tijî
Bilêvkirin
biguhêreRengdêr
biguhêrePozîtîv | Komparatîv | Sûperlatîv |
---|---|---|
tijî | tijîtir | herî tijî tijîtirîn |
tijî
- dagirtî, mişt
- Her cihê lê bête xwendin rehmet lê
Dê melek bibin tijî wê menzîlê — (Mela Hisênê Bateyî)
- Her cihê lê bête xwendin rehmet lê
Herwiha
biguhêreJê
biguhêreEtîmolojî
biguhêreJi formeke berê tejî.
Li derveyî kurmancî di kurdî yan zimanên din yên îranî de bi maneya "dagirtî, mişt" peyda nabe. Ew ji zimanên îranî ji rehê *teç-" (rijîn, herrikîn, bezîn) e ku herwiha serekaniya peyvên taze, teze, tajî, tezî ye. Anku "tijî" bi eslê xwe maneya "ya/yê ku dirije" dide ji ber ku gava ku aman tijî dibin, êdî dirijin eger ava wan zêdetir bibe. Ji zimanên ne têkilî kurdî bidin ber estonî täis û fînî täysi. Zaravayên din yên kurdî û zumanên din yên îranî bi piranî hevreha pirr bi maneya "tijî" bi kar tînin.
Bi zaravayên din
biguhêreWerger
biguhêre- Afrîkansî: vol → af
- Albanî: plot → sq, ship → sq
- Almanî: voll → de
- Elmanîşî: vole
- Andî: бицӏиб
- Aragonî: plen
- Aromanî: mplin, ãmplin, plin
- Astûrî: enllenu → ast, llenu → ast
- Avarî: цӏураб (c̣urab)
- Azerî: tam → az, dolu → az
- Balînî: bek
- Baskî: bete, osoa
- Başkîrî: тулы (tulï)
- Belarusî: по́ўны (póŭny)
- Bengalî: ভরতি (bhorti), ভর্তি (bhôrti)
- Bîkoliya naverast: pano
- Bretonî: leun → br
- Bulgarî: пъ́лен → bg (pǎ́len)
- Burmayî: ပြည့် → my (prany.)
- Çamicuroyî: siila
- Çekî: plný → cs
- Çînî:
- Çuvaşî: тулли (tulli)
- Dalmatî: plain
- Danmarkî: fuld → da, fyldt
- Endonezyayî: penuh → id
- Erebî: مُمْتَلِئ (mumtaliʾ), مَلِيء (malīʾ)
- Ermenî: լիքը → hy (likʻə), լի → hy (li)
- Esperantoyî: plena → eo
- Estonî: täis → et
- Evenkî: дялум (ʒalum)
- Farisiya kevn: [Peyv?]tneg (/pərəna-/)
- Farisiya navîn: purr
- Farisî: پر → fa (por)
- Ferî: fullur → fo
- Fînî: täysi → fi
- Fransî: plein → fr
- Friyolî: plen
- Frîsiya bakur: fol, ful
- Frîsiya kevn: ful
- Frîsî: fol
- Gaelîka skotî: làn, lìonta
- Galîsî: cheo n
- Gotî: 𐍆𐌿𐌻𐌻𐍃 (fulls)
- Gurcî: სავსე (savse)
- Haîtî: plen
- Hawayî: piha
- Higaononî: punu
- Hindî: पूर्ण → hi (pūrṇ), पूरा → hi (pūrā)
- Holendî: vol → nl
- Îbranî: מָלֵא → he (mal'e)
- Îdoyî: plena → io
- Îngilîzî: full → en (containing the maximum possible amount)
- Îngûşî: диза (diza)
- Îrlendî: lán
- Îtalî: pieno → it, colmo → it n
- Îu mienî: buangv
- Îzlendî: fullur → is n
- Japonî: 一杯 → ja (いっぱい, ippai), 満々 (まんまん, manman)
- Javayî: kebak → jv
- Kapverdî: bupu
- Kaşûbî: pôłny
- Katalanî: ple → ca
- Keçwayî: hunt'a
- Kirgizî: лык → ky (lık)
- Komî-permyakî: тыр (tyr)
- Komî-zîriyî: тыр (tyr)
- Koreyî: 채우다 → ko (chae-uda)
- Ladînî: pien
- Latgalî: pylns
- Latînî: plēnus → la
- Latviyayî: pilns → lv
- Lawsî: ເຕັມ (tem)
- Lîtwanî: pilnas → lt
- Luksembûrgî: voll → lb
- Makedonî: полн (poln)
- Malezî: penuh → ms
- Maltayî: mimli, sħiħ
- Mançûyî: ᠵᠠᠯᡠ (jalu)
- Manksî: lane
- Maorî: poha, pangoro, kī, turuki
- Mecarî: tele → hu
- Mongolî:
- Napolîtanî: chieno
- Navajoyî: hadéébįįd
- Nedersaksî: vull
- Normandî: pliein
- Norsiya kevn: fullr
- Norwecî:
- Oksîtanî: plen → oc
- Oygurî: تولۇق (toluq), لىق (liq), توق (toq)
- Ozbekî: toʻla → uz, toʻliq → uz
- Papyamentoyî: yen
- Peştûyî: ډک → ps (ḍak)
- Polonî: pełny → pl
- Portugalî: cheio → pt
- Romancî: plain, plein, plagn
- Romanyayî: plin → ro
- Rusî: по́лный → ru (pólnyj), напо́лненный → ru (napólnennyj), запо́лненный → ru (zapólnennyj), перепо́лненный → ru (perepólnennyj)
- Sanskrîtî: पूर्ण → sa (pūrṇa)
- Sardînî: prenu, pienu, plenu
- Sicîlî: chinu → scn
- Sirboxirwatî:
- Slaviya kevn:
- Kirîlî: пльнъ (plĭnŭ)
- Slovakî: plný
- Slovenî: poln → sl
- Somalî: buux
- Sorbî:
- Spanî: lleno → es
- Sundanî: pinuh
- Swêdî: full → sv
- Tacikî: пур → tg (pur)
- Tagalogî: puno → tl
- Tamîlî: முழு → ta (muḻu)
- Tarantinoyî: chiene
- Tayî: เต็ม → th (dtem)
- Telûgûyî: నిండు → te (niṇḍu)
- Tirkî: dolu → tr
- Tirkmenî: doly
- Toxarî B: īte
- Udî: буй (buj)
- Udmurtî: тыр (tyr)
- Urdûyî: پورن (pūrṇ), پورا (pūrā)
- Ûkraynî: по́вний (póvnyj)
- Venîsî: pien
- Viyetnamî: đầy → vi
- Walonî: plin → wa n
- Weylsî: llawn → cy
- Ximêrî: ពេញ → km (pɨñ)
- Yagnobî: пун
- Yakutî: толору (toloru)
- Yamanayî: Caluku
- Yidîşî: פֿול (ful)
- Yûnanî: πλήρης → el n (plíris), γεμάτος → el n (gemátos)
- Zêlandî: volle, vulle
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.