yûx

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /juːx/
• Kîtekirin: yûx

Navdêr

yûx nêr

1. nîr, cûx

Hevmane

• nîr

Etîmolojî

Herwiha cûk, ji farisî [Peyv?] yan hevreha farisî یوغ‎‎ (yûġ) (berê جوغ‎ (cû‎ġ), tacikî юғ (yuġ), pertî 𐫏𐫇𐫃 (ywg), sogdî yɣw, yexnobî yuɣ, avestayî *yuua-, peştûyî جغ‎ (ciẍ, cuẍ), sanskrîtî युग (yugá), yûnaniya kevn ζυγόν (zugón), toxarî yokäm (derî), hîtîtî 𒄿𒌑𒃷 (iúkan), latviyayî jûgs, lîtwanî jùngas, rusî и́го (ígo), latînî jugum, fransî joug, spanî yugo, îtalî giogo, almanî Joch, îngilîzî yoke, swêdî ok, norwecî åk, danmarkî åg... hemû ji proto-hindûewropî *yugóm ji *yewg- (“cot kirin, bi hev ve girê dan”) ku herwiha serekaniyva peyvên kurdî ye jî: cot, zewac. Di kurdî de vê peyvê bi piranî cih daye peyva nîr ya ji erebî hatî.

Werger

• Albanî: zgjedhë → sq mê
• Almaniya bilind a kevn: joch n
• Almanî: Joch → de nêtar
• Çekî: jařmo → cs nêtar
• Danmarkî: åg → da
• Erebî: نير‎ nêr
• Esperantoyî: jugo → eo
• Estonî: ike → et
• Farisî: یوغ‎ → ku (îwẍ) (yûẍ)
• Fînî: ies → fi
• Fransî: joug → fr n
• Galîsî: xugo → gl nêr
• Grîkoyî: zio nêr
• Îdoyî: yugo → io
• Îngilîziya kevn: ġeoc nêtar
• Îngilîzî: yoke → en (1,2) ; servitude → en, slavery → en
• Katalanî: jou → ca
• Korsîkayî: coppiu
• Latînî: iugum nêtar
• Lîtwanî: jungas nêr
• Mecarî: iga → hu, járom → hu
• Polonî: jarzmo → pl
• Romanyayî: jug → ro n
• Rusî: иго → ru (igo) nêtar
• Sirboxirwatî: igo → sh nêtar, jaram → sh nêr
• Slovakî: jarmo nêtar
• Spanî: yugo → es nêr
• Swêdî: ok → sv nêtar
• Tirkî: boyunduruk → tr
• Walonî: djeu → wa nêr
• Yûnanî: ζυγός → el (zygós) nêr