veşartin
Bilêvkirin
biguhêreLêker
biguhêreveşartin (gerguhêz) | ||
---|---|---|
Rehê dema niha: | ||
RP. Niha | ||
ez | vedişêrim | |
tu | vedişêrî | |
ew | vedişêre | |
em, hûn, ew | vedişêrin | |
Fermanî | Yekjimar | veşêre |
Pirjimar | veşêrin | |
Rehê dema borî: | ||
RP. Boriya sade | ||
min | veşart | |
te | veşart | |
wê/wî | veşart | |
me, we, wan | veşart | |
Formên din: Tewandin:veşartin |
veşartin gerguhêz (lêkera xwerû)
- Berşê kirin, ji ber çavan hinda kirin, danîn cihekî wisa ku neyê dîtin, nepenî kirin, nihînî kirin.
- Ew çiyayî dema xwe veşêrin xwe ûsa vedişêrin ku şeytan jî nikare wan bibîne. — (Çiyayê Agirî, Yaşar Kemal, Weşanxana Çanda Kurdî)
- Awirên hîvê yên xwe ji şevê vedidizin, yên ku ji şermê rûyê xwe ji şevê vedişêrin, dikin ku şev li sîya xwe bilikume. — (Îrfan Amîda, Şevek Şîzofren, Weşanên Lîs, 2018, r. 5, ISBN 9786058152175)
- Binax kirina miriyan.
- (...) ma qey nabe ku em wî li vî gundî veşêrin, li bin van darên hênik... — (Dara Hinarê, Yaşar Kemal, Weşanên Nûdem)
Ji wêjeya klasîk
biguhêre- Çendekê taqet didêrim
Bim xubar bedrê veşêrim
Ger ji çehvan ez biwêrim — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)
Bi alfabeyên din
biguhêreHerwiha
biguhêreJê
biguhêreEtîmolojî
biguhêreve- + şartin, ji proto-hindûewropî *ḱel- (“veşartin”), proto-hindûewropî *ser-; hevreha avestayî ser- (penageh, stargeh), pehlewî û partî s'rw'r (“kum, zirx”), hewramî ئەۋەشارای (eweşaray), soranî û kurdiya başûrî شاردنەوە (şardnewe) û حهشار (heşar), sanskrîtî şárman, rusî шлем (şlêm), latînî celare, îrlendiya kevn celim, almaniya bilind a kevn helan, almanî Helm, îngilîzî helmet, gotî huljan... Şêweya beşartin ew rûdava bi tenê ye di kurdî da kû ve- keftiye -be-. Netêkildarî zazakî wedardene, ewa yeksanî we- (“hil-”) + dardene (“dêran, girtin, pê hebûn”) anku hilgirtin; nê bandora kurmancî veşartin lê hebûye.
- Çavkanî
- Cheung, Johnny, Etymological Dictionary of the Iranian Verb, Leiden, 2007, r. 335-6 (ku herdu peyvên soranî, ya hewramî û yên din dide lê ya kurmancî ji bîr kiriye)
Bi zaravayên din
biguhêreWerger
biguhêre- Albanî: fsheh → sq
- Almanî: verbergen → de, verdecken → de, verheimlichen → de, verstecken → de, unsichtbar machen
- Altayiya başûrî: јажырар (ǰažïrar)
- Aragonî: amagar
- Aramiya nû ya asûrî: ܛܲܫܹܐ (ṭašē)
- Aromanî: ascundu, acoapir
- Asamî: লুকা (luka), লুকুৱা (lukua)
- Astûrî: esconder
- Azerî: gizləmək, gizlətmək → az, danmaq
- Baskî: ezkutatu
- Başkîrî: йәшереү (yäšerew)
- Belarusî: хава́ць împf (xavácʹ), схава́ць pf (sxavácʹ), скрыва́ць împf (skryvácʹ), скры́ць pf (skrýcʹ), уто́йваць împf (utójvacʹ), таі́ць împf (taícʹ), утаі́ць pf (utaícʹ)
- Bengalî: লুকানো → bn (lukano)
- Bulgarî: кри́я → bg împf (kríja), скрива́м → bg împf (skrivám), скри́я pf (skríja)
- Burmayî: ဝှက် → my (hwak), ပုန်း → my (pun:), လျှို → my (hlyui), ကွယ် → my (kwai)
- Çekî: schovávat → cs împf, schovat → cs pf, skrývat → cs împf, skrýt → cs pf, ukrývat împf, ukrýt → cs pf
- Çînî:
- Dalmatî: ascondro
- Danmarkî: gemme → da, skjule → da
- Endonezyayî: menyembunyikan → id, sembunyi → id
- Erebî: أَخْفَى (ʾaḵfā)
- Ermenî: թաքցնել → hy (tʻakʻcʻnel)
- Esperantoyî: kaŝi
- Estonî: peitma, varjama
- Farisî: پنهان کردن → fa (panhân kardan), نهفتن → fa (nahoftan)
- Ferî: fjala
- Fînî: piilottaa → fi, kätkeä → fi; jemmata → fi
- Fransî: cacher → fr, dissimuler → fr, masquer → fr
- Friyolî: platâ, rimplatâ, scuindi
- Gaelîka skotî: falaich, ceil
- Galîsî: agochar → gl, enceleirar → gl, alapar, acoubar, deservar, socobar, acouchar, cachar, esconder → gl
- Gurcî: დამალვა (damalva), მალვა (malva), დაფარვა (daparva)
