sûnd

Kurmancî

Bilêvkirin

•  IPA^(kilîd): /sˤuːnd/
  • (rojhilatî)  IPA^(kilîd): /sˤʉːnd/
• Kîtekirin: sûnd

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	sûnd	sûnd
Îzafe	sûnda	sûndên
Çemandî	sûndê	sûndan
Nîşandera çemandî	wê sûndê	wan sûndan
Bangkirin	sûndê	sûndino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	sûndek	sûndin
Îzafe	sûndeke	sûndine
Çemandî	sûndekê	sûndinan

Misilman gelek caran bi Qur'anê sûnd dixwin, bawermendên dînên din jî bi kitêbên xwe yên pîroz

sûnd mê

1. qesem, dirametî, soz, ehd
   • Mey ko biçit saxerê di destê wê dilberê
     Sûndê bi xaliq dixwim roj e di Birca-hemel
     Dêm-i di camê me dî sur di medamê me dî — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)

Hevmane

• (devokî) sond, swînd, sînd, sund
• (klasîk) صوند‎ (ṣûnd), سوند‎ (sûnd)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: سووند‎

Bide ber

• ehd
• soz

Jê

• (Lêker) sûnd xwarin
• (Navdêr) sûndxwarin
• (Rengdêr) sûndxwarî
• sûndî
• sûndxwarî
• sûndxwer
• sûndxwerî

Etîmolojî

Hevreha soranî سوێن‎ (swên) / سوێند‎ (swênd), zazakî sond, farisî سوگند‎ (sewgend ~ suwgend), pehlewî sokend, sanskrîtî sver-, îngilîzî swear, almanî schwören, swêdî svära, danmarkî sværge, norwecî sverge, hemî ji proto-hindûewropî *swer- (axivîn, gotin). Bi giştî *sw- ya proto-hindûewropî di zimanên îranî de dibe *xw-/xv-. Di avestayî de ev peyv wisa ye: xvar- lê nayê zanîn ka çima di zimanên din yên îranî de "s" di vê peyvê de hatiye parastin. Peyva "soz" çendî ku bi ser ve bişibe peyva "sûnd" jî, ne hevreha wê ye: soz ji "söz" (gotin, peyv) ya tirkî ye. Herwiha tê gotin ku navê gihayekî pirr tal e, kesê ku hez dike sozê tiştekî bide û jê venegere dibêje ez sûnd bixwim ku ez ê ya ku min gotî bikim. Ango ji gihayê sogendê hatiye.

• proto-hindûewropî: *swer- ("sûnd xwarin")

• proto-îranî: *hwer ("sûnd xwarin")

avestayî: x^vār-

partî: sog'nd

pehlewî: sokend

sogdî: sw'kent

farisî: sewgend > suwgend

peştûyî: sogin

kurmancî: sûnd

soranî: swênd

zazakî: sond

sanskrîtî: svar-

almanî: schwören (sûnd xwarin)

îngilîzî: swear (sûnd xwarin)

Çavkanî: Cheung p.149, Watkins p.88, Etymonline

Bi zaravayên din

• Soranî: سوێند‎ (swênd), بەڵێن‎ (bellên), گفت‎ (gift)

Werger

• Afrîkansî: eed → af
• Albanî: be → sq
• Almanî: Eid → de m, Schwur → de m
• Danmarkî: ed → da
• Erebî: ^?الشهادة‎, ^?العهد‎, ^?ألیة‎, ^?یمین‎
• Esperantoyî: ĵuro
• Farisî: سوگند‎ → fa, قسم‎ → fa
• Fînî: vala → fi
• Fransî: serment → fr
• Holendî: eed → nl
• Îngilîziya kevn: aþ
• Îngilîzî: oath → en, pledge → en, vow → en, ^?swearing → en, ^?voir dire → en
• Îtalî: giuramento → it
• Japonî: 誓約 (seiyaku)
• Katalanî: jurament → ca
• Latînî: ius → la
• Mecarî: eskü → hu
• Norwecî: ed → no
• Portugalî: jura → pt, juramento → pt
• Rusî: присяга (prisyága)
• Sirboxirwatî: zakletva → sh m, prisega → sh m
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: заклетва mê, присега mê

  Latînî: zakletva m, prisega m

• Slovenî: prisega → sl m
• Spanî: juramento → es
• Swêdî: ed → sv
• Telûgûyî: ప్రమాణం (pramaaNaM)
• Tirkî: yemin → tr, ant → tr, kasem → tr, ^?ahit → tr
• Yûnanî: όρκος → el (órkos)