birinc
Kurmancî biguhêre
Bilêvkirin biguhêre
biguhêre
birinc mê û nêr
- (riwek) Riwekek danî ye ku bo xwarinê têt bikaranîn. (bi taybetî girar jê têt çêkirin û dema kelandî bi gelemperî spî ye
Bi alfabeyên din biguhêre
Bikaranîn biguhêre
Wek riwek nêr lê wek girar mê ye.
Herwiha biguhêre
Bide ber biguhêre
Têkildar biguhêre
Jê biguhêre
Etîmolojî biguhêre
Ji sanskrîtî व्रीहि (vrihi), têkildarî brizi ya farisiya kevn (برنج, birinc ya farisiya nû), wrijê ya peştûyî û ὄρυζον ya yewnanî, riso ya îtalî, ris ya fransî, Reis ya almanî û rice ya îngilîzî.
Werger biguhêre
- Abazayî: прунджь (prwnǯ’)
- Abxazî: абрынџь (ābrənǯ̍), апрынџь (āṗrənǯ̍)
- Adîgeyî: пындж (pənǯ̍)
- Afrîkansî: rys → af
- Akanî: ɛmo
- Aklanon: paeay
- Albanî: oriz → sq n
- Almaniya bilind a navîn: ris
- Almanî: Reis → de n
- Amharî: ሩዝ (ruzi)
- Asamî: ধান (dhan)
- Astûrî: arroz n an m
- Atayalî: pagay
- Avarî: пиринчӏ (pirinč̣)
- Baltî: برس (bras)
- Bambarayî: malo
- Baskî: arroz, irris
- Başkîrî: дөгө (dögö)
- Belarusî: рыс n (rys), рыж n (ryž)
- Bengalî: ভাত → bn (bhat)
- Bextiyarî: برنج (berenj)
- Bîkoliya naverast: paroy
- Bruneyî: padi
- Bulgarî: ори́з → bg n (oríz)
- Burmayî: စပါး → my (ca.pa:)
- Cuyunonî: paray
- Çekî: rýže → cs m
- Çîçewayî: mpunga
- Çînî:
- Danmarkî: ris → da nt
- Dyulayî: malo
- Endonezyayî: padi → id
- Erebî: أَرُزّ n (ʾaruzz), رُزّ → ar n (ruzz)
- Ermenî: բրինձ → hy (brinj)
- Esperantoyî: rizo, rizoplanto
- Estonî: riis
- Eweyî: molu, mɔlu
- Farisî: برنج → fa (berenj)
- Ferî: rís → fo nt
- Fînî: riisi → fi, riisikasvi
- Fransî: riz → fr n
- Frîsî: rys
- Galîsî: arrós n, arroz → gl n
- Gurcî: ბრინჯი (brinǯi)
- Hawsayî: shìnkāfā → ha
- Higaononî: humay
- Hindî: चावल → hi n (cāval), धान → hi n (dhān), भात → hi n (bhāt), तंडुल → hi n (taṇḍul)
- Hîlîgaynonî: humáy
- Holendî: rijst → nl n
- Îbanî: padi
- Îbranî: אורז \ אֹרֶז → he n (órez)
- Îdomayî: osikapa
- Îgboyî: osikapa
- Îlokanoyî: págay
- Îngilîzî: rice → en
- Îsokoyî: osikapa
- Îtalî: riso → it n
- Îvatanî: paray
- Îzlendî: hrís → is nt
- Japonî: 稲 → ja (いね, ine)
- Javayiya kevn: pari
- Javayî: pari → jv
- Kabardî: прунж (prwnž)
- Kapampanganî: pale
- Kapverdî: arôs, arrôs
- Katalanî: arròs → ca n
- Katawbayî: kus sarak taaktce
- Keçwayî: arus
- Khinalugî: ппарынцӏ (pːarɨnc̣)
- Kirgizî: шалы → ky (şalı)
- Kîngalî: වී (wī)
- Kînyarwandayî: umuceri
- Koreyî: 벼 → ko (byeo)
- Kornî: ris
- Korsîkayî: risu n
- Krioyî: res
- Lamboyayî: pare
- Latviyayî: rīss → lv n
- Lawsî: ເຂົ້າ → lo (khao)
- Lezgînî: прунз (prunz)
- Lingalayî: loso
- Lîtwanî: rỹžis n
- Lueyî: ᦃᧁᧉ (ẋaw2)
- Lugandayî: omuceere
- Makedonî: ориз n (oriz)
- Malagasî: vary → mg
- Malayalamî: നെല്ല് → ml (nellŭ)
- Malezî: padi → ms
