dîrok

Kurdî

Bilêvkirin

•  IPA^(kilîd): /diːˈɾoːk/
• Kîtekirin: dî·rok

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	dîrok	dîrok
Îzafe	dîroka	dîrokên
Çemandî	dîrokê	dîrokan
Nîşandera çemandî	wê dîrokê	wan dîrokan
Bangkirin	dîrokê	dîrokino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	dîrokek	dîrokin
Îzafe	dîrokeke	dîrokine
Çemandî	dîrokekê	dîrokinan

dîrok mê, r-ya nerm, k-ya nerm

1. bûyerên demên berê, tarîx

   Dîrok xwe dubare dike. ― Tiştên ku berê qewimîne dîsan diqewimin.

2. Ew zanist e ku li ser demên berê vedikole.

   Şerefxanê Bedlîsî wek bavê dîroka kurdan tê nasîn.

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: دیرۆک‎

Herwiha

• dêrok
• dûrok

Hevmane

• mêjû
• tarîx

Jê

• bêdîrok
• dîrokî
• dîroknas
• dîroknasî
• dîroknivîs
• dîroknivîsî
• dîrokvan
• dîrokvanî
• dîrokzan
• dîrokzanî

Bide Ber

• wext
• dem
• kêlîk
• sat
• kêlîk

Etîmolojî

Li ser etîmolojiya "dîrok" du teoriyên cuda hene:

• Ji peyva "dêr-" anku kevn wek di peyva "dêrîn" (kevnar, qedîm, antîk) de. Pêşî peyv wek "dêrok" hatiye çêkirin lê di bin tesîra etîmolojiya gelêrî de ew veguheriye forma "dîrok" ji ber ku xelkê bawer kiriye ku ew ji peyva "çîrok" e.

• Varyanteke peyva "çîrok" e wek çawa ku "ç/c/d" carinan bi hev diguherin: dirrandin/çirrandin, gazind/gazinc. Bi heman awayî "history" (dîrok) û "story" (çîrok) yên îngilîzî ji ἱστορία (istoria) ya yûnanî ne. Lê sebebê ku ev teorî qels e ew e ku di "dîrok" û "çîrok" de r ne wek hev tê gotin.

Werger

• Afrîkansî: geskiedenis → af
• Albanî: histori → sq m
• Almanî: Geschichte → de m, Historie → de m
• Altayiya başûrî: тӱӱки (tüüki), тарых (tarïh)
• Amharî: ታሪክ (tarik)
• Aragonî: istoria m
• Aramî:

  Siryaniya klasîk: ܬܫܥܝܬܐ‎ m (tašʿīṯā)

• Asamî: ইতিহাস (itihax)
• Astûrî: historia → ast m, hestoria → ast m
• Atong (Hindistan): itihas
• Avarî: тарих (tariχ)
• Azerî:

  Latînî: tarix → az

  Azerî: تاریخ‎‎ (tārikh)

• Baskî: historia → eu
• Başkîrî: тарих (tarix)
• Belarusî: гісто́рыя m (históryja)
• Bengalî: ইতিহাস → bn (itihaś)
• Bîkoliya naverast: uusipon
• Bretonî: istor → br m
• Bulgarî: исто́рия m (istórija)
• Burmayî: သမိုင်း → my (sa.muing:)
• Buryatî: түүхэ (tüüxe)
• Çekî: dějiny → cs m pj, historie → cs m
• Çerokî: ᎧᏃᎮᏍᎩ (kanohesgi)
• Çînî:

  Kantonî: 歷史 (lik⁶ si²)

  Dunganî: лисы (lisɨ)

  Ganî: 歷史 (lit⁶ 'si³)

  Hakkayî: 歷史 (li̍t-sṳ́)

  Mandarînî: 歷史 → zh (lìshǐ)

  Min dongî: 歷史 (lĭk-sṳ̄)

  Minnanî: 歷史 → zh-min-nan (le̍k-sú)

  Wuyî: 歷史 (liq sr)

• Çuvaşî: истори (istori)
• Danmarkî: historie → da g
• Erebî: تَارِيخ‎ → ar n (tārīḵ)

  Erebiya misrî: تاريخ‎ n (tarīḵ)

