	te	anî
	wê/wî	anî
	me, we, wan	anî
Formên din: Tewandin:anîn

anîn lêkera xwerû, gerguhêz

1. Tiştek yan kesek ji derek dûrtir gihandin derek nêzîktir, li gel kesekê/î yan tiştekê/î hatin, bi kesekê/î yan tiştekê/î re hatin.

   Ji kerema xwe, bo min perdaqek avê bîne.

   Hevalên xwe jî li gel xwe bînin.

   • Min li ser bedrê munîr mektûb diye neqşê sewad
     Ser bi yek anî du nûnan xettê reyhanî du sad
     Hadirî min secde bir lew xerqê xwînê bû fu'ad — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: ئانین‎

Herwiha

• înan, hanîn, hênan, hunîn, unîn, hanandin, (?) hanandidayîn

Dijmane

• birin

Jê

• deranîn
• hilanîn

Biwêj

• anîn dinyayê
• anîn holê
• anîn serê kesekê/î
• anîn ûştewîştê
• bi kar anîn

Etîmolojî

Şêweya vê gotarê xirab e, ne baş e. Divê were sererastkirin. Heke tu sererast bikî, dê gelek baş be. Ji bo şêweya rast binêre: Formata nivîsînê Eger tu bixwazî sererast bikî, biçe ser "biguhêre".

Îranîkî ye û a- pêşgira bo wateya pêşiyê lê ye, gengaz e ku ji a- + nihîn ku rehên dema niha ên hevrehên wê ên îranîkiya navîn (wek farisiya navîn û pehlewî aney-) wê hinekî nîşan didin -heke nihîn / nan ji pêş-hindûewropî nei- bibe. Ji berê *anîhin < *anîdin ku yek ji lêkerên gerguhêzên kêmpeyda ye ku -în nebûye -an/-andin. Li hin dever û zimanên kurdî we bûye û lewma jî bi soranî hênan e. înan/înadin'a hin deveran ji reha dema niha /în/ hatiye paşve sazkirin ku wê gerguhêz bikin, (bide ber dîtin - bînan). Di kurmancî de, gengaz e ku ji ber ku bendika dema niha pêşgirekê ye (di-/دە‎ (de-)), ziman çiqas pêkan e ewqas tê dikoşe lêkeran bi dengdêrek dest pê neke û dengdarek datîne li pêş. Xasma di soranî de (wek هاویشتن‎ (hawîştin, “avêtin”), هێنان‎ (hênan, “înan”)), bide ber hatin.

Seyr e ku tenê di kurmanciyan de (soranî jî tê de lê ne palewanî) heye, zimanên din ên îranîkî de hevrehên awirdin/ardene tên bikaranîn, ku ji a- +‎ birdin tê.

• proto-hindûewropî *nei- (“bi rê ve birin”)

  proto-îranî *a- (“ber bi ... ve”) + *nai- (“anîn, raber kirin”)

pehlewî: ā-n'y ("anîn, raber kirin ")

sogdî: ā-ny ("anîn, raber kirin ")

kurmancî: ā-nīn

soranî: ’’’hê’’’-nan ("anîn")

sanskrîtî: nay- ("raber kirin")

hîtîtî: nai- ("raber kirin")

Çavkanî: Cheung p.278, Watkins p.57, Etymonline | Pokorny: 760

Bi zaravayên din

• Kurmancî:
  • Reşwî: anîn ~ hanîn
• Zazakî: ardene

Werger

• Afrîkansî: bring → af
• Albanî: sjell → sq
• Almanî: bringen → de, holen → de
• Amharî: አመጣ (ʾämäṭa), ጣለ (ṭalä)
• Aragonî: trayer
• Aromanî: aduc
• Asamî: আন (an)
• Astûrî: trayer, llevar
• Aymarayî: apaña
• Azerî: gətirmək → az
• Baskî: ekarri
• Belarusî: прыно́сіць impf (prynósicʹ), прыне́сці pf (prynjésci), прыво́дзіць impf (pryvódzicʹ), прыве́сці pf (pryvjésci), прыво́зіць impf (pryvózicʹ), прыве́зці pf (pryvjézci)
• Bengalî: আনা → bn (ana)
• Bextiyarî: اوردن‎ (aworden)
• Bretonî: kas → br
• Bulgarî: дона́сям → bg impf (donásjam), дове́ждам → bg impf (dovéždam)
• Burmayî: ယူလာ (yula)
• Çekî: přinášet → cs impf, přinést → cs pf, přivádět impf, přivést → cs pf, přivážet impf, přivézt → cs pf
• Çerokî: ᎠᏲᎯᏍᏗ (ayohisdi)
• Çîçewayî: nyamula
• Çînî:

