gilêş

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /ɡɪˈleːʃ/
• Kîtekirin: gi·lêş

Navdêr

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	gilêş	gilêş
Îzafe	gilêşê	gilêşên
Çemandî	gilêşî	gilêşan
Nîşandera çemandî	wî gilêşî	wan gilêşan
Bangkirin	gilêşo	gilêşino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	gilêşek	gilêşin
Îzafe	gilêşekî	gilêşine
Çemandî	gilêşekî	gilêşinan

zerfek gilêş tê de

gilêş nêr

1. qirşûqal, çop, bermayî, avrî
   tiştên jibermayî yên bêkêr ku tên avêtinê

   Rabe vî gilêşî ji vê malê bimale!

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: گلێش‎

Ji wêjeyê

• Eger nivîskar bibîne, ko ev helbest prîvat e, ji xwe cihê wê selika gilêşî ye, ji ber pêdiviya xwêner pê nîne û wî têkildar nake. — (Tengezarê Marînî: Sarah Kirsch, Tirbespi.com, 10/2005)

Herwiha

• gilêşdank
• gilêşxane
• gilêşgeh
• gilêşkar
• gelêş
• glêş
• gelaş

Têkildar

• sergo

Etîmolojî

ihtimalen ji gile (belg, belçim, çilû) lê yan jî bi têkilkirina gile û qirş peyda bûbe. Lê herwiha mimkin e ku hevreha peyva farisî آشغال‎ (aşẍal) be û yek ji herduyan bi metatezê guherîbin, hingê herdu ji zimanên îranî ne.

Jê

• gilêşdank
• gilêşî
• gilêşk
• gilêşmal
• gilêşmalî

• gilêşmalk
• gilêşo
• gilêşvan
• gilêşvanî

Werger

• Albanî: mbeturinë → sq m
• Almanî: Abfall → de n, Müll → de n

  Elmanîşî: Güsel n

• Asamî: জাৱৰ (zawor), আৱৰ্জনা (aworzona)
• Azerî: zibil → az, tullantı, çöp → az
• Belarusî: сме́цце nt (smjéccje), смяццё nt (smjaccjó), сьмяцьцё nt (sʹmjacʹcjó)
• Bengalî: আবর্জনা → bn (abôrjna), ছার (char)
• Bretonî: stronk n
• Bulgarî: боклу́к → bg n (boklúk), отпа́дък → bg n (otpádǎk), смет → bg n (smet)
• Burmayî: အမှိုက် → my (a.hmuik), ပေါက်ကရ → my (paukka.ra.), အမှိုက်သရိုက် → my (a.hmuiksa.ruik), အညစ်အကြေး → my (a.nyaca.kre:)
• Çamicuroyî: s̈hutechi
• Çekî: odpad → cs n, odpadky → cs pj, smetí → cs nt
• Çerokî: ᎤᏲ (uyo)
• Çînî:

  Kantonî: 垃圾 (laap⁶ saap³)

  Dunganî: ңәсуә (ŋəsuə)

  Mandarînî: 垃圾 → zh (lājī, lèsè), 廢物 → zh (fèiwù), 破爛 (pòlàn, pòlànr)

  Minnanî: 糞埽 → zh-min-nan (pùn-sò)

• Danmarkî: affald → da nt
• Endonezyayî: sampah → id
• Erebî: زُبَالَة‎ m (zubāla), نُفَايَة‎ m (nufāya), قُمَامَة‎ → ar m (qumāma), مُخَلَّفَات‎ pj (muḵallafāt)

  Erebiya misrî: زبالة‎ m (zebāla)

