-ijîn
Kurmancî biguhêre
Bilêvkirin biguhêre
Paşlêker biguhêre
-ijîn
- Paşgirekê ye ku ji navdêr û rengdêran lêkerên negerguhêz çêdike û wateya guherîn û livînê dide anku transformatîf û transportatîf e:
kel > kelijîn
nerm > nermijîn
tam > tamijîn
teng > tengijîn
hilm > hilmijîn
bêhn > bêhnijîn
fir > firijîn
Bikaranîn biguhêre
- Ji lêkerên ji vê paşgirê navdêrên jê-lêkerî (deverbal) jî çêdibin, binêre kelij, hilmij, gurmij...
- Forma gerguhêz -ijandin e, ti carî nabe -aştin.
Herwiha biguhêre
Bide ber biguhêre
Etîmolojî biguhêre
Herwiha -iz, -is, -mij, -mis (wek di kelmijîn, çilmisîn, tengizîn, teqizîn, alizîn, gurmijîn de), ji a resen -mij/-miz bi /m/'yekî vekêşanbar (retractable) anku "-(m)ij"; anku heke dengdarek guncan pêş wê bê (wek /r/, /l/, /m/...) /m/ xwe diyar dike (wek çilmisîn, kelmijîn, gurmijîn), lê heke guncan nebe dikeve. Lêbelê ev rêzikek qethî nîne (wek ku ji firijîn jî tê dîtin). Bi soranî, palewanî, goranî û hwd. carinan /m/ a wê paşlêkerê dibe /w/ lê di badînî de nabe /v/, binêre çilmisîn û soranî چرۆ (çro) û kirmaşanî چلۊسیان (çlüsyan). Xasî zimanên kurdî ye û di zimanên din ên îranî de peyda nabe. Yeksanî îngilîzî -ify, -ificate. Dawiyê gengaz e ku ji proto-hindûewropî *mey- (“guherîn; xurt kirin”), ku wek *meyḱ- (“tevdan, têkil kirin”) bûye îngilîzî mix jî û di zimanên îranîkî de jî farisî آمیختن (amîxten, dema niha amîz-, “tevdan”) heye. Li gor dengnasiya kurdî ew bîrdoz a çêtirîn e lê li ser wê xebat tine anku netîceya wê vekirî ye. Dibe ku têkildarî -zar (bi-, -în) jî.
Gengazkî ne hevreha -iştin, (soranî -îştin), wek di gihiştin, maliştin, hêliştin de. Ew gengaztir e hevreha -ist/-îst (wek di bihîstin, kelistin, lehîstin, zanistin de) e ku wek pêguhera -îd- (kurdiya îro -în, farisî ـيدن (-îden)) ku wateya dema bihûrî dide tê karî. -işt/-îşt—-ist/-îst jî gelek caran diguherin di nav hev de bi zimanên îranîkî, s=ş diyardeyeke berbelav e. Bi piranî /(m)/'a vekêşanbar (retractable /m/) wê bîrdozê kêmtir pêkan dike. Hêj, hin nimûneyên -ijîn dikarin guhertoyên -iştin jî bibin (wek riştin - rijîn).