  Mandarînî: 帶來 (dàilái), 帶去 (dàiqu)

• Dalmatî: portur
• Danmarkî: bringe → da
• Endonezyayî: bawa → id, membawa → id
• Erebî: أَحْضَرَ‎ → ar (ʾaḥḍara), جَاءَ بِـ‎ → ar (jāʾa bi-), أَتَى بِـ‎ → ar (ʾatā bi-), جَلَبَ‎ → ar (jalaba)

  Erebiya misrî: جاب‎ (gāb)

  Erebiya fasî: جاب‎ (jab)

• Ermenî: բերել → hy (berel)
• Esperantoyî: alkonduki → eo, alporti
• Estonî: tooma → et
• Extremaduranî: trel
• Farisî: آوردن‎ → fa (âvardan)
• Fînî: tuoda → fi
• Frankoprovansî: amenar
• Fransî: apporter → fr, amener → fr
• Friyolî: puartâ
• Frîsiya bakur:

  Frîsiya bakur: bring

  Hallig: briange

  Mooring: bränge

• Frîsiya kevn: bringa
• Frîsî: bringe
• Gaelîka skotî: thoir
• Galîsî: traer → gl, traguer, levar → gl, carregar, portar
• Gotî: 𐌱𐍂𐌹𐌲𐌲𐌰𐌽 (briggan)
• Gurcî: მოტანა (moṭana)
• Haîtî: pote
• Hawayî: lawe mai, hō mai
• Hawsayî: kāwo
• Hindî: लाना → hi (lānā)
• Holendî: brengen → nl
• Îbranî: הֵבִיא‎ → he (heví)
• Îdoyî: adportar → io, portar → io
• Îgboyî: weta
• Îngilîziya kevn: bringan
• Îngilîziya navîn: bryngen
• Îngilîzî: bring → en
• Înterlîngua: apportar
• Îrlendî: tabhair
• Îstriyotî: portà
• Îtalî: portare → it
• Îzlendî: færa
• Japonî: 持って来る (もってくる, motte-kuru), 持って行く (もっていく, motte-iku)
• Javayiya kevn: wawa
• Javayî: gawa
• Katalanî: aportar → ca
• Keçwayî: apamuy
• Kirgizî: келүү → ky (kelüü)
• Kîngalî: ගෙනෙනවා (genenawā)
• Koreyî: 가져오다 → ko (gajyeooda), 갖다 주다 (gatda juda)
• Korsîkayî: purtà → co
• Latînî: addō → la, addūcō → la, portō, afferō → la
• Latviyayî: ienest, atnest
• Lawsî: ເອົາມາ (ʼao mā), ນຳ (nam)
• Lîtwanî: atnešti
• Lugandayî: leeta
• Luksembûrgî: bréngen → lb
• Luşûtsîdî: ʔəƛ̕txʷ
• Makedonî: донесува impf (donesuva), донесе pf (donese), доведува impf (doveduva), доведе pf (dovede)
• Malayalamî: കൊണ്ടുവരിക → ml (koṇṭuvarika)
• Malezî: bawa → ms
• Maltayî: ġab, wassal
• Maorî: homai, mau, apatari
• Maratî: आणणे (āṇṇe)
• Mecarî: hoz → hu
• Misrî: (jnj)
• Mongolî: авчрах → mn (avčrah)
• Napolîtanî: purtà
• Nedersaksî: bringen → nds
• Nepalî: ल्याउनु (lyāunu)
• Normandî: emm'ner
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: bringe → no, ta med

