Kurmancî biguhêre

Rengdêr biguhêre

 
hin gewher

gewher

  1. dur,
    kanza û mîneralên bihadar
    (wek: zêr, zîv, elmas, morî, mircan)
    • Bihar û gulan hatine; der û ber hêşîn, dinya germ, esman gewher e. — (Mehmed Uzun: Bîra Qederê, Nefel, 2002, r.11)

Bi alfabeyên din biguhêre

Herwiha biguhêre

Etîmolojî biguhêre

hevreha farisî گوهر‎ (gowher, gewher), pehlewî gōhr, gōhar, sanskrîtî गोत्र (gotra)... ji proto-îranî. جوهر(cewher) ya erebî ji îranî hatiye wergirtin û paşî bi rêya erebî li gelek zimanan belav bûye (cevher ya tirkî, ջոհար /coher/ ya ermeniya navîn...) û dîsa li kurdî (cewher) û farisî (جوهر(/cevher/) vegeriye. Lê bi forma xwe ya îranî jî - bêyî rêya erebî - li hin zimanan belav bûye: aramiya cuhiyan גוהר (guher), ermenî գոհար (gohar), gurcî გოარი (goari), tirkmenistanî göwher... Ji kurdî yan farisî ketiye erebî lê ji ber ku di erebiya standard de "g" nîne, bûye "cewher". Paşî di bin bandora erebî de wek "cewher" li kurdî û farisî jî vegeriye. Ji erebî jî ketiye tirkî lê ji ber ku... di tirkî de "w" nîne, bûye "cevher". Mesela "gûz" û "ceviz"ê jî eynî ye. Di kurdiya û farisiya kevn de *gewz- bû. Ji kurdî yan farisî ketiye erebî û dîsa "g" bûye "c". Paşî ketiye tirkî jî û "w" bûye "v". Ji eynî rehî: guhar(k).

biguhêre

Werger biguhêre

Navdêr biguhêre

gewher

  1. rûmet, nirx, biha
  2. hebûn
    Gewherê Robin Hodî û hevkarên wî Friar Tuck û Little Johnî tê gengeşe kirin.
    Ew her du gewher di durcekî da
    Ew şems û qemer di burcekî da
    Bê wasite] wan kirin muqarîn
    Bê fasile ew bi hev siparîn
    Hasil, vekirin ji nû ve sendûq
    Mîr gote Memi: "Ji bo te me'şûq!"
    w:Ehmedê Xanî

Werger biguhêre