zeytûn

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /zɛj'tʰuːn/
• Kîtekirin: zey·tûn

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	zeytûn	zeytûn
Îzafe	zeytûna	zeytûnên
Çemandî	zeytûnê	zeytûnan
Nîşandera çemandî	wê zeytûnê	wan zeytûnan
Bangkirin	zeytûnê	zeytûnino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	zeytûnek	zeytûnin
Îzafe	zeytûneke	zeytûnine
Çemandî	zeytûnekê	zeytûninan

Zeytûn bi darê ve.

Zeytûn

zeytûn mê

1. (dar) Darek e, Olea europaea, berhemên wê yên xwerbar hin libên reş yan keskê tarî ne.
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
2. (fêkî) Berhemên xwerbar yên wê darê.
   • Memduh Selîm Beg qedeha destê xwe hêdî hêdî dibe devê xwe, çend qult ji konyaka xwe vedixwe û pajê jî, ji zeytûnên li ser masê du liban digire û diavêje devê xwe. — (Mehmed Uzun, Siya evînê [arşîv], Ithaki Publishing, 2005, r. 98)
   • Nav jî li xwe kirin "Çiqila Zeytûnê" da ku ava dilê zeytûnên Efrrînê hişk bikin û li erdê xwe bikin xwedî, weke jinbavekî bênamûs! — (Nûjîn Qido, Sê Rojên Mê [arşîv], Na Yayınları, 2023, r. 44)
   • Çavên te mîna zeytûnê
     Ditirsim ji agirê êtûnê
     Ya Xatûn ez tobedar im
     Tobedarê Xaliqê Cebar im
     Ji ser toba xwe ez nayêm xwarê — (Feramez Fîkrî Çevirel, Dîroka Wêjeyê Kurdî: [arşîv], Na Yayınları, 2019, r. 73)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: زه‌یتوون‎

Herwiha

• zeytîn
• zêtûn

Bide ber

• zeyt

Jê

 

• (rengdêr) zeytûnkirî
• zeytûnvan
• zeytûnvantî
• zeytûnvanî
• zeytûnvanîtî
• zeytûnçin
• zeytûnçinî
• zeytûnçîn
• zeytûnçînî
• zeytûnî

Etîmolojî

Ji erebî زَيْتُون‎ (zaytūn) ji زيت‎ (zeyt, “zeyt”), hevreha aramî ܙܝܬܐ‎ / זיתא‎ (zeyta), îbranî זית‎ (zeyt), fênîkî zeyt-, akadî sirdu, sûmerî zerdum. Peyva zeyt ji zimanekî samî ketibû pehlewî jî. Li Bakurê Afrîkayê, Rojhilata Navîn heta Hindistanê û Asyaya Navîn peyvên "zeyt" "zeytûn" belav bûne: hindî ਜੈਤੂਨ / ज़ैतून (ceytûn), tamilî சைதூண் (seydun), ermenî ձիթենի (jitʻeni) (citêni), gurcî ზეთის (zêtis), qazaxî зәйтун (zeytûn)... Di pirraniya zimanên ewropî de peyveke ji bingehê oliva ya latînî çêkirî tê bikaranîn lê li nîvgiravê Îberyayê jî peyva ji erebî cihê xwe girtiye: spanî aceituna û portugalî aceitona, herdu ji forma diyar ya erebî الزيتون‎ (ez-zeytûn).

Werger

• Afrîkansî: olyf
• Albanî: ulli → sq n
• Almanî: Olive → de m
• Amazîxiya fasî: ⵜⴰⵣⵉⵜⵓⵏⵜ m (tazitunt)
• Amharî: ወይራ (wäyra)
• Aragonî: oliva → an m
• Aramî:

  Îbranî: זיתא‎ n (zaytā, zayto)

  Siryanî: ܙܝܬܐ‎ n (zaytā, zayto)

• Aromanî: masinã m
• Asamî: জলফাই (zolophai)
• Astûrî: aceituna m
• Azerî: zeytun → az
• Baskî: oliba
• Başkîrî: зәйтүн (zäytün)
• Belarusî: алі́ўка m (alíŭka), маслі́на m (maslína)
• Bengalî: জলপাই → bn (jolpai)
• Boleyî: zaitun
• Bretonî: oliv m
• Bulgarî: масли́на → bg m (maslína)
• Burmayî: သံလွင် → my (samlwang)
• Çeçenî: зайтун (zajtun)
• Çekî: oliva → cs m
• Çerokî: ᎣᎵᏩ (oliwa)
• Çînî:

  Kantonî: 橄欖 (gaam³ laam^5-2)

  Mandarînî: 橄欖 (gǎnlǎn)

• Dalmatî: olea m
• Danmarkî: oliven → da g
• Dargwayî: зайтун (zajtun)
• Endonezyayî: zaitun → id
• Erebî: زَيْتُون‎ n (zaytūn)

