zimrûd

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /zɪmˈɾuːd/
• Kîtekirin: zim·rûd

Navdêr

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	zimrûd	zimrûd
Îzafe	zimrûdê	zimrûdên
Çemandî	zimrûdî	zimrûdan
Nîşandera çemandî	wî zimrûdî	wan zimrûdan
Bangkirin	zimrûdo	zimrûdino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	zimrûdek	zimrûdin
Îzafe	zimrûdekî	zimrûdine
Çemandî	zimrûdekî	zimrûdinan

zimrûd

zimrûd nêr

1. Hin cûnên kevirên kesk û gelek bihagiran û hêja ne
   • Yaqût û zumirrdêd kanî.
     Rêhtin tebeqêd wî nisarî. — (Ehmedê Xanî, Mem û Zîn, ~1692)

Herwiha

• zumrûd

Jê

• zimrûdane
• zimrûdî

Etîmolojî

Hevreha زمرد‎ (zumurrud) ya farisî û erebî, zümrüt ya tirkî, изумруд (izumrûd) ya rusî, Smaragd ya almanî û gelek zimanên din yên ewropî, hemû ji yûnaniya kevn σμάραγδος (smáragdos) (smaragdos) ku ew bi xwe jî ji rehê b-r-q- (geş bûn, geş kirin) yê zimanên samî ye: bi erebî برق‎ (berq), îbranî ברקת (berikit: zimrûd), akadî barruktu. Heman reh serekaniya berq, birq, biriqandin û biriqîn yên kurdî ye. Emerald (zimrûd) ya îngilîzî û émeraude (zimrûd) ya fransî bi rêya latîniya gelêrî *esmeralda / *esmeraldus ji eynî rehî ne.

Werger

• Afrîkansî: smarag → af
• Aghulî: зумруд
• Almanî: Smaragd → de n
• Aragonî: esmeralda m
• Astûrî: esmeralda → ast m
• Avarî: зумруд (zumrud)
• Azerî: zümrüd → az
• Balînî: ᬚᬫ᭄ᬭᬸᬤ᭄ (jamrud), ᬚᬫ᭄ᬭᬸᬢ᭄ (jamrut)
• Başkîrî: зөбәржәт (zöbäržät)
• Belarusî: ізумру́д n (izumrúd), смара́гд n (smaráhd)
• Bengalî: পান্না → bn (panna), জমরুদ (jômrud)
• Bulgarî: изумру́д → bg n (izumrúd)
• Burmayî: မြ → my (mra.)
• Çekî: smaragd → cs n
• Çerokî: ᎡᎻᎳ (emila)
• Çînî:

  Mandarînî: 綠寶石 → zh (lǜbǎoshí)

• Danmarkî: smaragd → da
• Dargwayî: зумруд (zumrud)
• Endonezyayî: zamrud → id
• Erebî: زُمُرُّد‎ → ar n (zumurrud)

  Erebiya misrî: زمرد‎ n (zumurrud)

