greyfûrt
Navdêr
biguhêreZayenda mê ya binavkirî | ||
---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | greyfûrt | greyfûrt |
Îzafe | greyfûrta | greyfûrtên |
Çemandî | greyfûrtê | greyfûrtan |
Nîşandera çemandî | wê greyfûrtê | wan greyfûrtan |
Bangkirin | greyfûrtê | greyfûrtino |
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | greyfûrtek | greyfûrtin |
Îzafe | greyfûrteke | greyfûrtine |
Çemandî | greyfûrtekê | greyfûrtinan |
greyfûrt mê
- sindî, lîmona bihiştê, pistanbûk, greyp,
narinciyeke wek pirteqalan e lê goştê wê sor û tehltir e - dara ku ew mêwe pê ve şên dibe
Herwiha
biguhêreJi wêjeyê
biguhêre- Greyfûrt riwakek daran e, ji malbata narinciyan e. Fêqîyek tama wê tahlemiz e. Dara wê 6-15 metro bilind dibe. Belgên wê keskê tarî, biriqok, kevilane, mezinahîya belgan bi qasî 15 cm hêkane û naweşin. Kulîlkên wê wek hûşîyan spî û bi hev re ne. Di nava kulîlkê de navikek û tozdanka dolkirinê heye. Ji wê kulîlkê fêqîyek ji pirteqalan mezintir, serûbinê wê hinekî dewisandî (pahn) û qaşilzirav, têravî û têrgoşt çêdibe. Aha ji wê fêqîyê re greyfûrt tê gotin. Rengê wan spîyane, peyazî an jî sorane ne. Her weha rengê goştê fêqî ji wisa nin. Bixwe rengê goştê wê dide qaşil. Du cûreyên wê hene, yên bi sîsik û yên bê sîsik. Lê yên herî bi qîmet yên goştsor in. Bi piranîya zimanên din jî ew nav lê tê kirin (bê guman navên wê yên şibandî jî hene, wek memikên keçan, fêqîya biheştê, pirteqala tahl û hwd.) Fêqîyek gellek faydedar e, lê nabit bi dermanan re bê xwarin ( ji ber ku bandora dermanan zêde bilind dike, dibe sedema (mirin jî têde) xisardayînên mezin. — (Bavê Jîndar: Greyfûrt, Lotikxane.com, 11/2011)
Etîmolojî
biguhêreDeyn ji îngilîzî grapefruit ji grape (tirî) + fruit yan jî ji great fruit ("fêkiyê hêja"). Ji ber zêdebûna herfên bêdeng di bilêvkirina peyva resen ya îngilîzî de, di kurdî û tirkî de bo hêsankirina gotinê "p" bi "f" ve heliye û herwiha "greyfrût" bûye "greyfûrt".
Jê
biguhêreWerger
biguhêre- alabamayî: yalàaha kaskaha
- Sirboxirwatî: arabisagar → sh
- katalanî aranja mê
- Çeçenî: грейпфрукт → ce (grejpfrukt)
- Danmarkî: grapefrugt → da, grape → da
- Almanî: Grapefruit → de m, Pampelmuse → de m
- Esperantoyî: grapfrukto → eo
- Fînî: greippi → fi
- Fransî: pamplemousse → fr m, pomélo → fr m
- Hindî: मौसमी (mausamī), छोटा चकोतरा (chōṭā cakōtarā)
- Holendî: grapefruit → nl m
- Îdoyî: pompelmuso → io
- Îbranî: אשכולית → he m (eshkolít)
- Îlokanoyî: lukban → ilo
- Endonezyayî: jeruk bali
- Îngilîzî: grapefruit → en
- Îtalî: pompelmo (tree & fruit)
- Îzlendî: greipaldin → is n, greip → is m, tröllaldin → is n
- Japonî: グレープフルーツ (gurēpu-furūtsu)
- Sirboxirwatî: grejpfrut → sh m, limunika → sh m
- Lojbanî: branimre → jbo
- Makedonî: грејпфрут → mk m (gréjpfrut), цитрон → mk m (citrón)
- maltayîMaltese: lumi-larinġ
- Navajoyî: chʼil łitsxooí ntsxaaígíí → nv
- Polonî: grejpfrut → pl m
- Portugalî: toranja → pt m, toronja → pt m
- Rusî: грейпфрут → ru m (gr'ejpfrút)
- Slovakî: grenivka → sk m
- Spanî: toronja → es m, pomelo → es m
- Swêdî: balungi → sv, grape → sv g, grapefrukt → sv g
- tagalogî: suha'
- tawsûgî: suwa' gadja
- Tirkî: greyfurt → tr, altın top → tr