totik
Bilêvkirin
biguhêreNavdêr 1
biguhêreZayenda mê ya binavkirî | ||
---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | totik | totik |
Îzafe | totika | totikên |
Çemandî | totikê | totikan |
Nîşandera çemandî | wê totikê | wan totikan |
Bangkirin | totikê | totikino |
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | totikek | totikin |
Îzafe | totikeke | totikine |
Çemandî | totikekê | totikinan |
totik mê
- Awayekî rûniştinê.[1]
- Li axura bêdeng ko jê bîhneke giran a tirşokî dihat û însên jê hinekî saw digirt, ez jî bêdeng, li kêleka wî, li ser totikan, rûniştim... — (Mehmed Uzun, Hawara Dîcleyê 1, Weşanên Nefel, 2003)
- Ez li ber çongê Melîkeyê li ser totikên xwe rûniştim. — (Ahmet Ümit (wergêr Rêşad Sorgul), Bazinê Nînattayê, Weşanên Mezopotamyayê, 2008, r. 113)
- Dema rovî dît nêçir
Zûka sûn kêr û sadir
Rûnişt li ser totikan
Li cem wana veket şêr — (Hawar, Roviyê Jîr, Osman Sebrî, hj. 29, 1941)
- (Ûrmiye) Nanê tendûrê yê qulqulî.[1]
- Hevmane: biskêt
- Bi fîncana kaw îçke vedixwar,
û axrîye jî totikê şîrin xwar. — (A. S. Pûşkîn (wergêr Casimê Celîl), Çîroka Masîgir û Masîya Zêrîn, Îstîtûta kurdzanîyê, Wien, 2012, r. 18) - Di kelê de gelek firne hebûn. Di van firneyan de, nanê sêlê, loşê tenûrê bokkan, totik, kiloç, kade, mirtoxe, şilik, bîşî û cureyên mayîn dipehtin. — (Ebubekir GÖREN, DI ROMANÊN EREBÊ ŞEMO DE FOLKLORA KURDÎ, Teza Lîsansa Bilind ya Zanîngeha Mardîn Artukluyê, mêrdîn, 2013, r. 77)
- Piştî kar qîzên gihîştî diciviyan, totêkên şor dipehtin. Di mala Hesenê Pîrê da jî totika şor dipehtin. — (Sîma Semend, Xezal, Weşanên Nûdem, 1996, r. 40)
- (riwek) Navê gîhayek e ku mêwa vê xir û pan e wek biskêt.
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
Etîmolojî
biguhêre- Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka "biguhêre" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.
Werger
biguhêreNavdêr 2
biguhêreZayenda nêr a binavkirî | ||
---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | totik | totik |
Îzafe | totikê | totikên |
Çemandî | totikî | totikan |
Nîşandera çemandî | wî totikî | wan totikan |
Bangkirin | totiko | totikino |
Zayenda nêr a nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | totikek | totikin |
Îzafe | totikekî | totikine |
Çemandî | totikekî | totikinan |
totik nêr
- (Sirûc) aqil, mejî, hiş
- Totik di serê te tuneye kuro! Te çawa jê bawer kir û mala xwe xerab kir!
- Lê gava ew cara yekemîn çav li Hyppolite, li lawê mêrê xwe, dikeve, hemû jiyana wê sorobinî hev dibe, hiş û totik di serî de namîne. — (Fawaz Husên: Ji edebiyata fransî Corneille û Racine, Kovara Nûdem, Hj. 21, 1997, r. 86)
- Helbet li vir qala inyadeka bê totik nayê kirin! — (Umer Umîd: Jîr, Kovara Nûpelda, Hj.17/18, 2014, r.25)
- (Qoser) ser[1]
- Serkundirê, totikvalayê mîna belayê ket pêsîra xelqê û bû sedema xelayê
Çavzoqê, dilreqê zêl vexistin ji pişta xelqê û her yek di aliyekî de şandin. — (Umîd Demîrhan: Dîwan, Sewad, 2010, r. 18) - Tenê hin karbidestên xêv û nezan,
Totik vala û cendek giran — (Osman Sebrî, Bersîva Hoşeng [arşîv], helbestakurdi.com)
- Serkundirê, totikvalayê mîna belayê ket pêsîra xelqê û bû sedema xelayê
Bikaranîn
biguhêre"Totik" li Rojavayê Kurdistanê li dar e û tê bi wateya "mejî/aqil". Li gundê Xirbezirgan, Rojavayê Kurdistanê. Aqiltotik, Xirbe Zirgan. Her wiha di derdora Rihayê jî berbelav e. Li Qoserê wek "ser" tê bikar anîn.
Etîmolojî
biguhêre- Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka "biguhêre" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.
Werger
biguhêreÇavkanî
biguhêre- ↑ a b c Zana Farqînî, Ferhenga Kurdî - Tirkî, Enstîtuya Kurdî ya Stenbolê, Avrêl, 2005, r. 1907.
Rengdêr
biguhêretotik