  Norweciya nînorskî: bringe, ta med

• Oksîtanî: aportar, adúser
• Oromoyî: fiduu
• Osetî: ӕрхӕссын (ærxæssyn)
• Ozbekî: olib kelmoq, opke → uz
• Plodîşî: brinjen
• Polonî: przynosić → pl impf, przynieść → pl pf, przyprowadzić → pl impf, przyprowadzać pf, przywozić → pl impf, przywieźć → pl pf
• Portugaliya kevn: trager
• Portugalî: trazer → pt
• Qazaxî: әкелу (äkelu)
• Romancî: purtar
• Romanyayî: aduce → ro
• Rusî: приноси́ть → ru impf (prinosítʹ), принести́ → ru pf (prinestí), приводи́ть → ru impf (privodítʹ), привести́ → ru pf (privestí), привози́ть → ru impf (privozítʹ), привезти́ → ru pf (priveztí)
• Saksoniya kevn: bringan
• Sanskrîtî: आनयति → sa (ānayati)
• Sardînî: poltare, portare, vature
• Sicîlî: purtari → scn
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: донети, доносити, носити, понети, довести, доводити, дофурати

  Latînî: donijeti → sh, donositi → sh, nositi → sh, ponijeti → sh, dovesti → sh, dovoditi → sh, dofurati → sh

• Sîlhetî: ꠀꠘꠣ (ana)
• Skotî: bring
• Slovakî: prinášať impf, priniesť pf, privádzať impf, priviesť pf, privážať impf, priviezť pf
• Slovenî: prinašati impf, prinesti → sl pf
• Somalî: keenid
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn: wózyś impf, wjasć impf, póraś impf

  Sorbiya jorîn: přinosyć impf, přinjesć pf, přiwodźić impf, přiwjesć pf, přiwozyć impf, přiwjezć pf

• Spanî: traer → es, llevar → es
• Swahîlî: kuleta → sw, kuletea
• Swêdî: ta med → sv, bringa → sv, medföra → sv, tillföra → sv
• Şîngazîcayî: urwawa
• Tacikî: овардан → tg (ovardan)
• Tagalogî: dala
• Tayî: นำ → th (nam), เอามา (ao maa)
• Telûgûyî: తెచ్చు → te (teccu), తీసుకొచ్చు (tīsukoccu)
• Tirkî: getirmek → tr
• Tirkmenî: getirmek
• Tokpisinî: bringim
• Toxarî B: ās-
• Ugarîtî: 𐎊𐎁𐎍 (ybl)
• Urdûyî: لانا‎ (lānā)
• Ûkraynî: прино́сити impf (prynósyty), принести́ pf (prynestý), приво́дити impf (pryvódyty), привести́ pf (pryvestý), приво́зити impf (pryvózyty), привезти́ pf (pryveztý)
• Venîsî: portar → vec
• Viyetnamî: mang → vi
• Volapûkî: blinön → vo
• Walonî: apoirter → wa, abouter → wa, atcheryî → wa, amoenner → wa
• Weylsî: dod â
• Wolofî: indy
• Ximêrî: យក...មក (yɔɔk ... mɔɔk), នាំ...មក (noam ... mɔɔk)
• Xosayî: letha
• Yidîşî: ברענגען‎ (brengen)
• Yorubayî: mu
• Yûnanî: φέρνω → el (férno)

  Kevn: ἄγω (ágō), φέρω (phérō), ἐπάγω (epágō)

• Zuluyî: letha

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	anîn	anîn
Îzafe	anîna	anînên
Çemandî	anînê	anînan
Nîşandera çemandî	wê anînê	wan anînan
Bangkirin	anînê	anînino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	anînek	anînin
Îzafe	anîneke	anînine
Çemandî	anînekê	anîninan

anîn mê

1. Tiştek yan kesek ji derek dûrtir gihandin derek nêzîktir:
   • Rêveberê Giştî yê Çavdêriyê û Geşepêdana Civakî ragehand ku, anîna karkerên biyanî bo Herêma Kurdistanê 70 ji sedî kêm bûye. — (basnews.com)
   • Yildirim li ser anîna navê Kurdistanê daxuyaniyê dide — (kurdistan24.net)

Werger

• Tirkî: getirme → tr