KurdîBiguhêre

BilêvkirinBiguhêre

NavdêrBiguhêre

Zayendên mê û nêr ên binavkirî
Rewş Mê (yj.) Nêr (yj.) Mê û nêr (pj.)
Navkî kurmanc kurmanc kurmanc
Îzafe kurmanca kurmancê kurmancên
Çemandî kurmancê kurmancî kurmancan
Nîşandera çemandî kurmancê kurmancî wan kurmancan
Bangkirin kurmancê kurmanco kurmancino
Zayendên mê û nêr ên nebinavkirî
Rewş Mê (yj.) Nêr (yj.) Mê û nêr (pj.)
Navkî kurmancek kurmancek kurmancin
Îzafe kurmanceke kurmancekî kurmancine
Çemandî kurmancekê kurmancekî kurmancinan

kurmanc mê û nêr, k-ya nerm, r-ya nerm

  1. Kurdên ku bi kurmancî dipeyivin.
    • Wê kêlîkê zarokên ku li sikakê li eydê digeriyan erîşî şekirên qul-qûlî û yên di nava qesebên zêrînî de kirin. Zarokê bajariyan wan rojan av li zarokên kurmancan venedixwarin. — (Arjen ArîBîhoka Li Pişt SînorAvesta2010, r. 41)
  2. Kurd, hemû kurd.
    • Mın ev nıvîsî ne jıbo sahıb rewacan
      Belkî jıbo bıçûkêd Kurmancan
       — (Ehmedê Xanî (wergêr M. E. Bozarslan), Mem û Zîn, Gün Yayınları, 1968, r. 16)

HerwihaBiguhêre

Biguhêre

Bide berBiguhêre

EtîmolojîBiguhêre

Li gor nêrîna kurdnasê rûsê binavê Minorsky gotina „Kurmanc“ ji du beşan pêktê: - kur: belku ji kurd kurtkirî. - manc: belku ji Mad, yanî gelê Med ê ku di nîva dawiya hezarsala yekê berî zayinê de dewletek mezin damezirand.

Ji zimanên îranî. "-man-"a di peyva kurmanc de jî wek "-man-" yan "-men-" ya di peyva "tirkmen, tirkoman" de ye. Di herdu peyvan de jî "man/men" maneya "mîna, wek" dide anku "kurmanc=yên wek kurdan". Di farisî de hevberî peyva "mîna" bêjeya "manend" e. Ihtimal e ku herdu "kurmanc" û "tirkmen/tirkoman" ji wê bin, paşî kurttir bûbin û di peyva tirkmen/tirkoman de "-end" ji dawiya "manend" ketibe lê di peyva kurmanc de "-en-" ketibe û "d" bûbe "c". Nimûneyeke din jî ku "d" tê de bûye "c" peyva "gazind/gazinde" ye ku di hin devokan de bûye "gazinc". Herwiha di hin devokan de bi taybetî li Mêrdînê "d" wek "c" tê xwendin: "ciya min=diya min=dayika min".

Herwiha peyv divê wek "kurmanc" yan kirmanc" were nivîsîn, ne wek "kurdman" ji ber ku kurmancî "d" ya piştî "r" red dike, binere:

  • soranî: birdin, zazakî: berden, farisî: burden lê kurmancî bir_in
  • soranî: xwardin: zazakî: werden, farisî: x(w)arden lê kurmancî: xwar_in

WergerBiguhêre