- Maltayî: ross n
- Mançûyî: ᡥᠠᠨᡩᡠ (handu)
- Maorî: raihi → mi, raihi → mi
- Maratî: भात (bhāt)
- Mecarî: rizs → hu
- Megrelî: ბრინჯი (brinǯi)
- Melanauyiya navendî: padai
- Mongolî: тутарга → mn (tutarga), будаа → mn (budaa), цагаан будаа (tsagaan budaa)
- Navajoyî: alóós
- Nedersaksî: Ries n
- Nepalî: चामल → ne (cāmal)
- Normandî: riz
- Norwecî:
- Nupeyî: cèǹkafa
- Oriyayî: ଚାଉଳ → or (cauḷô)
- Oromoyî: ruuzii
- Osetî: пыры́ндз (pyrýnʒ)
- Osmanî: برنج
- Ozbekî: sholi → uz
- Pangasînanî: pagëy
- Polonî: ryż → pl n
- Portugalî: arroz → pt n
- Puncabî: ਜੀਰੀ (jīrī), ਮੁੰਜੀ (muñjī)
- Qazaxî: күріш (kürış)
- Rohingyayî: soil
- Romanyayî: orez → ro n
- Rusî: рис → ru n (ris)
- Samoayî: alaisa
- Sanskrîtî: तण्डुल → sa n (taṇḍula)
- Sebwanoyî: humáy
- Sirboxirwatî:
- Sîlhetî: ꠗꠣꠘ (dáno)
- Slovakî: ryža → sk m
- Slovenî: riž → sl n
- Somalî: bariis → so
- Sotoyiya başûr: raese
- Spanî: arroz → es n
- Swahîlî: mpunga
- Swêdî: ris → sv nt
- Şanî: ၶဝ်ႈ (khāw)
- Şerpayî: འབྲའ (draa)
- Silesian ryż n
- Tacikî: биринҷ → tg (birinj)
- Tagal murutî: parai
- Tagalogî: palay → tl
- Tamîlî: நெல் → ta (nel)
- Tarifitî: aṛṛuẓ n
- Tausugî: bugas, pay
- Tayî: ข้าว → th (kâao)
- Telûgûyî: వరి → te (vari)
- Tetûmî: hare
- Tigrînî: ሩዝ → ti (ruze)
- Tirkî: pirinç → tr
- Tirkmenî: bürünç → tk, tüwi, şaly
- Tîbetî: འབྲས ('bras)
- Tlingitî: kóox
- Tongî: laise
- Tsongayî: rhayisi
- Uab meto: ane
- Udî: бириндз (birinʒ)
- Unamî: pèhpastèk
- Urdûyî: چاول → ur n (cāval)
- Ûbîkî: p̒irinǰ
- Ûkraynî: рис n (rys), риж n (ryž)
- Venîsî: rixo n
- Viyetnamî: lúa → vi
- Volapûkî: risat → vo, risataplan → vo
- Warayî: paray
- Weylsî: reis → cy n
- Wîlamowî: ryź n
- Wolofî: malo
- Ximêrî: ស្រូវ → km (srəw)
- Xosayî: irayisi
- Yidîşî: רײַז n an m (rayz)
- Yorubayî: ìrẹsì, ráìsì
- Yupîkiya navendî: paraluruaq
- Yûnanî: όρυζα → el m (óryza)
- Zuluyî: layisi
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
biguhêre
birinc nêr
Jê biguhêre
Etîmolojî biguhêre
Serekaniya peyvê nayê zanîn lê bi xwe serekaniya peyva bronze ya îngilîzî û hevwateyên wê yên di zimanên ewropî de ye.
Werger biguhêre
- Afrîkansî: messing, geelkoper
- Almanî: Messing → de nêtar
- Danmarkî: messing → da
- Endonezyayî: loyang → id
- Esperantoyî: flava kupro
- Farisî: فلز برنج
- Fînî: messinki → fi
- Fransî: laiton → fr
- Holendî: geelkoper → nl, messing → nl, latoen → nl
- Îdoyî: latuno → io
- Îngilîzî: brass → en
- Îtalî: ottone → it
- Katalanî: llautó
- Latînî: aurichalcum, orichalcum
- Mecarî: sárgaréz → hu
- Norwecî: messing
- Papyamentoyî: koper hel
- Portugalî: latão → pt
- Samiya bakurî: messet
- Spanî: latón → es
- Swêdî: mässing → sv
- Tirkî: pirinç → tr
- Yûnanî: μπούτζος (boútzos)