• Ermenî: զմրուխտ → hy (zmruxt)
• Esperantoyî: smeraldo → eo
• Estonî: smaragd
• Farisî: زمرد‎ → fa (zomorrod)
• Fînî: smaragdi → fi
• Fransî: émeraude → fr m
• Friyolî: smeralt n, smerald n
• Gagawzî: zümrüt
• Galîsî: esmeralda m
• Gurcî: ზურმუხტი (zurmuxṭi)
• Hindî: पन्ना → hi n (pannā), मरकत → hi n (markat), जमुर्रद → hi n (jamurrad), हरिन्मणि → hi m (harinmaṇi), हरिताश्म → hi n (haritāśma)
• Holendî: smaragd → nl n
• Îbranî: אִזְמַרְגָּד‎ → he (izmargád), בָּרֶקֶת‎ → he (baréqet)
• Îngilîziya navîn: emeraude
• Îngilîzî: emerald → en
• Înterlîngua: esmeraldo → ia
• Îrlendî: smaragaid m
• Îtalî: smeraldo → it n
• Îzlendî: smaragður → is n
• Japonî: エメラルド → ja (emerarudo), 翠玉 → ja (すいぎょく, suigyoku), 緑玉 → ja (りょくぎょく, ryokugyoku)
• Javayî: ꦩꦂꦏꦠ, ꦩꦫꦏꦠ, ꦗꦼꦩꦿꦸꦠ꧀
• Kalmîkî: марһад (marhad)
• Karakalpakî: zu‘mret
• Kaşûbî: szmaragd n
• Katalanî: maragda → ca m, esmaragda → ca m
• Kirgizî: зумурут → ky (zumurut), зымырыт → ky (zımırıt)
• Koreyî: 에메랄드 → ko (emeraldeu)
• Kumikî: зумрут (zumrut)
• Lakî: зумруд (zumrud)
• Latînî: smaragdus → la n
• Latviyayî: smaragds → lv n
• Lawsî: ມະຣະກົດ (ma ra kot), ມະລະກົດ (ma la kot), ມໍຣະກົດ (mǭ ra kot)
• Lezgînî: зумруд (zumrud)
• Lîgûrî: smeràldo n
• Lîtwanî: smarãgdas n
• Lombardî: smerald n
• Makedonî: смара́гд n (smarágd)
• Malayalamî: മരതകം → ml (maratakaṃ)
• Malezî: zamrud, jumantan
• Maorî: emerara → mi
• Mecarî: smaragd → hu
• Mongolî: маргад → mn (margad)
• Nahwatlî: quetzaliztli, chalchihuitl → nah
• Nogayî: зуьбаржат (zübarjat)
• Oksîtanî: esmeralda m
• Oygurî: زۇمرەت‎ (zumret)
• Ozbekî: zumrad → uz
• Piedmontîsî: smerald n
• Polonî: szmaragd → pl n
• Portugalî: esmeralda → pt m
• Qazaxî: зүмірет → kk (zümıret)
• Romagnolî: șmerêld n
• Romani:

  Romaniya vlaks: šmarago n

• Romancî: smaragd n
• Romanyayî: smarald → ro nt, smarand → ro nt, smaragd → ro nt
• Rusî: изумру́д → ru n (izumrúd), смара́гд → ru n (smarágd)
• Rutulî: зымрытӏ
• Sanskrîtî: मरकत → sa nt (marakata), हरिन्मणि → sa m (harinmaṇi)
• Sicîlî: smaraudu n, smirardu n
• Slovakî: smaragd n
• Slovenî: smarágd → sl n
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn: smaragd n

  Sorbiya jorîn: smaragd n

• Spanî: esmeralda → es m
• Swahîlî: zumaridi
• Swêdî: smaragd → sv g
• Tacikî: зумуррад → tg (zumurrad)
• Tagalogî: esmeralda
• Tayî: มรกต → th
• Telûgûyî: మరకతము → te (marakatamu), పచ్చ → te (pacca)
• Teteriya krîmî: zumrut
• Teterî: зөбәрҗәт → tt (zöbärcät)
• Tirkî: zümrüt → tr
• Tirkmenî: zümerret → tk
• Tîbetî: མར་གད (mar gad), མ་རྒད (ma rgad)
• Urdûyî: مرکت‎ n (markat)
• Ûkraynî: смара́гд n (smaráhd), ізумру́д n (izumrúd)
• Venîsî: smeraldo → vec n
• Weylsî: emrallt n, gwyrddfaen n, gwerddem m
• Ximêrî: មរកត → km (mɔrəkɑt)
• Yidîşî: שמאָראַק‎ n (shmorak), סמאַראַגד‎ n (smaragd)
• Yûnanî: σμαράγδι → el nt (smarágdi)

  Kevn: σμάραγδος n (smáragdos)

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.