veşartin

Kurdî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /vɛʃɑːɾˈtɪn/
• Kîtekirin: ve·şar·tin

Lêker

veşartin (lêkera gerguhêz)
Rehê dema niha: ve
RP. Niha
	ez	vedişêrim
	tu	vedişêrî
	ew	vedişêre
	em, hûn, ew	vedişêrin
Fermanî	Yekjimar	veşêre
	Pirjimar	veşêrin
Rehê dema borî: ve
RP. Boriya sade
	min	veşart
	te	veşart
	wê/wî	veşart
	me, we, wan	veşart
Formên din: Tewandin:veşartin

Pisîkekê xwe veşartiye.

veşartin lêkera xwerû, gerguhêz

1. Berşê kirin, ji ber çavan hinda kirin, danîn cihekî wisa ku neyê dîtin, nepenî kirin, nihînî kirin.
   • Ew çiyayî dema xwe veşêrin xwe ûsa vedişêrin ku şeytan jî nikare wan bibîne. — (Çiyayê Agirî, Yaşar Kemal, Weşanxana Çanda Kurdî)
2. binax kirina miriyan.
   • (...) ma qey nabe ku em wî li vî gundî veşêrin, li bin van darên hênik... — (Dara Hinarê, Yaşar Kemal, Weşanên Nûdem)

Ji wêjeya klasîk

• Çendekê taqet didêrim
  Bim xubar bedrê veşêrim
  Ger ji çehvan ez biwêrim — (— (Dîwana Melayê Cizirî ~1640, Melayê Cizîrî))

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: ڤه‌شارتن

Herwiha

• beşartin

Jê

• veşarî
• veşartî
• veşartok
• veşartokanê
• veşêr
• veşêrî

Etîmolojî

ve- + şartin, ji proto-hindûewropî * ḱel- (veşartin), proto-hindûewropî *ser- (*ḱ-ya proto-hindûewropî di proto-îranî dibe s/ş û *l jî bi giştî dibe r), hevreha avestayî ser- (penageh, stargeh), pehlewî û parsî s'rw'r (kum, zirx), hewramî şaray (> -şar-), soranî شاردنەوە / şardinewe û حه‌شار / heşar, sanskrîtî şárman, rusî шлем (şlêm), latînî celare, îriya kevn celim, almaniya kevn helan, almanî Helm, inglîzî helmet, gotî huljan... Bo peyveke din jî ku tê de s ya proto-îranî di kurdî de dibe ş binere: şarandin.

_{Çavkanî: Cheung, r. 335-6 (ku herdu peyvên soranî, ya hewramî û yên din dide lê ya kurmancî ji bîr kiriye)}

"şar" bi rastî jî maneya "veşartin"ê, "niximandin"ê dide lê di kurmancî de wisa serbixwe nayê bikaranîn.

Herçi "beşartin" e, ew formeke dejenerebûyî ya ji "veşartin"...ê ye. Di kurdî de gelek caran "b" û "v" bi hev diguherin: "xirab > xirav", "bûn > vûn", "ba" ya kurmancî û "va" ya kirdkî/zazakî. Tiştekî balkêş e ku bi giştî "b" dibe "v" û ne "v" dibe "b". Lê di "veşartin > beşartin"ê de bi rastî jî "v" bûye "b", ne "b" bûye "v" ji ber ku di kurmancî de pêşqertafeke lêkerî ya wek "be-" nîne (em nabêjin "*bebûn, *bekirin, *begotin") lê "ve-" heye ("vebûn, vekirin, vegotin")...

