nîr
Kurmancî biguhêre
Bilêvkirin biguhêre
biguhêre
Zayenda nêr a binavkirî | ||
---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | nîr | nîr |
Îzafe | nîrê | nîrên |
Çemandî | nîrî | nîran |
Nîşandera çemandî | wî nîrî | wan nîran |
Bangkirin | nîro | nîrino |
Zayenda nêr a nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | nîrek | nîrin |
Îzafe | nîrekî | nîrine |
Çemandî | nîrekî | nîrinan |
nîr nêr
- yûx, cûx, tûxt, bondurẍa
darê ku du ga û gamêş pê tên zeftkirin dema cot pê tê kirin yan erebe pê tê kêşan- (Mînakekê bide) (biguhêre)
- (mecazî) zilm, zordestî, stem, bindestî, koletî
- (Mînakekê bide) (biguhêre)
Ji wêjeya klasîk biguhêre
- Yekrû ne li nik te kufr û îman
Yeksû ne li nik te xuld û nîran
Qehra xwe bikî eger tu zahir — (Ehmedê Xanî, Mem û Zîn, ~1692)
Bi alfabeyên din biguhêre
Têkilî biguhêre
Binêre herwiha biguhêre
Bide ber biguhêre
Etîmolojî biguhêre
Hevreha soranî نیر (nîr), kurdiya başûrî nîr, nîre, zazakî nîre, hemû ji erebî نير (nîr), hevreha îbrî ניר (nîr), aramî ܢܝܪܐ (nîra), akadî nîru [[1]]. hevwateya wê ya ji proto-hindûewropî anku "yox / yok" di farisî û gelek zimanên din yên hindûewropî de maye (li beşa wergeran binêrin) lê ji kurdî ketiye. Hevwateya wê ya tirkî boyunduruk jî wek bandor ketiye zimanê nivîskî yê kurdî û di kurdî de maneya "tesîr" wergirtiye.
Werger biguhêre
- Albanî: zgjedhë → sq mê
- Almaniya bilind a kevn: joch n
- Almanî: Joch → de nêtar
- Çekî: jařmo → cs nêtar
- Danmarkî: åg → da
- Erebî: نير nêr
- Esperantoyî: jugo → eo
- Estonî: ike → et
- Farisî: یوغ → ku (îwẍ) (yûẍ)
- Fînî: ies → fi
- Fransî: joug → fr n
- Galîsî: xugo → gl nêr
- Grîkoyî: zio nêr
- Îdoyî: yugo → io
- Îngilîziya kevn: ġeoc nêtar
- Îngilîzî: yoke → en (1,2) ; servitude → en, slavery → en
- Katalanî: jou → ca
- Korsîkayî: coppiu
- Latînî: iugum nêtar
- Lîtwanî: jungas nêr
- Mecarî: iga → hu, járom → hu
- Polonî: jarzmo → pl
- Romanyayî: jug → ro n
- Rusî: иго → ru (igo) nêtar
- Sirboxirwatî: igo → sh nêtar, jaram → sh nêr
- Slovakî: jarmo nêtar
- Spanî: yugo → es nêr
- Swêdî: ok → sv nêtar
- Tirkî: boyunduruk → tr
- Walonî: djeu → wa nêr
- Yûnanî: ζυγός → el (zygós) nêr