pîs

 Binêre herwiha: pis û pis-

Kurmancî

Bilêvkirin

•  IPA^(kilîd): /pʰiːs/
• Deng (Qamişlo)^ⓘ
• Kîtekirin: pîs

Rengdêr

Pozîtîv	Komparatîv	Sûperlatîv
pîs	pîstir	herî pîs (merkezî) tewrî pîs (rojavayî) pîstirîn (soranîzm)

pîs, p-ya req

1. nepaqij, herimî, bênivêj
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
2. çirîk, tama, destgirtî
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
3. (Qoser) xerab, bed, nebaş
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Nîşeyên karanînê

Li devera Serhedê pîs bi ramana bed, neçê, xirab bi kar tê; qirrêj, qilêr pîsbûnê diyar dike; herwekî ku pak bo çê, baş, qenc bi kar tê û bo paqijiyê tenê paqij tê gotin. Ev diyarde li başûrtirê zimanên kurdî jî diyar e wek xas û gen.

Hevmane

• qirêj, qirêjî

Dijmane

• paqij, bijûn, temîz, xawên

Jê

• (lêker) pîs bûn
• (lêker) pîs kirin
• pîsatî
• (navdêr) pîsbûn
• pîse-
• (navdêr) pîskirin
• pîsî

Bide ber

• gemarî
• genî
• helal
• heram
• leke
• lewitî
• tewizî
• zelal
• şêlî

Etîmolojî

Hevreha soranî پیس (pîs)

Werger

• Adîgeyî: шӏои (šʷʼoji)
• Afrîkansî: vuil → af
• Albanî: ndyrë → sq
• Almanî: schmutzig → de, dreckig → de, verdreckt → de
• Altayiya başûrî: кирлӱ (kirlü)
• Asamî: লেতেৰা (letera)
• Astûrî: puercu → ast, suciu, gochu → ast
• Aynuyî: アチカ (acika), ヤヤシㇱ (yayasis)
• Azerî: çirkli, kirli → az
• Başkîrî: бысраҡ (bïsraq)
• Belarusî: бру́дны (brúdny)
• Bengalî: নোংরা (noṅra)
• Bulgarî: мръ́сен → bg (mrǎ́sen), изца́пан → bg (izcápan)
• Burmayî: ညစ် (nyac), ပေ → my (pe)
• Çamicuroyî: pa'sawa
• Çeçenî: боьха (böxa)
• Çekî: špinavý → cs
• Çerokî: ᎠᎦᏓᎭᎢ (agadahai)
• Çînî:

  Kantonî: 汙糟 / 污糟 (wu¹ zou¹ laat⁶ taat³)

  Dunganî: зон (zon), зонщи (zonxi), нон (non)

  Mandarînî: 髒 / 脏 → zh (zāng)

  Min dongî: 垃渣 (lă-că)

  Minnanî: 癩𰣻 / 癞𰣻 (thái-ko), 垃圾 → zh-min-nan (lah-sap), 腌臢 → zh-min-nan (a-tsa), 垃儳 → zh-min-nan (lâ-sâm)

  Wuyî: 齷齪 / 龌龊

• Danmarkî: beskidt, uren
• Endonezyayî: kotor → id
• Erebî: قَذِر (qaḏir), وَسِخ (wasiḵ)

  Erebiya fasî: موسخ (musəḵ)

• Ermenî: կեղտոտ → hy (keġtot)
• Esperantoyî: malpura
• Estonî: räpane
• Farisî: کثیف → fa (kasif), پلید → fa (palid)
• Ferî: skitin → fo
• Fînî: likainen → fi, törkyinen → fi
• Fransî: sale → fr
• Friyolî: sporc
• Frîsî: smoarch, gruzich
• Gaelîka skotî: caca
• Galîsî: sucio → gl
• Gurcî: ბინძური (binʒuri)
• Hawayî: lepo
• Hindî: गंदा → hi (gandā), मैला → hi (mailā)
• Hmongî: txab, ceb
• Holendî: vuil → nl, smerig → nl, vies → nl
• Îbranî: מלוכלך \ מְלֻכְלָךְ (m'lukhlákh)
• Îdoyî: sordida → io, desneta → io
• Îngilîziya kevn: fūl, unclǣne, adeliht
• Îngilîzî: dirty → en
• Îngûşî: бӏеха (bˀexa)
• Inuktitut:

