guhartin

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /ɡʊhɑːɾˈtɪn/
• Kîtekirin: gu·har·tin

Lêker

guhartin (lêkera gerguhêz)
Rehê dema niha: -guhêr-
RP. Niha
	ez	diguhêrim
	tu	diguhêrî
	ew	diguhêre
	em, hûn, ew	diguhêrin
Fermanî	Yekjimar	biguhêre
	Pirjimar	biguhêrin
Rehê dema borî: -guhart-
RP. Boriya sade
	min	guhart
	te	guhart
	wê/wî	guhart
	me, we, wan	guhart
Formên din: Tewandin:guhartin

guhartin lêkera xwerû, gerguhêz, r-ya req, t-ya nerm

1. ferqî anku cudahî xistin tiştekî,
   tiştek wek wê bi xwe nehêlan,
   tiştek wek berê nehêlan

   Qet wek berê nemaye, ta ta navê xwe jî guhartiye.

   • Di sersalê de hin gotinên her tên gotin hene wek 'serê malê binê malê xwedê kurekî bide vê malê.' Me jî ew guhart û got sere salê bine malê xwedê aştiyê bide vê malê. — (Sersala Kurdî li Diyarbekirê hat pîrozkirin [arşîv], Kurdistan24, 2020)
   • Di tîrêjên tavê de hemû rengên keskesorê xuya ne: sor, porteqalî, zer, kesk, şîn û mor... Û rêza rengan hertim weke xwe ye û nayê guhartin. — (Komxebat, Ansîklopediya Zarokan, APEC, 2004, ISBN 91-89675-32-0)
   • Piştî demekurtekê ew şaşî û matmayîna wan xwe guharte se xweşî û şadiyê. — (Zeynelabîdin Zinar, Kadîna Mişkan, Pencînar Weşanxanya Çanda Kurdî)
   • Di vî şerrî da ewçend Turk hatine kuştin ku, çemê Kuskêt rengê xwe guhart, tev bû sorxwîn. Nemaze di vî şerrê panzde rojan da, şerrkerên Kurdan hinde bi camêrî dest biribûn xwe ku, serleşkerê Turk li ber vê mêraniyê mat mabû. — (Osman Sebrî, Şerên Sasonê)
   • Ez paşê jî bi elfabêya xwe mijûl dibûm. Lê hetanî qo tirq elfabeya xwe belav qirin ya me weqe xwè dima û têde me tişteqi bingehî ne diguhart. Min her tiştên xwe pê dinivîsandin û nasên xwe re dida zanîn. Weqè tirq elfabêya xwe belav qirin me dît qo di dengên hin herfan de elfabêyên me ne mîna hevin. — (Hawar, Pêşgotinek, Celadet Bedîrxan, Nûdem, cîld 1, hj. 13, 1932-1933, r. 791)
2. Xistina tiştekî şûna tiştekî

   Ampûl şewitîye. Divê were guhartin.

3. cil li xwe kirin, cil lê kirin

   Heta cilê xwe ne guhart, neçubû derve.

   Îro binê zarok min guhart, sibe dora te ye.

4. transferbûna wasiteyek din(tren, otobus, hwd)

   Heta stenbolê min sê otobus guhart.

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: گوهارتن‎

Herwiha

• guhertin
• guhêrtin
• guhurtin
• gortin – Elbistan
• gorandin

Hevmane

• bedl kirin
• guherandin

Nêzîk

• guhastin
• raguhastin
• veguhastin

Jê

• guhartî
• guharto
• guhartinxwaz
• guhartok
• guhartokî
• guherde
• guherende
• guherînende
• guhêr
• guherbar
• guherkar
• guherbaz
• guhersaz
• guherger
• guhergîn
• reng guhartin

Gotinên pêşiyan

• ma te mêr guhart, tê bextî xwe jî biguhêre

Etîmolojî

  Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka "biguhêre" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.

Bi zaravayên din

• Soranî: giwartin, guwartin
• Zazakî: vurnayene

Werger

ferqî anku cudahî xistin tiştekî

• Almaniya jêrîn a almanî: verännern, ännern → nds
• Almanî: ändern → de, verändern → de, verwandeln → de
• Aromanî: alãxescu
• Asamî: সলনি কৰ (xoloni kor), সলোৱা (xolüa), বদলোৱা (bodolüa)
• Astûrî: cambiar
• Baskî: aldatu → eu
• Belarusî: змяня́ць (zmjanjácʹ), змяні́ць (zmjanícʹ)
• Bulgarî: изменям → bg (izmenjam), променям → bg (promenjam)
• Çekî: změnit → cs, proměnit → cs
• Çînî:

  Kantonî: 改 (goi²), 轉 (zyun²)

  Mandarînî: 改變 → zh, 改变 → zh (gǎibiàn), 轉變 → zh, 改变 → zh (zhuǎnbiàn)

• Danmarkî: ændre → da, forandre → da
• Erebî: غَيَّرَ‎ → ar (ḡayyara)