  Erebiya hîcazî: زَيْتون‎ n (zaytūn)

  Erebiya fasî: زيتون‎ (zaytūn, zītūn)

• Ermenî: ձիթապտուղ → hy (jitʻaptuġ), զեյթուն → hy (zeytʻun)
• Erzayî: оймарь (ojmarʹ)
• Esperantoyî: olivo → eo
• Estonî: oliiv
• Etrûskî: *𐌄𐌋𐌄𐌉𐌅𐌀 inanimate (*eleiva)
• Farisiya navîn: 𐭦𐭩𐭲𐭩‎ (zyty /zayt/)
• Farisî: زیتون‎ → fa (zeytun)
• Ferî: oljuber nt
• Fînî: oliivi → fi
• Fransî: olive → fr m
• Friyolî: ulive m
• Gaelîka skotî: dearc-ola m
• Galîsî: oliva → gl m
• Gujaratî: ઓલિવ n (oliv), જૈતૂન nt (jaitūn)
• Gurcî: ზეთისხილი (zetisxili), ზეითუნი (zeituni)
• Hawsayî: zàitûn → ha n
• Hindî: ज़ैतून n (zaitūn), तैलबदर n (tailabdar), जलपाई → hi m (jalpāī)
• Holendî: olijf → nl n
• Îbranî: זַיִת‎ → he n (záyit)
• Îdoyî: olivo → io
• Îngilîziya kevn: eleberġe m
• Îngilîziya navîn: olyve
• Îngilîzî: olive → en
• Îrlendî: ológ m
• Îtalî: oliva → it m
• Îzlendî: ólífa → is m
• Japonî: オリーブ → ja (orību)
• Kalalîsûtî: oliveni
• Karekareyî: zambatu
• Katalanî: oliva → ca m
• Keçwayî: asitunas
• Kirgizî: зайтун → ky (zaytun)
• Kîngalî: ඔලිව් (oliw)
• Koreyî: 올리브 → ko (ollibeu)
• Kornî: oliv m pj
• Korsîkayî: aliva → co m
• Latînî: olīva → la m, olea m
• Latviyayî: olīve m
• Lawsî: ກອກ (kǭk)
• Lîtwanî: alyva m
• Lombardî: oliva m
• Luksembûrgî: Oliv m
• Makedonî: маслинка m (maslinka)
• Malayalamî: ഒലിവ് → ml (olivŭ)
• Malezî: zaitun
• Maltayî: żebbuġa m
• Maorî: ōriwa
• Mecarî: olajbogyó → hu
• Mongolî: чидун жимс (čidun žims), олив → mn (oliv)
• Ngizimî: zatun
• Norwecî: oliven
• Oksîtanî: oliva → oc m
• Oygurî: زەيتۇن‎ (zeytun)
• Ozbekî: zaytun → uz
• Peştûyî: زيتون‎ → ps n (zaytún)
• Piedmontîsî: uliva m
• Plodîşî: Oliew m
• Polonî: oliwka → pl
• Portugalî: azeitona → pt m, oliva → pt m
• Puncabî: ਜੈਤੂਨ (jaitūn)
• Qazaxî: зәйтүн (zäitün)
• Romancî: uliva m, oliva m, uleiva m
• Romanyayî: măslină → ro m, olivă → ro m
• Rusî: оли́вка → ru m (olívka), масли́на → ru m (maslína), масли́нка → ru m (maslínka)
• Sardînî: aliva m
• Sicîlî: aliva → scn m, uliva → scn m
• Sindhî: زيتون‎
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: ма̀слина m

  Latînî: màslina → sh m

• Slovakî: oliva → sk m
• Slovenî: oljka → sl m, oliva → sl m
• Spanî: aceituna → es m, oliva → es m
• Swahîlî: zeituni
• Swêdî: oliv → sv g
• Tacikî: зайтун → tg (zaytun)
• Tagalogî: oliba
• Tarantinoyî: alie m
• Tayî: กอก → th (gɔ̀ɔk), มะกอก → th, โอลีฟ → th
• Teteriya krîmî: zeytün
• Teterî: зәйтүн → tt (zäytün)
• Tirkî: zeytin → tr
• Tirkmenî: zeýtun → tk
• Urdûyî: زیتون‎ (zaitūn)
• Ûkraynî: оли́вка → uk m (olývka), масли́на m (maslýna), оли́ва → uk m (olýva)
• Venîsî: oliva m, ołiva m
• Viyetnamî: ô liu → vi
• Volapûkî: learafluk → vo
• Walonî: olive → wa m
• Weylsî: olewydd m pj
• Ximêrî: អូលីវ (ʼouliiw)
• Xosayî: umnquma
• Yidîşî: אָליוו‎ n (oliv), מאַסלינע‎ m (masline), איילבערט‎ n (eylbert)
• Yûnanî: ελιά → el m (eliá)

  Kevn: ἐλαίᾱ m (elaíā)

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.