zibil

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /zɪˈbɪl/

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	zibil	zibil
Îzafe	zibila	zibilên
Çemandî	zibilê	zibilan
Nîşandera çemandî	wê zibilê	wan zibilan
Bangkirin	zibilê	zibilino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	zibilek	zibilin
Îzafe	zibileke	zibiline
Çemandî	zibilekê	zibilinan

zibil

zibil mê

1. peyn, kuşpil, rîx, pîsatiya sewalan ya ku li zeviyan tê werkirin daku berhemên çandinê bibertir bibin
   • Bayekî sivik zibilên bizinan ber bi dîwaran ve dibir. — (Dara Hinarê, Yaşar Kemal, Weşanên Nûdem)
2. (bi berfirehkirinê) gilêş, çop, tiştên bikarînayî yan kevn yên ku tên yan hatine avêtin
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
3. axa derdora sergo
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Herwiha

• zibl
• zivil
• zivl

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: زبل‎

Jê

• (lêker) zibil kirin
• (navdêr) zibilkirin
• (navdêr) zibildan
• (rengdêr) zibilkirî
• zibilî

Etîmolojî

Hevreha soranî زبڵ‎ (zibił, zibł) / zibił, herdu ji erebî زبل‎ (zibil), hevreha aramî ܙܒܠܐ (zeḇla, zevla), îbrî זבל (zeḇel, zevel), akafî ziblu. Peyva erebî ketiye gelek zimanên din jî: farisî زبل‎ (zibl), tirkiya devokî zibil, azerî û tirkmenistanî zibil, ermeniya devokî զիբիլ (zibil). Ji eynî rehî sil (bi maneya "zibil" wek di peyva kersil de) ya kurdî jî.

Werger

peyn, rîx, pîsatiya heywanan ku di çandinê de tê bikaranîn

• Albanî: bajgë → sq m
• Almaniya Pennsylvania: Mischt n
• Almanî: Mist → de n, Dung → de n, Odel → de n
• Amazîxiya fasî: ⴰⵎⴰⵣⵉⵔ n (amazir)
• Aromanî: baligã
• Azerî: peyin → az, gübrə → az
• Belarusî: гной n (hnoj)
• Bengalî: সার → bn (śar)
• Bulgarî: есте́ствен тор n (estéstven tor), тор n (tor), гюбре́ → bg nt (gjubré)
• Burmayî: မြေဩဇာ → my (mreau:ja)
• Çamicuroyî: tuki
• Çekî: hnůj → cs n
• Çînî:

  Mandarînî: 肥料 → zh (féiliào), 糞肥 (fènféi), 糞 → zh (fèn)

• Dalmatî: lotum n
• Danmarkî: møg g, gødning → da g
• Endonezyayî: pupuk → id
• Erebî: رَوْث‎ n (rawṯ), سَمَاد‎ (samād), بِرَاز‎ n (birāz)

  Erebiya misrî: زبل‎ n (zibl)

  Erebiya fasî: غبار‎ n (ḡəbar), مازير‎ n (mæzir)