• Ermenî: պատմություն → hy (patmutʿyun)
• Esperantoyî: historio → eo
• Estonî: ajalugu → et
• Farisî: تاریخ‎ → fa (târix)
• Ferî: søga m
• Fînî: historia → fi
• Fransî: histoire → fr m
• Friyolî: istorie m, storie m
• Frîsî: skiednis → fy g
• Gaelîka skotî: eachdraidh m
• Gagawzî: istoriya
• Galîsî: historia → gl m
• Gujaratî: ઇતિહાસ → gu n (itihās)
• Gurcî: ისტორია (isṭoria)
• Haîtî: istwa
• Higaononî: lasaysayan
• Hindî: इतिहास → hi n (itihās), तारीख़ m (tārīx)
• Hîlîgaynonî: kasaysayan, historya
• Holendî: geschiedenis → nl m, historie → nl m
• Indonezî: sejarah → id, histori → id
• Îbranî: הִסְטוֹרְיָה / היסטוריה‎ → he m (história)
• Îdoyî: historio → io
• Îlokanoyî: pakasaritaan
• Îngilîziya kevn: stǣr nt
• Îngilîzî: history → en
• Înterlîngua: historia
• Îrlendî: stair → ga m
• Îstriyotî: stuoria m
• Îtalî: storia → it m
• Îzlendî: saga → is m
• Japonî: 歴史 → ja (れきし, rekishi), 沿革 → ja (えんかく, enkaku)
• Kalmîkî: тууҗ (tuuj)
• Kannadayî: ಇತಿಹಾಸ → kn (itihāsa)
• Kapampanganî: amlat
• Katalanî: història → ca m
• Kirgizî: тарых → ky (tarıh)
• Kîngalî: ඉතිහාසය → si (itihāsaya), පුරාවෘත්තය (purāwr̥ttaya)
• Koreyî: 역사 → ko (yeoksa), 력사 → ko (ryeoksa)
• Korsîkayî: storia → co
• Kumikî: тарих (tarix)
• Latînî: historia → la m
• Latviyayî: vēsture m
• Lawsî: ປະຫວັດສາດ → lo (pa wat sāt), ປະຫວັດ (pa wat)
• Lezgînî: тарих (tariχ)
• Lîgûrî: stöia
• Lîtwanî: istorija → lt m
• Lugandayî: ebyafaayo
• Makedonî: историја m (istorija)
• Malayalamî: ചരിത്രം → ml (caritraṃ)
• Malezî: sejarah → ms
• Maltayî: storja m
• Mançûyî: ᠰᡠᡩᡠᡵᡳ (suduri)
• Maratî: इतिहास → mr (itihās)
• Mecarî: történelem → hu, múlt → hu
• Mongolî:

  Kirîlî: түүх → mn (tüüh)

  Mongolî: ᠲᠡᠦᠬᠡ (teüke)

• Nawrûyî: ekadaedaenigawae → na
• Nepalî: इतिहास → ne (itihās)
• Norwecî: historie → no m
• Oksîtanî: istòria → oc m
• Oriyayî: ଇତିହାସ (itihasô)
• Oromoyî: seenaa
• Osetî: истори (istori)
• Osmanî: تاریخ‎ (tarih)
• Oygurî: تارىخ‎ (tarix)
• Ozbekî: tarix → uz
• Paîwanî: likisi
• Peştûyî: تاريخ‎ → ps n (tāríx)
• Pîtkarnî-norfolkî: histrei
• Polonî: historia → pl m, dzieje → pl
• Portugalî: histórico → pt n
• Prusiya kevn: istōrija
• Puncabî: ਇਤਿਹਾਸ → pa (itihās)
• Qazaxî: тарих → kk (tarix)
• Romancî: istorgia m
• Romanyayî: istorie → ro
• Rusî: исто́рия m (istórija)
• Rusînî: істо́рія m (istórija)
• Samogîtî: istuorėjė m
• Sanskrîtî: इतिहास → sa n (itihāsa)
• Sebwanoyî: kasaysayan
• Sicîlî: storia → scn m
• Silesî: gyszichta m
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: хѝсто̄рија m, ѝсто̄рија m, по̏вије̄ст m, по̏ве̄ст m

  Latînî: hìstōrija → sh m, ìstōrija → sh m, pȍvijēst → sh m, pȍvēst → sh m

• Slovakî: dejiny m pj, história m
• Slovenî: zgodovina → sl m, preteklost → sl m
• Somalî: taariikh
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn: stawizny pj

• Spanî: historia → es m
• Swahîlî: historia → sw
• Swêdî: historia → sv g
• Şanî: ပိုၼ်း (púen)
• Tabasaranî: тарих (tariχ)
• Tacikî: таърих → tg (taʾrix)
• Tagalogî: kasaysayan → tl
• Tamîlî: வரலாறு → ta (varalāṟu), சரித்திரம் → ta (carittiram)
• Tayî: ประวัติศาสตร์ → th, ประวัติ → th
• Telûgûyî: చరిత్ర → te (caritra), చరితం (caritaṃ), చరిత → te (carita)
• Teteriya krîmî: tarih
• Teterî: тарих → tt (tarix)
• Tigrînî: ታሪኽ → ti (tarix)
• Tirkî: tarih → tr, ötük → tr
• Tirkmenî: taryh
• Tîbetî: ལོ་རྒྱུས (lo rgyus)
• Tokpisinî: histori
• Tuvanî: төөгү (töögü)
• Urdûyî: اتہاس‎ → ur n (itihās), تاریخ‎ → ur m (tārīx)
• Ûkraynî: істо́рія m (istórija)
• Venîsî: istoria m, storia → vec m
• Viyetnamî: lịch sử → vi
• Warayî: kasaysayan
• Weylsî: hanes → cy
• Wîlamowî: gyśicht m
• Wolofî: taariix → wo
• Ximêrî: ប្រវត្តិសាស្ត្រ (prɑɑwttesaahtrɑɑ), ប្រវត្តិ → km (prɑwtteʼ)
• Yakutî: история (istoriya), остуоруйа (ostuoruya)
• Yidîşî: געשיכטע‎ → yi m (geshikhte)
• Yûnanî: ιστορία → el m (istoría)

  Kevn: ἱστορία m (historía)

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.