• Ermenî: աղբ → hy (aġb)
• Esperantoyî: rubo
• Estonî: jäätmed, rämps
• Farisî: آشخال‎ → fa (âšxâl), آشغال‎ → fa (âšğâl)
• Fînî: roskat → fi pj, jätteet, jäte → fi
• Fransî: ordures → fr pj, déchet → fr n, poubelle → fr m
• Frîsî: ôffal nt
• Gaelîka skotî: sgudal n
• Galîsî: lixo → gl n, porcallada m, baldroada m, lorda m, ciscallo n, zudre n, fória m, foira m
• Gurcî: ნარჩენები (narčenebi), ნაგავი (nagavi)
• Hindî: कचरा → hi n (kacrā), मलबा → hi n (malbā), कूड़ा → hi n (kūṛā)
• Hmongî: khib nyiab
• Holendî: huisvuil → nl nt, vuilnis → nl m an nt, vuil → nl nt, afval → nl nt
• Îbranî: זֶבֶל‎ → he n (zével), אַשְׁפָּה‎ → he m (ashpá)
• Îdoyî: eskombro → io
• Îngilîzî: garbage → en
• Îngriyî: rikka
• Îrlendî: bruscar → ga n, garr n
• Îtalî: immondizia → it m, spazzatura → it m, rifiuti → it pj
• Îzlendî: rusl → is nt
• Japonî: ごみ → ja (gomi), 廃物 → ja (はいぶつ, haibutsu), がらくた → ja (garakuta), 廃品 → ja (はいひん, haihin)
• Kalalîsûtî: igitat
• Katalanî: deixalles → ca m pj, escombraries → ca m pj, brossa → ca m
• Koreyî: 쓰레기 → ko (sseuregi), 오물 → ko (omul)
• Latînî: purgamentum nt, quisquiliae → la m pj, scrūta nt pj
• Latviyayî: atkritumi n pj
• Lawsî: ຂຍະ (kha nya), ຄຸມຝອຽ (khum fǭi), ມູນຝອຽ (mūn fǭi), ສັງການ (sang kān), ຂີ້ເຫຍື້ອ → lo (khī nyư̄a)
• Lîtwanî: šiukšlės → lt m pj
• Makedonî: ѓубре nt (ǵubre), смет n (smet)
• Malayalamî: മാലിന്യം → ml (mālinyaṃ), ചവറ് → ml (cavaṟŭ)
• Malezî: sampah → ms
• Manksî: fooillagh
• Maorî: karaweta, parahanga
• Maratî: कचरा (kacrā)
• Mecarî: szemét → hu, hulladék → hu
• Mongolî:

  Kirîlî: хог → mn (hog), хаягдал → mn (hajagdal)

• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: avfall → no nt, søppel → no nt, boss nt

• Ojibweyî: ziigwebinigan
• Oksîtanî: bordilha → oc m
• Oromoyî: kosii
• Oygurî: ئەخلەت‎ (exlet)
• Ozbekî: eski-tuski → uz, axlat → uz, chiqindi → uz
• Peştûyî: پوتل‎ → ps (рawṭal), ګيخه‎ m (gixa), ګيچه‎ m (giča), کثافات‎ n pj (kasāfāt)
• Pidgîniya nîjeryayî: doti-doti
• Plodîşî: Schunt nt, Auffaul n, Aufgank n
• Polonî: śmieci pj, odpady n pj
• Portugalî: lixo → pt n
• Qazaxî: ескі-құсқы (eskı-qūsqy), қоқым-соқым (qoqym-soqym)
• Romagnolî: rùsco n
• Romanyayî: gunoi → ro nt
• Rusî: му́сор → ru n (músor), отбро́сы → ru n pj (otbrósy), хлам → ru n (xlam), сор → ru n (sor), сме́тье nt (smétʹje)
• Samoayî: otaota
• Sardînî: aliga m
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: о̏тпа̄д n, смѐће nt

  Latînî: ȍtpād → sh n, smèće → sh nt

• Slovakî: odpad n, odpadky pj
• Slovenî: odpadek n, smet m
• Spanî: basura → es m, desperdicios → es n pj
• Swêdî: skräp → sv nt
• Tacikî: ахлот → tg (axlot), хокрӯба (xokrüba), ошғол (ošġol), ошхол (ošxol)
• Tay dam: ꪄꪲ꫁ꪹꪐ꫁ (khỉ nhửa)
• Tayî: กาก → th (gàak), ขยะ → th, หยากเยื่อ → th
• Telûgûyî: చెత్త → te (cetta)
• Teterî: чүп-чәр (çüp-çär)
• Tetûmî: lixu
• Tirkî: çöp → tr, süprüntü → tr
• Tirkmenî: çöp, zibil → tk
• Tîbetî: གད་སྙིགས (gad snyigs)
• Tongî: ngaoha'a
• Urdûyî: مَلْبا‎ n (malbā), کَچْرَہ‎ n (kacra), حَشْو‎ (haśv), کُوڑا‎ n (kūṛā)
• Ûkraynî: сміття́ nt (smittjá)
• Viyetnamî: rác → vi
• Weylsî: ysbwriel n, sbwriel → cy n, sothach n
• Wutunhuayî: halamala
• Ximêrî: សំរាម → km (sɑmriəm), ឡាប់សង (lapsɑɑng)
• Xosayî: inkunkuma 9 an 10
• Yidîşî: מיסט‎ nt (mist), אָפּפֿאַל‎ n (opfal)
• Yûnanî: απορρίματα nt pj (aporrímata), σκουπίδια → el nt pj (skoupídia)
• Zuluyî: imfucuza 9 an 10

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.