• Ermenî: գոմաղբ → hy (gomałb)
• Esperantoyî: sterko
• Estonî: sõnnik
• Farisî: کود‎ → fa (kud), سرگین‎ → fa (sergin)
• Fînî: lanta → fi, sonta → fi
• Fransî: fumier → fr n, purin → fr n
• Gaelîka skotî: buachar n, leasachadh n, todhar n
• Galîsî: estrume → gl n, esterco → gl n, cuito n
• Galoyî: fien n
• Gotî: 𐌼𐌰𐌹𐌷𐍃𐍄𐌿𐍃 n (maihstus)
• Gurcî: ნეხვი (nexvi), ნაკელი (naḳeli), ფუნე (pune)
• Hindî: खाद → hi n (khād), पांस m (pāns)
• Holendî: mest → nl n
• Îbranî: זֶבֶל‎ → he n (zével)
• Îngilîzî: manure → en
• Îrlendî: aoileach n
• Îtalî: letame → it n, stallatico → it n
• Îzlendî: mykja m
• Japonî: 肥 → ja (こえ, koe), 肥料 → ja (ひりょう, hiryō)
• Katalanî: fem → ca n
• Keçwayî: wanu
• Kirgizî: көң (köñ), кык (kık)
• Koreyî: 비료 → ko (biryo), 똥 → ko (ttong), 똥거름 → ko (ttonggeoreum)
• Latînî: stercus → la nt, fimum → la nt, fimus → la n
• Latviyayî: mēsli n pj
• Lawsî: ໂຄທາ (khō thā)
• Lîtwanî: mėšlas n pj
• Luksembûrgî: Mëscht m
• Makedonî: лепешка m (lepeška), ѓубриво nt (ǵubrivo), ѓубре nt (ǵubre)
• Malezî: baja → ms
• Maltayî: demel → mt n
• Manksî: eoylley
• Maorî: wairākau, maniua
• Mecarî: trágya → hu
• Mongolî:

  Kirîlî: аргал → mn (argal)

• Nedersaksî: Mest n, Mess → nds n, Mist n
• Normandî: conré n, feunmyi n
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: møkk → no n an m, gjødsel n an m

  Norweciya nînorskî: møkk m

• Ojibweyî: moo
• Oksîtanî: fem n, fems → oc n pj
• Osmanî: فشقی‎ (fışkı)
• Oygurî: چىلە‎ (chile), ئوغۇت‎ (oghut)
• Ozbekî: oʻgʻit → uz, goʻng → uz
• Peştûyî: غوشېړ‎ n (ǧošéṛ), مېزر‎ n (mezár), ډېرۍ‎ n (ḍerǝ́y)
• Plodîşî: Mest nt
• Polonî: nawóz → pl n, gnój → pl n
• Portugalî: estrume → pt n, esterco → pt n
• Qazaxî: көң (köñ)
• Romagnolî: aldàn n
• Romanyayî: bălegar → ro n
• Rusî: наво́з → ru n (navóz), удобре́ние → ru nt (udobrénije), гной → ru n (gnoj)
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: бале́га m, гно̑ј n

  Latînî: baléga → sh m, gnȏj → sh n

• Slovakî: hnoj → sk n
• Slovenî: gnoj → sl n
• Spanî: estiércol → es n, abono → es n
• Sundanî: manur
• Swahîlî: mbolea → sw
• Swêdî: gödsel → sv g
• Tacikî: пору (poru), саргин (sargin)
• Tamîlî: இயற்கை உரம் (iyaṟkai uram)
• Taşelhitî: ⴰⵎⴰⵣⵉⵔ n (amazir)
• Tayî: ปุ๋ย → th (bpǔi), ปุ๋ยคอก → th
• Tirkî: gübre → tr
• Tirkmenî: dökün
• Toxarî B: weṃts
• Urdûyî: کھاد‎ n (khād)
• Ûkraynî: гній n (hnij)
• Venîsî: leame → vec n, grasa → vec m
• Viyetnamî: phân → vi, phân bón → vi
• Walonî: ansene → wa m
• Weylsî: tail → cy n
• Ximêrî: ជីហរិត (ciihrɨt), ជីអាចម៍សត្វ
• Yidîşî: מיסט‎ nt (mist)
• Yorubayî: ẹlẹ́bọ́tọ

• Yûnanî: κοπριά → el m (kopriá)

  Kevn: κοπριά m (kopriá), κόπρος n (kópros), σπέλεθος n (spélethos)

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

bermayî, gilêş, çop — binêre gilêş

Azerî

Navdêr

zibil

1. gilêş
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Çavkanî

Ev peyv ji wergerên gilêş hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Tirkî

Navdêr

zibil

1. zibil, peyn
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)