Bi zaravayên din

• Zazakî: wedardene, wedaritene, wedardiş, wedaritiş

Werger

• Bambarayî: dogo → bm
• Danmarkî: gemme → da, skjule → da
• Almanî: verstecken → de, bergen → de, hehlen → de, verbergen → de, verhehlen → de, verheimlichen → de, beibehalten → de, Verschwiegenheit → de m, Begräbnis → de m, Verstecken → de m, ausblenden → de, begraben → de, behalten → de, bewahren → de, eingraben → de, einstecken → de, unterstellen → de, untertauchen → de, vergraben → de, verwahren → de, gehalten → de, geheim → de, verborgen → de, verschüttet → de
• Erebî: دفن‎ → ar, أخفى‎ → ar (exfa), التدفین‎ → ar, استسر‎ → ar, جنازة‎ → ar, ^?أسر‎ → ar, ^?الإخفاء‎ → ar, ^?الإرتماس‎ → ar, ^?الإستخفاء‎ → ar, ^?الإسرار‎ → ar, ^?الإضمار‎ → ar, ^?الإلحاد‎ → ar, ^?التوریة‎ → ar, ^?الدفن‎ → ar, ^?الكتم‎ → ar
• Esperantoyî: kaŝi → eo
• Farisî: پنهان کردن‎ → fa, مستترکردن‎ → fa, نهان کردن‎ → fa, نهفتن‎ → fa, سربسته‎ → fa, محرم‎ → fa, محرمانه‎ → fa, مخفی‎ → fa, ناپیدا‎ → fa, خلوت‎ → fa, گم زدن‎ → fa, پنهان‎ → fa, مخفی‎ → fa, مستور‎ → fa, ^?قایم کردن‎ → fa, ^?مخفی کردن‎ → fa
• Ferî: fjala → fo, krógva → fo, dylja → fo
• Fînî: piilottaa → fi, kätkeä → fi
• Fransî: cacher → fr, dissimuler → fr, masquer → fr
• Frîsî: ferbergje → fy
• Holendî: verbergen → nl, verstoppen → nl, ontveinzen → nl, verhelen → nl, verschuilen → nl
• Îdoyî: celar → io
• Îbranî: טמן‎ → he m
• Inglîzî: to hide → en, to conceal → en, to bury → en, dissemble → en, secrete → en, cache → en, disguise → en, keep back → en, keep dark → en, occultation → en, off the record → en, in disguise → en, arcane → en, safekeeping → en, hush-hush → en, underground → en, unsearchable → en, obscure → en
• Inglîziya kevn: hydan → ang
• Îtalî: nascondere → it, occultare → it
• Katalanî: amagar → ca
• Latînî: abdere → la, abscondere → la, celare → la
• Polonî: ukrywać → pl, chować → pl
• Portugalî: ocultar → pt, acobertar → pt, esconder → pt
• Romanyayî: ascunde → ro
• Rusî: прятать → ru (prjatatʹ)
• Slovenî: skrivati → sl
• Sonxayî: gum → ses
• Spanî: esconder → es, ocultar → es
• Swêdî: fördölja → sv, gömma → sv, hysa → sv
• Tirkî: gizlemek → tr, alıkoymak → tr, defnetmek → tr, gömmek → tr, hıfz etmek → tr, kamufle etmek → tr, muhafaza altına almak → tr, muhafaza etmek → tr, örtmek → tr, saklamak → tr, setretmek → tr, toprapa vermek → tr

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	veşartin	veşartin
Îzafe	veşartina	veşartinên
Çemandî	veşartinê	veşartinan
Nîşandera çemandî	wê veşartinê	wan veşartinan
Bangkirin	veşartinê	veşartinino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	veşartinek	veşartinin
Îzafe	veşartineke	veşartinine
Çemandî	veşartinekê	veşartininan

veşartin mê

1. Maneya vê peyvê hê nehatiye nivîsîn. Heke hûn maneya wê bizanin, kerem bikin binivîsin.

   Mînakek bidin... (biguhêre)

Werger

• Tirkî: saklama → tr, saklayış → tr, gizleme → tr, gizli → tr, defnetme → tr, gömme → tr, hıfz → tr, örtme → tr, peçeleme → tr, gömülü → tr, mahfuz → tr, masun → tr, saklı → tr