  Erebiya fasî: غير‎ (ḡiyyar), بدل‎ (baddal)

  Erebiya misrî: غير‎ (ḡayyar)

• Esperantoyî: ŝanĝi, aliformi, aliformigi, transformi, aliigi
• Estonî: muutma
• Farefareyî: teem
• Farisî: دگرگون کردن‎ (degargun kardan)
• Fînî: muuttaa → fi
• Fransî: changer → fr, transformer → fr
• Friyolî: mudâ, gambiâ
• Gaelîka skotî: mùth, atharraich
• Galîsî: cambiar → gl, mudar, virar → gl, demudar
• Gurcî: იცვლება (icvleba), გარდაიქნება (gardaikneba)
• Haîtî: chanje
• Holendî: veranderen → nl, aanpassen → nl
• Îbranî: שינה‎ → he (shiná)
• Îdoyî: chanjar → io
• Îngilîziya kevn: wendan
• Îngilîzî: change → en, alter → en
• Înterlîngua: cambiar
• Îtalî: cambiare → it
• Îzlendî: breyta → is
• Japonî: 変える → ja (kaeru)
• Katalanî: canviar → ca, modificar → ca
• Komî-permyakî: вежны (vežny)
• Komorî: ugaudza
• Koreyî: 바꾸다 → ko (bakkuda)
• Ladînî: muder
• Latînî: mūtō → la
• Latviyayî: mainīt
• Lhao voyî: thud
• Lîgûrî: cangiâ
• Lîtwanî: keisti → lt
• Lueyî: ᦏᦲᦏᦸ (ṫhiiṫhoa)
• Luksembûrgî: änneren, veränneren
• Malezî: tukar → ms
• Maorî: whakarerekē, kihirua, whakaumu
• Mecarî: változtat → hu, megváltoztat → hu
• Mongolî: өөрчлөх → mn (öörčlöh)
• Moreyî: toeeme
• Normandî: changi changier
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: gjøre om, endre → no

  Norweciya nînorskî: gjere om, gjøre om, endre

• Peştûyî: اړول‎ → ps (aṛawəl), بدلول‎ → ps (badlawəl)
• Polonî: zmieniać → pl, zmienić → pl
• Portugalî: alterar → pt, mudar → pt
• Romanyayî: schimba → ro, modifica → ro
• Rusî: изменя́ть → ru (izmenjátʹ), меня́ть → ru (menjátʹ), измени́ть → ru (izmenítʹ)
• Sirboxirwatî:

  Latînî: promeniti → sh

• Slovakî: meniť, zmeniť
• Slovenî: spremeniti → sl
• Spanî: cambiar → es, demudar → es, modificar → es, mudar → es
• Swahîlî: kubadili
• Swêdî: ändra → sv, förändra → sv
• Tagalogî: ibago, bayluhin, bayluhan, bumaylo
• Tayî: แปลง → th (bplɛɛng)
• Telûgûyî: మార్చు → te (mārcu)
• Teteriya krîmî: deñiştirmek, trampa etmek
• Tirkî: değiştirmek → tr
• Tokpisinî: senisim
• Udmurtî: воштыны (voštyny)
• Ûkraynî: змі́нювати (zmínjuvaty), міня́ти (minjáty), зміни́ти (zminýty)
• Weylsî: newid → cy
• Yidîşî: משנה זײַן‎ (meshane zayn)
• Yûnaniya kevn: ἀλλάσσω (allássō), μεταβάλλω (metabállō)
• Yûnanî: αλλάζω → el (allázo), μεταβάλλω → el (metavállo)

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	guhertin	guhertin
Îzafe	guhertina	guhertinên
Çemandî	guhertinê	guhertinan
Nîşandera çemandî	wê guhertinê	wan guhertinan
Bangkirin	guhertinê	guhertinino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	guhertinek	guhertinin
Îzafe	guhertineke	guhertinine
Çemandî	guhertinekê	guhertininan

guhartin mê

1. peydakirina ferqiyekê anku cudahiyekê li tiştek,
   nehêlana yek yan hin yan ti taybetmendiyên tiştekî

   Bi guhartina navê xwe ew dixwaze xwe eşkere neke ka kî ye.

   • Li ser rewşa herêmên Efrîn, Girêsipî û Serêkaniyê yên ji aliyê Tirkiyê ve hatine dagîrkirin, Fesla Yûsif got: Konsolxaneya Brîtanya nîşan da ku ew li dijî guhartina demografî û koçberbûna xelkê ji ser cih û warên xwe ye heger li kîjan devera cîhanê be. — (Fesla Yûsif: Brîtanya li dijî guhartina demografiyê ye [arşîv], basnews.com, 2020)
   • Berdevka Wezareta Derve ya Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê (DYA) Jen Psakî got, di helwesta DYAyê ya derheqê li Sûriyê pêkanîna herêmek ji bo balafiran qedexe de tu guhartin nîne. — (Psakî: Di helwesta me de tu guhartin nîne [arşîv], rudaw.net, 2014)

Etîmolojî

  Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka "biguhêre" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.