  Înuîtî: ainnik, ippak, itjunak, salumaittuk

• Îrlendî: salach, cáidheach
• Îtalî: sporco → it, sudicio → it, lurido → it, lercio → it
• Îzlendî: óhreinn → is
• Japonî: 汚い → ja (きたない, kitanai)
• Javayî: reged → jv
• Kabardî: фӏей (fʼej)
• Kapampanganî: madinat, marinat
• Kaşûbî: brëdny
• Katalanî: brut → ca, llord → ca
• Kayingangî: kavéj
• Keçwayî: ganra, ch'ichi
• Kirgizî: кир → ky (kir), баткак → ky (batkak)
• Kîngalî: කිලිටි (kiliṭi)
• Kîrîbatî: buritoto, bakanana
• Koreyî: 더럽다 → ko (deoreopda)
• Kreyoliya jameîkî: dutty
• Latînî: sordidus, impuratus, impurus
• Latviyayî: netīrs → lv
• Lawsî: ເປື້ອນ (pư̄an)
• Lîtwanî: nešvarus, purvinas, bjaurus
• Makedonî: валкан (valkan)
• Malezî: kotor → ms
• Maltayî: maħmuġ
• Maratî: मळकट (maḷkaṭ)
• Mbya guaraniyî: ky'a
• Mecarî: piszkos → hu, koszos → hu
• Mongolî:

  Kirîlî: бохир → mn (boxir), заваан → mn (zavaan)

• Napolîtanî: nzivato
• Navajoyî: niłhin, chin bąąh
• Nepalî: मैलो (mailo)
• Normandî: sale
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: skitten → no, ureinslig, urenslig

  Norweciya nînorskî: skitten, ureinsleg

• Oksîtanî: brut → oc, lord → oc
• Oriyayî: ମଇଳା → or (môiḷa)
• Oygurî: كىر (kir)
• Ozbekî: kir → uz, iflos → uz, bulgʻanch → uz, loy → uz
• Peştûyî: سخا → ps (sxâ), خيرن → ps (xirën)
• Plodîşî: orrein, schmutzich
• Polonî: brudny → pl
• Portugalî: sujo → pt
• Qazaxî: кір (kır), лас (las), батпақты (batpaqty)
• Rapanuyî: havahava
• Romancî: malnet, tschuf
• Romanyayî: murdar → ro, nespălat → ro, jegos → ro
• Rusî: гря́зный → ru (grjáznyj), испа́чканный → ru (ispáčkannyj)
• Sanskrîtî: मल → sa (mala)
• Sardinian:

  Sardînî: feu

• Sicîlî: lordu → scn, sporcu, nzivatu, loddu
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: нечист, прљав

  Latînî: nečist → sh, prljav → sh

• Skotî: clarty
• Slovakî: špinavý
• Slovenî: umazan → sl
• Somalî: warakh
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn: njerěšny, brudny, bakany

  Sorbiya jorîn: mazany

• Spanî: sucio → es
• Sundanî: bagedur
• Swêdî: oren → sv, smutsig → sv, skitig → sv
• Şîngazîcayî: -a nkuɗi
• Tacikî: пурлой (purloy), лойолуд → tg (loyolud), чиркин (čirkin), касиф (kasif), ҷазир (jazir), ифлос (iflos)
• Tagalogî: marumi, madumi, makalat
• Taiya başûrî: หลุหละ
• Tayî: สกปรก → th, เลอะ → th (lə́), เปื้อน → th (bpʉ̂ʉan)
• Telûgûyî: మురికి → te (muriki)
• Tetûmî: fo'er
• Tirkî: kirli → tr
• Tirkmenî: kirli
• Tîbetî: བཙོག་པ (btsog pa)
• Toxarî B: eñatketse, kraketstse
• Urdûyî: گندہ (gandā), گندا (gandā)
• Ûkraynî: брудни́й → uk (brudnýj)
• Venîsî: spórco, paẑ → vec
• Viyetnamî: bẩn → vi, bẩn thỉu → vi, dơ → vi
• Volapûkî: miotik → vo
• Walonî: mannet → wa, måssî → wa, niche → wa, swasse → wa
• Weylsî: budr → cy, brwnt → cy
• Ximêrî: ក្រខ្វក់ (krɑkvŭək), កខ្វក់ → km (kɑkvŭək), ប្រឡាក់ → km (prɑlak)
• Yagarayî: ban
• Yakutî: кирдээх (kirdeex)
• Yidîşî: גראָב (grob), שמוציק (shmutsik)
• Yûnanî: βρόμικος → el (vrómikos), ακάθαρτος → el (akáthartos), λερωμένος → el (leroménos)

  Kevn: μυσαρός (musarós)

• Zêlandî: vuul
• Zhuangî: heiz, nwk, boemh, gyuek, oepsoep, uq

Ev beşa Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhartoya gotara dirty a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.