peresîn

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /pɛɾɛˈsiːn/
• Kîtekirin: pe·re·sîn

Lêker

peresîn lêkera xwerû, negerguhêz

1. werar bûn, pêşketin, pêşveçûn, nûjen bûn, hatin peresandin, hatin pêşvebirin, hatin pêşxistin, hatin nûjenkirin
   • GOGA PÊ di sala 1583’ê Biritanya’yê de bi sazûmanê hatiye çêkirin. Lê dom bûn a wî di sala 1846’ê de Zanîngeh a Cambridge ê da GOGA PÊ nûbûnî çêbûye û ji pêşî wî de, di sala 1862’ê de GOGA PÊ li destê ev zanîngeh ê de gelek pêşketî û peresî bûye. Lê leyîstvan wek a wê demê yanzdeh kes bû û dest pêgirtîn û lêdan jî hate qedexekirin, ji pêşî wî de hatîna rêzî yekî jî ofsayt bû. — (Metîn Kewê: Spor û Bedenparêzî, Kovara Mehname, hj. 38, sala 2003)

Herwiha

• peresan

Tewîn

Lêker:

-peres-

   Tewandina vê lêkerê

rader		peresîn
kes		yekjimar			pirrjimar
		yekem	duyem	sêyem	yekem	duyem	sêyem
diyarker		ez	tu	ew	em	hûn	ew
ERÊNÎ	niha	diperesim	diperesî	diperese	diperesin	diperesin	diperesin
	borî	peresîm	peresî	peresî	peresîn	peresîn	peresîn
	dûdar	peresîme	peresiyî	peresiye	peresîne	peresîne	peresîne
	ayinde	dê biperesim	dê biperesî	dê biperese	dê biperesin	dê biperesin	dê biperesin
	merciya niha	biperesim	biperesî	biperese	biperesin	biperesin	biperesin
	nihaya berdewam devokî	a/ê diperesim	a/ê diperesî	a/ê diperese	ên diperesin	ên diperesin	ên diperesin
	boriya berdewam	diperesîm	diperesiyî	diperesî	diperesîn	diperesîn	diperesîn
	boriya ayindeyî	peresîbim	peresîbî	peresîbe	peresîbin	peresîbin	peresîbin
	merciya borî 1	biperesîma	biperesiyayî	biperesiya	biperesîna	biperesîna	biperesîna
	merciya borî 2	peresîbûma	peresîbûyayî	peresîbûya	peresîbûna	peresîbûna	peresîbûna
diyarker		ez	tu	ew	em	hûn	ew
NEYÎNÎ	niha	naperesim	naperesî	naperese	naperesin	naperesin	naperesin
	borî	neperesîm	neperesî	neperesî	neperesîn	neperesîn	neperesîn
	dûdar	neperesîn	neperesiyî	neperesiye	neperesîne	neperesîne	neperesîne
	ayinde	dê neperesim	dê neperesî	dê neperese	dê neperesin	dê neperesin	dê neperesin
	merciya niha	neperesim	neperesî	neperese	neperesin	neperesin	neperesin
	nihaya berdewam	naperesim	naperesî	diperese	naperesin	naperesin	naperesin
	boriya berdewam	nediperesîm	nediperesiyî	nediperesî	nediperesîn	nediperesîn	nediperesîn
	boriya ayindeyî	neperesîbim	neperesîbî	neperesîbe	neperesîbin	neperesîbin	neperesîbin
	merciya borî 1	neperesîma	neperesiyayî	neperesiya	neperesîna	neperesîna	neperesîna
	merciya borî 2	neperesîbûma	neperesîbûyayî	neperesîbûya	neperesîbûna	neperesîbûna	neperesîbûna
fermanî		–	tu	–	em	hûn	–
		—	biperese	—	biperesin	biperesin	—
		—	neperese	—	neperesin	neperesin	—

Jê

• peresbar
• peresiyayî
• peresî
• peresok

Etîmolojî

Gengaz ji per- + risîn (risîn= hatin ristin)

Werger

• Almanî: Anwuchs, Vermehrung → de m, Wuchs → de m, Zunahme → de m, Zuwachs → de m, gedeihen → de, gediehen → de, ^?Vorwärtskommen, ^?Weiterentwicklung → de m, ^?vorwärtskommen
• Danmarkî: vækst
• Erebî: ^?تطور‎
• Esperantoyî: disvolviĝo, rivelado, kresko
• Farisî: پیشرفت کردن‎ → fa
• Ferî: akurskrit, vøkstur
• Fînî: edistys → fi, kehitys → fi
• Fransî: développement → fr
• Frîsî: groei, oanwaaks
• Holendî: ontwikkeling → nl, aanwas → nl, aangroei → nl, gestalte → nl, groei → nl, toename → nl, accres → nl
• Îngilîzî: development → en, evolution → en growth → en, accretion → en, accession → en
• Îtalî: crescimento
• Îzlendî: vöxtur
• Latînî: accretio
• Mecarî: növekedés → hu
• Papyamentoyî: kresemento, kresementu
• Spanî: aumento → es, incremento → es
• Tirkî: evrim geçirmek, gelişme → tr, inkilap → tr, yayılım → tr, yayılmak → tr, yetkinleşmek → tr, tekâmül → tr, yetkinleşme → tr, evrim → tr, ^?devrim → tr, ^?gelişim → tr, ^?tekâmül etmek → tr, ^?yayılma → tr

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	peresîn	peresîn
Îzafe	peresîna	peresînên
Çemandî	peresînê	peresînan
Nîşandera çemandî	wê peresînê	wan peresînan
Bangkirin	peresînê	peresînino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	peresînek	peresînin
Îzafe	peresîneke	peresînine
Çemandî	peresînekê	peresîninan

peresîn mê

1. Maneya vê peyvê hê nehatiye nivîsîn. Heke hûn maneya wê bizanin, kerem bikin binivîsin.
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Etîmolojî

  Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka "biguhêre" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.