- Hindî: छिपान (chipān), छुपाना → hi (chupānā), छिपाना → hi (chipānā), लुकाना → hi (lukānā)
- Holendî: versteken → nl, verstoppen → nl, wegstoppen → nl, verbergen → nl
- Îbranî: הִסְתִּיר → he (histír), הֶחְבִּיא (hebikh), העלים (he'elím), חָבָא → he (ḥabbá)
- Îdoyî: celar → io
- Îngilîziya kevn: hȳdan, helan
- Îngilîzî: hide → en
- Îrlendî: cuir i bhfolach, folaigh, ceil
- Îtalî: nascondere → it
- Îzlendî: fela → is
- Japonî: 隠す → ja (かくす, kakusu)
- Javayiya kevn: wuni
- Katalanî: amagar → ca
- Keçwayî: pakay → qu
- Koreyî: 숨기다 → ko (sumgida), 감추다 → ko (gamchuda), 가리다 → ko (garida)
- Latgalî: globuot
- Latînî: cēlō, occulō, abscondō
- Latviyayî: slēpt → lv
- Lîtwanî: slėpti
- Lombardî: scónd
- Luksembûrgî: verstoppen
- Makedonî: крие împf (krie), сокрие pf (sokrie)
- Malayalamî: മറയ്ക്കുക → ml (maṟaykkuka), ഒളിപ്പിക്കുക (oḷippikkuka)
- Malezî: menyembunyikan
- Maltayî: ħeba
- Mançûyî: ᡩᠠᠯᡩᠠᠮᠪᡳ (daldambi)
- Maorî: whakangaro, huna
- Mecarî: rejt → hu, elrejt → hu, elbújtat → hu, dug → hu, eldug → hu
- Misrî:
(jmn) - Mizoyî: thup
- Mongolî:
- Napolîtanî: nasconne
- Nedersaksî:
- Almaniya jêrîn a almanî: versteken, verstoppen
- Norwecî:
- Oksîtanî: amagar → oc, escondre → oc
- Oriyayî: ଲୁଚିବା → or (luciba)
- Ozbekî: yashirmoq → uz
- Polonî: chować → pl împf, schować → pl pf, ukrywać → pl împf, ukryć → pl pf, skrywać → pl împf, skryć → pl pf
- Portugalî: esconder → pt
- Puncabî: ਲੁੱਕ (lukka)
- Romancî: zuppar, zuppentar
- Romanyayî: ascunde → ro
- Rusî: пря́тать → ru împf (prjátatʹ), спря́тать → ru pf (sprjátatʹ), скрыва́ть → ru împf (skryvátʹ), скрыть → ru pf (skrytʹ), ута́ивать → ru împf (utáivatʹ), таи́ть → ru împf (taítʹ), утаи́ть → ru pf (utaítʹ), копи́ть → ru împf (kopítʹ), накопи́ть → ru pf (nakopítʹ) '
- Samî:
- Samiya kildînî: пе̄ҋҋтэ (pʹēj̥j̥te)
- Samogîtî: kavuotė
- Sanskrîtî: गूहति (gūhati)
- Sicîlî: ammucciari → scn
- Sirboxirwatî:
- Skotî: hod
- Slovakî: schovávať împf, schovať pf, skrývať împf, skryť pf
- Slovenî: skrivati împf, skriti → sl pf
- Somalî: qarin
- Spanî: esconder → es, ocultar → es, disimular → es
- Swêdî: gömma → sv, dölja → sv
- Şerpayî: ཡིབ (yib)
- Şîngazîcayî: utsatsaza
- Tacikî: пинҳон кардан (pinhon kardan), руст кардан (rust kardan)
- Tagalogî: itago
- Tamîlî: மறை → ta (maṟai), ஒளி → ta (oḷi)
- Tayî: ปิดบัง → th, ปกปิด → th, ซ่อน → th (sɔ̂ɔn), บัง → th (bang), เก็บงำ → th
- Telûgûyî: దాచు → te (dācu)
- Tetûmî: heli, subar
- Tirkî: saklamak → tr, gizlemek → tr
- Tîbetî: གབ (gab), ཡིབ (yib)
- Tokpisinî: karamapim
- Toxarî B: tuk-
- Urdûyî: چھپانا (chupānā)
- Ûkraynî: хова́ти → uk împf (xováty), схова́ти → uk pf (sxováty), ута́ювати împf (utájuvaty), таї́ти împf (tajíty), утаї́ти pf (utajíty)
- Venîsî: scóndare
- Viyetnamî: giấu → vi
- Weylsî: cuddio → cy
- Ximêrî: លាក់ → km (lĕək), បាំង → km (bang)
- Yidîşî: באַהאַלטן (bahaltn), פֿאַרשטעלן (farshteln), אויסבאַהאַלטן (oysbahaltn)
- Yûnanî: κρύβω → el (krývo)
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhartoya gotara hide a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Navdêr
biguhêreTewandina veşartin | ||
---|---|---|
Zayenda mê ya binavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | veşartin | veşartin |
Îzafe | veşartina | veşartinên |
Çemandî | veşartinê | veşartinan |
Nîşandera çemandî | wê veşartinê | wan veşartinan |
Bangkirin | veşartinê | veşartinino |
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | veşartinek | veşartinin |
Îzafe | veşartineke | veşartinine |
Çemandî | veşartinekê | veşartininan |
veşartin m
- berşêkirin, dûrxistina ji ber çavan,
danîna cihekî wisa ku vedîtin dijwar bibe:- veşartina tiştan
- veşartina pare û zêran
- veşartina xwe